موافقت اصولی سازمان بورس با تاسیس اولین صندوق کالایی کشاورزی
معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالای ایران از صدور موافقت اصولی سازمان بورس و اوراق بهادار با تاسیس اولین صندوق سرمایه گذاری کالایی محصولات کشاورزی در بورس چگونه صندوق در بورس تاسیس کنیم؟ کالا خبر داد.
علیرضا ناصرپور در این باره به«کالاخبر»گفت: در پی رایزنی های صورت گرفته با سازمان بورس و اوراق بهادار برای صدور مجوز پذیره نویسی صندوق های سرمایه گذاری کالایی در حوزه محصولات کشاورزی، موافقت اصولی برای پذیره نویسی اولین صندوق سرمایه گذاری کالایی کشاورزی از سوی سازمان بورس صادر شد.
وی اظهار داشت: صندوق های کالایی کشاورزی به لحاظ حد نصاب سرمایه گذاری و اساسنامه مطابق صندوق های سرمایه گذاری با پشتوانه طلا هستند و قرار است سرمایه های جذب شده را بر پایه اوراق بهادار مبتنی بر کالا و نه خود آن محصولات، سرمایه گذاری کنند.
معامله بر روی اوراق بهادار مبتنی بر کالا
ناصرپور با اشاره به اینکه در مرحله اول، این صندوق می تواند برای حداقل ۱۰ میلیون واحد سرمایه گذاری پذیره نویسی انجام دهد، گفت: این صندوق ها امکان معامله انواع اوراق بهادار مبتنی بر کالا همچون گواهی سپرده کالایی و ابزارهای مالی از جمله قراردادهای آتی و اختیار معامله محصولات کشاورزی قابل معامله در بورس کالا را طبق مجوزهای صادره خواهند داشت و طبیعتا می توانند عمق معاملات بازار گواهی سپرده کالایی و ابزارهای مشتقه مبتنی بر محصولات کشاورزی را افزایش داده و به رونق این بازارها نیز کمک بسزایی کنند.
به گفته ناصرپور، با پذیرش انبارهای استاندارد جهت نگهداری محصولات جدید همچون خرما، کشمش، برنج، گردو و سایر محصولات کشاورزی و راه اندازی معاملات گواهی سپرده کالایی و ابزارهای مشتقه بر پایه این محصولات، صندوق های کالایی کشاورزی می توانند با دریافت مجوزهای لازم نسبت به معامله ابزارهای مبتنی بر این محصولات نیز اقدام کنند.
کمک به ثبات بازار کشاورزی
معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالای ایران در خصوص ویژگی مهم صندوق های کالایی گفت: این صندوق ها می توانند نقش قابل توجهی در ایجاد ثبات قیمت ها در بازارهای کالایی محصولات کشاورزی ایفا کنند. چراکه مهم ترین موضوع و یکی از چالش های اصلی در بازار محصولات کشاورزی همین ثبات قیمت هاست که امیدواریم با ورود و آغاز فعالیت این صندوق ها شاهد ثبات قیمتی و یک اتفاق مثبت در بخش کشاورزی کشور باشیم.
به گفته وی، امیدواریم به زودی موافقت اصولی سازمان بورس و اوراق بهادار با سایر درخواست ها برای راه اندازی صندوق های کالایی محصولات کشاورزی صادر شود تا بتوانیم با فعالیت چند صندوق، به ثبات قیمتی لازم در بازار محصولات کشاورزی کمک کنیم.
متنوع سازی پرتفوی سرمایه گذاران
وی افزود: افزون بر مزایایی که این صندوق ها می توانند برای بازار محصولات کشاورزی داشته باشند، ابزاری مفید برای متنوع سازی پرتفوی سرمایه گذاران در بازار سرمایه نیز محسوب می شوند؛ به ویژه در شرایطی که حجم قابل توجهی از سرمایه ها و نقدینگی جامعه در حال ورود به بازار سرمایه است.
ناصرپور ادامه داد: با متنوع شدن گزینه های انتخابی سرمایه گذاران، طبیعی است که بخشی از سرمایه گذاران می توانند برای سرمایه گذاری حرفه ای تر و هم برای متنوع سازی سبدسرمایه گذاری خود از صندوق های کالایی استفاده کنند.
ناصرپور در خصوص متنوع سازی سبد سرمایه گذاری در بازار سرمایه اظهار کرد: متنوع سازی اصولی در سبد سرمایه گذاری به این صورت است که در مرحله اول، متنوع سازی در گروه های مختلف دارایی صورت می گیرد. به عبارت بهتر، افراد بخشی از ثروت خود را در اوراق بهادار و بخشی دیگر را در حوزه کالایی سرمایه گذاری می کنند و البته این احتمال وجود دارد مبلغی از سرمایه خود را نیز به سرمایه گذاری در بازار طلا و یا املاک اختصاص دهند؛ ضمن اینکه در همین تقسیم بندی و در بخش سهام، سرمایه گذاران تصمیم می گیرند که سهامی از چند صنعت مختلف در سبد سرمایه گذاری خود قرار دهند تا با متنوع سازی سبد دارایی خود، ریسک خود را کاهش دهند.
معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالا در خاتمه سخنان خود عنوان کرد: وجود نوسانات در قیمت طلا، محصولات کشاورزی و کامودیتی ها و معرفی ابزارهای مبتنی بر این چگونه صندوق در بورس تاسیس کنیم؟ دارایی ها در بازار سرمایه، امکان خوبی را فراهم می کند که حتی افراد تازه وارد بتوانند این متنوع سازی را در پرتفوی خود انجام دهند و به جای آنکه این کالاها را به صورت فیزیکی و در بازارهای سنتی معامله کنند، آن ها را در قالب ابزارهای مختلف مالی همچون صندوق های سرمایه گذاری مبتنی بر کالا، گواهی سپرده کالایی و در ادامه از طریق ابزارهای مشتقه همچون قراردادهای آتی و اختیار معامله، خرید و فروش کنند.
مجوز تاسیس کارگزاری
در این مقاله قصد داریم تا درباره نحوه دریافت مجوز تاسیس کارگزاری اطلاعات جامع و کاملی را به شما عزیزان ارائه دهیم. اطلاعاتی مانند قوانین و مدارک لازم برای دریافت مجوز از نمونه موضوعاتی است که در این مطلب گنجانده شده است.
به همین منظور دستورالعمل صدور مجور تاسیس کارگزاری در بورس را که توسط سازمان بورس و اوراق بهادار تهیه شده را دراین مطلب قرار داده ایم.
دستورالعمل مجوز تاسیس کارگزاری :
به استناد بندهاي 2 و 6 مادة 7 قانون بازار اوراق بهادار مصوب آذرماه سال 1384، اين دستورالعمل به منظور امتيازبندي و انتخاب متقاضيان فعاليت كارگزاري در بورس و همچنين تعيين شرايط شروع فعاليت كارگزاري در بورس تنظيم شده است.
سازمان بورس و اوراق بهادار (سبا) تعداد مجوزهاي قابل صدور براي تاسیس کارگزاری يا فعاليت را تعيين و طي اعلان فراخوان، از متقاضيان تاسیس شركت کارگزاری يا دريافت مجوز فعاليت در بورس مورد نظر دعوت به عمل مي‌آورد تا مدارك و اطلاعات خود را ارائه دهند.
در فراخوان مذكور حدود خدمات قابل ارائه، بورس مورد نظر و ساير شرايط قيد مي‌گردد.
مطالعه بیشتر :
انواع متقاضیان صدور مجوز تاسیس کارگزاری :
متقاضيان صدور مجوز فعاليت كارگزاری در بورس به دو گروه زير قابل تقسيم هستند:
الف) اشخاصي كه به عنوان مؤسس شركت كارگزاري، تقاضاي تاسیس کارگزاری و فعاليت كارگزاري در بورس مورد نظر را دارند.
ب) شركت‌هاي كارگزاري كه قبلاً تأسيس شده ولي تا زمان اعلان فراخوان، مجوز فعالیت کارگزاری در بورس مورد نظر را دريافت ننموده‌اند.
امتيازبندي متقاضيان گروه (الف) براساس مادة (4) و امتيازبندي متقاضيان گروه (ب) براساس مادة (5) صورت مي‌پذيرد.
براي دريافت مجوز، متقاضي بايد حداقل 50 درصد از كل امتيازات مربوط به گروه خود را كسب نمايد.
فهرست اين متقاضيان به عنوان متقاضيان واجد شرايط از بالاترين امتياز مرتب مي‌شود.
اولويت‌بندي در صدور مجوز تاسیس کارگزاری براساس امتياز اكتسابي در هر گروه از متقاضيان واجد شرايط و به تعداد مجوز قابل صدور در هر گروه كه مطابق مادة (1) تعيين شده است، صورت مي‌پذيرد.
مهلت زمانی لازم برای تاسیس کارگزاری و آغاز فعالیت :
مهلت هاي تاسیس کارگزاری، احراز شرايط شروع فعاليت و شروع عملي چگونه صندوق در بورس تاسیس کنیم؟ فعاليت به قرار زير است:
- براي متقاضيان گروه (الف) مذكور در مادة (2)، مهلت تاسیس و احراز شرايط شروع فعاليت و شروع عملي فعاليت براساس مجوز صادره، حداكثر چهار ماه از تاريخ ابلاغ اولويت.
- براي متقاضيان گروه (ب) مذكور در مادة (2)، مهلت احراز شرايط شروع فعاليت و شروع عملي فعاليت، حداكثر دو ماه از تاريخ ابلاغ مجوز فعاليت.
تبصره يک:
در صورتيكه متقاضي در مهلت‌هاي مقرر در اين ماده، حسب مورد نسبت به ثبت شركت و احراز شرايط و شروع فعاليت اقدام ننمايد، مجوز صادره براي وي، خود به خود لغو مي‌شود؛ مگر اينكه متقاضي دلايل كافي ارائه و هيأت مديره سبا با درنظر گرفتن مهلت ديگري، موافقت نمايد.
تبصره دو :
ابلاغ اولويت به نمايندة مؤسسين تحويل يا به آدرس وي ارسال مي‌شود و مجوز فعالیت كارگزاری نيز به آخرين آدرس اعلامي متقاضي به سبا ارسال مي‌گردد.
نحوه محاسبه امتیاز متقاضیان صدور مجوز تاسیس کارگزاری :
امتياز متقاضيان گروه (الف) مذكور در مادة (2) برابر جمع امتيازات براساس عوامل زير است:
بند الف) سرمايه: سرماية نقدي هر يك ميليارد ريال يك امتياز و حداكثر تا 30 امتياز مشروط به اين كه متقاضي حداقل 20 امتياز از اين عامل كسب نمايد.
بند ب) ويژگي مؤسس: امتياز ويژگي مؤسس حاصل جمع امتياز مؤسسين حقوقي و حقيقي است كه هر يك به ترتيب زير محاسبه مي‌شود:
1 – ب) مؤسس حقوقي: حداكثر امتياز مؤسسين شركت كارگزاری كه شخصيت حقوقي دارند، مجموعاً 35 امتياز خواهد بود. امتياز هر يك از اين مؤسسين براساس پيوست شمارة (1) اين دستورالعمل محاسبه مي‌شود. ( دانلود پیوست شماره ۱)
2 – ب) مؤسس حقيقي: حداكثر امتياز مؤسسين شركت كارگزاری كه شخصيت حقيقي دارند، مجموعاً 35 امتياز خواهد بود. امتياز هر يك از اين مؤسسين براساس پيوست شمارة (2) اين دستورالعمل محاسبه مي‌شود. ( دانلود پیوست شماره ۲)
تبصره:
سهامداران استراتژيك مجوز تاسیس در كارگزاری هايي كه دريافت مي‌كنند، نمي‌توانند تا سه سال پس از تأسيس، سهام خود در كارگزاري را به ديگري واگذار نمايند. واگذاري سهام آنها در شرايط اضطراري منوط به موافقت سازمان است.
شرایط لازم برای صدور مجوز تاسیس کارگزاری :
صلاحيت حرفه‌اي مديرعامل و اعضاي هيأت مديره متقاضيان گروه (ب) موضوع مادة (2)، بايد ظرف مهلت تعيين شده به تأييد سبا برسد، در غير اين صورت تقاضاي آنها ردّ خواهد شد.
همچنين صلاحيت حرفه‌اي اعضاي هیات مدیره و مديرعامل متقاضيان گروه (الف)، قبل از تاسیس شركت كارگزاری بايد مطابق دستورالعمل مربوطه به تأييد سبا برسد و سرمايه تعهد شده به نام شركت كارگزاري در شرف تأسيس نزد بانك واريز و گواهي مربوطه ارائه گردد.
سرماية مذكور منحصراً بايد در اجراي موضوع فعاليت شركت كارگزاری صرف شود.
متقاضيان گروه (الف) و (ب) موضوع مادة (2) بايد ظرف مهلت‌هاي تعيين شده در مادة (3)، نسبت به فراهم آوردن امكانات، پرسنل و سيستم‌هاي لازم مورد تأييد سبا به شرح زير اقدام نمايند تا مجوز فعاليت آنها در بورس مربوطه صادر گردد، در غير اينصورت مجوز آنها خود به خود باطل خواهد شد.
امکانات لازم برای صدور مجوز فعالیت تاسیس کارگزاری :
- تهية دفتر مركزي شركت كارگزاري به متراژ مناسب با كاربري اداري يا تجاري به نام شركت كارگزاري يا در اجارة آن.
- ايجاد بخش پذيرش سفارش‌هاي مشتريان و استخدام و آموزش حداقل يك كارشناس براي اين بخش مطابق مقررات.
- ايجاد بخش معاملات و استخدام يك كارشناس به عنوان مسئول معاملات و يك كارشناس به عنوان معامله‌گر و آموزش آنها مطابق مقررات مربوطه.
- تشكيل امور مالي و استخدام مسئول امور مالي با تجربه لازم.
- تدوين رويه‌هاي دريافت و اجراي سفارش‌ها و ثبت و نگهداري حساب‌ها و تهية فرم‌هاي لازم و تعيين حدود اختيارات و مسئوليت افراد در اين زمينه
- خريد و پياده‌سازي سيستم‌هاي حسابداري و كارگزاري و ساير نرم‌افزارهاي لازم و اراية حداقل يك تراز مالي از وضعيت شركت.
- تهية تجهيزات اداري مناسب براي انجام عمليات شركت.
- پذيرش در كانون كارگزاران بورس و اوراق بهادار و عضويت در بورس مربوطه.
تبصره يک:
در صورتي كه دفتر مركزي كارگزاري در زمان شروع فعاليت در اجارة شركت باشد، شركت كارگزاري بايد ظرف يك سال پس از تأسيس، محل مناسب مطابق بند (الف) اين ماده به عنوان دفتر مركزي شركت به نام شركت كارگزاري خريداري نمايد.
لغو مجوز کارگزاری :
در صورتي كه در طول فعالیت شركت كارگزاری هر يك از شرايط مذكور در اين ماده نقض شود، هيأت مديرة سبا مي‌تواند ضمن تعليق فعاليت كارگزاري، مهلتي حداكثر تا سه ماه براي احراز شرايط در نظر گيرد و در صورتي كه در اين مهلت شرايط لازم احراز نشود، مجوز فعالیت كارگزاری را ملغي نمايد.
نکات مهم در خصوص مجوز تاسیس کارگزاری :
كليه كاركنان شركت‌هاي كارگزاري كه براي انجام دادوستد با ايستگاه معاملاتي كار مي‌كنند،بايد داراي گواهينامه معامله‌گري مربوطه باشند.
1) هيچ شخص حقيقي يا حقوقي نمي‌تواند بطور مستقيم سهامدار بيش از يك شركت كارگزاري باشد.
2) مديرعامل و نماينده حقيقي عضوهيات مديره يك شركت كارگزاري نمي‌توانند سهامدار يك شركت كارگزاري ديگر شوند.
3) هيچ شخص حقيقي يا حقوقي و اشخاص وابسته به آنها نمی توانند كنترل بيش از يك شركت كارگزاري را بطور مستقيم و يا غيرمستقيم در اختيار داشته باشند.
4) هر شخص حقيقي يا حقوقي كه كنترل يك شركت كارگزاري را بصورت غيرمستقيم در اختيار داشته باشد نمي‌تواند متقاضي خريد هر درصد از سهام يك شركت كارگزاري ديگر بطور مستقيم باشد.
5) كارگزار نمي‌تواند بدون موافقت سازمان فعاليت خود را متوقف نمايد.
6) اعضاي هیات مديره، مديرعامل و ساير مديران و كاركنان در يك شركت كارگزاری مجاز نيستند در شركت كارگزاری ديگري اشتغال داشته باشند.
7) منظور از كنترل، مالكيت بيش از 50 درصد يا تعيين اكثريت اعضاي هيات مديره يك شركت است
تبصره يک:
منظور از اشخاص وابسته، اشخاص حقيقي مقصود همسر، افراد تحت تكفل و اشخاص حقوقي تحت كنترل، براي اشخاص حقوقي، اشخاص حقوقي تحت كنترل، اشخاص حقوقي تحت كنترل مشترك و اشخاص حقوقي كنترل كننده است.
احتیاط سازمان بورس و اوراق بهادار در خصوص ایجاد صندوق سرمایه‌گذاری رمزارز
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار درباره احتمال قانونی شدن معاملات رمز ارزها در بورس خبر داد و با بیان اینکه، اکنون رمز ارزها از هیچ جایگاهی در بازار سرمایه برخوردار نیستند، گفت: «اما اگر روزی بانک مرکزی اقدام به ایجاد محیط قانونی برای آنها کند، در آن زمان تدابیری جهت ابزارسازی رمز ارزها اتخاذ می‌کنیم.»
تا چند سال گذشته صحبت هایی از احتمال انجام معاملات رمزارزها در بورس کالا مطرح بود، حالا اما بی‌آنکه این احتمال اجرایی شود و در دستور کار نهادهای مسئول قرار بگیرد، برخی صندوق‌ها به شکل غیرقانونی و بدون مجوز رسمی مشغول فعالیت در این حوزه شده‌اند. مردم هم در همین شرایط سرمایه خود را به دست آنها سپرده و در انتظار کسب سودهای قابل توجه هستند.
حالا این سوال مطرح است که آیا اکنون امکان ورود رمزارزها در بورس کالا فراهم شده یا خیر؟ محمدعلی دهقان دهنوی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار به صراحت اعلام کرده: «این اقدام هیچگاه در دستور کار سازمان بورس نبوده است.»
او در ادامه توضیحات خود با اشاره به اینکه رمزارزها از تکنولوژی بلاک چین استفاده می کنند، ادامه داد: «این تکنولوژی در بسیاری از دیگر بازارها قابل استفاده است و ما هیچ مانعی برای استفاده از این تکنولوژی نداریم.»
دهقان دهنوی با بیان اینکه به دلیل استفاده رمزارزها از ارز در واقع به نوعی صحبت از پول درمیان است، به همین دلیل باید به طور حتم مقرراتی را برای آن در کشور مشخص کرد، گفت: «ظرفیت قانونی رمز ارزها در کشور فقط در مرحله استخراج است، رمز ارز نوعی کالا است که در اختیار وزارت صنعت قرار دارد و این وزارت‌خانه مجوز می‌دهد تا عده‌ای آن را استخراج کنند، فعالیت رمز ارز تا این قسمت قانونی است و ما مشکلی با آن نداریم.»
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، با اشاره به اینکه تعیین مقررات رمزارزی که استخراج می شود و در دست مردم قرار می گیرد بر عهده بانک مرکزی است، ادامه داد: «بانک‌مرکزی تاکنون هیچ دستورالعملی درباره رمزارزها ابلاغ نکرده و آن را به رسمیت نشناخته است. از همین رو ارزی که در کشور به رسمیت شناخته نشده باشد و بانک مرکزی قواعد و دستورالعملی برای آن مشخص نکرده، به هیچ عنوان نمی‌تواند جایگاهی را در بازار سرمایه پیدا کند.»
دهقان دهنوی در ادامه توضیحات خود افزود: «اگر روزی بانک مرکزی به موضوع رمزارزها بپردازد و محیط قانونی برای آن ایجاد کند، در آن زمان برای ابزارسازی رمز ارزها برنامه‌ریزی خواهیم کرد. اما این اقدام به معنای استقبال ما از معاملات رمزارزها در بازار سرمایه نیست. ماهیت رمز ارز در دنیا شناخته شده و از قوانین مشخصی برخوردار نیست. گاهی خطر شدید ریزش برای آن به وجود آمده است و عده‌ای را مالباخته کرده است. از همین رو نمی‌توان درباره آن خطر کرد.»
او به مقایسه سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه و رمزارزها پرداخت و گفت: «ریزش سهام افراد در بازار سرمایه باعث خدشه شراکت فرد در آن شرکت نمی شود، تعداد سهام فرد در آن شرکت ثابت می ماند و ضرر و زیان ایجاد شده در آینده جبران خواهد شد، اما در رمزارزها اگر قیمت ها با ریزش همراه شود دیگر هیچ عینیتی وجود ندارد که فرد بخواهد نسبت به آن مدعی باشد، چنین مسائل و وجود ریسک‌هایی در رمز ارزها سازمان بورس را محتاط کرده است.»
میزان سرمایه گذاران خارجی در بازار سرمایه ایران
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در ادامه به میزان سرمایه گذاران خارجی در بازار سرمایه اشاره کرد و گفت: «اکنون شاهد تعدادی از سرمایه گذاران خارجی در بازار هستیم و چند هزار کد معاملاتی خارجی در بازار سهام و بورس کالایی در حال فعالیت هستند که حجم خوبی از معاملات را به خود اختصاص دادند اما همچنان راه زیادی را در پیش داریم تا به صراحت اعلام کنیم که بورس ایران، بین المللی یا دارای فعالیت بین المللی است. در صورت رفع محدودیت های تجارت خارجی، فضا برای ورود سرمایه گذاران خارجی باز می شود، همچنین سرمایه گذار خارجی در صورت ثبات اقتصاد خارجی با اطمینان بیشتری به بازار سرمایه ایران ورود می‌کند.»
دهقان دهنوی به آخرین اقدامات انجام شده در راستای راه اندازی بورس بین المللی کیش اشاره کرد و گفت: «اکنون چهار بورس در کشور داریم، اگر به دنبال ایجاد بورس جدید هستیم باید فعالیت بین المللی مشخص باشد. باید شرکای خارجی از ابتدا حضور داشته باشند تا معاملات بین المللی در آنجا شکل بگیرد، در صورت رفع الزامات، مجوز تاسیس بورس در کیش داده می شود.»
صندوق بازارگردانی چیست و چگونه کار می‌کند؟
شاید بازارگردانی و صندوق بازارگردانی و مفاهیم مرتبط با آنها این روزها زیاد به گوش‌مان خورده است. بازارگردانی یکی از فعالیت‌هایی است که به نقدشوندگی سهام و روان شدن معاملات در بورس کمک می‌کند و صندوق‌های بازارگردانی هم در واقع صندوق‌هایی هستند که تشکیل می‌شوند تا اجازه ندهند سهام بعضی از شرکت‌ها در برابر نوسان‌های مقطعی بازار دچار نوسان‌های غیرطبیعی شوند.
بازارگردانی چیست؟ چه ضرورتی دارد؟
بازارگردان در واقع شخص یا نهادی است که با هدف تعادل‌بخشی به عرضه و تقاضا اقدام به خرید یا فروش سهم می‌کند. بازارگردانی را می‌توان به روغنی تشبیه کرد که بین چرخدنده‌های موتور قرار می‌گیرد تا اصطکاک بین چرخدنده‌ها کمتر شود و موتور روان‌تر کار کند.
اگر بخواهیم دقیق‌تر و رسمی‌تر توضیح بدهیم، باید بگوییم بازارگردان به کارگزار یا معامله‌گری گفته می‌شود که با در اختیار داشتن مجوزهای لازم و با تعهد به افزایش نقدشوندگی اوراق بهادار و تحدید دامنه نوسان قیمت، بسته به شرایط در نقش خریدار یا فروشنده آن اوراق ظاهر می‌شود. وظایف بازارگردان‌ها را می‌شود به این صورت خلاصه کرد:
- نقدشوندگی اوراق بهادار را تضمین می‌کنند،
- کنترل عرضه و تقاضا در یک یا چند نماد بورسی را به عهده دارند،
- قیمت اوراق بهادار را در یک محدوده نگه می‌دارند و از نوسان‌های مخرب جلوگیری می‌کنند،
- کمک می‌کنند تا نقدینگی در بورس بماند و از بازار خارج نشود.
برای مثال ممکن است بعضی اخبار سیاسی باعث بروز هیجان‌های مقطعی در سهامداران خرد شود و سهامدارانی که دانش و تجربه کافی ندارند بخواهند به هر قیمتی که شده سهامی را بخرند یا بفروشند. در چنین وضعیتی، بازارگردان‌ها به تقاضا یا عرضه‌های ایجاد شده پاسخ می‌دهند و کمک می‌کنند نقدشوندگی بازار حفظ شود. به بیان ساده‌تر، اگر بازار کساد باشد و خریداری جلو نیاید، بازارگردان‌ها در نقش خریدار ظاهر می‌شوند و اگر هیجان خرید بالا باشد و فروشنده‌ای پیدا نشود، بازارگردان‌ها سعی می‌کنند با عرضه‌های حساب‌شده تعادل را به بازار برگردانند.
صندوق بازارگردانی چیست؟
بازارگردان‌ها تعهد دارند پاسخگوی عرضه و تقاضای پدیدآمده در یک یا چند نماد خاص باشند. به همین دلیل در اختیار داشتن منابع مالی قابل توجه یکی از ضرورت‌های بازارگردانی است. به همین دلیل معمولا برای بازارگردانی سهام صندوق بازارگردانی تشکیل می‌شود که در سطح جهانی هم موفق بوده است. این صندوق‌ها سرمایه سرمایه‌گذاران حقوقی را جذب می‌کنند و در چارچوب امیدنامه‌ای که دارند به خریدوفروش و بازارگردانی سهام می‌پردازند. این صندوق‌ها بخشی از سهام شرکت‌هایی که بازارگردانی‌شان را به عهده دارند در اختیار می‌گیرند و در چارچوب تعهداتشان اقدام به خریدوفروش این سهام می‌کنند.
نکته: از آنجا که هدف صندوق‌های بازارگردانی کمک به روان شدن معاملات (و نه کسب سود) است، کارمزد کمتری می‌پردازند. در واقع سازمان بورس ایران برای حمایت از این صندوق‌ها تخفیف ۸۰ درصدی برای کارمزد معاملات‌شان در نظر گرفته است. علاوه بر این، همه نقل و انتقالات اوراق بهادار که توسط بازارگردانان دارای مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار انجام می‌شوند، از پرداخت مالیات نیم درصد معافند.
صندوق سرمایه گذاری اختصاصی بازارگردانی چگونه تشکیل می‌شود؟
برای تشکیل صندوق‌های بازارگردانی، شرکت‌های کارگزاری و متقاضیان دارای صلاحیت ابتدا تقاضای خودشان را به سازمان بورس ارائه می‌کنند. سازمان بورس ظرف حداکثر ۱۵ روز پس از دریافت درخواست متقاضی، نظر خود را اعلام می‌کند. در صورت موافقت تاریخ آغاز و پایان فعالیت در مجوزی به متقاضی اعطا می‌شود. مجوز فعالیت بازارگردانی حداکثر برای یک سال قابل تمدید است.
طبق ماده ۶ قانون سازمان بورس بازارگردان‌ها موظفند فعالیت بازارگردانی اوراق بهادار را در کد بازارگردانی انجام دهند. برای انتقال اوراق به کد بازارگردانی، باید فرمی را که به تائید مالک یا مالکان ورقه بهادار رسیده تکمیل کنند و به شرکت سپرده‌گذاری مرکزی بدهند تا تعداد اوراق به کد منتقل شود. سپس یک ایستگاه معاملاتی به بازارگردان اختصاص می‌یابد تا بازارگردان بتواند معاملاتش را از طریق این ایستگاه معاملاتی انجام بدهد. بازارگردان‌ها موظفند در مقاطع ۳ ماهه تمامی معاملات ورقه بهادار، دریافت‌ها، پرداخت‌ها، هزینه‌ها و درآمدهای مرتبط با بازارگردانی را در سرفصل حساب‌های جداگانه ثبت کنند و به سازمان بورس و اوراق بهادار گزارش کنند.
فعالیت بازارگردانی به دلیل تعهد خرید و فروش سهام و نگهداری دارایی، ریسک بالایی دارد. برای مثال بازارگردان‌ها پس از خرید سهام با ریسک کاهش قیمت آن سهام مواجه‌اند. با این حال، بازارگردان‌ها از اختلاف قیمت بین سفارش‌های خرید و فروش درآمد کسب می‌کنند. برای نمونه سهمی را در قیمت ۲۰۰۰ تومان می‌خرند و در قیمت ۲۰۵۰ تومان می‌فروشند و از محل اختلاف خرید و فروش سود می‌برند. با اینکه هدف از بازار گردانی کسب سود نیست اما سود حاصل از این اختلاف قیمت در حجم معاملات بالا، سود روزانه خوبی به همراه دارد. بنابراین بازارگردانی نیاز به مهارت و دانش بالایی دارد. علاوه بر این، مزایایی برای صندوق‌های بازارگردانی و به طور کلی بازارگردان‌های بورس در نظر گرفته شده است که یکی از این موارد معافیت از پرداخت مالیات مقطوع نیم درصد است.
مزایای صندوق‌های بازارگردانی چیست؟
همان‌طور که گفتیم سرمایه صندوق‌های سرمایه گذاری بازارگردانی عموما از طریق سرمایه‌گذاران حقوقی تامین می‌شود و اشخاص حقیقی نمی‌توانند سرمایه‌شان را وارد این صندوق‌ها کنند. اما نباید تصور کنیم که این صندوق‌ها برای فعالان حقیقی بازار سرمایه فایده‌ای ندارند.
فعالیت صحیح صندوق‌های بازارگردانی می‌تواند به‌صورت غیرمستقیم به نفع همه فعالان بازار سرمایه، چه شرکت‌های حقوقی باشند و چه سرمایه‌گذاران حقیقی، باشد. زیرا شرکت‌هایی که بازارگردانی‌شان را این صندوق‌ها به عهده می‌گیرند، شرکت‌هایی هستند که سهام‌شان در بورس عرضه شده است. بازارگردان‌ها هم تلاش می‌کنند تعادل قیمت سهام این شرکت‌ها را حفظ کنند و معاملات‌شان را از گزند هیجان‌های مقطعی حفظ کنند. همین موضوع می‌تواند خیال عموم سرمایه‌گذاران را از نقدشوندگی سهام‌شان راحت کند.
می‌توان مزایای صندوق‌های بازارگردانی برای عموم سرمایه‌گذاران را در قالب فهرست زیر خلاصه کرد:
- افزایش قابلیت نقدشوندگی سهم و جلوگیری از ایجاد صف‌های خرید و فروش سنگین
- نزدیک نگه داشتن قیمت سهم و ارزش ذاتی آن و جلوگیری از دستکاری قیمت‌ها و رفتارهای سودجویانه
- ایجاد تعادل در بازار و حفظ امنیت سرمایه‌گذاری
اما سرمایه‌گذاران این صندوق‌ها هم از تشکیل صندوق‌های بازارگردانی نفع می‌برند. مهم‌ترین مزایای صندوق‌های بازارگردانی را می‌شود به این صورت خلاصه کرد؛
- کاهش کارمزد و هزینه‌های معاملات صندوق به واسطه معافیت‌های در نظر گرفته شده
- کاهش محدودیت‌های اعطای اعتباردهی و تسهیلات به صندوق با عنایت به اساسنامه آن
- در اختیار قرار دادن ایستگاه معاملاتی برای انجام معاملات
کدام صندوق‌های بازارگردانی معتبرند؟
در حال حاضر تعداد صندوق‌های بازارگردانی فعال در بورس ایران ۳۸ عدد است که فقط مشتریان حقوقی دارند. از جمله این صندوق‌ها می‌توانیم به صندوق بازارگردانی مفید، صندوق بازارگردانی گروه دی، صندوق بازارگردانی ملت و صندوق بازارگردانی هوشمند آبان اشاره کنیم.
جمع‌بندی
صندوق‌های بازارگردانی با سرمایه‌ای که از بازیگران حقوقی جذب می‌کنند به فعالیت می‌پردازند و در نتیجه فعالان حقیقی نمی‌توانند به‌صورت مستقیم در این صندوق‌ها سرمایه‌گذاری کنند. اما فعالیت بازارگردان‌ها برای حفظ تعادل بازار در شرایط بحرانی مفید و بلکه ضروری است. در نتیجه فعالیت بازارگردان‌ها به صورت غیرمستقیم برای تمامی فعالان بازار مفید است و اگر درست و اصولی و در حجم مناسب انجام بگیرد، عموم سرمایه‌گذاران را برابر نوسان‌های ناشی از هیجان و ریسک عدم نقدشوندگی محافظت می‌کنند.
چگونه صندوق در بورس تاسیس کنیم؟
--> -->
سرمایه‌گذاری در بورس؛ راهی برای ثروتمند شدن در اقتصاد مدرن
حرف‌های تکان دهنده ملوان ایرانی آزاده شده از دست دزدان دریایی سومالی/از شدت گرسنگی، برگ درخت می‌خوردیم
بورس اوراق بهادار
همه ما عموماً به دنبال آن هستیم تا پول خود را در جایی سرمایه‌گذاری کنیم که سود بیشتری را نصیبمان کند. در عین حال از قانونی بودن محلی که در آن سرمایه‌گذاری می‌کنیم مطمئن باشیم. از دیگر نکاتی که مورد نظر قرار می‌دهیم، شفافیت اطلاعات درخصوص سرمایه‌گذاری مورد نظر، سرعت و سهولت نقدشوندگی سرمایه است.
بورس کالا
بورس کالا بازاری است متشکل و سازمان یافته که در آن به طور منظم کالاهای معین با روش‌هایی از قبل تعریف شده مورد معامله قرار می‌گیرند. در این بازار تعداد زیادی عرضه‌کننده و خریدار از طریق کارگزاران اقدام به معامله می‌کنند، در حال حاضر بورس کالا در ایران در چند حوزه فعالیت دارد که البته در حال گسترش در حوزه‌های دیگر نیز است، این حوزه‌ها تحت عنوان رینگ‌های فلزات، پتروشیمی و معاملات مشتقه که فعلا منحصر به معاملات آتی سکه طلا است نام گذاری شده‌اند.
بورس انرژی
ایران به عنوان یکی از بزرگترین کشورهای تولیدکننده نفت و گاز و دارنده یکی از بزرگترین ذخایر و منابع هیدروکربوری جهان شناخته می‌شود. از سوی دیگر با توجه به رویکرد مطرح در تبدیل شدن به کشور اول منطقه از لحاظ اقتصادی لزوم تاسیس بازاری متشکل جهت معامله نفت به عنوان یک کالای استراتژیک در منطقه بیش از گذشته احساس و همین موضوع زمینه ساز طرح قیمت گذاری نفت در داخل کشور شد . از آنجا که یکی از بهترین و شفاف‌ترین مکانیزم‌های قیمت گذاری محصولات، عرضه آنها در بورس می‌باشد، ایده تاسیس بورسی برای انجام معاملات نفت طی فرآیندی شکل گرفت. در فاز نخست برای محقق شدن این ایده در اواخر بهمن 1386 مبادلات فرآورده های نفت و پتروشیمی در بازار سرمایه آغاز گردید.
دیدگاه شما