الگوی سه کندلی برگشتی نزولی

الگوهای کندل استیک

نمایش تغییرات قیمت از سالیان بسیار قبل همواره مورد توجه معامله گران و تجار بوده است. انواع مختلفی برای این نمایش وجود دارد که الگوهای شمعی، میله‌ای و خطی از جمله پرطرفدارترین و شناخته‌شده‌ترین انواع آن هستند. الگوهای شمعی برای اولین بار توسط تجار برنج ژاپنی مورد استفاده قرار می‌گرفت، بدین ترتیب در طی قراردادی این تجار سعی کردند تا قیمت بازگشایی و آخرین قیمت و همچنین بالاترین و پایین‌ترین قیمت دوره معاملاتی خود را مشخص کنند.

صدها سال بعد این استیو نیسون بود که در قالب کتابی با عنوان الگوهای شمعی ژاپنی در چارت در سال 1991 برای اولین بار این الگوها را به معامله گران غربی معرفی کرد. این کتاب که در حدود 20 بخش تالیف شده است به معرفی انواع الگوهای شمعی و همچنین نام‌گذاری و معنای آنها پرداخته است و بدین ترتیب این سیستم شروع به گسترش محبوبیت خود در بین معامله گران غربی کرد.

استیو نیسون در مقدمه خود چنین بیان می‌کند: “مونهیسا هوما در بین تمام تجار برنج جزو معدود افرادی بود که می‌توانست رفتار آینده برنج را پیش‌بینی کند، هوما از بزرگترین تجار برنج به شمار می‌رفت که از این تکنیک در قرن 16 استفاده می‌کرده است.” همچنین در این کتاب اشاره‌ای به تاریخ آشفته و حاکی از جنگ ژاپن در قرون 14 تا 16 شده است و ذهنیتی که برای پیروز شدن در معامله‌گری باید بتوانید همانند یک ژنرال جنگی بیاندیشید، استراتژی معاملاتی داشته باشید و بر روانشناسی خود نیز مسلط باشید به گونه‌ای از آن فرهنگ آکنده از جنگ آن دوران سرچشمه گرفته است.

بنابراین در بسیاری از موارد اسامی که به الگوهای کندلی یا شمعی نیز داده شد حاکی از همین اسامی نظامی داشتند. برای مثال: الگوی ستاره صبحگاهی و ستاره شامگاهی در واقع حملات صبح و شام بوده‌اند، کندل سنگ قبر، کندل مرد دارآویز، الگوی سه کندلی برگشتی نزولی کندل چکش، الگوی کندلی سه سرباز پیشرونده تنها تعدادی از مثال‌های این نوع به شمار می‌روند.

در این مقاله از فردانامه قصد داریم تا شما را به سفری پیرامون الگوهای کندلی ببریم، بنابراین با ما همراه باشید.

تعریف شمع‌ها یا کندل‌ها

کندل‌ها بر طبق قراردادی که انجام شده است به واسطه 4 قیمت تعریف می‌شوند: قیمت بازگشایی کندل، آخرین قیمت کندل، بیشترین قیمت کندل و همچنین کمترین قیمت کندل. با در دست داشتن این 4 قیمت شما می‌توانید هر کندلی بسازید. قوانین بسیار ساده‌ای بر آن حاکم است، اگر آخرین قیمت از قیمت بازگشایی بیشتر باشد کندل معمولا به رنگ سبز نشان داده می‌شود و یک کندل صعودی است (البته این رنگ صرفا یک قرارداد است و در محیط‌های مختلف به رنگ‌های مختلفی نشان داده می‌شود) و اگر برعکس این وضعیت را داشته باشیم کندل نزولی است که معمولا به رنگ قرمز نشان داده می‌شود.

همچنین اگر بالاترین یا پایین ترین قیمت خارج از بازه بین قیمت بازگشایی و آخرین قیمت باشد با خطی نازک نشان داده می‌شود که معمولا با اسامی مانند سایه و حتی فیتیله شمع خوانده می‌شوند. همچنین بخش مستطیلی شکل آن را نیز بدنه کندل می‌نامند. باید توجه داشته باشید که سایه شمع می‌تواند هم در قسمت بالا و هم در قسمت پایین شمع وجود داشته باشد.

دلیل شکل‌گیری الگوهای شمعی

با توجه به وضعیت قرارگیری این کندل‌ها در کنار هم امکان صحبت کردن پیرامون وضعیت حرکت بازار وجود دارد. در واقع تمام ابزارهای تکنیکال از جمله الگوهای شمعی را شاید بتوان دال بر ارزیابی صحت و سلامت روانی بازار دانست، بنابراین دقت کردن به الگوهای خاصی که در شرایط عدم سلامت کامل بازار شکل می‌گیرند می‌تواند در پیش‌بینی و بررسی وضعیت حرکت بازار مورد توجه قرار داد. برای مثال با شنیدن نام الگوی سیاه تاریک (Dark Cloud Cover) یا الگوی مرد دارآویز (Hanging Man) به سادگی پی خواهید برد که بازار در وضعیت مناسبی به سر نمی‌برد.

اگر بخواهیم الگوهای کندلی را تقسیم بندی کنیم می‌توان الگوهای تک کندلی و دو یا چند کندلی را تقسیم‌بندی منطقی برای این الگوها دانست. البته ذکر این نکته خالی از لطف نیست که الگوهای چند کندلی نیز در تایم فریم‌های مختلف و یا حتی با تکنیک تبدیل کندل می‌توانند به الگوهای تک کندلی تبدیل شوند.

در تحلیل این الگوهای کندلی باید به احساسات پشت یک کندل و محلی که الگوی مورد نظر ایجاد می‌شود بسیار توجه کرد. برای مثال تفاوت الگوی چکش و الگوی مرد دارآویز در این است که چکش در انتهای یک روند نزولی شکل می‌گیرد و الگوی مرد دارآویز در انتهای یک روند صعودی در حالی که شاید از جهت رنگ و شکل یکسان باشند. در ادامه به نامگذاری بخضی از الگوهای شمعی کاملا شناخته شده خواهیم پرداخت.

ردیف	نام الگو	اسم لاتین	نوع الگو	شکل الگو
1	چکش	Hammer	تک کندلی
2	چکش معکوس	Inverse Hammer	تک کندلی
3	مرد دارآویز	Hanging man	تک کندلی
4	ستاره ثاقب	Shooting Star	تک کندلی
5	دوجی سنگ قبر	Grave stone	تک کندلی
6	دوجی سنجاقک	Dragon fly	تک کندلی
7	دوجی (دارای انواع مختلفی است)	Doji	تک کندلی
8	الگوی پوشای صعودی و نزولی	Engulfish	دو کندلی
9	الگوی ابر سیاه	Dark cloud cover	دو کندلی
10	الگوی نفوذی	Piercing pattern	دو کندلی
11	ستاره صبحگاهی	Morning star	سه کندلی
12	ستاره شامگاهی	Evening star	سه کندلی
13	الگوی هارامی	Harami	دو کندلی
14	الگوی هارامی کراس	Harami Cross	دو کندلی
15	الگوی سه سرباز سفید	Three white soldiers	سه کندلی
16	الگوی سه کلاغ سیاه	Three black crowns	سه کندلی

تفسیر الگوهای کندلی

به طور کلی معمولا الگوهای کندلی را به دو نوع تقسیم می‌کنند که استیو نیسون نیز از همین رویکرد در کتاب خود بهره برده است. الگوهای کندلی برگشتی و الگوهای کندلی ادامه دهنده. اینکه توالی کندل‌ها به چه ترتیبی باشد می‌توان مشخص کننده جو حاکم در بازار یا به عبارت ساده‌تر خرسی یا گاوی بودن بازار را به دست آورد. هر کدام از این الگوهای کندلی sentiment یا احساسی را در بازار ارائه می‌دهند که می‌توان بر اساس آن وارد موقعیت‌های خرید یا فروش شد.

توجه داشته باشید که هر کدام از الگوهای ارائه شده در جدول مفهوم خاصی را در نمودار القا می‌کند که در ادامه به چند مورد از آنها اشاره می‌شود.

الگوی چکش و مرد دارآویز

الگوی چکش در انتهای یک روند نزولی ظاهر می‌شود. از نظر ظاهری بدنه خیلی کوچکی و سایه‌ای بسیار بلند دارد. رنگ بدنه در این کندل معمولا اهمیت زیادی ندارد اما اگر بدنه سبز رنگ باشد می‌تواند نمود قدرت بیشتری را داشته باشد.

بهترین حالت برای ظهور این کندل شرایطی است که بدنه در حدود و دامنه کندل‌های دیگر ظاهر شود و سایه آن پایین‌تر از روند کندل‌های قبلی باشد. عبارت ژاپنی که برای کندل چکش مورد استفاده قرار می‌گیرد تاکوری است، تاکوری ابزاری است که برای اندازه‌گیری عمق آب استفاده می‌شود. بنابراین اگر این کندل در انتهای یک روند نزولی ظاهر شود به این معنی است که احتمال به انتها رسیدن حرکت قبلی وجود دارد.

اگر بخواهیم به طور خلاصه ویژگی‌های یک کندل چکش قدرتمند را بیان کنیم:

1. رنگ بدنه اهمیت زیادی ندارد اما بدنه باید در مقابل سایه کوچک باشد.
2. سایه پایین باید به اندازه کافی بلند بوده و سایه بالایی کوچکی داشته باش یا اصلا نداشته باشد.
3. سایه پایین حداقل باید به اندازه دو برابر بدنه باشد.

تمام نکات گفته شده در بالا پیرامون کندل مرد دارآویز نیز صحت دارد فقط باید توجه داشته باشید که الگوی مرد دارآویز در انتهای روند صعودی ظاهر می‌شود و اگر رنگ بدنه کندل قرمز باشد این الگو قدرت بیشتری پیدا می‌کند.

الگوی پوشای نزولی و صعودی

الگوی پوشا یا Engulfish Pattern را می‌توان یکی از قدرتمندترین الگوهای کندلی دانست. در علم ترکیب کندل‌ها می‌دانیم که جمع کردن دو کندل مطرح شده تبدیل به همان الگوی چکش با بدنه کوچک خواهد شد. الگوی پوشا الگویی دو کندلی است که از دو کندل با رنگ مختلف تشکیل شده است. منطقه این است که کندل دوم در جهت خلاف حرکت کندل قبلی شکل می‌گیرد و تمام دامنه کندل قبلی را می‌پوشاند.

اگر به طور مشخص بخواهیم راجع به الگوی پوشای صعودی صحبت کنیم در ابتدا باید توجه کنیم که این الگو باید در انتهای روند نزولی و در جایی که پتانسیل برگشت قیمت وجود دارد یا به اصطلاح در ناحیه PRZ قرار داریم. سپس این الگوی دو کندل شامل یک کندل نزولی است که می‌تواند سایه داشته باشید یا نداشته باشد و سپس یک کندل (اگر از نوع ماروبوزو باشد الگوی سه کندلی برگشتی نزولی ایده‌آل است) تمام دامنه حرکت کندل قبل را تحت پوشش قرار می‌دهد و کندلی صعودی است.

این الگوی کندلی از نوع الگوی برگشتی است و در بسیاری از استراتژی‌های معاملاتی به عنوان سیگنال خرید در نظر گرفته می‌شود. توجه داشته باشید همانطور که گفته شد کندل باید در روند کاملا مشخص صعودی و نزولی باید قرار گرفته باشد. حال هرچقدر اختلاف نسبت بدنه روز اول به روز دوم بیشتر باشد این الگو قدرت زیادی دارد.

در حالت الگوی پوشای نزولی یا Bearish Engulfish Pattern داستان بر عکس است و همین مسائل باید در انتهای روند صعودی ایجاد شود و رنگ کندل‌‌های اول و دوم نیز متفاوت باشد.

کلام آخر

الگوهای کندلی مبحثی بسیار محبوب در حوزه تحلیل تکنیکال و نمودار خوانی است و آشنایی با زبان کندل‌ها می‌توان راه تحلیل‌گری و معامله گری را برای شما بسیار هموار سازد. در مقالات دیگری به دیگر انواع الگوهای کندلی نیز خواهیم پرداخت. توصیه می‌کنم مقالات فردانامه در حوزه الگوهای کندلی مطالعه بکنید و اگر موضوعی بود که در این مقاله بدان اشاره نشده بود حتما آن را با ما در میان بگذارید.

الگوهای خطی

پس از این مراحل الگوی شکل‌گرفته سیگنال فروش صادر کرده و می‌توان وارد معامله فروش شد.

نکته در صورتی‌که این الگو همراه با امواج الیوت شود از پتانسیل بسیار عالی برخوردار خواهد‌شد.

محل قرار گرفتن Tp به اندازه 2/3 h می باشد.

محل قرار گرفتن Sl بالای قله سر می‌باشد .

نحوه شکل‌گیری آرایش v شکل

زمانی‌که شانه سمت راست الگوی سه کندلی برگشتی نزولی آرایش سرو شانه شکل نگرفته باشد آرایشV اتفاق افتاده است.این آرایش ازنظر ارزش و شرایط با الگوی سرو شانه برابری می‌کند.

سقف دوقلو و سه قلو

سقف دوقلو

سقف سه قلو

زمانی‌که نمودارها مطابق شکل ذکر شده شکل گرفته باشد آرایش سقف دوقلو وسه قلو به‌وجود آمده‌است. بعداز شکل‌گیری این آرایش و کندل تاییدیه می‌توان وارد معامله فروش شد. محل قرار گرفتن الگوی سه کندلی برگشتی نزولی Tp&Sl مطابق شکل.

نکته: تحت هیچ شرایطی قبل از شکل‌گیری کندل تاییدیه نسبت به این الگو قضاوت نباید کرد به‌دلیل اینکه شباهت‌های زیادی بین این الگوها و آرایش مستطیل وجود دارد.

آرایش نعلبکی یاگرد

این یکی از الگوهای کمیاب در بازار بوده و سیگنال برگشت و تغییر جهت روند صادر می‌کند .

نکته: عموما رفتارهای بدون جهت در بازار نشان از سردرگمی معامله‌گران می‌باشد پیشنهاد می‌شود تحلیل‌گران در چنین مواقعی از گواههای معاملانی دیگری نیز استفاده کنند .

الگوهای برگشتی صعودی

آرایش سرو شانه معکوس

آرایش V

کف دوقلو و سه قلو

کف دوقلو

کف سه قلو

آرایش نعلبکی یاگرد

الگوهای ادامه‌دهنده روند

رفتارهای مشاهده شده از این الگوها به تحلیل‌گران سیگنال ادامه روند را می‌دهد اما براساس تجربه به نکات زیر دقت کنید :

نکته 1: محل شکل گیری این الگوها در امواج اصلاحی می‌باشند (طبق نظریه امواج الیوت که در مباحث پیش‌رو بیان خواهد‌شد، موج 2 و موج 4)

نکته 2: درصورتی‌که این الگوها در موج دوم مشاهده شوند با ارزش خواهند بود و درصورت شکل‌گیری خارج از موج دوم ارزشی ندارند.

نکته 3: به شکل‌گیری کندل‌های تاییدیه دقت شود.

مثلث افزایشی

زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت‌ها در یک مقاومت افقی درگیر شده و مطابق شکل مثلثی رابه‌وجود اورده باشد بعد از بوجود آمدن کندل تاییدیه سیگنال خرید صادر می‌شود.

مثلث کاهشی

این الگو بعد از شکل‌گیری کندل تاییدیه سیگنال فروش صادر می‌کند .

مثلث متقارن افزایشی

این الگو با شرایط موجود سیگنال خرید صادر می‌کند .

مثلث متقارن کاهشی

این الگو با شرایط موجود سیگنال فروش صادر می‌کند.

پرچم صعودی(افزایشی)

این الگو با شرایط موجود سیگنال خرید صادر می‌کند .

پرچم نزولی(کاهشی)

این الگو با شرایط موجود سیگنال فروش صادر می‌کند .

آرایش مستطیل صعودی

این الگو با شرایط موجود سیگنال خرید صادر می‌کند .

آرایش مستطیل کاهشی

این الگو با شرایط موجود سیگنال فروش صادر می‌کند .

انواع کنج‌ها

این الگوها دارای سیگنال‌های مهمی در بازار می‌باشند. چرا که شباهت‌های فراوانی بین این الگوها و حرکات شناسایی‌شده در امواج الیوت می‌باشند .

نکته: در صورتی‌که سر کنج‌ها رو به پایین شکل گرفته باشد حرکت قیمت‌ها رو به بالا می‌باشد .

و در صورتی‌که سر کنج‌ها رو به بالا شکل گرفته باشد حرکت قیمت‌ها رو به پایین می‌باشد .

پس با شرایط فوق که مکررا اشاره خواهیم کرد درصورتی‌که قیمت‌ها در یک کانال موازی حرکت نمی کند منتظر سیگنال‌های تغیر جهت باشید.

کاربرد الگوی چکش و کندل چکش معکوس در تحلیل تکنیکال

کندل چکش معکوس یا برعکس، یک الگوی کاربردی در تحلیل تکنیکال است و می‌توان آن را مشابه الگو شمعی چکش دانست، البته با این تفاوت که در الگوی چکش برعکس، سایه بالایی بلندتر و سایه پایینی کوتاه‌تر است. حال در ادامه الگوی چکش معکوس (Inverted Hammer) را مورد بررسی الگوی سه کندلی برگشتی نزولی قرار می‌دهیم تا بتوانید در ادامه هنگام تحلیل تکنیکال از آن استفاده کنید.

ویژگی‌های کندل چکش معکوس

1. پیش از هر چیزی باید بدانید که کندل چکش معکوس یک الگوی بازگشتی است که باعث افزایش قیمت می‌شود. این الگو انتهای یک حرکت نزولی تشکیل می‌شود و برای تشکیل آن باید حداقل سه کندل در دسترس باشد تا چکش معکوس در انتهای آن به وجود آید.
2. بدنه کندل چکش برعکس معمولا کوچک است، اما دقت داشته باشید که کوچکی بدنه بیش‌ازحد نباشد. در حقیقت بدنه نباید به‌اندازه یک خط باشد یا اصلا بدنه‌ای دیده نشود؛ چراکه در این حالت الگوی دیگری شکل می‌گیرد.
3. سایه بالایی کندل چکش وارونه باید بلند باشد. سایه پایینی برای این کندل شکل نمی‌گیرد یا اگر هم شکل گیرد، طول بسیار کوتاهی خواهد داشت.
4. برای آن که یک کندل الگوی چکش برعکس داشته باشد، طول بدنه آن باید حداکثر معادل نصف طول کل کندل باشد.

الگوی چکش نزولی و صعودی در تحلیل تکنیکال به چه معناست؟

زمانی که الگوی چکش نزولی در روند صعودی تشکیل شود، نشان‌دهنده این است که قدرت عرضه توسط فروشندگان بالا رفته، در حقیقت فروشندگان با توجه به فروش‌هایی که دارند، نرخ و قیمت را کاهش می‌دهند، اما از طرفی خریداران با خریدهایی که انجام می‌دهند، از پایین آمدن بیش‌ازحد قیمت جلوگیری می‌کنند. در نهایت قیمت پایین‌تر از قیمت باز شدن کندل بسته می‌شود. الگوی چکش صعودی نیز نشان‌‌دهنده قدرت فروشندگان است.

ویژگی‌های کندل چکش (Hammer)

Hammer از دیگر الگوهای کندلی پرکاربرد است. این کندل در روند نزولی نشان‏‌دهنده ضعف در فروشندگان و قدرت در خریداران است. در حقیقت می‌توان گفت این کندل نشانه‌ای از بازگشت روند است. از جمله ویژگی‌هایی که می‌توان برای الگوی چکش در نظر گرفت، باید به داشتن یک بدنه کوچک در بالا و سایه بلند در زیر بدنه اشاره کرد. دقت داشته باشید که در این الگو، سایه پایینی باید حداقل دو برابر بدنه کندل باشد.

نحوه رفتار قیمت هنگام شکل‌گیری الگوی چکش

الگوی چکش را می‌توان به توپی تشبیه کرد که درون ظرفی پر از پنبه می‌افتد و سپس با سرعت بسیار زیاد به بالا پرتاب می‌شود. اتفاقی که در این کندل نیز رخ می‌دهد، به همین شکل است. در ابتدای تشکیل کندل با ریزش سهم و در ادامه حمایت خریداران و صعود قیمت در همان بازه زمانی مواجه خواهید شد. توجه داشته باشید که دم بلند الگوی چکش، درواقع بالا و پایین شدن قیمت در یک محدوده را نشان می‌‌دهد.

الگوی مرد به دار آویخته

الگوی مرد به دار آویخته (hanging man) یک الگوی ژاپنی به شمار می‌آید. این الگو که یک الگوی تغییر روند نزولی است، روی یک خط مقاومت یا بالای یک روند صعودی تشکیل می‌شود. به نوعی دیگر، زمانی که قیمت روند صعودی طی می‌کند و این الگو به وجود می‌آید، نشان می‌دهد که تعداد فروشندگان به‌مرور در حال غلبه بر تعداد خریداران است.

الگوی چکش

الگوی چکش (Hammer) و الگوی مرد به دار آویخته (hanging man) از نظر ظاهر دقیقا به یکدیگر شبیه هستند، اما معانی آن‌ها بسته به عملکرد حرکات قیمتی با یکدیگر تفاوت دارند. از جمله شباهت‌های این دو الگو می‌توان به بدنه قلمی و زیبایی که به رنگ سیاه یا سفید دارند اشاره کرد. همچنین سایه‌های بلند در این دو الگو در قسمت پایین و سایه‌های کوتاه در قسمت بالا تشکیل می‌شوند، البته گاهی اوقات قسمت بالا سایه‌ای ندارد.

نشانه‌های شناسایی الگوی مرد به دار آویخته

• سایه پایینی در الگوی مرد به دار آویخته، بلند است و طول آن به سه برابر بدنه اصلی می‌رسد.
• سایه بالایی در این الگو تشکیل نمی‌شود یا در صورت تشکیل بسیار کوچک است.
• بدنه این الگو دو رنگ سفید یا سیاه دارد الگوی سه کندلی برگشتی نزولی که این رنگ در ماهیت الگو اهمیت ندارد، اما الگوی سفید در مقایسه با الگوی سیاه ضعیف‌تر است.

دلیل شکل‌گیری کندل مرد به دار آویخته در نمودار تحلیل تکنیکال

زمانی که رنگ بدنه الگوی مرد به دار آویخته قرمز یا تیره شود، نشان می‌دهد که قیمت پایانی نتوانسته به قیمت ابتدایی کندل برسد. در حقیقت اتفاقی که در این کندل رخ می‌دهد، این است که بازار روند صعودی دارد و قیمت در بالاترین حالت ممکن است. در ادامه به دلیل فشارهایی که از فروش ایجاد می‌شود، قیمت به پایین‌ترین حد قیمت در روز می‌رسد که در این شرایط نیز دوباره خریداران با خریدهایی که انجام می‌دهند، باعث افزایش قیمت خواهند شد. حال شاید برای شما سوال پیش آید که دلیل اختلاف اندازه بدنه کندل با اختلاف سایه آن در چیست که باید گفت رفتار خریداران و فروشندگان این اختلاف را به وجود می‌آورد.

کندل چکش معکوس و شوتینگ استار

کندل چکش معکوس و الگوی شوتینگ استار (ستاره دنباله‌دار) نیز از جمله الگوهای مشابه هستند و تفاوتی که میان آن‌ها وجود دارد، این است که باید تشخیص دهید در روند نزولی هستید یا یک روند صعودی! در حقیقت کندل چکش معکوس یک کندل برگشتی صعودی و ستاره دنباله‌دار یک کندل برگشتی نزولی است. از لحاظ ظاهری هر دو کندل‌ها ریزاندام پر یا تو خالی هستند. سایه‌هایی که در این کندل تشکیل می‌شوند سایه‌های بلند در بخش بالا و سایه‌های کوچک در بخش پایین هستند. گاهی اوقات نیز در بخش بالایی این کندل‌ها سایه‌ای تشکیل نمی‌شود.

شوتینگ استار از دسته الگوهای برگشتی نزولی است که در این ویژگی همانند الگوی چکش معکوس به نظر می‌رسد، اما زمانی به وجود می‌آید که قیمت در حال افزایش است. شکل مربوط به این کندل نشان می‌دهد که باز شدن قیمت در پایین‌ترین حد ممکن اتفاق افتاده و یک رالی قیمتی انجام شده، اما الگوی سه کندلی برگشتی نزولی قیمت مجدد کاهش پیدا کرده است. به تعبیری دیگر می‌توان گفت زمانی که خریداران سعی دارند قیمت را بالا ببرند، فروشندگان پا به بازار می‌گذارند و قدرت خود را نشان می‌دهند. توجه داشته باشید که این اتفاق نشان‌دهنده نزولی بودن است، زیرا دیگر در چنین شرایطی دیگر خریداری باقی نخواهد ماند.

سخن پایانی

در این مقاله در رابطه با 4 مورد از پرتکرارترین و پرکاربردترین الگوهای بازار صحبت کردیم. توجه داشته باشید که این الگوها به شما در تحلیل بازار کمک بسیاری می‌کنند. بنابراین به این که از الگوی چکش استفاده کنید یا کندل چکش معکوس، بیش‌ازحد توجه نکنید. مهم این است که بدانید کدام یک از الگوها بازگشتی هستند و زنگ هشدار را برای شما به صدا در می‌آورند. البته این نکته را نیز باید یادآور شد که تنها برای موفق شدن نباید به بررسی نمودارها اکتفا کرد و نیاز به تاییدیه‌های بیشتر است.

کندل چیست؟ + مهمترین انواع کندل ها

نمودارهای کندل استیک (شمعی – ژاپنی) یکی از پرکاربردترین نمودارها در تحلیل تکنیکال هستند. کندل‌ها (Candle) به عنوان اجزای اصلی این نمودارها حاوی تمام اطلاعات قیمتی موردنیاز در آن تایم فریم خاص می‌باشند. اهمیت کندل (معنی فارسی: شمع) در تحلیل تکنیکال زمانی مشخص می‌شود که شما صرفا با دیدن نمودارهای شمعی و یافتن الگوهای CandleStick روند قیمتی را پیش‌بینی می‌کنید. وجه تمایز کندل‌ها در ارائه هیجانات و احساسات معامله‌گران بصورت بصری است. بیشترین اطلاعات قیمتی در Candle گنجانده می‌شود به طوری که با تحلیل آنها می‌توان رفتار آینده بازار را پیش‌بینی کرد. اگر گام صفر آموزش تحلیل تکنیکال را یادگیری مفهوم کندل و انواع آن بدانیم اغراق نکرده ایم!

سرفصل آموزشی

نمودار کندل استیک در تحلیل تکنیکال

طبق اولین اصل تحلیل تکنیکال “قیمت، همه چیز است!” در واقع تکنیکالیست‌ها معتقدند تمامی عوامل موثر بر تغییرات قیمت در خود قیمت مستتر است. در واقع فقط کافی است با استفاده از تحلیل نمودار، روند قیمتی را پیش‌بینی کنیم. بنابراین “نمودارهای قیمتی” نقش مهمی دارند چرا که نمودار با اطلاعات کامل‌تر و بهتر، می‌تواند باعث بهبود کارایی تحلیل شود. سه نوع نمودار در تحلیل تکنیکال وجود دارد:

• نمودار خطی: از اتصال نقاط قیمت پایانی بدست می‌آید. اطلاعات زیادی در این نمودار از بین می‌رود.
• نمودار میله‌ای: اطلاعات قیمت بصورت یک خط عمودی (میله) شامل 4 پارامتر اصلی قیمت یعنی قیمت پایانی، آغازین، بیشترین و کمترین قیمت است.
• نمودار کندل استیک (CandleStick Chart): مشکل نمودارهای میله‌ای، عدم فهم سریع اطلاعات هر میله است. این مشکل در نمودارهای کندل استیک با اضافه شدن بدنه حل شد. بنابراین مزیت نمودارهای شمعی – ژاپنی فهم راحت‌تر و سریع‌تر است. در این نمودارها، کندل‌ها (Candle) به عنوان عنصر اصلی نمودار شناخته می‌شوند. استفاده از نمودارهای CandleStick در بین تحلیل‌گران پرایس اکشن کاربرد فراوانی دارد.

کندل چیست؟

کندل در لغت به معنای شمع است و جزء اصلی نمودارهای Candlestick است. 4 پارامتر اصلی قیمت (قیمت پایانی، آغازین، بیشترین و کمترین قیمت) در یک تایم فریم خاص را شامل می‌شود. کندل‌ها از دو بخش اصلی تشکیل می‌شوند: بدنه (Real Body) و سایه (Shadow). بدنه کندل بیانگر قیمت بسته شدن (Close Price) و قیمت بازگشایی (Open Price) است. دو خطی که در ابتدا و انتهای بدنه قرار دارد به شادو یا همان سایه معروف است. سایه پایینی و بالایی به ترتیب معرف کمترین قیمت (Low Price) و بیشترین قیمت (High Price) هستند. در واقع طول سایه‌ها بیانگر دامنه نوسان قیمت است.

با توجه به قیمت پایانی (Close) و آغازین (Open) دو نوع کندل داریم: صعودی یا نزولی. اگر قیمت پایانی بیشتر از آغازین باشد بیانگر کندل صعودی با بدنه توخالی و رنگ سفید است. همچنین اگر قیمت پایانی کمتر از قیمت بازگشایی باشد کندل نزولی خواهیم داشت که رنگ بدنه آن بصورت توپر و با رنگ سیاه خواهد بود. دقت بفرمایید که نمایش بدنه کندل صعودی و نزولی به ترتیب با رنگ سبز و قرمز رایج‌تر است. شکل زیر مفهوم کندل را با جزئیات تمام نشان می‌دهد.

مفاهیم کندل ها در یک نگاه

می‌توان اولین کاربرد نمودار کندل استیک را فهم سریع و آسان نوسانات قیمت درنظر گرفت. در واقع به راحتی و صرفا با دیدن کندل‌ها می‌توانیم کل معاملات در یک تایم‌فریم را تحلیل کنیم. چرا که هر کندل منعکس‌کننده عکس‌العمل و رفتار تمامی معامله‌گران در یک تایم‌فریم خاص است. در ادامه چند تفسیر ابتدایی از کندل‌ها را خدمت‌تان بیان می‌کنیم که صرفا با نیم‌نگاهی به نمودار شمعی می‌توان این مفاهیم را برداشت کرد.

1. بدنه مشکی و الگوی سه کندلی برگشتی نزولی سفید به ترتیب بیانگر قدرت بالای فروشندگان و خریداران است. هر چه طول بدنه کندل بزرگتر باشد قدرت بیشتری از خرید یا فروش را نشان می‌دهد.
2. شادو با توجه به رنگ بدنه می‌تواند مفاهیم مهمی را به معامله‌گران گوشزد کند. برای مثال بلند بودن طول سایه بالایی در یک کندل نزولی بیانگر قدرت بالای فروشندگان و افزایش تقاضای عرضه است.
3. بلند بودن طول سایه پایینی در یک کندل صعودی نیز نشان از قدرت بالای خریداران و افزایش تقاضای خرید دارد.

انواع کندل ها — مهم‌ترین الگوهای شمعی (Candlestick)

با شناسایی واکنش بازار به قرارگیری خاص کندل‌ها کنار یکدیگر، الگوهای کندل استیک (Candlestick Patterns) ساخته می‌شوند. 3 نوع کلی الگوی کندل استیک داریم. بیشتر این الگوهای برای پیش‌بینی بازگشت روند در سطوح حمایت و مقاومت مورد استفاده قرار می‌گیرند. در واقع الگوهای کمی برای تایید و ادامه‌دار بودن روند فعلی وجود دارند. انواع کندل‌های برگشتی به 2 دسته صعودی و نزولی تقسیم می‌شوند.

• برگشتی صعودی
• برگشتی نزولی
• ادامه‌دهنده

یک دسته‌بندی دیگر نیز با توجه به ترتیب قرارگیری چند کندل و بررسی طول بدنه و سایه آنها وجود دارد مثل الگوهای یک، دو و سه کندلی. در ادامه مهم‌ترین این الگوها را به شما آموزش خواهیم داد.

1. کندل مارابوزو

به یک کندل صعودی بدون سایه (بدنه سفید یا سبز)، الگوی مارابوزو سفید یا Bullish Marubozu می‌گویند که یک روند صعودی و بازار گاوی را در پی خواهد داشت چرا که این الگو نشان از افزایش سطح تقاضا و فشار خرید معامله‌گران دارد.

به یک کندل نزولی بدون سایه (بدنه سیاه یا قرمز)، الگوی ماروبوزو سیاه یا Bearish Marubozu می‌گویند که یک روند نزولی و بازار خرسی را در پی خواهد داشت چرا که این الگو نشان از افزایش سطح عرضه و فشار فروش معامله‌گران دارد در شکل زیر این دو الگو نشان داده شده است. در این دو الگو، هر چه طول بدنه شمع بلندتر باشد قدرت بیشتری از خرید یا فروش را نشان می‌دهد.

2. الگوی کندل استیک دوجی (Doji)

الگوی دوجی نیز جزء الگوهای تک کندلی است بدین صورت که بدنه کندل بسیار کوتاه و عموما بصورت یک خط نازک می‌باشد و به معنی یکسان بودن قیمت بازگشایی و قیمت پایانی است. الگوی دوجی در تحلیل تکنیکال بیانگر تشویش و بی‌تصمیمی معامله‌گران است. در حالت کلی 4 نوع کندل دوجی داریم: پایه بلند، سنگ قبر، سنجاقک و چهار قیمت!

الگوی دوجی پایه بلند: بدنه نازک، سایه بلند از هر دو طرف	برابر بودن فشار عرضه و تقاضا ← تشویش و دودلی معامله‌گران
الگوی دوجی سنگ قبر: بدنه نازک، سایه بالایی بلند	قدرت زیاد فروشندگان ← سیگنال فروش در انتهای روند صعودی
الگوی دوجی سنجاقک: بدنه نازک، سایه پایینی بلند	قدرت زیاد خریداران ← سیگنال خرید در انتهای روند نزولی
کندل دوجی چهار قیمت: بدنه و سایه کوتاه!	بیانگر صف خرید و فروش — برابری قیمت پایانی، آغازین، بیشترین و کمترین قیمت

همراه شدن Doji با الگوی Marubozu نتایج جالبی در پی دارد:

• اگر الگوی دوجی همراه با ماروبوز سفید باشد نشان از تضعیف قدرت خریداران و احتمال افزایش فشار فروش دارد بنابراین کاهش قدرت روند صعودی را در پی دارد و باید با احتیاط بیشتری نسبت به خرید سهام اقدام کرد!
• اگر الگوی دوجی همراه با ماروبوز سیاه باشد نشان از تضعیف قدرت فروشندگان و احتمال افزایش فشار خرید دارد بنابراین کاهش قدرت روند نزولی را در پی دارد و احتمال توقف روند کاهشی قیمت وجود دارد!

3. الگوی مرد به دار آویخته (Hanging Man)

ویژگی الگوی Hanging Man (مرد به دار آویخته یا مرد اعدامی) عدم وجود سایه بالایی کندل یا کوتاه بودن آن می‌باشد همچنین سایه پایینی باید حداقل 2 برابر بدنه باشد. این الگو در انتهای یک روند صعودی و در نقاط مقاومت رخ می‌دهد و به علت قدرت زیاد فروشندگان و افزایش سطح عرضه، بیانگر تغییر روند صعودی به نزولی است و اگر رنگ بدنه مشکی (قرمز) باشد قدرت الگوی مرد به دار آویخته بیشتر خواهد بود.

4. کندل چکش (Hammer) در تحلیل تکنیکال

در این الگو، سایه پایینی 2 تا 3 برابر بدنه کندل است و سایه بالایی نداریم یا خیلی کوتاه می‌باشد. این الگو در انتهای یک روند نزولی و در نقاط حمایت رخ می‌دهد و نشان از افزایش سطح تقاضا و شکل‌گیری روند صعودی دارد. رنگ بدنه اهمیت زیادی ندارد اما رنگ سفید (سبز) بدنه، بیانگر قدرت بیشتر الگو برای بازگشت و تغییر روند نزولی به صعودی خواهد بود. این الگو به پین بار صعودی نیز معروف است.

الگوی چکش معکوس (Inverted Hammer) از نظر رفتاری مشابه کندل چکش است با این تفاوت که سایه بالایی 2 برابر بدنه است و سایه پایینی خیلی کوتاه می‌باشد. دقت بفرمایید که این الگو از اعتبار کمتری برای بازگشت و تغییر روند نزولی به صعودی برخوردار است.

5. الگوی ستاره دنباله دار (Shooting Star)

این الگو که به پین بار نزولی معروف است در انتهای روند صعودی شکل می‌گیرد. سایه بالایی حداقل 2 برابر بدنه و کندل فاقد سایه پایینی (یا خیلی کوتاه) است. الگوی شوتینگ استار (ستاره ثاقب) بیانگر افزایش تقاضای فروش و در نتیجه تغییر روند صعودی به نزولی است و اگر رنگ بدنه سیاه باشد (نزولی – بدنه قرمز) قدرت بازگشت روند بیشتر خواهد بود. اگر بعد از تشکیل الگوی ستاره دنباله دار، یک کندل پایین‌تر از کف قیمتی شکل بگیرد می‌توان آنرا سیگنال قوی فروش دانست.

6. الگوی ابر سیاه پوشاننده (Dark Cloud Cover)

جز الگوهای دو کندلی و بازگشتی است که تغییر روند صعودی به نزولی را در پی دارد بدین صورت که در یک روند صعودی ابتدا یک شمع سفید با بدنه نسبتا بلند و سپس کندلی با رنگ سیاه تشکیل خواهد شد شمع قرمز باید حداقل 50% بدنه کندل سبز را شامل شود و سقف قیمتی آن باید بالاتر از سقف شمع سیاه باشد. تشکیل این الگو در نقطه مقاومت باعث قدرت بیشتر آن در تغییر روند خواهد بود.

7. الگوی اینگالف نزولی (Bearish Engulfing)

این الگو که به پوشای نزولی نیز معروف است در بازار خرسی و هنگام تغییر روند صعودی به نزولی تشکیل می‌شود بدین صورت که یک کندل قرمز، یک یا چند شمع قبلی خود را شامل می‌شود! و پوشش بیشتر کندل‌ها باعث افزایش قدرت بازگشتی آن خواهد شد. کندل سیاه باید شمع سفید قبل خود را کامل پوشش دهد بدین صورت که قیمت آغازین و پایانی آن باید بیشتر از قیمت پایانی و آغازین کندل سبز قبلی باشد.

8. الگوی اینگالف صعودی (Bullish Engulfing)

این کندل صعودی در بازار گاوی و انتهای روند نزولی شکل می‌گیرد. بدین‌صورت که یک کندل سبز، یک یا چند شمع قبلی خود را پوشش می‌دهد و هر چه کندل‌های بیشتری را شامل شود قدرت بازگشت آن بیشتر خواهد بود. کندل سفید باید شمع سیاه قبل خود را کامل بپوشاند. شناسایی الگو اینگالف صعودی در نقاط حمایتی معتبر می‌تواند به عنوان سیگنال خرید تلقی شود. Engulfing به الگوی پوششی یا پوشا نیز معروف است.

9. الگوی ستاره صبحگاهی در تحلیل تکنیکال (Morning Star)

از الگوهای سه کندلی و برگشتی صعودی است بدین صورت که در پایان یک روند نزولی، یک شمع سیاه بلند تشکیل می‌شود که روند نزولی فعلی را تایید می‌کند سپس شمع دوم با بدنه‌ای کوچک و پایین‌تر از بدنه شمع اول شکل می‌گیرد. رنگ بدنه شمع دوم اهمیت ندارد! آخرین کندل در بالای بدنه شمع دوم و با رنگ سفید ظاهر می‌شود و باید حداقل 50% بدنه شمع اول را پوشش دهد. دقت بفرمایید که کوچک بودن بدنه شمع دوم و شباهت آن با ستاره! دلیل نامگذاری این الگو است و به شمع میانی، ستاره نیز می‌گویند.

10. الگوی ستاره عصرگاهی (Evening Star)

نقطه مقابل الگوی قبلی است! یعنی در پایان یک روند صعودی شکل می‌گیرد و نشان از برگشت روند صعودی دارد و جزء الگوهای قوی برگشتی است. در این الگو شمع اول بصورت یک کندل بلند سفید، شمع دوم با بدنه‌ای کوچک و بالاتر از شمع اول و نهایتا آخرین کندل در زیر بدنه ستاره و با رنگ سیاه ظاهر می‌شود که قیمت پایانی آن زیر خط میانی بدنه شمع اول است. ستاره عصرگاهی سیاره زهره است که قبل از تاریکی هوا ظاهر می‌شود! برخلاف ستاره صبحگاهی (سیاره عطارد) که نشانه طلوع آفتاب است!

11. الگوی سه کلاغ سیاه (Three Black Crows)

یکی از الگوهای پرقدرت تحلیل تکنیکال جهت تغییر روند صعودی به نزولی است سه کندل سیاه با اندازه‌های تقریبا یکسان، سیگنال کاهش قیمت را صادر می‌کنند! این الگو بیانگر فشار عرضه و فروشندگان قوی است. در مقابل این الگو، الگوی سه سرباز سفید (Three White Soldiers) قرار دارد که 3 شمع سبز پشت سر هم نوید یک روند صعودی و افزایش قیمت را می‌دهند.

12. الگوی عشق: عشق بورزید، پرواز کنید!

اگر قصد یادگیری 0 تا 100 مبحث آموزش تحلیل تکنیکال را دارید به شما توصیه می‌کنیم مقالات آموزشی زیر را به ترتیب مطالعه بفرمایید، به مرور مقالات جدیدتر پیرامون آموزش تحلیل تکنیکال در سایت درج خواهد شد حتما پیگیر پارس‌سهام باشید.

الگوهای شمعی ژاپنی ۳ کندلی

برای شناسایی الگوهای شمعی ژاپنی سه تایی ، باید به دنبال آرایش کندلی باشید که در مجموع از سه کندل تشکیل شده اند.

این آرایش های کندلی در تشخیص رفتار بعدی قیمت به معامله گران کمک می کنند.

برخی از الگوهای شمعی ژاپنی ۳تایی الگوی برگشتی هستند ، بدان معنا که حاکی از پایان روند فعلی و شروع روند جدید در جهت مخالف است.

برخی دیگر از الگوهای ۳کندلی، الگوی ادامه است که حاکی از یک مکث و سپس ادامه روند فعلی است.

بیایید نگاهی به الگوهای شمعی ژاپنی ۳تایی مطرح اندازیم.

الگوی ستاره های صبحگاهی و شامگاهی

الگوی ستاره صبحگاهی و الگوی ستاره شامگاهی الگوهای کندل استیک سه گانه ای هستند که معمولاً می توان آنها را در پایان یک روند مشاهده کرد.

این دو الگو، الگوهای برگشتی هستند که سه ویژگی، مشخصه اصلی آنهاست:

الگوهای شمعی ژاپنی ۳ کندلی

در اینجا الگوی ستاره شامگاهی در سمت راست تصویر را به عنوان مثال در نظر خواهیم گرفت:

1. کندل اول یک کندل صعودی است ، که بخشی از روند صعودی اخیر است.
2. کندل دوم دارای بدنه کوچکی است که می تواند نشان دهنده این باشد که بازار در بلاتکلیفی بسر می برد. این کندل می تواند صعودی یا نزولی باشد.
3. کندل سوم نقش تأیید برگشت روند را داراست ، زیرا این کندل پایین تر از نقطه وسط کندل اول بسته می شود.

چگونه الگوی ستاره صبحگاهی ایده آل را تشخیص دهیم؟

• الگوی ستاره صبحگاهی در پایان یک روند نزولی واضح نمایان می شود.
• کندل اول از ۳ کندل الگو باید یک کندل نزولی با بدنه بلند باشد.
• کندل دوم باید یک کندل با بدنه کوچک باشد، یک دوچی یا فرفره.
• کندل دوم می تواند صعودی یا نزولی باشد.
• بدنه کندل دوم نباید بدنه کندل اول را لمس کند (بین دو کندل گپ داشته باشیم)
• کندل سوم این الگو باید یک کندل صعودی بلند باشد.
• کندل سوم باید حداقل بالاتر از نیمه بدنه کندل نزولی اول بسته شود.

خصوصیات ذکر شده در بالا برای الگوی ستاره شامگاهی عکس می شود. زیرا الگوی ستاره شامگاهی در پایان روند صعودی رخ می دهد.

این دو الگو ، الگوهای کم تکرار در بازار هستند اما از اعتبار بالایی برخوردارند.

الگوی سه سرباز سفید و ۳ کلاغ سیاه

الگوی ۳سرباز سفید زمانی شکل می گیرد که سه کندل بلند صعودی بعد از یک روند نزولی تشکیل می شود و نشان می دهد که روند برگشته است.

الگوهای شمعی ژاپنی ۳ کندلی

این الگوی کندل استیک سه تایی به عنوان یکی از قوی ترین سیگنال های صعودی (همچون ضربه اپرکات) در نظر گرفته می شود ، به ویژه زمانی که بعد از یک روند نزولی ممتد و یک دوره کوتاه کف سازی این الگو رخ دهد.

شرایط الگوی سه سرباز سفید

اولین کندل از “سه سرباز” کندل برگشتی نامیده می شود. این کندل یا خاتمه دهنده ی روند نزولی است یا حاکی از آن است که دوره ی کف سازیِ پس از روند نزولی ، به پایان رسیده است.

برای تایید اعتبار الگوی سه سرباز سفید ، باید دقت شود که کندل دوم بزرگتر از بدنه کندل قبلی باشد.

همچنین ، کندل دوم باید نزدیک به سقف خود بسته شود ، و یک فتیله کوچک در بالا برجای گذارد و یا اصلا فتیله در بالا برجای نگذارد.

برای تکمیل الگوی سه سرباز سفید ، اندازه کندل آخر باید حداقل به اندازه کندل دوم باشد و سایه ای کوچک داشته یا بدون سایه باشد.

شرایط الگوی سه کلاغ سیاه

الگوی کندل سه کلاغ سیاه درست برعکس سه سرباز سفید است.

وقتی پس از یک روند صعودی قوی ، سه کندل نزولی می آید این الگو شکل می گیرد که حاکی از آنست که برگشت روند در دستور کار قرار گرفته است.

بدنه کندل دوم باید بزرگتر از کندل اول بوده و در کف یا نزدیک به کف بسته شود.

و بالاخره ، کندل سوم باید هم اندازه یا بزرگتر از بدنه کندل دوم باشد و سایه آن بسیار کوتاه بوده یا حتی بدون سایه باشد.

برای تکمیل الگوی سه کلاغ سیاه ، اندازه آخرین کندل باید حداقل به اندازه کندل دوم باشد و سایه ای کوچک داشته یا بدون سایه باشد.

سه کندل داخلی رو به بالا و رو به پایین

الگوهای شمعی ژاپنی ۳ کندلی

آرایش ۳کندل داخلی رو به بالا یک الگوی برگشت روند است که در کف یک روند نزولی دیده می شود.

این الگوی کندل ۳تایی نشان می دهد که روند نزولی احتمالاً به پایان رسیده و روند صعودی جدیدی آغاز شده است.

جهت مشاهده یک الگوی ۳کندل داخلی معتبر ، به دنبال این خصوصیات باشید:

1. اولین کندل را باید در کف روند نزولی پیدا کرد و مشخصه آن یک کندل نزولی بلند است.
2. کندل دوم حداقل باید تا نقطه میانی کندل اول خودش الگوی سه کندلی برگشتی نزولی را بالا بکشد.
3. کندل سوم ، باید بالای سقف کندل اول بسته شود تا تایید بشود که قدرت خریداران بر روند نزولی غلبه کرده است.

برعکس ، آرایش ۳کندل داخلی رو به پایین در بالای یک روند صعودی یافت می شود.

این الگو بدان معناست که روند صعودی احتمالاً به پایان رسیده و روند نزولی جدیدی آغاز شده است.