نحوه قیمت گذاری سهام در بورس

ارزش اسمی و بازاری سهام به چه معناست و چه تفاوت‌هایی دارند؟

ارزش اسمی و بازاری سهام به چه معناست؟ ارزش‌های اسمی و بازاری سهام هرکدام چه ویژگی‌ها و تفاوت‌هایی دارند؟ در این مطلب از سایت sdbroker به توضیح کامل ارزش اسمی و بازار می‌پردازیم.

سرمایه‌گذاری در بازار بورس و فرابورس نیازمند دانش کافی و آشنایی با اصطلاحات متعددی است که در این بازارها به کار می‌روند. اگر می‌خواهید ریسک سرمایه‌گذاری خود را کاهش دهید، باید بدانید ارزش سهام چیست و انواع آن کدام‌اند، ارزش بازاری سهام چیست و تفاوت آن با ارزش اسمی سهام چیست. با توجه به اینکه بسیاری افراد از دو اصطلاح ارزش اسمی و ارزش بازاری به‌ جای یکدیگر استفاده می‌کنند یا آن‌ها را باهم مرتبط می‌دانند، در این مطلب به بررسی کامل مفهوم و نحوه محاسبه این دو ارزش سهام می‌پردازیم. با این‌ حال، به منظور افزایش آگاهی و آشنایی بیشتر شما با بازارهای بورس و فرابورس، نگاهی گذری به سایر انواع ارزش سهام نیز خواهیم داشت.

برای آشنایی بیشتر با مفهوم سهام فرابورس چیست؟ کلیک کنید.

ارزش سهام نحوه قیمت گذاری سهام در بورس چیست؟

ارزش سهام به انواع اسمی، ذاتی، بازاری و دفتری تقسیم شده و تعیین آن بر اساس روش‌های مختلف ارزش‌گذاری انجام می‌شود. بر اساس تجربه، بازار بورس با نوسانات زیادی همراه است و نتیجه بررسی قیمت روز سهام چندان قابل‌ اعتماد نیست. مقایسه انواع ارزش سهام، اطلاعات بیشتر و امکان پیش‌بینی روند قیمت سهام را در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌دهد و نقش پررنگی در انجام یک سرمایه‌گذاری منطقی و کم ریسک دارد. این اطلاعات همچنین به فعالان بازار بورس نشان می‌دهد که برای سرمایه‌گذاری کوتاه و بلندمدت باید چه شرکتی را انتخاب کنند و سرمایه آن‌ها تا چه زمانی می‌تواند در امنیت باقی بماند.

ارزش اسمی سهام چیست؟ نحوه محاسبه ارزش اسمی سهام

زمانی که یک شرکت در بازار بورس آغاز به فعالیت می‌کند، تعدادی از سهام خود را به منظور جذب سرمایه به فروش می‌گذارد. ارزش هر سهم بر روی اوراق بهادار ثبت می‌شود. طبق قوانین بازار بورس ایران، مبلغ هر سهم باید برابر با یک هزار ریال یا 100 تومان ثبت شود. این قیمت، ارزش اسمی هر سهم در بازار سرمایه یا همان ارزش اسمی سهام است. بنابراین، می‌توان ارزش اسمی سهام را قیمت هر سهم منتشر شده دانست. حاصلضرب 100 تومان و تعداد سهام شرکت، سرمایه آن شرکت در بازار بورس را نشان می‌دهد. در یک مثال ساده و غیرواقعی اگر یک شرکت 900 هزار سهم در بازار بورس مبادله کرده باشد، 90 میلیون تومان سرمایه در این بازار دارد. با در دست داشتن برگه سهام و انجام یک‌ ضرب ساده می‌توانید متوجه شوید ارزش اسمی سهام چیست و سرمایه‌ای که شرکت در بورس وارد کرده است را محاسبه کنید.

در هر برگه سهام، ارزش اسمی کل سرمایه شرکت و تعداد سهام منتشر شده در بازار بورس آورده می‌شود. درواقع اهمیت ارزش اسمی در کنار سایر انواع ارزش سهام مشخص می‌شود و به‌ تنهایی نمی‌تواند معیار مناسبی برای سنجش یک شرکت باشد. لازم به ذکر است که سهام تمام شرکت‌ها با قیمت 100 تومان به فروش نمی‌رسند. اغلب شرکت‌ها، سهام خود را با قیمتی بسیار بیشتر از این مبلغ به فروش می‌گذارند. در چنین مواقعی اصطلاحاً گفته می‌شود که سهام با صرف به فروش رسیده است. در مقابل، زمانی که سهام با قیمتی کمتر از ارزش اسمی به فروش برسد، می‌گویند سهام با کسر فروخته شده است. البته امروزه این امر، برخلاف قانون بوده و انجام آن غیرممکن است. توجه داشته باشید که این قیمت با ارزش بازاری سهام کاملاً متفاوت است.

ارزش بازاری سهام چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

بعد از رسیدن سهام به دست سرمایه‌گذاران و فعالان در بازار بورس، قیمت‌ها به‌شدت تحت تأثیر میزان عرضه و تقاضا قرار می‌گیرند. بر اساس این اصل، هرچه تقاضا بیشتر از عرضه باشد، قیمت سهام افزایش پیدا می‌کند و هرچه عرضه بیشتر از میزان تقاضا اتفاق بیفتد، موجب افت قیمت سهام شرکت می‌شود. ارزش بازاری سهام در واقع قیمت روز سهام یا مبلغی است که سهام با آن خرید و فروش می‌شود. ارزش بازاری سهام کاملاً تحت تأثیر عرضه و تقاضای بازار قرار می‌گیرد و ممکن است به‌ صورت دقیقه‌ای یا روزانه تغییر کند. بنابر این تعریف، مقدار ارزش بازاری سهام ممکن است چند برابر ارزش اسمی آن باشد یا حتی به مبلغی بسیار کمتر از آن برسد. این ارزش می‌تواند در شرکت‌های بزرگ تأثیر چشمگیری بر شاخص‌ها گذاشته و وضعیت بازار را تغییر دهد. برای اطلاع از ارزش بازاری سهام می‌توانید به پورتفوی یا سایت کارگزاری خود مراجعه کرده و بر روی نام شرکت مورد نظر کلیک کنید. این اطلاعات همواره در حال بروزرسانی هستند.

ارزش ذاتی یا ارزش واقعی سهام یک شرکت، تحت تأثیر عواملی مانند بدهی‌ها، وضعیت کنونی، پیش‌بینی میزان سوددهی در آینده و میزان سرمایه‌گذاری‌های شرکت مشخص می‌شود. ممکن است برخی ارزش ذاتی و بازاری را با یکدیگر یکی بدانند، اما این دو مفهوم کاملاً متفاوت هستند. اکنون‌ که می‌دانید ارزش بازاری سهام چیست حتماً این را نیز می‌دانید که پیش‌بینی وضعیت شرکت با استفاده از آن (به‌ تنهایی) می‌تواند دشوار یا غیرممکن باشد. این در حالی است که ارزش ذاتی به سرمایه‌گذاران امکان پیش‌بینی وضعیت یک شرکت و تحلیل بنیادی آن را می‌دهد. به این ترتیب، سرمایه‌گذاران متوجه می‌شوند چه تعداد سهام را برای چه مدت خریداری کنند و سهامداران شرکت از زمان مناسب برای فروش یا نگهداری سهام خود مطلع می‌شوند.

ارزش دفتری چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

یکی دیگر از انواع ارزش سهام، ارزش دفتری است که به سهامداران این آگاهی لازم درباره حقوق صاحبان سهام را می‌دهد. لازم است سهامداران از این موضوع مطلع باشند که در صورت انحلال و ورشکستگی شرکت، چه میزان از سرمایه به آن‌ها تعلق می‌گیرد. به همین منظور، ارزش دفتری طی فرمول ساده مشخص می‌کند که تقسیم سهام میان سهامداران در چنین شرایطی چگونه خواهد بود. در این فرمول، تمام بدهی‌های شرکت از مجموعه دارایی آن کسر شده و بر تعداد سهام منتشر شده شرکت در بازار بورس تقسیم می‌شود. حاصل این محاسبه، همان ارزش دفتری یا مبلغی است.

همراه با این مطلب متوجه شدید که انواع ارزش سهام چیست و هر یک دارای چه ویژگی‌هایی هستند. به‌ این‌ ترتیب، با بررسی کامل و دقیقی از انواع ارزش سهام و مقایسه آن‌ها با یکدیگر می‌توانید به اطلاعات بیشتر و کارآمدتری درباره شرکت‌های موردنظر خود دست پیدا کنید. این ارزش‌ها به شما می‌فهمانند که سرمایه‌گذاری شما منطقی است یا خیر و تنوع سبد سرمایه‌گذاری شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

محاسبه دقیق سود و زیان در بورس

سود و زیان در بورس شاید مقوله‌ای ساده به‌نظر برسد. یک عدد به‌صورت درصد روی پنل آنلاین نوشته شده و بیشتر افراد، این عدد را به صورت سود و زیان در نظر می‌گیرند. مثلا سهمی را خریده‌اند و در مقابل این سهم، سود 43% ثبت شده است.

اما این عدد، واقعا نشان‌دهنده سود و زیان شما نیست. در این مقاله می‌خواهیم هر چیزی را که لازم است در مورد محاسبه سود و زیان بدانید، به شما بگوییم.

حسابدار خودتان باشید

بیشتر افراد وقتی سهمی را می‌خرند، هیچ چیزی را یادداشت نمی‌کنند. بعدها نمی‌دانند چند سهم را در چه قیمتی خریده و به چه قیمتی فروخته‌اند.

لازم نیست خیلی وارد جزئیات شوید. فقط آمار خریدها و فروش‌های خود را در اکسل وارد کنید.

برای این کار لازم است که تاریخ، تعداد سهم و قیمت را یادداشت کنید.

خوبی استفاده از اکسل این است که بعدها می‌توانید خریدها و فروش‌های خود را مرتب کنید.

علاوه‌بر این، می‌توانید واریزها و دریافت وجه‌های خود را هم در اکسل بنویسید.

محاسبه سود و زیان در بورس

اگر از جمله کسانی هستید که سهم را می‌خرید و از فروش آن سود می‌کنید (و معمولا مجمع نمی‌روید)، سود و زیان به این صورت محاسبه می‌شود.

محاسبه سود و زیان بورس

کارمزد خرید + (تعداد سهم ⨯ قیمت خرید) = مبلغ خرید

کارمزد فروش و مالیات - (تعداد سهم ⨯ قیمت فروش) = مبلغ فروش

مبلغ خرید – مبلغ فروش = میزان سود نقدی

مبلغ خرید ÷ میزان سود نقدی = درصد سود

فرض کنید من 1000 سهم شمثال را در قیمت 1000 تومان خریده و در 3000 تومان فروخته‌ام.

برای خرید این سهم یک میلیون تومان پرداخت می‌کنم. علاوه‌بر این معادل 0.0049 از مبلغ خرید را به عنوان کارمزد می‌پردازم. یعنی 4900 تومان. پس مبلغ خرید برابر می‌شود با 1،004،900 تومان.

برای فروش این سهم باید 3 میلیون تومان دریافت کنم. اما باید کارمزد 0.00975 را بپردازم. یعنی 29،250 تومان. پس در نهایت مبلغ 2،970،750 تومان دریافت می‌کنم.

از این معامله به اندازه 1,965,850 سود می‌کنم. (نه 2 میلیون تومان)

با تقسیم این عدد بر مبلغ خرید به عدد 1.95 درصد می‌رسم. یعنی 195 درصد سود کرده‌ام.

مشکل شروع می‌شود

همیشه کار به همین سادگی که گفتیم نیست. فرض کنید قیمت همین سهم به 3 هزار تومان رسیده‌ است. شرکت افزایش سرمایه می‌دهد، قیمت سهم به هزار و ششصد تومان کاهش پیدا می‌کند، اما حق‌تقدم دریافت کرده‌ام. بعد شرکت 300 تومان سود نقدی می‌دهد و قیمت سهم پس از بازگشایی 1500 تومان می‌شود. حالا من چقدر سود کرده‌ام؟

در سامانه آنلاین ممکن نحوه قیمت گذاری سهام در بورس است عددی نزدیک به 50 درصد سود را ببینید. چون قیمت از 1000 تومان به 1500 تومان رسیده. اما سود واقعی 50 درصد نیست. بیایید ببینیم در این حالت چقدر سود کرده‌ام.

محاسبه سود و زیان بورس

برای خرید این سهم 1،004،900 هزار تومان پرداخته‌ام.

1000 سهم 1500 تومانی دارم، یعنی 1.5 میلیون تومان که برای فروش آن باید 14625 تومان کارمزد بپردازم. 1,485,375 تومان می‌ماند.

1000 حق تقدم دارم که مثلا 1400 تومان هستند. با احتساب کارمزد 13650 تومانی، 1,386,350 تومان از فروش حق‌تقدم به‌دست می‌آورم.

300 هزار تومان هم سود نقدی دریافت کرده‌ام.

جمع این اعداد برابر می‌شود با 3,171,725 تومان.

مبلغ سود نقدی من حاصل کسر همین عدد از مبلغ فروش است، یعنی 2,166,825 تومان.

در این حالت من 215 درصد سود کرده‌ام، نه 50 درصد.

یک خوبی دیگر اکسل این است که می‌توانید برای مبلغ ریالی سود و درصد سود، فرمول بنویسید.

چطور این مشکل را حل کنیم؟ به‌سادگی و با نوشتن خرید‌ها و فروش‌ها در اکسل. یک خوبی دیگر اکسل این است که می‌توانید برای مبلغ ریالی سود و درصد سود، فرمول بنویسید. در این صورت فقط کافی است مبلغ فروش را به‌روز کنید تا تمام درصدها به صورت خودکار محاسبه شوند.

زمان، عاملی که اهمیت دارد

تصور کنید دو سهم دارم. یکی شمثال و دومی خسوال.

هر دو سهم را هزار تومان خریده‌ام.

هر دو سهم امروز 3 هزار تومان هستند.

شمثال را یک سال پیش خریده‌ام و خسوال را سه سال پیش.

آیا از این دو سرمایه‌گذاری، به یک میزان سود کرده‌ام؟

قطعا خیر. نمی‌شود گفت دویست‌درصد رشد قیمت طی یک سال و سه سال، دقیقا عملکردی مشابه به هم هستند.

برای این کار باید مقدار تنزیل‌یافته سود رو محاسبه کنیم.

برای این کار، ابتدا باید نرخ تنزیل را حساب کنیم. فرض کنید بهره بانکی حدود 17 درصد باشد. یعنی اگر پول را در بانک می‌گذاشتیم، در پایان سال 17 درصد سود می‌گرفتیم و پول ما برابر می‌شد با یک میلیون به علاوه 17 درصد از این مبلغ.

از نظر ریاضی این اتفاق شبیه به این بود که هر سال، پول خود را در 1.17 ضرب کنیم. (1+r که در آن r نرخ بهره است).

برای این که سود تنزیل یافته را حساب کنیم از این فرمول استفاده می‌کنیم.

تعداد سال ^ (r + 1) / مبلغ سود

این حرف یعنی چه؟ اگر قرار است یک میلیون تومان را یک سال دیگر به من بدهید، باید آن را بر 1.17 تقسیم کنم، که برابر می‌شود با 854 هزار تومان. یعنی با نرخ بهره 17 درصد، اگر یک میلیون تومان را یک سال دیگر به من بدهید، به همان اندازه ارزش دارد که 854 هزار تومان را الان پرداخت کنید.

اگر قرار است همین پول را دو سال دیگر بدهید، باید بر 1.17 به توان 2 تقسیم شود.

اگر مبلغ، 1،004،900 بعد از یک سال به 2،970،750 تومان رسیده، با نرخ بهره 17 درصد، در عمل 2,539,102 سود کرده‌ام. اگر همین پول سه سال بعد محقق شده باشد، در عمل مثل این است که به مبلغ 1,854,848 تومان رسیده باشم.

پس اگر سهمی در یک سال از 1000 تومان به 3000 تومان رسیده باشد، در واقع 152 دو درصد سود کرده‌ام. اگر همین رشد طی سه‌سال رخ داده باشد، در نهایت 84 درصد.

چه کسی پنیر مرا خورده است؟

شاید احساس کنید کمی بحث پیچیده شده است. یک سهم را خریده‌اید، قیمت آن 3 برابر شده، اما 84 درصد سود کرده‌اید؟ دلیل این ماجرا چیست؟

فرض کنید الان 1 میلیون و 840 هزار تومان را در نحوه قیمت گذاری سهام در بورس بانک بگذارم و سود ثابت بگیرم. بعد از 3 سال حدود 3 میلیون تومان در بانک دارم. اما دقت کنید که من امروز دارم از 1 میلیون تومانم می‌گذرم که در آینده به این سود برسم. پس اگر الان 1 میلیون تومان را در بورس بگذارم و بعد از سه سال، 3 برابر شود، مثل این است که الان 1.8 میلیون را در بانک گذاشته‌ام. اختلاف این عدد با مبلغ سرمایه‌گذاری، 800 هزار تومان است.

مثالی برای درک ارزش زمانی پول

برای این که موضوع روشن شود، بگذارید دو حالت را با هم مقایسه کنیم.

دو سهم به شما معرفی می‌کنم که هر دو هزار تومان هستند.

سهم اول، شمثال، این سهم پس از یک سال 3 برابر می‌شود.

سهم دوم، خسوال، این سهم پس از پنج سال، 4 برابر می‌شود.

کدام سهم را انتخاب می‌کنید؟ درست است که سود خسوال بیشتر به نظر می‌رسد. اما برای رسیدن به این پول باید 5 سال صبر کنید. پنج سال دیگر، 4 میلیون تومان شما چقدر ارزش دارد؟ اما اطمینان دارید که تورم 200 درصد نخواهد بود و در آن زمان، 3 میلیون قدرت خرید بیشتری نسبت به 1 میلیون امروز دارد. پس شمثال را انتخاب می‌کنید.

حالا اگر برای هر دو، سود تنزیل یافته را (با نرخ 17 درصد) محاسبه کنیم، دلیل انتخاب خود را متوجه خواهید شد.

سهم شمثال، طی یک سال 171 درصد سود تنزیل یافته محقق می‌کند.

خسوال طی پنج سال 136 درصد سود تنزیل یافته می‌دهد.

واضح است که 171 درصد از 136 درصد بهتر است.

پس انتخاب شمثال یک انتخاب منطقی است و شما را به سود بیشتری می‌رساند.

هزینه فرصت، یک هزینه واقعی

به سه نفر، نفری بیست میلیون تومان می‌دهیم و از آن‌ها می‌خواهیم در یک بازار سرمایه‌گذاری کنند. یک نفر سکه، یک نفر دلار و دیگری سهام.

بعد از مدتی عملکرد هر سه فرد را می‌سنجیم.

سکه: کسی که در سکه سرمایه‌گذاری کرده بود، توانسته 50 درصد سود بگیرد.

دلار: این فرد توانسته پول خود را به ریال 25 درصد افزایش دهد.

سهام: این شخص موفق شده 84 درصد سود بگیرد.

اگر سرمایه‌گذاری این افراد را به دلار تعدیل کنیم، وضعیت چطور می‌شود؟

سکه: به او هزار دلار داده بودیم، حالا دلار به 25 هزار تومان رسیده است. او به ریال، 30 میلیون تومان معادل 1200 دلار دارد. پس او 20 درصد سود دلاری کرده است.

دلار: این فرد هزار دلار داشت، الان هم هزار دلار دارد. پس او به دلار سودی نکرده است.

سهام: در پایان سرمایه‌گذاری، او 37 میلیون تومان دارد. یعنی 1472 دلار. پس او به دلار، توانسته 47.2 درصد سود کند.

از آنجایی که بازه زمانی سرمایه‌گذاری هر سه‌نفر یکی بوده، برای مقایسه به تنزیل نیاز نداریم.

چرا این محاسبات مهم است؟ در ابتدای سرمایه‌گذاری می‌توانستیم 20 میلیون تومان را بدهیم و یک گوشی آیفون جدید بخریم. در پایان سرمایه‌گذاری، به‌خاطر افزایش قیمت دلار، گوشی آیفون 25 میلیون تومان شده بود. کسی که به ریال 100% سود گرفته باشد، در این زمان نمی‌تواند 2 آیفون بخرد. پس نمی‌تواند مدعی شود که واقعا پولش دوبرابر شده است.

اما دقت کنید کسی که پولش را روی دلار یا سکه سرمایه‌گذاری کرده، در عمل زیان کرده است. چرا که می‌توانست سهام بخرد و سود خوبی ببرد. اما حالا این سود را از دست داده است. به این سود از دست رفته، هزینه فرصت می‌گویند.

بورس، مسابقه نیست

موضوع هزینه فرصت خیلی‌ها را گمراه می‌کند. مثلا شخصی که در بورس بیشتر از شاخص سود کرده، شاید به یک سهم خاص نگاه کند و بگوید اگر این سهم را خریده بودم، الان پولم 10 برابر شده بود. آیا با احتساب هزینه فرصت، این فرد زیان کرده است؟ خیر.

سود در سرمایه گذاری چگونه محاسبه می‌شود؟

برای هر سرمایه‌گذار، مهمترین معیار عملکرد، بازگشت سرمایه (ROI) یا سود در سرمایه گذاری است به این معنی که با صرف چه هزینه‌ای، ثروت خود را بیشتر می‌کنند. در ادامه به صورت کامل به نحوه محاسبه سود در سرمایه گذاری می‌پردازیم.

سود در سرمایه گذاری و بازار بورس

به بیان بسیار ساده تفاوت قیمت خرید و فروش به عنوان سود و زیان در نظر گرفته می‌شود. اما در این تعریف، هزینه‌ها به صورت کلی در نظر گرفته نشده‌اند. برای محاسبه سود سهام باید کارمزد کارگزاری، کمیسیون و مالیات (صندوق‌های سرمایه‌گذاری معاف از مالیات است) را در نظر بگیرید.
فرض کنید ۱۰۰۰ سهم از یک شرکت را با قیمت ۱۰۰۰ تومان خریدید، پس در ابتدا ۱ میلیون تومان هزینه کردید. با گذشت زمان و رشد این سهام، قیمت هر عدد سهم به ۵۰۰۰ تومان و سرمایه شما به 5 میلیون تومان می‌رسد.
با تفریق این دو عدد به مبلغ ۴ میلیون می‌رسیم اما این عدد سود ناخالص است و باید کارمزد کارگزاری و مالیات را کم کنیم که تقریبا 1.5 درصد ارزش خرید و فروش می‌شود. به طور مثال اگر فرض کنیم ۷۰ هزار تومان کارمزد پرداخت شده، و هزینه دیگری نداشته‌اید، سود شما از این معامله ۳ میلیون و ۹۳۰ هزار تومان خواهد بود.
شما به تقسیم این عدد به تعداد سهم، می‌توانید میزان سود بدست آمده در ازای هر سهم را نیز محاسبه کنید.

نرخ بازگشت سرمایه یا ROI چیست؟

نرخ بازگشت سرمایه معیار مالی است که به سرمایه گذار اجازه می‌دهد سطح موفقیت مالی خود را با مقایسه نسبت سود کل تولید شده به هزینه سرمایه‌گذاری اندازه‌گیری کند. از ROI می‌توان برای تعیین میزان سرمایه‌گذاری فردی یا مجموعه‌ای از سرمایه‌گذاری‌ها استفاده کرد.
سرمایه‌گذاری ممکن است روی افزایش دانش شما از طریق شرکت در دوره‌ها، کارگاه‌ها، دانشگاه و غیره تمرکز داشته باشد. شما می‌توانید با هدف ایجاد بازدهی و سود باکیفیت، روی افزایش سطح مهارت‌ها یا دانش خود متمرکز شود تا به هدف خود دست یابید و همزمان با انتخاب ابزارهای مناسب سرمایه‌گذاری (پیشنهاد می‌شود در ابتدا، سرمایه‌گذاری غیرمستقیم انتخاب شود) روی افزایش دارایی‌های مالی مانند پول نقد، سهام و املاک نیز سرمایه‌گذاری کنید.
از نرخ بازگشت سرمایه می‌توان به عنوان معیار جذابیت مالی قبل از سرمایه‌گذاری یا هنگام فروش دارایی برای تعیین درصد سود استفاده کرد. همه سرمایه‌گذاری‌ها ثمربخش نیستند، بنابراین میزان سود می‌تواند بر اساس قیمت خرید و فروش سرمایه‌گذاری مثبت یا منفی باشد.
اگرچه میزان بازگشت سرمایه به درک بازدهی حاصل از سرمایه‌گذاری شما کمک می‌کند، اما ارزش زمانی پول، یا بازدهی بر اساس مدت زمانی که سرمایه گذاری انجام شده است، را در نظر نمی‌گیرد. با محاسبه درصد بازده سرمایه گذاری، در مجموع سود، یا زیان به عنوان درصدی از کل سرمایه به صورت سود یا زیان نشان داده می‌شود. اگرچه ROI یکی از روش‌های محاسبه بازگشت سرمایه است، اما به صورت کلی دو روش معمول برای محاسبه سود در سرمایه گذاری وجود دارد.

نحوه محاسبه سود در سرمایه گذاری بر اساس نرخ بازگشت سرمایه

نرخ بازگشت سرمایه به روش‌های مختلفی محاسبه می‌شود. در ادامه دو روش محاسبه ROI ارائه شده است. از آنجایی که در اکثر روش‌ها از املاک و مستغلات به عنوان یک وسیله درآمد منفعل نام برده می‌شود، ما به یک مثال در مورد سرمایه گذاری در املاک و مستغلات نگاهی می‌اندازیم.
روش اول
یکی از راههای موثر محاسبه ROI استفاده از این فرمول است

ROI = بازده خالص تقسیم بر هزینه سرمایه گذاری ضرب در ۱۰۰ درصد

مراحل زیر را هنگام استفاده از این فرمول در نظر بگیرید

۱. بازده خالص سرمایه گذاری را مشخص کنید

فرض کنید یک خانه تک واحدی را به قیمت ۳۰۰ میلیون تومان خریداری کرده‌اید. یک سال بعد، به دلیل تقاضای زیاد و عرضه پایین، توانستید همان خانه را با ۶۰ میلیون تومان افزایش به قیمت ۳۶۰ میلیون تومان بفروشید. فرض کنید ۵ درصد ارزش فروش ملک (۲.۵ درصد برای هر طرف) یا ۱۸ میلیون تومان پرداخت می‌کنید. همچنین درصدی را باید بابت هزینه‌های اداری و انتقال سند پرداخت کنید؛ با فرض در نظر گرفتن 3 درصد، ۱۰ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان نیز اینگونه کسر می‌شود. همچنین احتمالا باید ۲۵ درصد نیز بابت مالیات و عوارض شهرداری خرج کنید، که ۱۵ میلیون تومان دیگر نیز اینجا هزینه می‌کنید. ممکن است هزینه‌های دیگری نیز متحمل شوید که برای ساده بودن مثال، آنها را در نظر نمی‌گیریم.
(توجه داشته باشید که تمام اعداد بر اساس فرض مشخص شده‌اند و هزینه‌ها ممکن است بالاتر یا پایین‌تر باشد)
با اطلاعات ارائه شده، بازده خالص سرمایه اینگونه محاسبه می‌شود
ابتدا از ۳۶۰ میلیون تومان، ۳۰۰ میلیون (هزینه اولیه خانه) و سپس از ۶۰ میلیون تومان تمام خرج‌ها را کم می‌کنیم که ۱۶ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان باقی می‌ماند.

۲. تعیین هزینه سرمایه گذاری

فرض کنید شما ۳۰۰ میلیون تومان هزینه خرید خانه در آن زمان از طریق وام مسکن با ۲۰ درصد سرمایه اولیه یا ۶۰ میلیون تومان خریداری کرده‌اید، بنابراین هزینه سرمایه گذاری شما در اینجا ۶۰ میلیون تومان خواهد بود.

۳. تقسیم سود خالص بر هزینه سرمایه گذاری ضرب در ۱۰۰ درصد

آخرین مرحله این است که بازده خالص سرمایه گذاری ۱۶ میلیون و دویست هزار تومانی خود را از مرحله ۱ بر هزینه سرمایه گذاری ۶۰ میلیون تومانی مرحله ۲ تقسیم کنید و اعشار را در ۱۰۰ درصد ضرب کنید تا ROI خود را در قالب درصد دریافت کنید.

نتیجه ۲۷ درصد خواهد بود.
روش ۲
یکی دیگر از روشهای موثر محاسبه ROI، روش زیر است:

ROI = (ارزش نهایی سرمایه گذاری – ارزش اولیه سرمایه گذاری) / هزینه سرمایه گذاری x ۱۰۰٪

سخن پایانی

محاسبه سود سرمایه گذاری فقط به فرمول های بالا محدود نمی‌شود و روش‌ها و ابزارهای زیادی وجود دارد. بسیاری از اپلیکیشن‌های سرمایه گذاری در بورس این امکان را برای شما فراهم می‌کنند، که سود خود را مشاهده کنید.

همانگونه که گفته شد، ابزارها و روش‌های زیادی برای سرمایه‌گذاری وجود دارد. نکته‌ای که نباید فراموش شود این است که سرمایه‌گذاری کاملا یک مهارت تخصصی است. سامانه مدیریت ثروت مانو، این امکان را فراهم کرده است که افراد با هر سطح از دانش مالی، بدون نیاز به صرف زمان بابت تحلیل اخبار و فاکتورهای اقتصادی، متناسب با درجه ریسک‌پذیری خود، بهترین گزینه‌های سرمایه‌گذاری را انتخاب کنید.

سهام ارزشمند را در به کمک EPS و P/E در بورس پیدا کنیم

در بررسی ارزندگی سهم با توجه به p/e و eps قیمت سهم به سود تقسیم میشود تا ارزندگی سهم مشخص شود به عبارتی این نسبت بیان میکند که به ازای قیمت سهم سهامداران انتظار چه میزان سودی دارند
نسبت بالای این عدد ریسک سرمایه گذاری را بالا میبرد و به عبارتی دیگر نشان میده که سرمایه گذاران انتظارات بالایی از بازدهی سهم در آینده دارند

و به بیان ساده تر یعنی سرمایه گذاران حاضرهستند چند ریال به ازای1 ریال سود پرداخت کنند پس هر چه این عدد بیشتر باشد یعنی سرمایه گذاران انتظار بیشتری از سهم خود دارند و همانطور که در مقاله های قبل به آن اشاره کردیم وقتی بازار در این شرایط به اصلاح میره سرمایه گذاران خوشبین و دارای ریسک بالا که سهام با نسبت p/e بالایی گرفتند نا امید و سهم آن ها شروع به اصلاح شدیدتری میکند
برای محاسبه ی p/e در حالت معمول سود محقق شده در آخرین گزارش سالیانه مورد استفاده قرار میگیرد اما ما باید بتوانیم سود آینده سهم را پیش بینی کنیم و با استفاده از پیش بینی سود آینده سهم و استفاده از قیمت سهم متوجه بشویم که سهم ما بیشتر از ارزش واقعی یا کمتر از ارزش واقعی در حال معامله است پس نکته ی بسیار مهم پیش بینی EPS آینده شرکت است که سعی میکنیم راههای ساده برای محاسبه ی آن به شما دوستان عزیز آموزش بدهیم
پس تشخیص ارزنده بودن و تصمیم به خرید یک سهم با استفاده از نسبت p/e امکان پذیر است بدین صورت که قیمت به دست آمده با استفاده از نسب p/e حال حاضر و eps پیش بینی شده ما بیشتر تر تابلوی سهم باشد سهم ارزنده بوده و در غیر اینصورت سهم گران و احتمال افت قیمت آن بیشتر است البته پس ما باید به دنبال eps آینده سهم با بررسی صورت های مالی آن باشیم.
ارزش سهم برابر است با eps پیش بینی شده ضربدر p/e

نحوه خرید سهام در بازار بورس

بسیاری از سرمایه گذاران سهام را به صورت آنلاین و از طریق سرمایه گذاری در یک کارگزاری آنلاین خریداری می کنند. حتی می توانید با توجه به نرم افزار ها و سایت های آنلاین هر کارگزاری خودتان نیز سهام خریداری کنید. خرید سهام در بازار بورس کار ساده ای است. من در این مقاله قصد دارم در مورد نحوه خرید سهام صحبت کنم.

مرحله اول : شما باید در یک کارگزاری حساب باز کنید

احتمالا شما نیز در فیلم های تلویزیونی تالار های بورس را دیده اید که در آن افراد زیادی در حال خرید و فروش سهام هستند، همه اضطراب دارند و فریاد می کشند. اما امروزه خرید و فروش سهام به شکل دیگری و خیلی بهتر از گذشته انجام می شود. امروزه تمام خرید و فروش ها به صورت آنلاین و از طریق اپلیکیشن ها و سایت های مربوط به کارگزاری ها انجام می شود.

شما برای این که کد بورسی بگیرید فقط لازم است که یک بار به یک کارگزاری معتبر مراجعه کنید و با تحویل مدارک و طی مراحل نحوه قیمت گذاری سهام در بورس ثبت نام، کد بورسی خود را دریافت کنید. با این کار شما در کارگزاری مورد نظر یک حساب کاربری و یک حساب بانکی خواهید داشت که می توانید از طریق همین حساب ها، معاملات بورسی را انجام دهید.

شما می توانید به راحتی حساب خود را به صورت الکترونیکی شارژ کنید. شما برای خرید سهام نیاز به اعتبار دارید که باید از قبل این کار را انجام دهید. همان طور که گفتم وقتی شما از یک کارگزاری کد بورسی دریافت می کنید، در حقیقت در آن کارگزاری یک حساب بانکی دارید که می توانید بودجه ای که برای سرمایه گذاری در نظر گرفته اید را در آن نگهداری کنید و از طریق این سرمایه، خرید و فروش را انجام دهید.

چگونه یک کارگزاری معتبر پیدا کنیم؟ دو مورد که باید هنگام افتتاح حساب در کارگزاری مد نظر داشته باشید:

1-هزینه کمیسیون: هزینه کمیسیون مبلغی است که هر بار که شما سهامی می خرید و یا می فروشید، باید به کارگزاری، پرداخت کنید. یافتن کارگزاری که کمیسیون کمتری دریافت کند، یا حتی هیچ هزینه ای برای معاملات دریافت نکند، بسیار مهم است. به طور کلی، افرادی که در ماه بیشتر از 10 معامله انجام می دهند، خیلی برایشان مهم است که کمیسیون کمتری پرداخت کنند. اگر شما نیز می خواهید که به صورت فعالانه در بازار بورس سرمایه گذاری کنید، حتما کارگزاری معتبر با حق کمیسیون کمتری انتخاب کنید.

2-مقداری پشتیبانی که کارگزاری ارائه می دهد: میزان پشتیبانی کارگزاری را در نظر بگیرید، چه میزان ابزار های آموزشی دارد؟ چقدر در زمینه سرمایه گذاری شما را راهنمایی می کند؟ چه میزان اماکن دسترسی به مشاورین کارگزاری را دارید چه از طریق تلفن و چه از طریق ایمیل؟ چقدر پاسخگو هستند؟ تمام این موارد را در هنگام انتخاب کارگزاری مد نظر داشته باشید. این امر به ویژه برای سرمایه گذاران مبتدی بسیار مهم است. زیرا این افراد برای سرمایه گذاری به کمک افراد خبره ای نیاز دارند که به راحتی به آنها دسترسی داشته باشند و بتوانند سوالاتشان را بپرسند.

مرحله دوم: سهام مورد نظر خود را برای خرید انتخاب کنید

هنگامی که حساب کارگزاری خود را راه اندازی و تامین اعتبار نحوه قیمت گذاری سهام در بورس نحوه قیمت گذاری سهام در بورس کردید، وقت آن است که سهامی را برای خریدن انتخاب کنید. در این مرحله باید در مورد شرکت هایی که در بازار بورس هستند تحقیق کنید تا بهترین شرکت ها را برای خرید سهام انتخاب نمایید.

در هنگامی که در مورد بازار تحقیق می کنید، با دیدن اطلاعات ناامید کننده در بازار، نباید نگران شوید. هدف شما بسیار ساده است: شما در این میان فقط به دنبال شرکت هایی هستید که می خواهید بخشی از سهام آنها را به دست آورید.

اگر به تازگی وارد بازار سهام شده اید، احتمالا شخصی به نام وارن بافت را نمی شناسید، اما شاید هم در مورد این مرد بزرگ چیز هایی شنیده باشید. وارن بافت یک سرمایه گذار بزرگ است. وارن بافت می گوید : ” به خاطر این که می خواهید مالک یک شرکت شوید، سهامش را خریداری کنید، نه به امید این که قیمت این سهام بالاتر برود” او با پیروی از این قانون به یکی از بزرگ ترین سرمایه داران جهان تبدیل شده است.

برای تحقیق در مورد یک شرکت، با گزارش سالانه این شرکت شروع کنید. می توانید برای اولین قدم، نامه سالانه مدیریت به سهامداران را بخوانید. این نامه روایتگر آنچه به طور کلی در یکسال اخیر در شرکت اتفاق افتاده است.

پس از این مرحله می توانید با استفاده از ابزار های تحلیلی که همه کارگزاری ها در اختیار کاربران خود می گذارند، درآمد سه ماه و یک ساله شرکت را مشاهده کنید. بیشتر کارگزاری های آنلاین آموزش هایی در مورد چگونگی استفاده از این ابزارهای تحلیلی در اختیار کاربران خود می گذارند. برخی از کارگزاری ها حتی سمینار های اساسی در مورد نحوه انتخاب سهام، ارائه می دهند که می توانید به راحتی در این آموزش ها نحوه تحلیل بازار یا یک شرکت خاص را یاد بگیرید.

بیشتر بخوانید: وارن بافت چگونه سهام را انتخاب میکند؟

مرحله سوم: تصمیم بگیرید که چند سهم خریداری کنید.

در این مرحله شما باید تصمیم بگیرید تمام بودجه خود را به خرید سهام یک شرکت اختصاص دهید و یا با خرید سهم های کوچک از چند شرکت، یک سبد سهام برای خود بسازید. من پیشنهاد می کنم برای خود یک سبد سهام نحوه قیمت گذاری سهام در بورس بسازید. یکی از اصول سرمایه گذاری که حتما باید رعایت کنید این است که تمام بودجه خود را به خرید سهام یک شرکت تخصص ندهید و یک سبد سهام عالی بسازید. شاید بپرسید دلیل این کار چیست. با این کار شما ریسک کمتری متحمل می شود. برای مثال اگر یکی از سهام های موجود در سبد سهام شما با افت قیمت مواجه شود، بقیه سهام های موجود در سبد این ضرر را جبران می کنند.

مرحله چهارم: نوع سفارش سهام خود را انتخاب کنید

وقتی می خواهید در بازار بورس سرمایه گذاری کنید، بهتر است تمام این مراحل را مانند یک برگه تقلب همراه داشته باشید و از همین مراحل برای سرمایه گذاری استفاده کنید. معمولا سرمایه گذاران موفق و بزرگ از دو روش برای نحوه سفارش سهام استفاده می کنند: سفارشات بازار و سفارشات محدود.

سفارشات بازار

با استفاده از دستورالعمل بازار، شما می توانید مطمئن شوید که سهام را با بهترین قیمت موجود در بازار خرید و فروش کرده اید. از آنجا که سفارش سهام با قیمت بازار، مشکلی ندارد، بسیار زود سهام شما خریداری می شود و در سبد سهام شما قرار می گیرد. مگر این که بخواهید یک حجم بسیار زیاد از سهام خریداری کنید که در این مرحله با کمی مشکل مواجهه می شوید. معمولا هر یک از سهام های شرکت ها حجم مشخصی برای معاملات در طول روز دارند.

اگر متوجه شدید که قیمت ها در لحظه تغییر می کنند، اصلا تعجب نکنید، قیمت های سهام در طور روز بر اساس میزان تقاضای خرید و عرضه برای فروش سهام، مداوم در حال نوسان است. به همین دلیل است که برای خرید یک سهام باید از سفارش بازار استفاده کنید تا با قیمت همان لحظه خرید کنید.

بیشتر بخوانید:سفارش من از کجا اعمال میشود؟

حالا که نحوه خرید سهام در بازار بورس را فهمیدیم خوب است بدانید :

سفارشات بازار برای سرمایه گذارانی که قصد خرید و فروش دارند، مناسب است. زیرا در خرید و فروش اختلافات کم قیمت به اندازه خرید و فروش در لحظه مهم نیست. اگر سفارشات بر اساس بازار را در زمانی ثبت کنید که بازار تعطیل شده است، سفارش شما روز بعد و بر اساس قیمت همان روز انجام می شود. در این قیمت نیز کارگزاری شما نقش مهمی دارد. برخی از کارگزاری هایی که هزینه کمتری برای کمیسیون دریافت می کنند، سفارشات خرید و فروش مشتری را به صورت یکجا با قیمت غالب در پایان روز اجرا می کنند. بنابراین در این قسمت نیز به اهمیت کارگزاری بیشتر پی می بریم.

سفارشات محدود

سفارشات محدود به شما امکان کنترل بیشتر بر قیمت سهام را می دهد. برای مثال اگر سهام یک شرکت با قیمت 1000 تومان فروخته می شود و شما احساس می کنید که قیمت این سهام با توجه به فعالیت شرکت موردنظر 950 تومان می ارزد، شما با استفاده از سفارش محدود قیمت 950 تومان را برای هر سهم انتخاب می کنید و به کارگزاری خود این اجازه را میدهید که تا زمانی که قیمت سهام به 950 تومان رسید، سفارش شما را نگه دارد و زمانی که قیمت سهام به 950 تومان رسید، خرید را انجام دهد.

سفارشات محدود ابزاری مناسب برای سرمایه گذارانی است که سهام شرکت های کوچک را خریداری می کنند. این روش برای زمانی که قیمت سهام از زمان خرید آن مهم تر است نیز خوب است. یعنی برای شما مهم است که سهام شرکتی را در قیمتی که خودتان تعیین کرده اید، خریداری کنید، حالا مهم نیست چه زمانی سهام به قیمت مورد نظر برسد. البته توجه داشته باشید این روش برای فروش سهام نیز استفاده می شود. یعنی شما تعیین می کنید وقتی سهام شما به قیمت بالا رسید، کارگزاری آن را برای شما بفروشد.

البته کارگزاری ها شرایطی را نیز فراهم کرده اند که در آن شما می توانید مدت زمان اجرای سفارش خود را نیز تعیین کنید. برای مثال می توانید این سفارش را فقط برای امروز ثبت کنید. با این کار در پایان روز اگر سفارش ما با توجه به قیمتی که در نظر گرفته اید، اجرا نشود، سفارش حذف می شود. می توانید تعیین کنید تا زمانی که سفارش اجرا شود، سفارش نگه داشته شود و همچنین قابلیت های دیگری که برای زمان سفارش می توانید از آن استفاده کنید.

یک نکته مهم دیگر درنحوه خرید سهام در بازار بورس:

خوب است بدانید وقتی شما یک سفارش در محدوده قیمت مورد نظر خودتان ثبت کرده اید، هیچ تضمینی وجود ندارد که شما بتوانید سهام مورد نظر را خریداری کنید. در بازار بورس قانونی وجود دارد که در صف خرید، ابتدا سفارش افرادی اجرا می شود که قیمت بیشتری برای سهام در نظر گرفته اند. یعنی شما باید صبر کنید تا اول افرادی که قیمت بالاتری نسبت به قیمت شما برای سهام در نظر گرفته اند، خرید خود را انجام دهند و بعد اگر باز هم مشتری برای فروش وجود داشت که حاظر بود سهام خود را به قیمتی که شما تعیین کرده اید، بفروشد، سفارش شما نیز اجرا می شود.

5-سبد سهام خود را بهینه کنید

امیدوارم که خرید اولین سهام شما، نشانگر آغاز سرمایه داری شما برای تمام عمر به صورت موفق باشد. اما اگر در این راه با چالش هایی نیز مواجه شدید، به یاد داشته باشید، حتی وارن بافت نیز روز های سختی را در بازار بورس پشت سر گذاشته است. نکته اصلی برای سرمایه گذاری بلند مدت این است که چشم انداز خود را حفظ کنید و روی مواردی که می توانید کنترلشان کنید تمرکز داشته باشید. اتفاقاتی که در بازار بورس می افتد در دست شما نیست و نمی توانید ان ها را کنترل کنید. کاری که شما برای سرمایه گذاری موفق می توانید انجام دهید این است که:

حتما از ابزار های مناسب برای کار روی بورس استفاده کنید. بهترین کارگزاری را انتخاب کنید.

مراقب هزینه های کارگزاری مورد نظر باشید. این هزینه ها می توانند بازده سرمایه شما را به میزان قابل توجهی تحت تاثیر قرار دهد.

سرمایه گذاری در صندوق های متقابل را نیز در نظر داشته باشید. این کار به شما امکان می دهد سهام زیادی را در یک معامله خریداری کنید.