بررسی عوامل مؤثر بر نوسان نرخ ارز واقعی در ایران با تأکید بر درآمد ارسالی شاغلین خارج از کشور: رهیافت خودرگرسیون با وقفه توزیعی
ورود جریانهای ارز خارجی مانند رمیتانس (Remittance) یا وجوه ارسالی شاغلین خارج از کشور که یکی از مهمترین منابع ارز خارجی برای بسیاری از کشورها محسوب میشود، ممکن است موجب تغییرات ناگهانی و نوسان ارزش پول ملی آنها شود و اثرات نامطلوبی بر اقتصاد این کشورها بر جای گذارد. بنابراین در پژوهش حاضر، عوامل مؤثر بر نوسان نرخ ارز واقعی ایران با تأکید بر درآمد ارسالی شاغلین خارج از کشور و با استفاده از رهیافت خودرگرسیون با وقفه توزیعی (ARDL) طی سالهای 1980 الی 2017 مورد بررسی و تحلیلی تجربی قرار میگیرد. به منظور کمیسازی متغیر نوسان، سه روش قابل استفاده برای پژوهش حاضر بیان میشود که پس از انتخاب روش بهینه از میان آنها، مدل پژوهش برآورد میگردد. نتایج حاکی از آن است که در بلندمدت، درآمد ارسالی شاغلین خارج از ایران تأثیر مثبت و معناداری بر نرخ ارز دارد و باعث ایجاد نوسان در نرخ ارز واقعی میگردد؛ اما در کوتاهمدت، این وجوه دارای تأثیر منفی بر نرخ ارز در ایران است. به علاوه، از میان متغیرهای پژوهش، تولید ناخالص داخلی سرانه بیشترین اثرگذاری را هم در کوتاهمدت و هم در بلندمدت در نوسان نرخ ارز واقعی دارد.
کلیدواژهها
- درآمد ارسالی شاغلین خارج از کشور
- نوسان نرخ ارز واقعی
- خودرگرسیون با وقفه توزیعی طبقهبندی JEL: C22
- C58
- F31
- F24
عنوان مقاله [English]
The Determinants of Real Exchange Rate Volatility in Iran with Emphasize on Remittances: ARDL approach
نویسندگان [English]
- Payam Naderi 1
- Rahman Saadat 2
- Hamed Soltani Nejad 3
The inflow of foreign exchange, such as remittances, which is one of the most important sources of foreign exchange for many countries, may cause sudden changes and fluctuations in the national currency and have undesirable impacts on the economies of these countries. Thus, in this study, the influential factors of real exchange rate volatility in Iran with emphasize on remittances by using ARDL approach over the period 1980-2017 are examined and empirically analyzed. In order to quantify the exchange rate volatility, three methods can be used for the present study, which after selecting the optimal method, the model is estimated. The results indicate that remittances have positive and significant effect on the real exchange rate in the long-run and cause volatility of the real exchange rate; But in the short-run, remittances have negative effect on real exchange and lead to volatility in the real exchange rate in Iran. In addition, GDP per capita has the greatest impact on the real exchange rate volatility, both in the short-run and in the long-run.
کلیدواژهها [English]
- Remittances
- Financial flow
- Real Exchange عوامل موثر بر نوسانات قیمت Rate Volatility
- Autoregressive Distributed Lag
- Iran JEL Classification:C22
- C58
- F31
- F24
مراجع
جعفری صمیمی، احمد و قبادی، نسرین (۱۳۹۵). ارزیابی انحراف نرخ ارز واقعی مبتنی بررویکرد رفتاری. مجله علمی-پژوهشی سیاست گذاری اقتصادی. ۸ (۱۵): ۷۶-۵۵.
شهبازی، کیومرث و اسدی، فرخنده (۱۳۹۳). تأثیر افزایش نرخ ارز بر واردات دارو و تجهیزات پزشکی. مجله علمی-پژوهشی سیاست عوامل موثر بر نوسانات قیمت گذاری اقتصادی. ۶ (۱۱): ۵۴-۳۵.
فلاحتی، علی؛ احمدی، مرضیه؛ رضایی، اسداله و نریمانی، احمد (۱۳۹۵). تخمین تولید بالقوه و شکاف تولید برای ایران و بررسی سیاست تحقق رشد مستمر اقتصادی (رهیافت فیلترینگ دادهها). فصلنامه سیاست های راهبردی و کلان. ۴(۱۳): ۱۱۳-۹۷.
کازرونی، علیرضا؛ فشاری، مجید و ممیپور، سیاب (۱۳۸۸). اثر درجه باز بودن تجارت بر بی ثباتی نرخ واقعی ارز (مطالعه موردی کشورهای منتخب منطقه منا). مجله علمی-پژوهشی سیاست گذاری اقتصادی. ۱ (۲): ۲۱۶-۱۸۵.
منافی انور، وحید؛ خدادکاشی، فرهاد؛ بیابانی، جهانگیر و پاسبان، فاطمه (۱۳۹۴). عوامل مؤثر بر تغییرات نرخ ارز واقعی و تأثیر آن بر شاخص رقابتپذیری در اقتصاد ایران (۹۲-۱۳۵۸). فصلنامه علوم اقتصادی. ۹ (۳۲): ۲۳-۱.
منتظری شورکچالی، جلال (۱۳۹۷). عوامل تعیینکننده اندازه بدهی دولت در اقتصاد ایران: شواهد جدید از الگوی خود توضیع با وقفههای گسترده (ARDL). دو فصلنامه بررسی مسائل اقتصاد ایران (اقتصاد تطبیقی سابق). ۵ (۲): ۱۲۴-۱۰۵.
Acosta, P. A., Baerg, N., & Mandelman, F. S. (2009). Financial development, remittances and real exchange rate appreciation. Economic Review, 94(1): 1-12.
Aderemi, T. A. (2019). Exchange rate volatility and foreign capital inflows in Nigeria (1990-2016): Cointegration, DOLS and Granger causality approach. Management Studies and Economic Systems 4(2): 161-170.
Afonso, A., & Furceri, D. (2008). Government size, composition, volatility and economic growth. European Central Bank, Working Paper No. 849.
Ahmed, J., Zaman, K., & Shah, I. A. (2011). An empirical analysis of remittances-growth nexus in Pakistan using bound testing approach. Journal of Economics and International Finance 3(3): 176-186.
Ajao, M. G. & Igbekoyi, O. E. (2013). The determinants of real exchange rate volatility in Nigeria. Academic Journal of Interdisciplinary Studies 2(1): 459-471.
Amuedo-Dorantes, C., & Pozo, S. (2004). Workers’ Remittances and the Real Exchange Rate: A Paradox of Gifts. World Development 32(8): 1407–1417.
Bakardzhieva, D., Naceur, S. B., & Kamar, B. (2010). The Impact of Capital and Foreign Exchange Flows on the Competitiveness of Developing Countries. International Money Fund (IMF) Working Paper No. 10/154.
Barajas, A., Chami, R., Hakura, D. S. & عوامل موثر بر نوسانات قیمت Monteil, P. (2010). Workers’ Remittances and the Equilibrium Real Exchange Rate: Theory and Evidence. Working Paper 287, International Money Fund.
Barrett, K. (2013). The effect of remittances on the real exchange rate: The case of Jamaica. Caribbean Centre for Money and Finance, Working Paper.
Bayangos, V., & Jansen, K. (2011). Remittances and competitiveness: The case of the Philippines. World Development, 39(10): 1834–1846.
Benita, G., & Lauterbach, B. (2007). Policy factors and exchange rate volatility: panel data versus a specific country analysis. International Research Journal of Finance and Economics 7: 7-23.
Cariolle, J. (2012). Measuring macroeconomic volatility: Applications to export revenue data, 1970-2005. Foundation pour les etudes et recherchés sur le developpment international. Working paper No. I14.
Carrera, J. E., & Restout, R. (2008). Long Run Determinants of Real Exchange Rates in Latin America. GATE Working Paper No. 08-11.
Combes, J., Kinda, T., & Plane, P. (2011). Capital Flows, Exchange Rate Flexibility and the Real Exchange Rate. Working Paper WP/11/9, International Money Fund.
Griffoli, T. M., Meyer, C., Natal, J., & Zanetti, A. (2015). Determinants of the Swiss France real exchange Rate. Swiss Journal of Economics and Statistics 151(4): 299-331.
Hassan, G. M., & Holmes, M. J. (2012). Remittances and the Real Effective Exchange Rate. Department of Economics, University of Waikato.
Insah, B., & Chiaraah, A. (2013). Sources of real exchange rate volatility in the Ghanaian economy. Journal of Economics and International Finance 5(6): 232-238.
Izquierdo, I. & Montiel, P. (2006). Remittances and Equilibrium Real Exchange Rates in Six Central American Countries. Williams College.
Keefe, H. G. (2014). The Impact of Remittance Inflows on Exchange Rate Volatility: The Importance of Dollarization and development. Department of Economics, Fordham University New York.
Khurshid, A., Kedong. Y., Calin. A. C., & Khan. K. (2017). The effects of workers' remittances on exchange rate volatility and exports dynamics - New evidence from Pakistan. The Romanian Economic Journal 20(63): 29-52.
Kim, J. (2019). The impact of remittances on exchange rate عوامل موثر بر نوسانات قیمت and money supply: Does “Openness” matter in developing countries. Emerging Markets Finance and Trade 55(15): 3682-3707.
Kosteletou, N. & Liargovas, P. (2000). Foreign Direct Investment and Real Exchange Rate Interlinkages. Open economies review 11: 135–148.
Lopez, H., Molina, L., & Bussolo, M. (2007). Remittances and the real exchange rate. World Bank, Bank of Spain, Working Papers No. 4213.
Mozayani, A. H., & Parvizi, S. (2016). Exchange rate misalignment in oil exporting countries (OPEC): focusing on Iran. Iranian Economic Review, 20(2): 261-276.
Organization for Economic Co-operation and Development (OECD) (2006). International Migration Outlook (2006). Part III: International Migrant Remittances and their Role in Development 139-161.
Roy, R., & Dixon, R. (2016). Workers’ remittances and the Dutch disease in South Asian countries. Applied Economics Letters 23(6): 407-410.
Savari, A., Farazmand, H., & Basirat, M. (2014). The effect of oil income on real exchange rate in Iranian economy. Asian Economic and Financial Review, 4(11): 1564-1572.
Tang, T. C. (2003). An empirical analysis of China’s aggregate import demand function. China Economics Review, 14: 142-163.
Vaaler, P. (2011). Immigrant Remittances and the Venture Investment Environment of Developing Countries. Journal of International Business Studies, 42: 1121-1149.
عوامل موثر در تورم و نوسانات بازار مسکن از دید یک کارشناس
مهندس علی خسروی مدیر عامل هلدینگ فروش کیا و کارشناس حوزه مسکن در خصوص نوسانات بازار مسکن توضیح داد: اگر تولید و عرضه مسکن به اندازه کافی باشد نوسانات بازار مسکن تا حدی کنترل میشود , وضعیت سفته بازی و سوداگری که هم اکنون در بازار ملک مشاهده میکنیم ناشی از عواملی همچون تورم , رشد قیمت ارز , تلاطمات بازارهای موازی و کمبود ساخت و ساز , بخصوص در هشت سال اخیر است.عوامل موثر بر نوسانات قیمت
ایلنا، علی خسروی اظهار داشت: چه بسا اگر تولید مسکن به اندازه کافی صورت میگرفت تا این حد بازار دچار تغییرات قیمتی نمیشد.آمار و ارقام نشان میدهد که اوضاع ساخت و ساز در بخش خصوصی مناسب نیست.کارنامه دو طرح دولتی شامل مسکن مهر و اقدام ملی هم چندان قابل دفاع نبوده است.به طوری که هنوز بعد از گذشت 15 سال مسکن مهر در بعضی مناطق به اتمام نرسیده است.
وی در ادامه در خصوص طرح اقدام ملی گفت: این طرح بعد از دو سال که پیشرفت چندانی نداشته با شکست هم مواجه شده است.اقداماتی هم چون مالیات خانه های خالی برای جلو گیری از سوداگری در عوامل موثر بر نوسانات قیمت حوزه مسکن و مقابله با سفته بازان این حوزه مالیات بر عایدی سرمایه می تواند تا حدودی جلوی سفته بازی را بگیرد اما قطعا این برنامه ها باید با مکمل عرضه متناسب با تقاضا تلفیق شود یعنی ساخت و ساز رشد کند تا تعادل در بازار ایجاد شود. آنچه در کف بازار مسکن مشاهده می کنید این است که فشار تقاضایی در کلان شهرها بخصوص شهر تهران برای مسکن وجود دارد. این تقاضا اگر بصورت خرید یا اجاره پاسخ داده نشود منجر به پدیده هایی مثل حاشیه نشینی، بدمسکنی، بافت های ناکارآمد، مهاجرت به حومه و غیره میشود. البته به نظر می رسد ظرفیت شهرهای اطراف هم تکمیل شده و قیمت مسکن در این مناطق نیز افزایش قابل توجه ای داشته است.
خسروی در ادامه گفت: انکار افت تولید مسکن از سوی برخی مسئولان پاک کردن صورت مساله است.طبق آمار، ساخت و ساز در شهر تهران افت محسوسی در مقایسه با سالهای 91 و 92 داشته است. رشد سنگین قیمت زمین و مسکن و کاهش توان طرف تقاضای مصرفی از عوامل پایین آمدن آمار ساخت و ساز است. بطوریکه آمار رسانه ها در خصوص صدور پروانه های ساختمانی نشان می دهد ساخت و ساز از حدود 20هزار واحد در اوایل دهه نود به حدود 2000 واحد کاهش پیدا کرده است.
وی گفت: دولت طرح نهضت ملی مسکن با هدف ساخت سالیانه یک میلیون واحد را برنامه ریزی کرده اما ظاهرا این برنامه با چالشهایی مواجه است که مهمترین آن به عدم واریز آورده ناشی از کمبود توان متقاضیان مربوط می شود. این در حالی است که با تورم بیش از 50 درصدی در نهاده های ساختمانی مواجه است. دولت اعلام کرده در ماههای آینده 100هزار واحد را به مرحله افتتاح می رساند اما شاید این تعداد جوابگوی تقاضای موثر در بازار مسکن نباشد.
خسروی افزود: دولت باید تسهیلات مناسبی در اختیار بخش خصوصی به منظور تولید مسکن قرار دهد وکاهش هزینه های صدور پروانه، کاهش مالیات، کنترل قیمت نهاده های ساختمانی و ارائه مشوقهایی به سازندگان می تواند روند ساخت و ساز را از حالت نزولی به حالت صعودی برساند. در آن صورت می توان امیدوار بود که در میان مدت، ثبات نسبی در بازار مسکن ایجاد شود.
وی در پایان اعلام کرد: بازار مسکن در ماه های اردیبهشت و خرداد با رونق نسبی همراه شد. معاملات در خرداد امسال حدود 14 هزار فقره بود که نسبت به خرداد سال گذشته رشد 172درصد و در مقایسه با اردیبهشت امسال افزایش 32درصدی را نشان داد. میانگین قیمت هم به 39.4 میلیون تومان در هر متر مربع رسید. قیمت مسکن در دوماه اخیر دو افزایش شش و هشت درصد را به ثبت رساند. با این حال بررسی های میدانی از کسادی معاملات و کاهش سرعت رشد قیمت مسکن در تیرماه حکایت دارد.
قیمت رب گوجه فرنگی و عوامل موثر بر آن
رب گوجه فرنگی در واقع همان گوجه فرآوری شده است که از آن به عنوان چاشنی برای طعم و رنگ دهی به غذا استفاده می شود و به عنوان یکی از مهم ترین محصولات خوراکی در تهیه غذاهای ایرانی به حساب می آید. تقاضای بالا برای خرید این محصول باعث شده برندهای متعددی فعالیت خود را در زمینه تولید و بسته بندی رب گوجه فرنگی آغاز کنند، به همین دلیل شما هنگام خرید رب گوجه فرنگی با صدها نمونه مختلف در حجم و بسته بندی های متنوع مواجه خواهد شد که قیمت آنها نیز با یکدیگر متفاوت می باشد. این تفاوت قیمت به دلایل مختلفی از جمله کیفیت، طعم، رنگ، نوع بسته بندی، معروف بودن برند و غیره می باشد. لازم به ذکر است که عدد "بریکس" یکی از مهم ترین معیارهای تاثیرگذار بر روی قیمت رب گوجه فرنگی می باشد که نشان دهنده کیفیت و غلظت این محصول می باشد؛ هر چه عدد بریکس بیشتر باشد، یعنی آب موجود در رب کمتر و کیفیت آن بالاتر است. معمولا برندهایی که عدد بریکس آنها بالا می باشد، محصولات خود را با قیمت بیشتری در بازار عرضه می کنند. دقت داشته باشید که عدد بریکس نسبت به نوع بسته بندی محصولات تغییر پیدا می کند، به عنوان مثال این عدد در بسته بندی های شیشه ای به نسبت فلزی و بشکه ای (اسپتیک) کمتر می باشد.
با وجود اینکه رب گوجه فرنگی جزء کالاهای اساسی به حساب می آید و دولت بایستی نظارت دقیقی بر روی بازار خرید و فروش این محصول داشته باشد، متاسفانه شاهد تغییرات ناگهانی قیمت این محصول در بازار هستیم که این موضوع دلایل مختلفی از جمله قرار نگرفتن قیمت دلار در یک کانال مشخص، افزایش هزینه های بسته بندی، کاهش حجم تولید گوجه، افزایش حجم صادرات و غیره می باشد. به صورت کلی می توان گفت که فاکتورهای متعددی از جمله همخوانی عرضه و تقاضا، حجم صادرات، نرخ روز ارز، کیفیت رب، نحوه تهیه محصول و غیره بر روی قیمت رب گوجه فرنگی تاثیر دارند که در ادامه برخی از آنها را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
بررسی نقش مواد اولیه و بسته بندی بر روی قیمت رب گوجه فرنگی
همانطور که میدانید رب گوجه فرنگی از فرآیند پوست گیری و پوره شدن گوجه بدست می آید و می توان از گوجه به عنوان ماده اصلی تولید این محصول یاد کرد. بنابراین حجم تولید سالانه و قیمت گوجه به صورت مستقیم بر روی قیمت رب گوجه فرنگی در بازار تاثیر دارد. گوجه فرنگی به دو صورت بوته ای و گلخانه ای تولید می شود که معمولا از نمونه گلخانه ای به دلیل قیمت بالاتر و ظاهر بهتر برای تهیه رب استفاده نمی شود. بنابراین حجم تولید سالانه گوجه زراعی یا بوته ای بر روی قیمت گوجه تاثیر دارد که متاسفانه در سال جاری به دلایل مختلفی از جمله خشکسالی های پیاپی، سرمازدگی، کم آبی و غیره با کاهش شدید همراه بوده است.
از آنجایی که رب گوجه فرنگی جزء محصولات غذایی فساد پذیر می باشد و بایستی در بسته بندی و شرایط استاندارد از آن نگهداری شود، می توان گفت که هزینه بسته بندی به صورت مستقیم بر روی قیمت این محصول تاثیر دارد. رب گوجه فرنگی در بسته بندی های مختلف شیشه ای، فلزی و غیره در بازار عرضه می شود و برخی از برندها از درب های ایزی اپن برای راحتی و سهولت استفاده از این محصول استفاده می کنند. افزایش قیمت برخی از مواد اولیه مورد نیاز برای بسته بندی رب گوجه فرنگی مانند ورقه های فلزی، شیشه، پلاستیک، کارتن و غیره سبب بالا رفتن قیمت رب گوجه فرنگی در بازار شده است.
حجم صادرات مهم ترین عامل افزایش قیمت رب گوجه فرنگی
صادرات رب گوجه فرنگی یکی از پرسودترین زمینه های تجاری در ایران به حساب می آید و در حال حاضر این محصول به کشورهای مختلفی از جمله روسیه، عمان، امارات، عراق، ترکیه، قزاقستان و غیره صادر می شود. به همین دلیل افراد زیادی به دنبال سرمایه گذاری و فعالیت در این زمینه می باشند. متاسفانه کاهش ارزش پول رایج کشور در مقابل افزایش ارزش نرخ دلار باعث شده بسیاری از تولیدکنندگان برای کسب سود بیشتر تمایلی به عرضه رب گوجه فرنگی در بازارهای داخلی نداشته باشند و عمده محصولات خود را برای صادرات در نظر بگیرند. این موضوع در نهایت منجر به افزایش چشمگیر حجم صادرات رب گوجه فرنگی و کاهش عرضه آن در کشور شده است. این در حالی است که حجم تقاضا برای خرید در بازارهای داخلی نه تنها کاهش پیدا نکرده است بلکه افراد زیادی در برخی از بازه های زمانی به دلیل هیجان کاذب ناشی از نگرانی کمیاب شدن این محصول، اقدام به خرید مازاد نیاز خود می کنند، که این موضوع بازار خرید و فروش رب گوجه فرنگی را تحت تاثیر قرار می دهند. تمامی این فاکتورها در نهایت موجب صعود قیمت رب گوجه فرنگی در کشور خواهد شد. بهترین راه برای کنترل قیمت رب گوجه فرنگی در بازار ایران، جلوگیری از صادرات غیر اصولی و بدون کارشناسی و حمایت دولت از تولید کنندگان گوجه می باشد. همچنین بالا بودن حجم صادرات رب گوجه فرنگی باعث شده قیمت این محصول در بازارهای داخلی تحت تاثیر شدید قیمت دلار قرار بگیرد.
تاثیر نوسانات ارز بر روی قیمت رب گوجه فرنگی
تمامی کالاها و محصولات غذایی موجود در بازار ایران از نرخ روز ارز تاثیر می پذیرند. با توجه به اینکه قیمت دلار همواره با نوسانات شدید همراه است و به صورت مستمر افزایش پیدا می کند، قیمت رب گوجه فرنگی در بازارهای داخلی دائما در حال تغییر می باشد. افزایش قیمت دلار سبب بالا رفتن قیمت رب گوجه فرنگی به صورت لحظه ای خواهد شد، این در حالی است که کاهش نرخ ارز با کمی تاخیر بر روی قیمت نهایی این محصول تاثیر می گذارد. این تاخیر به دلیل عدم استمرار کاهش قیمت دلار می باشد. در واقع از آنجایی که کاهش نرخ ارز در کوتاه مدت اتفاق می افتد، فروشندگان ریسک عرضه محصولات خود با قیمت پایین را به جان نمی خرند، چرا که بر این باورند بایستی بعد از مدت زمان کوتاهی، همان محصول را با افزایش قیمت چند برابری تهیه کنند.
** این محتوا صرفا جنبه تبلیغاتی دارد و توسط سفارش دهنده آن تهیه و تنظیم شده است
کتاب بازار جهانی طلا (آشنایی با طلا و عوامل موثر بر قیمتگذاری)
کتاب بازار جهانی طلا در 6 فصل توسط آقای حسین اسدی نیا تالیف شده است. فصلهای اول و دوم کتاب به مفاهیم اولیه و کاربردهای طلا اختصاص داد. از فصل سوم مطالب کتاب تخصصیتر میشود. در فصل سوم عوامل موثر بر قیمت طلا مانند شاخص ارز، نرخ بهره بانکی، جنگهای ارزی، مسائل سیاسی و… بررسی میشوند.
در فصلهای بعدی کتاب بازار جهانی طلا روشهای سرمایهگذاری بر روی طلا بیان شده است.
نويسنده: حسین اسدینیا
ناشر: انتشارات جاودان خرد
در انبار موجود نمی باشد
کتاب بازار جهانی طلا آشنایی با طلا و عوامل موثر بر قیمتگذاری تالیف حسین اسدی نیا
کتاب بازار جهانی طلا در ۶ فصل توسط آقای حسین اسدی نیا تالیف شده است. فصلهای اول و دوم کتاب به مفاهیم اولیه و کاربردهای طلا اختصاص داد. از فصل سوم مطالب کتاب تخصصیتر میشود. در فصل سوم عوامل موثر بر قیمت طلا مانند شاخص ارز، نرخ بهره بانکی، جنگهای ارزی، مسائل سیاسی و… بررسی میشوند.
در فصلهای بعدی کتاب بازار جهانی طلا روشهای سرمایهگذاری بر روی طلا بیان شده است.
بخشی از مقدمه کتاب بازار جهانی طلا
در سالهای اخیر به لطف توسعه بازارهای معاملاتی، بازار طلا متنوع شده و راههای کسب سود از طلا در سراسر جهان بسیار هیجان انگیز گشته است. ولی همه انواع کسب سود طلایی از یک نقطه ابتدایی آغاز میشود:
طلا چیست و چگونه قیمتگذاری میشود؟
و اساسا چگونه میتواند روند قیمتی آن را درک نمود و تلاش کرد تا حدودی قیمت آینده را پیشبینی نمود.
اگر درک کلیات طلا و عوامل موثر بر قیمت این فلز بدرستی درک شود، میتوان شغلی پویا با ابزار مختلف سودآوری از این فلز در سراسر دنیا به دست آورد و از نوسانات قیمتی آن کسب سود نمود.
در ایران چندین فرصت مختلف برای کسب سود از طلا وجود دارد ولی افراد کمی هستند که میتوانند از این فرصتها بهره مناسب ببرند. زیرا درک روند قیمت طلا به سادگی میسر نیست و نیاز به دانش و تجربه فراوان و پیچیدگیهایی دارد که تلاش دارم در این کتاب یک چارچوب کلی و تا جای ممکن کامل در اختیار خواننده قرار دهم و نخستین گام را برای شما عزیزان ساده سازم.
جهت مشاهده سایر کتابهای مرتبط با سرمایهگذاری در طلا اینجا کلیک کنید.
مشخصات کتاب
نویسنده: حسین اسدینیا
تعداد صفحات: ۱۳۶ صفحه
قطع : رقعی
نوع جلد: شومیز
نوبت چاپ: دوم، ۱۳۹۹
شابک: ۹۷۸۶۰۰۷۰۶۸۵۴۰
قیمت: ۳۰ هزار تومان
ناشر: انتشارات عوامل موثر بر نوسانات قیمت جاودان خرد
چه عواملی بر تعیین قیمت بیت کوین تاثیرگذار هستند؟
قیمت بیت کوین متأثر از عوامل متعدد بیرونی که موجب افزایش یا کاهش ناگهانی قیمت آن میشوند؛ به همین دلیل لازم است افراد در هنگام مبادله در این بازار بهخوبی از عوامل تأثیرگذار آگاهی داشته باشند. برخلاف سرمایهگذاری در ارزهای فیات، بیت کوین توسط بانک مرکزی ایجاد نشده و توسط هیچ دولتی یا ارگان خاصی، پشتیبانی نمیشود. همچنین ازآنجاییکه بیت کوین مشابه یک شرکت سهامی نیست؛ خرید آن با خرید سهام و اوراق قرضه تفاوت داشته و هیچگونه فرم ترازنامه در مبادلات آن وجود ندارد. پس با این اوصاف عوامل تعیینکننده قیمت بیت کوین در چه دستهبندی قرار میگیرند؟ در ادامه مطلب قصد داریم به این سؤال مهم پاسخ دهیم.
چه عاملی قیمت بیت کوین را تعیین می کند؟
قیمت بیت کوین بهطور خاص توسط اشخاص تعیین نمیشود، بلکه این وضعیت بازار است که قیمت آن را مشخص میکند. بیت کوین یک ارز رمزنگاری شده است که در سال 2009 توسط فردی ناشناس به نام ساتوشی معرفی شد.
معاملات بازار ارزهای دیجیتال در بلاک چین ثبتشده که از آن برای نمایش تاریخچه معاملات و تراکنشها استفاده میشود؛ اما چه عواملی در وضعیت بازار ارزهای دیجیتال مؤثر بوده و سبب نوسانات قیمت بیت کوین در بازار میشوند؟
10 مورد از عوامل مؤثر بر قیمت بیت کوین
قیمت بیت کوین به 10 عامل اصلی و مهم، وابستگی دارد. این 10 عامل عبارتاند از:
عرضه و تقاضا بیت کوین
قیمت بیت کوین متأثر از میزان پذیرش آن بهعنوان یک دارایی در میان مردم است. در حال حاضر بسیاری از افراد برای انجام معاملات آنلاین به استفاده از ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین روی آوردهاند. استفاده بیشتر از بیت کوین در سالهای اخیر باعث افزایش ارزش آن شده است.
این موضوع نشاندهنده تأثیر عامل عرضه و تقاضا است؛ این قانون یک مفهوم پایهای و مهم در علم اقتصاد است. تقریباً هر چیز باارزشی از این قانون پیروی میکند، درنتیجه بیت کوین هم از این قاعده مستثنا نیست. بهطورکلی قانون عرضه و تقاضا بر سه مفهوم اصلی استوار است:
- قانون تقاضا: هرچه قیمت محصول یا خدماتی بالاتر باشد، تقاضای خرید آن پایین میآید.
- قانون عرضه: هرچه قیمت بالاتر باشد، فروشندگان کالای بیشتری را به بازار عرضه میکنند.
- زمانی که عرضه و تقاضا در کنار یکدیگر قرار میگیرند، قیمت بازار و حجم یک محصول خاص را بازار مشخص میکنند.
تنظیم میزان عرضه و تقاضا، از عوامل مؤثر بر قیمت بیت کوین است؛ اما چطور بر قیمت بیت کوین تأثیر میگذارد؟ پاسخ این سؤال، در دو ویژگی اصلی بیت کوین، نهفته است. این دو ویژگی عبارتاند از:
- نصف شدن پاداش ماینرها: بر اساس پروتکل فعلی، بیت کوین با نرخ ثابت تولید میشود. همانطور که میدانیم، در فرآیند عوامل موثر بر نوسانات قیمت پردازش بلاک توسط ماینرها (استخراجکنندگان)، بیت کوین جدید تولیدشده و به بازار عرضه میشود. بر طبق قانون halving(نصف شدن بیت کوین)، هر چهار سال یکبار، پس از پردازش هر بلاک، میزان بیت کوین تولیدشده به نصف کاهش مییابد. در این فرآیند تقاضا برای بیت کوین بسیار سریعتر از میزان عرضه آن در بازار افزایشیافته و درنتیجه قیمت نیز افزایش خواهد داشت.
- محدود بودن میزان بیت کوین: مورد بعدی محدودیت عرضه بیت کوین است. یکی از عواملی که باعث افزایش ارزش بیت کوین میشود، این است که مقدار آن مانند طلا محدود بوده و روزی فرآیند استخراج به پایان میرسد. ساتوشی حداکثر تعدادهای بیت کوین را 21 میلیون BTC در نظر گرفته است. با رسیدن به این تعداد در چند سال آینده، ماینرها پس از تائید تراکنشها و بسته شدن هر بلاک، پاداشی نخواهند گرفت. در آن زمان، میزان کاربردی بودن بیت کوین در زندگی روزمره از عوامل تعیینکننده قیمت بیت کوین خواهد بود.
هزینه استخراج بیت کوین
قیمت بیت کوین تحت تأثیر هزینه لازم برای تأمین تجهیزات استخراج آن است. اگرچه یک رمز ارز بهعنوان دارایی دیجیتال محسوب میشود، اما بههرحال محصولی است که باید تولید شود.
عمده هزینه استخراج بیت کوین متأثر از هزینه برق مصرفی در فرآیند ماینینگ (استخراج)، است. در فرآیند استخراج، ماینرها مسائل ریاضی پیچیده و رمزنگاریشدهای را حل کرده و بیت کوین استخراجشده را بهعنوان پاداش دریافت میکنند.
ماینر، دستگاهی باقدرت پردازش بسیار بالا بوده و برای حل مسائل رمزنگاری شده در فرآیند استخراج برق بسیار زیادی مصرف میکند. این فرآیند در قیمت بیت کوین تأثیرگذار است.
بهطور متوسط بر اساس الگوریتم بیت کوین، بررسی یک بلاک و تائید تراکنشهای آن 10 دقیقه زمان لازم عوامل موثر بر نوسانات قیمت دارد؛ بنابراین هر ده دقیقه یکبار یک بیت کوین استخراج میشود؛ اما هرچه تعداد ماینرها بیشتر باشد، رقابت میان آنها بیشتر شده و درنتیجه حل مسئله ریاضی بلاک دشوارتر شده و احتمالاً مدتزمان استخراج از ده دقیقه فراتر خواهد رفت. درنهایت میتوان گفت با دشوار شدن حل مسئله ریاضی بلاک و لزوم حفظ فاصله دهدقیقهای، هزینههای استخراج افزایش مییابند.
کارمزد تائید تراکنشهای بیت کوین
یکی از عوامل تعیینکننده قیمت بیت کوین کارمزدی است که ماینرها برای تائید تراکنشها در هنگام انجام معاملات در بلاک دریافت میکنند. بهطورکلی انجام مبادلات در بازار ارزهای دیجیتال رایگان است و کمیسیونی دریافت نمیشود؛ اما اگر فردی در صف انتظار تائید تراکنشها عجله داشته باشد میتواند با پرداخت کارمزد به ماینرها سریعتر تائید تراکنش را دریافت کند.
معمولاً کارمزد ماینرها حدود 2% است اما هرچقدر حجم مبادله تائید شده بالاتر باشد کارمزد آن نیز افزایش مییابد؛ بنابراین با افزایش کارمزد تراکنشها، هزینهها افزایشیافته و درنهایت قیمت بیت کوین نیز افزایش مییابد.
رقابت بین بیت کوین و ارزهای دیجیتال دیگر
بیشک بیت کوین شناختهشدهترین ارز دیجیتال در میان هزاران رمز ارز دیگر در جهان است. درحالیکه بیت کوین هنوز انتخاب اول برای سرمایهگذاری است، رمز ارزهای دیگر مانند اتریوم، بایننس، تتر، کاردانو و داتاز نزدیکترین رقبای بیت کوین در مارس 2021 بوده و سعی در جلبتوجه سرمایهگذاران دارند.
قیمت بیت کوین، به دلیل تنوع بسیار زیاد و رقابت گسترده در این بازار، کموبیش ثابت است. درحالیکه اگر بیت کوین تنها ارز دیجیتال بود قیمت آن کاملاً متفاوت و شاید کمتر از مقدار فعلی بود.
آئین نامه و مقررات مربوط به فروش ارز دیجیتال
به دلیل اینکه بیت کوین یک فرم جدیدی از دارایی است، تنظیمکنندگان مدتهای طولانی است که درباره نحوه طبقهبندی ارزهای دیجیتال و قوانین مربوط به آنها، اختلافنظر دارند. درحالیکه کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) ارزهای دیجیتال را بهعنوان اوراق بهادار طبقهبندی میکند، کمیسیون معاملات آتی کالا (CFTC)، بیت کوین را بهعنوان یک کالا در نظر میگیرد. به همین دلیل اتخاذ موضع مناسب درباره ارزهای دیجیتال برای دولتها دشوار شده است. دولتها بهطور مداوم در حال تغییر مقررات و آئیننامههایی مانند اخذ مالیات از ارزهای دیجیتال هستند.
قیمت بیت کوین بهطور مستقیم متأثر از مقررات وضعشده در دولتها است. چراکه بیت کوین به هیچ دولتی وابسته نیست و بهاصطلاح غیرمتمرکز است. اگر قوانین بیشازحد سختگیرانه یا سرکوبگرانه باشند، ارزش بیت کوین کاهش مییابد. اساساً اگر در مورد بیانیه یا تصمیم یک دولت خاص نگرانی وجود داشته باشد، ارزش بیت کوین بهشدت سقوط میکند.
با توجه به تفاوت نگرش دولتها نسبت به بیت کوین تا به امروز، مقررات وضعشده درباره بیت کوین و بهطورکلی ارزهای دیجیتال در کشورهای مختلف، متفاوت است. در بیشتر موارد اگر نگاه نهادهای نظارتی به بازار بیت کوین خنثی باشد، قوانین مربوط به سیاست شناخت مشتری (KYC) و مبارزه با پولشویی (AML)، با بیشترین میزان سختگیری بر تاجران و سرمایهگذاران این بازار اعمال میشوند.
پوشش رسانه ای
قیمت بیت کوین از رسانهها و میزان توجه آنها تأثیر زیادی میگیرد. در دنیای امروزی نقش رسانهها را نمیتوان نادیده گرفت. بر طبق مشاهدات انجامشده براثر افزایش توجه رسانهها به ارزهای دیجیتال، عموم مردم درک بیشتری از بیت کوین و بهطورکلی ارزهای دیجیتال به دست میآورند.
درنتیجه این موضوع باعث جذب سرمایهگذاران جدید در بازار میشود. درصورتیکه رسانهها توجه مثبت به بیت کوین نشان دهند ارزش آن افزایشیافته و در صورت توجه منفی، نتیجه عکس خواهد داشت.
برای مثال فردی را در نظر بگیرید که با خواندن یک مقاله خبری درباره بیت کوین در فضای آنلاین بهخوبی با این مبحث آشنا میشود؛ بنابراین با شناخت بیشتر و بهتر از این بازار تمایل شخص برای سرمایهگذاری در آن افزایش خواهد داشت؛ بنابراین میتوان گفت رسانهها از عوامل تعیینکننده قیمت بیت کوین هستند.
تجزیه و تحلیل آینده بیت کوین
بهراحتی میتوان گفت آینده ارزهای دیجیتال نامشخص است. باوجوداین، هنوز هم شانس معاملات بیت کوین و گسترش آن میان سرمایهگذاران متعدد، وجود دارد. صنعت بیت کوین با گسترش کاربرد ارزهای دیجیتال در حال رشد و پیشرفت است. اگرچه بر اساس شاخصها، بازار بیت کوین تا چند سال آینده به روال خود ادامه داده و متوقف نمیشود؛ اما عملاً پیشبینی قیمت بیت کوین امکانپذیر نیست. با تغییر ترند بیت کوین، چندین احتمال مربوط با آن مطرح میشود که از عوامل تعیینکننده قیمت بیت کوین هستند.
ارزش بازار بیت کوین (Bitcoin market capitalization)
از دیگر عوامل مؤثر ارزش بازار است. ارزش بازار یعنی ضرب تعداد کل واحدهای سهام در قیمت هر واحد از سهم؛ بنابراین میتوان با ضرب قیمت هر بیت کوین در تعداد کل بیت کوینهای در گردش، ارزش بازار بیت کوین را محاسبه کرد. هر چه ارزش بازار افزایش یابد، سرمایهگذاران بازار بیت کوین به سود بالاتری دست خواهند یافت.
غول های بیت کوین
مالکیت بیت کوین بهصورت نابرابر در بازار توزیعشده است. تعدادی از سرمایهگذاران اصلی که معروف به غولهای بیت کوین هستند، حجم بسیار زیادی بیت کوین را در اختیاردارند. سرمایهگذاران بزرگ با فروش حجم زیادی بیت کوین در بازار باعث کاهش قیمت بیت کوین میشوند. برعکس این اتفاق هم صادق است. درصورتیکه سرمایهگذاران اصلی حجم بسیار زیادی از بیت کوین بازار را خریداری کنند باعث کاهش میزان آن در بازار شده و درنتیجه قیمت افزایش مییابد.
مبادلات ارزهای دیجیتال باهم و در صرافیهای متعدد
شاید برای شما هم پیشآمده باشد که با جستجو قیمت بیت کوین در اینترنت با دو قیمت متفاوت مواجه شده باشید. برای مثال قیمت بیت کوین در تاریخ 1 ژوئن 2020 در سایت Coindesk.com عوامل موثر بر نوسانات قیمت برابر با 9.710.72.1 دلار و در همان تاریخ در سایت Winkdex.com برابر با 9402.79 دلار بود.
یکی از عوامل مؤثر بر قیمت بیت کوین و علت تفاوت قیمت آن در سایتهای مختلف این است که بیت کوین بجای یک مکان خاص در چندین صرافی مختلف معاملهشده و هر یک از آنها بهصورت مستقل و بر اساس معاملات انجامشده، قیمتگذاری را انجام میدهند.
شاخصها، قیمتها را از صرافیهای متعدد جمعآوری کرده و میانگین قیمتهای موجود در صرافیهای مختلف را محاسبه میکنند؛ اما به دلیل اینکه برای بدستآوردن میانگین قیمت بیت کوین از دادههای صرافیهای یکسانی استفاده نمیشود، درنتیجه میانگین بهدستآمده یکسان نیست. به همین دلیل با عوامل موثر بر نوسانات قیمت توجه به اینکه دادههای بهدستآمده مربوط به کدام صرافیها هستند قیمت این ارز دیجیتال در هرلحظه تغییر در حال تغییر است.
از طرف دیگر معامله ارزهای دیجیتال در پلتفرمهای مختلف به دو شکل مبادله با دلار «و» مبادله با ارزهای دیجیتال دیگرامکانپذیر است. با گسترش این پلتفرمها و افزایش نقدینگی در آنها، قیمت بیت کوین نیز بیشتر میشود.
سؤالات متداول
1- چرا قیمت بیت کوین رو به افزایش است؟
در سالهای اخیر تقاضا برای بیت کوین در حال افزایش بوده است در حالی عرضه آن روند کاهشی دارد. این امر باعث گران شدن بیت کوین شده است. سرمایهگذاری در این بازار به دلیل سودآوری بالا و توانایی آن در کاهش تورم، در میان مصرفکنندگان، شرکتها و سرمایهگذاران بسیار محبوب شده است.
2- ارزش بیت کوین چگونه محاسبه می شود؟
ارزش بیت کوین تا حدی به میزان عرضه و تقاضا، ارزهای دیجیتال جایگزین، در دسترس بودن و میزان پاداش استخراج ماینرها بستگی دارد.
3- چه مواردی باعث افزایش ارزش بیت کوین می شوند؟
با افزایش تقاضا ارزش بیت کوین در حال افزایش است. امروزه مؤسسات بیشتری در حال سرمایهگذاری در بیت کوین هستند؛ و با ترجیح ارزهای دیجیتال بهعنوان یک واحد ارزی در انجام تبادلات خود، بیت کوین را بهعنوان یک نحوه پرداخت از مشتریان خود قبول میکنند. از طرفی بیت کوین یک ارز دیجیتالی رمزنگاری شده است و باوجود پروتکلهای قوی، امنیت مبادلات آن بسیار بالا است؛ و در آخر شما میتوانید با خرید بخش بسیار کوچکی از بیت کوین در این بازار سرمایهگذاری کنید و نیازی به خرید یک بیت کوین کامل نیست.
4- چطور با بیت کوین میتوان درآمد کسب کرد؟
برخلاف خرید سهام در بورس، خرید بیت کوین نشاندهنده مالکیت در هیچ شرکت و موسسهای نیست. مالکیت بیت کوین برابر با مالکیت در بازار ارز دیجیتال است. مثلاً داشتن یک دلار برابر با داشتن یک ارز کاغذی است. پس اگر در سال 2013 در این بازار سرمایهگذاری کرده و بیت کوینهای خود را تا سال 2021 نگهداشته باشید، ارزش بیت کوین شما افزایش چشمگیری داشته است. شما میتوانید با فروش بیت کوینهای خود دلار بدستآورده کسب درآمد کنید.
نتیجهگیری
قیمت بیت کوین تحت تأثیر عوامل متعدد است. هنگامیکه وارد بازار ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین میشوید، آگاهی از این عوامل مؤثر در بلندمدت باعث افزایش میزان سود سرمایهگذاری شما میشود؛ بنابراین لازم است قبل از انجام هرگونه معاملهای در این بازار تمام عوامل تعیینکننده قیمت بیت کوین را بررسی کنید
دیدگاه شما