چرا نقد شوندگی اهمیت دارد؟

در انتها نکته‌ی مهمی که در ارتباط با سرمایه‌گذاری وجود دارد این است که نباید بدون آموزش یا استفاده از دانش افراد باتجربه اقدام به سرمایه‌گذاری کرد زیرا ممکن است فرد ضرر بسیار زیادی را متحمل شود و سرمایه خود را از دست دهد.

چرا نقد شوندگی اهمیت دارد؟

در طبقه‌بندی داراییها ، دارایی منبع تحت کنترل یک واحد تجاری است. یک سازمان یا موسسه با استفاده از دارایی های جاری و غیر جاری که در اختیار دارد می تواند منافع اقتصادی در حال حاضر و آتی خود را تامین کند و منافع اقتصادی را از خارج به سازمان جریان دهد. بر طبق استاندارد حسابداری شماره یک دارایی ها باید در گزارشگری صورت مالی به دو دسته تفکیک شوند: جاری و غیر جاری. مگر در بعضی موارد که اگر ارائه دارایی ها برمبنای نقدشوندگی شوند، اطلاعات مربوط تر و اتکاپذیرتری فراهم می شود. فقط در این صورت است که دارایی ها باید به ترتیب نقدشوندگی ارائه شوند.

اما برخی دارایی ها مانند وام پرداختی به پرسنل و کارکنان خود از دو جزء تشکیل می شوند: جزء اول این نوع دارایی ها معمولا در مدتی کمتر از یک سال مالی پس از دوره گزارشگری بازپرداخت می شود و بخشی از آن که معمولا در مدتی بیش از یک سال مالی دریافت می شود. اگر از اینکه داراییها و طبقه‌بندی آنها به چه صورت است، جاری یا غیر جاری ، یا گزارشگری به ترتیب نقد شوندگی است یا خیر ، چشم پوشی کنیم آن مبلغی که در مدت بیش از یک سال مالی به سازمان برگردانده می شود باید توسط سازمان افشا شود. سازمان می تواند این افشا را در یادداشتهای توضیحی انجام دهد و لزومی ندارد که در برگه های صورت وضعیت مالی بیان شود.

ماژول نرم افزاری اموال و دارایی ثابت برهان می تواند در مدیریت طبقه‌بندی داراییهای سازمان شما به شما کمک کند.

داراییهای جاری

طبقه‌بندی داراییهای جاری اصولی دارد که در متن استاندارد بین المللی حسابداری شماره 1 به یک یک این اصول اشاره شده است و باهم به بررسی آنها می پردازیم:

به آن داراییها یی جاری می گوییم که سازمان بتواند در چرخه عملیات عادی خود ، آن دارایی را به پول نقد تبدیل کند یا قصد چرا نقد شوندگی اهمیت دارد؟ فروش یا مصرف آن را داشته باشد;

سازمان دارایی را به این دلیل نگهداری کند که فقط قصد مبادله آن را داشته باشد;

بعد از اینکه یک سال مالی سپری شد و گزارشگری آن انجام شد انتظار می رود آن دارایی پس از طی 12 ماه به نقد تبدیل شود ;

دارایی باید به صورت نقد یا معادل نقد باشد و اینکه از آن بهره‌برداری شود یا استفاده از آن، با محدودیت ها روبرو نباشد.

پس نتیجه می گیریم که طبقه‌بندی داراییهای جاری تمام آن دارایی های نقدی، معادل نقدی، و دیگر دارایی هایی که باید انتظار داشته باشیم به نقد تبدیل شود یا در چرخه عملیات عادی سازمان فروخته یا مصرف می شوند، است. از کلیدواژه های اصلی در معرفی دارایی های جاری ، کلمه “چرخه عملیات عادی واحد تجاری” است. بین به دست آمدن دارایی ها و پردازش آنها و اینکه تمام آنها به پول نقد یا معادل نقد تبدیل شوند یک فاصله زمانی وجود دارد ، که به این طول دوره زمانی چرخه عملیات عادی واحد تجاری نام می دهند.

ممکن است در بعضی موارد مدت زمان این چرخه عملیات واحد تجاری کاملا مشخص نباشد از این رو مدت زمان آن را باید 12 ماه فرض کنیم. پس تا اینجا دریافتیم اساس داراییهای جاری ، آن داراییهایی است که اقلامی مانند موجودی ها و حسابهای دریافتنی تجاری را در بر می گیرد و در قسمتی از چرخه عملیات واحد تجاری بهره‌برداری می شود، به نقد تبدیل می شود یا مورد فروش قرار می گیرد; حتی اگر طی دوازده ماه بعد از مدت گزارشگری مالی مورد انتظار به نقد تبدیل نشود. به علاوه ، در طبقه‌بندی داراییهای جاری به مواردی مانند برخی داراییهای مالی که با هدف مبادله نگهداری می شوند هم دارایی جاری گفته می شود. حصه جاری دارایی های غیر جاری هم در این طبقه‌بندی قرار می گیرد.

دارایی های غیر جاری

اگر بخواهیم درباره دارایی های غیر جاری توضیحی ارائه دهیم بر طبق استاندارد بین المللی حسابداری شماره 1 برای معرفی این نوع از دارایی ها از رویکرد باقیمانده استفاده می کند. استاندارد بین المللی حسابداری شماره یک بیان می دارد تمام دارایی هایی که جزء دارایی های جاری نباشد و شرایط آنها را شامل نشود جزو طبقه‌بندی دارایی های غیر جاری قرار می گیرد. طبق این استاندارد ، واژه “غیر جاری “برای دارایی های مشهود ، دارایی های نامشهود، عملیاتی و مالی بلندمدت به کار برده می شود. علاوه بر این تنها زمانی می توان از عناوین جایگزین استفاده کرد که مفهوم آنها کاملا روشن باشد. مثالی در این زمینه، اتحادیه اروپا است که عبارت” دارایی های ثابت” را که برگرفته از ترازنامه های قرن نوزدهم میلادی است به کار می برد.

کلیه املاک، ماشین آلات و تجهیزات ، سرمایه گذاری در املاک ، دارایی های نامشهود ، ابزارهای مالی ، و سایر دارایی های غیر جاری در این طبقه‌بندی قرار می گیرند.

تلاش کردیم اطلاعات مفیدی درباره طبقه‌بندی داراییها در این مقاله به شما ارائه دهیم تا بتوانید برای سازماندهی سازمان خود از آن استفاده کنید.

اهمیت سرمایه‌گذاری چیست و انواع کلاس‌های آن کدام‌اند؟

سرمایه‌گذاری (investment)، به تبدیل پول نقد به دارایی برای کسب سود در آینده گفته می‌شود. این روزها با توجه به شرایط اقتصادی و وجود تورم سرمایه‌گذاری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. از دلایل اهمیت آن می‌توان به داشتن درآمد بیشتر، حفظ ارزش دارایی و کسب سود در آینده اشاره کرد. سرمایه‌گذاری روش‌های مختلفی دارد که هریک از این روش‌ها ریسک و بازده متفاوتی دارد. برای سرمایه‌گذاری خوب با ریسک کمتر و بازده بیشتر باید گزینه‌ی مناسبی برای سرمایه‌گذاری انتخاب کرد. انتخاب بین روش‌های مختلف سرمایه‌گذاری می‌تواند به عواملی مانند میزان سرمایه، ویژگی‌های شخصیتی و هدف فرد سرمایه‌گذار بستگی داشته باشد. در این مقاله به انواع کلاس‌های سرمایه‌گذاری و برخی ویژگی‌هایشان پرداخته‌شده است که در ادامه می‌خوانید.

چرا باید سرمایه‌گذاری کرد؟

انسان‌ها در طول زندگی همواره زمان و انرژی خود را صرف می‌کنند تا از طریق انجام کار فیزیکی درآمد مشخصی کسب کنند که گاهی این درآمد پاسخگوی نیاز زندگی افراد نیست. بررسی تاریخچه اقتصادی ایران نشان می‌دهد تورم همواره عضو جدایی‌ناپذیر اقتصاد ایران بوده و مردم را با مشکلات جدی اقتصادی روبرو کرده است؛ همچنین درصد تورم در چند دهه گذشته در کشور افزایش چشم‌گیری داشته و تورم‌هایی با شیب تند در مدتی کوتاه ارزش دارایی‌ نقدی و قدرت خرید مردم را کاهش داده است. این مشکلات می‌تواند مهم‌ترین انگیزه‌‌ برای داشتن منبع دوم درآمد از طریق سرمایه‌گذاری باشند. داشتن امنیت اقتصادی و جلوگیری از کاهش ارزش دارایی‌های نقدی نیز از دلایل دیگری است که افراد پول خود را سرمایه‌گذاری می‌کنند.

انواع کلاس‌های سرمایه‌گذاری

همچنین سرمایه‌گذاری یکی از روش‌های رشد و توسعه سرمایه و کسب سود بیشتر در گذر زمان است. افراد می‌توانند از روش‌های مختلفی پول خود را سرمایه‌گذاری کنند که در ادامه برخی از این روش‌ها مطرح شده‌است.

پول نقد و سپرده بانکی

گاهی برخی افراد پول نقد خود را برای استفاده در آینده پس‌انداز و نگهداری می‌کنند. بازدهی این اقدام با توجه به شرایط اقتصادی نه‌تنها در ایران بلکه در تمام دنیا صفر و حتی منفی است و فرصت کسب سود را چرا نقد شوندگی اهمیت دارد؟ از فرد می‌گیرد؛ اما سپرده‌گذاری پول نقد در بانک نوعی سرمایه‌گذاری است. این نوع سرمایه‌گذاری با ریسک بسیار پایین درصد بالایی از حجم سرمایه‌گذاری‌­ها در ایران را به خود اختصاص داده است. در این روش، بانک ماهانه مبلغی به‌عنوان سود پول سپرده‌گذاری شده به فرد می‌دهد. مهم­ترین ویژگی این سرمایه‌گذاری، تضمینی چرا نقد شوندگی اهمیت دارد؟ و قطعی بودن سود آن است.

اوراق

سرمایه‌گذاری از طریق خرید اوراق، نوعی مشارکت مردم در تأمین سرمایه برای دولت، نهادها، سازمان‌ها و… است. اوراق معمولاً توسط دولت و یا نهادی معتبر منتشر و ضمانت می‌شوند؛ پس سرمایه‌گذاری از طریق خرید اوراق یکی از کم‌ریسک‌ترین روش‌های سرمایه‌گذاری است که سالانه سود مشخصی به فرد سرمایه‌گذار تعلق می‌گیرد.

ارز

این روزها سرمایه‌گذاری از طریق خرید ارز به دلیل نوسانات و افزایش قیمت آن در کشور یکی از اصلی‌ترین و پرطرفدارترین روش‌های سرمایه‌گذاری است. همین نوسانات باعث شده این روش سرمایه‌گذاری نیاز به ریسک‌پذیری بالایی داشته باشد.

سکه و طلا

خرید سکه، طلا یا دیگر فلزات ارزشمند یکی از روش‌های قدیمی سرمایه‌گذاری در ایران است؛ از دلایل محبوبیت این روش می‌توان به مواردی چون کم‌ریسک بودن، نیاز نداشتن به سرمایه زیاد و نقدشوندگی بالا آن اشاره کرد. نوسانات قیمت در این روش سرمایه‌گذاری تحت تأثیر 2 فاکتور قیمت انس جهانی طلا و قیمت دلار قرار دارد.

خودرو

خودرو همواره در جهان یک کالای مصرفی بوده است و به‌عنوان کالای سرمایه‌ای مورداستفاده قرار نمی‌گیرد؛ اما در ایران رشد قیمت خودرو در چند سال اخیر باعث شده تا خرید خودروهای خارجی به یکی از روش‌های سرمایه‌گذاری تبدیل شود.

املاک و مستغلات

خرید املاک و مستغلات یکی دیگر از روش‌های سرمایه‌گذاری‌ است که فرد می‌تواند هم از طریق دریافت اجاره به‌صورت ماهانه درآمد کسب کند و هم با گذر زمان و افزایش ارزش ملک آن را بفروشد و سود کند. اگرچه این روش سرمایه‌گذاری با ریسک کمتری نسبت به برخی روش‌ها همراه است ولی به سرمایه زیادی نیاز دارد و نقدشوندگی آن پایین است.

بورس

خرید سهام در بازار بورس اوراق بهادار با هدف کسب درآمد و رشد ثروت یکی از روش‌های سرمایه‌گذاری جذاب است. این روش از پربازده‌ترین سرمایه‌گذاری‌ها در 20 سال اخیر بوده و طرفداران بسیاری پیدا کرده است. سرمایه‌گذاری در بورس به نسبت بازده بالای خود، ریسک بیشتری نسبت به سایر موارد مطرح شده دارد. با کسب دانش و انتخاب درست سرمایه‌گذاری در این بازار می‌توان این ریسک را تا حدی مدیریت کرد.

کالاهای فیزیکی

همان‌طور که گفته شد امروزه شرایط اقتصادی و درصد بالای تورم‌ در ایران به‌گونه‌ای است که کسب درآمد از طریق خریدوفروش کالا به یکی از روش‌های سرمایه‌گذاری تبدیل شده است، به‌گونه‌ای که می‌توان با خرید یک کالا و فروش آن سود کرد. این سود با گذر زمان و به نسبت افزایش قیمت کالا ناشی از شاخص تورم به وجود می‌آید.

ارز دیجیتال

یکی از جدیدترین روش‌های سرمایه‌گذاری در کشور ارز دیجیتال است که به دو روش خرید و استخراج انجام می‌شود. این روش سرمایه‌گذاری خیلی فراگیر نیست و افراد کمتری از آن استفاده می‌کنند. همچنین هنوز ارز دیجیتال برای تبادلات مالی مورد پذیرش بانک‌های جهانی نیست و آینده‌ای مبهم دارد، این موضوع باعث شده این نوع سرمایه‌گذاری ریسک زیادی داشته باشد.

کسب‌وکار

ایجاد کسب‌وکار و کارآفرینی یکی از روش‌های سرمایه‌گذاری است. در این روش فرد دارایی خود را برای شروع یک کسب‌وکار مانند تولید محصول، ارائه خدمات و… با هدف سوددهی اختصاص می‌دهد. این نوع سرمایه‌گذاری علاوه بر سرمایه نقدی به تخصص نیز نیاز دارد. ریسک این سرمایه‌گذاری بسیار بالا است و در صورت شکست می‌تواند باعث از بین رفتن کل سرمایه فرد شود؛ البته متناسب با ریسک بالای آن در صورت موفقیت سودی به‌مراتب بیشتر از سایر گزینه‌های سرمایه‌گذاری‌ دارد. کسب‌وکار می‌تواند سنتی یا مدرن (مانند استارت‌آپ‌ها) باشد که در روش‌های مدرن میزان ریسک بیشتر است.

ویژگی مشترک گزینه‌های سرمایه‌گذاری

ریسک ویژگی مشترک تمام روش‌های سرمایه‌گذاری است. میزان ریسک در سرمایه‌گذاری‌های مختلف متفاوت است و این میزان می‌تواند با توجه به شرایط اقتصادی، سیاسی، امنیتی و… در دنیا و کشور متغیر باشد. ریسک ارتباط مستقیمی با بازده سرمایه‌گذاری دارد، هرچه ریسک یک سرمایه‌گذاری بیشتر باشد بازده آن نیز بیشتر خواهد بود. (برای آشنایی با مفهوم ریسک و بازده می‌توانید مقاله ریسک و بازده را بخوانید). مردم اغلب به دنبال روش سرمایه‌گذاری با ریسک کمتر و بازده بیشتر هستند؛ پس آگاهی از روش انتخاب بین گزینه‌های سرمایه‌گذاری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

روش انتخاب مناسب بین گزینه‌های سرمایه‌گذاری

انتخاب گزینه مناسب سرمایه‌گذاری در بازارهایی با ریسک متغیر یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های سرمایه‌گذار است؛ پس بهتر است افراد طرح و برنامه مالی و سرمایه‌گذاری مشخصی داشته باشند. در ابتدا باید دانست هدف شخص از سرمایه‌گذاری چیست؟ مشخص شدن هدف به فرد کمک می‌کند تا بداند می‌خواهد در چه بازه زمانی چه میزان سود کند. همچنین ویژگی‌های شخصیتی مانند میزان ریسک‌پذیری هر فرد نقش مهمی در انتخاب نوع سرمایه‌گذاری دارد. در نهایت باید دید با توجه به میزان دارایی، فرد در کدام بازارها می‌تواند سرمایه‌گذاری کند.

در انتها نکته‌ی مهمی که در ارتباط با سرمایه‌گذاری وجود دارد این است که نباید بدون آموزش یا استفاده از دانش افراد باتجربه اقدام به سرمایه‌گذاری کرد زیرا ممکن است فرد ضرر بسیار زیادی را متحمل شود و سرمایه خود را از دست دهد.

ریسک نقدینگی یا نقدشوندگی (risk liquidity) چیست و چگونه آن را مدیریت کنیم؟

در ابتدا لازم است بدانید که نقدیندگی یا نقدشوندگی یعنی قابلیت تبدیل شدن به پول نقد در کمترین زمان. متعاقباً ریسک نقدشوندگی نیز ریسکی است در مورد فروش و نقد کردن یک سهم وجود دارد. هر چه این ریسک برای یک سهام کمتر باشد ما می توانیم آن سهام را راحت تر به پول نقد «مطابق با قیمت دلخواهمان» تبدیل کنیم.

ریسک نقدینگی یا نقدشوندگی (risk liquidity) چیست و چگونه آن را مدیریت کنیم؟

ریسک نقدینگی یا نقدشوندگی ( risk liquidity )

دنیای بورس هر روز در حال بزرگتر شدن است، طبیعتاً این بزرگ شدن موجب رونق بازار و استقبال بیشتر از آن می شود. طبیعیست که در این بازار بزرگ موفقیت توسط افرادی کسب می شود که آشنایی بیشتری با جزئیات این بازار دارند. در این مطلب قصد داریم تا شما را با ریسک نقدینگی آشنا کنیم که یکی از مفاهیم کاربردی در بورس است و بسیاری از فعالان و معامله گران توجهی به آن نمی کنند، اما دانستن آن کمک زیادی به موفقیت شما در بورس می کند. پس با ما باشید تا در ادامه ی این مطلب شما را بیشتر با ریسک نقدینگی آشنا کنیم .

ریسک نقدشوندگی در چه مواقعی ظاهر می شود؟

برای شروع لازم است بدانید که نقدینگی اصطلاحی است که برای اشاره به چگونگی خرید یا فروش دارایی ها یا اوراق بهادار در بازار استفاده می شود. فاکتور نقدینگی یک دارایی اساساً توضیح می دهد که چقدر سریع می توان آن را به پول نقد تبدیل کرد. به طور کلی دو نوع نقدینگی در بازار وجود دارد که اولین مورد نقدینگی مربوط به بودجه و دومین مورد نقدینگی مربوط به بازار است .

نوسان نقدی در اثر فاکتور های مختلف موجب ایجاد مفهومی به نام ریسک نقدینگی می گردد. در واقع اگر شرایطی پیش بیاید که شما در آن نتوانید سهام خودتان را به ارزش واقعی خودش و در زمانی کوتاه بفروشید، ریسکی به نام ریسک نقدشوندگی را به جان خریده اید. این ریسک اشاره به این دارد که شما برای فروش سهم خودتان به قیمت واقعی اش چقدر زمان لازم دارید. اگر دارایی یا سهام شما برای فروش با قیمت مورد نظرتان به زمان بسیار زیادی احتیاج دارد، ریسک نقدشوندگی یا نقدینگی دارایی شما بالاست.

در طرف مقابل هم اگر شما بتوانید راحت و سریع سهام یا دارایی خودتان را به قیمت واقعی اش بفروشید، ریسک نقدینگی یا نقدشوندگی سهام شما بسیار پایین خواهد بود .

افزایش این ریسک سهام را تحت تاثیر قرار می دهد چرا که سرمایه گذاران تلاش خواهند کرد تا هر چه سریعتر سهام خودشان را بفروشند. به همین میزان عرضه به شدت بالا می رود که این اتفاق موجب می شود تا شکاف قیمت خرید فروش به وجود بیاید. در این شرایط هر کسی قصد دارد تا به هر قیمتی که شده سهامش رو بفروشد، به همین دلیل قیمت سهام به شدت کاهش می یابد .

پس می توان اینگونه گفت که افزایش ریسک نقدشوندگی، افزایش عرضه و کاهش شدید قیمت ها را به دنبال دارد؛ در سمت مقابل کاهش ریسک نقدشوندگی موجب بالا رفتن تقاضا و متعاقباً بالا رفتن قیمت ها می شود .

توجه داشته باشید که شکاف قیمت خرید و فروش و زمان لازم برای فروش، فاکتورهای اساسی در میزان ریسک نقدشوندگی به حساب می آیند. (1)

انواع مختلف ریسک نقدشوندگی

ریسک نقدینگی در بودجه

این ریسک به عوامل مختلفی از جمله اندازه شرکت بستگی دارد، چرا که هرچقدر اندازه شرکت بزرگتر باشد، توان جبران بدهی ها نیز بیشتر خواهد شد و در نتیجه ریسک نقدینگی پایین خواهد آمد . (2)

ریسک نقدینگی در بازار

مسلماً در این شرایط آتش به مالتان خواهید زد! شما در این شرایط ملک خودتان را زیر ۱۰ هزار دلار خواهید فروخت، در شرایطی که ارزش واقعی آن ۱۰ هزار دلار است اما به سبب عجله شما برای فروش و کاهش تقاضا برای خرید، ریسک نقد شوندگی به وجود می آید و شما قادر نخواهید بود ملکتان را به قیمت واقعی خودش بفروشید. در نتیجه ی این اتفاقات شما برای فروش و نقد کردن دارایی خودتان دچار ضرر و زیان خواهید شد . (2)

دلایل و عوامل موثر بر ریسک نقدینگی

برای شروع لازم است بدانید که شکاف قیمت خرید و فروش وقتی اتفاق می افتد که یک سهام قیمتی درخواستی پایین تر و یا بالاتری نسبت به قیمت پیشنهادی فروشنده دارد. شکاف قیمت خرید و فروش در واقع اختلاف بین «بالاترین چرا نقد شوندگی اهمیت دارد؟ قیمت پیشنهادی یک خریدار برای پرداخت بابت یک سهم» و «پایین ترین قیمت پیشنهادی یک فروشنده برای یک سهم» است.

در این بین بدیهی است که خریدار به دنبال پرداخت قیمت پیشنهادی و خودش و فروشنده نیز به دنبال دریافت قیمت پیشنهادی خودش باشد. حال اگر شکاف قیمت خرید و فروش کم باشد و فاصله ی بین دو مولفه تعیین کننده میزان شکاف نزدیک باشد«یعنی قیمت پیشنهادی خریدار بالاتر از فروشنده باشد»، این برداشت برای فروشنده به وجود می آید که سهام در آینده ای نزدیک دچار افزایش قیمت خواهد شد و او برای سهم خودش مبلغ بالاتری را درخواست خواهد کرد که این موضوع نشانگر کاهش ریسک نقدینگی آن سهم است؛ یا به طور ساده می توان گفت که آن سهم توانایی بالایی برای تبدیل به پول نقد دارد . (3)

علاوه بر شکاف قیمت خرید و فروش، عمق بازار نیز یکی از فاکتورهای موثر بر ریسک نقدینگی است. در واقع عمق بازار به توانایی بازار برای جذب میزان غیر منتظره ای از فروش یا خروج یک سرمایه گذار از بازار سهامداری اشاره می کند. برای مثال وقتی یک سهامدار کوچک کمپانی اپل اقدام به فروش سهام می کند اتفاق خاصی برای قیمت آن سهم نمی افتد، اما در طرف مقابل وقتی که یک سرمایه دار بزرگ اقدام به فروش تمامی های خودش می کند روند عرضه و تقاضا را به هم می زند، طبیعتاً با این کار او میزان عرضه بالا می رود و این اتفاق موجب افزایش ریسک نقدینگی می گردد .

اندازه یک شرکت مهم در میزان ریسک نقدینگی تأثیرگذار است، چرا که شرکت های بسیار بزرگ در اثر فروش بخشی از سهام شان کمتر تحت تاثیر قرار می گیرند.

البته باید این موضوع را در نظر داشته باشید که این قیمت ها موقتی خواهند بود و پس از مدتی به حالت عادی باز می گردند. در این بین باید آگاه باشید که به توانایی چرا نقد شوندگی اهمیت دارد؟ بازار در بازگشت از قیمت های موقت نادرست انعطاف پذیری می گویند. انعطاف پذیری نیز ارتباط تنگاتنگی با اندازه شرکت دارد.

افق زمانی فروشنده هم تاثیر بسیار زیادی روی جابجایی ریسک نقدینگی دارد، چرا که اگر فروشنده ای برای فروش سهام خودش از نظر زمانی عجله داشته باشد به طرز فزاینده ای خطر کاهش نقدینگی را افزایش می دهد، در حالی که اگر فروشنده یا فروشندگان یک سهم زمانی صبور باشند خطر کاهش نقدینگی آن ها را تهدید نمی کند . (4)

در کنار تمام معیارهایی که بیان کردیم، حجم معاملات نیز یکی از معیارهای پرکاربرد برای محاسبه ریسک نقدینگی است اما در حال حاضر این فاکتور یک شخص ناقص به حساب می آید به طور کلی می توان گفت که حجم بالای خرید یا فروش در یک تجارت لزوماً به معنی بالا یا پایین رفتن ریسک نقدینگی نیست .

نحوه محاسبه ریسک نقدینگی

در این مورد می توان به جرات گفت که محاسبه خطر نقدینگی یک هنر است. پس از محاسبه ی فاکتر VaR ، باید آن را در محاسبات و پیش بینی های خودمان قرار دهیم. برای این کار معمولاً از یک روش افزودنی VaR استفاده می شود. این فرآیندها Var یا داده های در خطر را بعد از در نظر گرفتن عوامل نقدینگی تنظیم می کنند . در اثر این فرآیند، پارامترهای مختلف ما اصلاح می شوند.

باید بدانید که گاهی اوقات این فرآیند، اصلاح پارامترهای مدل VaR مانند سطح اطمینان، میزان دوره والبته حساسیت ورودی ها را شامل می شود. از طرفی محققان نیز تمایل دارند تا رویکردهای مختلفی را در یک مدل اقتصادی امتحان کنند تا برایشان اطمینان حاصل شود که میزان ریسک نقدینگی با دقت اندازه گیری می شود . اما در این بین همه ی کارشناسان معتقدند که ریسک نقدینگی بیش از هر چیزی به شکاف قیمت بستگی دارد. (5)

تاثیر ریسک نقدینگی بر بازار سهام

جالب است بدانید که قبل از بحران مالی جهانی خطر نقدینگی از چرا نقد شوندگی اهمیت دارد؟ طرف بسیاری از سهامداران و معامله گران، فاکتوری با اهمیت به شمار نمی رفت. اما پس از بحران بزرگ مالی در جهان همه متوجه تاثیر فاکتور نقد شوندگی روی پروژه های مالی کوتاه مدت و سیستم های بانکی و سهام شدند و همین موضوع باعث شد تا بسیاری از اقتصاددان ها دست به اصلاح مدل های مالی بزنند؛ چرا که آن ها بعد از بحران بزرگ مالی جهان دریافتند که همه موسسات کوچک و بزرگ مالی و حتی دولت ها به طور جدی می توانند تحت تاثیر ریسک نقدینگی یا نقدشوندگی قرار بگیرند .

از نظر علمی، فقدان نقد شوندگی برای سهام، ریسک نقدشوندگی چرا نقد شوندگی اهمیت دارد؟ را بالا می برد؛ چرا که دارندگان یک سهم خاص با فهمیدن این موضوع که ممکن است در صورت تاخیر در فروش درگیر زیان های بزرگ شوند، سریعاً اقدام به فروش سهام می کنند. همین موضوع میزان عرضه برای یک سهام به شدت بالا برده و میزان تقاضا را نزدیک به صفر می کند، این موضوع منجر به افت شدید قیمت سهام می شود.

نباید فراموش کرد که این اتفاقات در کشورهایی که در حال توسعه هستند باشدت بیشتری رخ می دهد، چراکه معامله کنندگان در این کشورها پتانسیل تصمیمات احساسی بسیار بالایی دارند و ممکن است با ایجاد صف فروش در یک سهم موجب شکسته شدن قیمت آن بشوند . (6)

نتیجه گیری و جمع بندی

آگاهی نسبت به نکات ریز و تاثیرگذار می تواند سرنوشت ما در بازار بورس را تغییر دهد. اهمیت ریسک های مختلف در بازار بورس معمولاً دست کم گرفته می شود و ذهن سرمایه گذاران و علاقه مندان در بازار بورس صرفاً روی مفهوم ریسک معمولی متمرکز می شود. این در حالی است که مفاهیمی مانند ریسک نقدینگی و ریسک قانونی نیز دارای اهمیت بالایی هستند.

همانطور که در این مطلب اشاره کردیم، ریسک نقدینگی را می توان به دو بخش ریسک نقدینگی بودجه و ریسک نقدینگی بازار تفکیک نمود. مطمئناً چرا نقد شوندگی اهمیت دارد؟ با دانستن مفهوم ریسک نقدینگی و تأثیر آن روی جریان بازار سهام، درک بهتری از روند بازار خواهیم داشت و این درک صحیح موجب تصمیم گیری های خوب می گردد.

نتیجه این فرایند نیز سود کردن در بازار بورس است که این روزها همه به دنبال آن هستیم. در انتها امیدواریم که از این مطلب اطلاعات مفیدی را دریافت کرده باشید تا با آگاهی بیشتر، قدم های مهمی را برای رسیدن به موفقیت بردارید.

آشنایی با مفهوم نقدشوندگی در بازار بورس

آشنایی با مفهوم نقدشوندگی در بازار بورس

یکی از مفاهیم اولیه مهم در بازار سرمایه و بطورکلی هر بازار سرمایه گذاری، مسئله نقدشوندگی دارایی است. هر سرمایه گذاری در کنار برآورد سود سرمایه گذاری در دارایی، به ریسک های آن و همچنین قابلیت نقدشوندگی آن نیز تاکید می کند.

منظور از نقدشوندگی این است که شما بعد از سرمایه گذاری در یک دارایی با چه سرعت و کیفیتی می توانید دوباره دارایی را به وجه نقد تبدیل کنید؛ مثلاً نقدشوندگی سرمایه گذاری در بازار دلار و طلا عمدتاً بالا و مسکن کمتر از آن است.

در بازار سرمایه، قابلیت نقدشوندگی وابسته به سهم شرکت ها و وضعیت کلی بازار متفاوت است. ممکن است سهمی که شما خریداری کرده اید به دلیلی از سوی ناظر بازار بسته شود. در این حالت تا بازگشایی مجدد سهم، شما امکان نقد کردن سرمایه خود را ندارید. علاوه بر آن کاهش شَدید میزان معاملات در یک سهم یا کلیت بازار به دلیل نبود نقدینگی و رخوت بازار هم ممکن است شرایطی را ایجاد کند که امکان فروش همه دارایی ها در زمان دلخواه فراهم نشود؛ یعنی خریداری برای سهم وجود نداشته باشد؛ به ویژه آنکه شما نخواهید سهم را در قیمت های بسیار پایین بفروشید.

در این مقاله شما می توانید با نقدشوندگی و نحوه محاسبه آن در بازار بورس ایران آشنا شوید.

نقدشوندگی چقدر است؟

واقعیت این است که اهمیت نقدشوندگی بیشتر از آنکه به اصل آن مرتبط باشد به شما مرتبط است؛ اگر فردی با دید بسیار بلندمدت پولش را وارد سهمی می کند و در کوتاه مدت نیازی به آن ندارد لازم نیست برای انتخاب سهم خیلی روی نقدشوندگی تمرکز کند. بر عکس اگر فردی می خواهد فقط برای یک دوره کوتاه چند ماهه پولش را وارد بازار سرمایه کند و بعد از آن به آن نیاز دارد یا اینکه می خواهد بعد از دوره ای در سهام دیگری سرمایه گذاری کند باید روی نقدشوندگی حساس تر باشد. این گروه برای سنجش نقدشوندگی یک سهم می توانند به معیارهای زیر توجه کنند:

تعداد روزهای بسته در یکسال گذشته

بطورکلی نمادها در مواقع خاص مثل زمان برگزاری مجامع، ارائه گزارش های تعدیل قابل توجه سود و مانند آن بسته می شوند که گریزی از آن نیست. اما برخی سهم ها بطورکلی پُر حاشیه هستند و تعداد روزهای بسته بودن آنها بیشتر است. به عنوان مثال برخی نمادهای بانکی به دلیل ابهام در صورت های مالی مدت ها است که بسته اند. برای دیدن سابقه تعداد روزهای بسته یک سهم در گذشته ساده ترین کار ملاحظه نمودار تغییرات قیمت سهم است. دوره هایی که قیمت یک خط راست افقی است و تغییر نکرده نماد بسته شده است. برای بررسی دقیق تر می توانید به سایت tsetmc.com مراجعه کرده و تعداد روزهای بسته در 3 و 12 ماه گذشته را برای نماد دلخواه ملاحظه کنید.

میزان معاملات و تعداد روزهای بدون معامله

البته ممکن است سهمی باز باشد اما باز هم امکان نقد کردن پول برای شما میسر نباشد. بطورکلی برخی سهم ها کمتر مورد توجه بازار هستند و تعداد معاملات در آنها اندک و فاصله سفارش های خرید و فروش بسیار بالا است. ممکن است یک نماد در یک روز کاری اصلاً معامله نشود. برای ملاحظه و بررسی سهم از نظر ارزش و میزان معاملات در روزهای گذشته، می توانید در سایت tsetmc بعد از باز کردن صفحه نماد مورد نظر، گزینه سابقه معاملات را انتخاب کنید.

نماد جزو 50 شرکت برتر هست؟

شرکت بورس به صورت دوره ای 50 شرکت برتر را معرفی می کند. انتخاب این شرکت ها بر اساس سه معیار انجام می شود که دو مورد از آنها (میزان و تناوب داد و ستد) مستقیماً نشان دهنده قابلیت نقدشوندگی سهم است. بنابراین اگر خیلی نگران نقدشوندگی پول خود هستید می توانید تعداد بیشتری از 50 شرکت برتر را در سبد خود جای دهید.

شاخص های نقدشوندگی تهیه شده را بررسی کنید.

برخی شرکت های تحلیل بازار، شاخص هایی برای نقدشوندگی سهم تهیه و ارائه می کنند. این شرکت ها نقدشوندگی سهم را به صورت درصد گزارش می کنند.

البته بهترین کار این است که خودتان مدتی سهم را رصد کنید. به عنوان مثال اگر قرار است پنج شرکت را در نهایت در سبد خود قرار دهید، 20 نماد منتخب خود را به مدت چند هفته رصد کنید؛ یعنی هر روز تغییرات قیمت، میزان معاملات و از آن مهم تر، تعداد بازیگران فعال سهم و ترکیب آن (حقیقی یا حقوقی) را هر روز رصد کنید. همچنین فاصله سفارش های خرید و فروش را در نظر داشته باشید. در این حالت قطعاً برداشت بسیار دقیق تری از قابلیت نقدشوندگی سهم (در کنار دیگر ویژگی های مهم آن) بدست خواهید آورد.

منابع

مقاله علمی و آموزشی «آشنایی با مفهوم نقدشوندگی در بازار بورس»، نتیجه ی نگارش جناب آقای حمیدرضا خداپرست می باشد.

نقدشونده ترین بازار سرمایه در سال ۱۴۰۰ کدام است؟

در این مطلب از جدولیاب ، توضیحاتی درباره نقد شونده ترین بازار سرمایه در سال ۱۴۰۰ خواهیم داشت! با ما همراه باشید. نقدشوندگی به این موضوع اشاره دارد که با چه سرعتی می ‌توان یک دارایی یا سهام را به قیمت واقعی در بازار فروخت. هر قدر میزان معاملات یک سهم در بازار بیشتر باشد و خریداران و فروشندگان بیشتری آن سهم را چرا نقد شوندگی اهمیت دارد؟ معامله کنند، نقدشوندگی آن بیشتر است. به ‌عبارت ‌دیگر اگر بتوان یک دارایی را با سرعت بالایی و بدون دردسر به وجه نقد تبدیل کرد، نقد شوندگی آن دارایی و قابلیت عرضه و فروش آن در بازار بیشتر است.

از نظر تئوریک نقد شوندگی مسئله ‌ای مرتبط با زمان و قیمت چرا نقد شوندگی اهمیت دارد؟ است و اهمیت آن نیز به به دو موضوع مربوط می‌شود. به عبارت دیگر هر چه امکان معامله دارایی در کمترین زمان و در نرخ‌ های جاری وجود داشته باشد، دارایی از نقدشوندگی بیشتری برخوردار است. هر چند که نقد شوندگی در خرید و فروش وجود دارد، اما عمدتا مسائل مربوط به نقد شوندگی در قابلیت فروش یا نقد کردن سریع دارایی‌ها بدون افت قیمت زیاد مطرح می‌شود.

اساسا نقد شوندگی یکی از مهم ترین ریسک‌ های یک سرمایه گذاری است و هر چه درجه نقد شوندگی یک دارایی یا طبقه دارایی (بازار) کمتر باشد، ریسک آن بیشتر شده و در نتیجه ارزش آن دارایی کمتر می‌شود. به همین دلیل است که دارایی‌ هایی که نقد شوندگی پایینی دارند ممکن است با اختلاف زیادی زیر ارزش ذاتی معامله شوند.

سال ۱۳۹۹ شمسی نقدشوندگی سهام در بازار سرمایه دو نیمه کاملا متفاوت را تجربه کرد. بازار کار خود را با حجم معاملات خرد ۴ هزار میلیارد تومانی در ابتدای سال شروع کرد و با ثبت رکورد‌های بالای ۳۰ هزار میلیارد تومان در تابستان داغ بورس، نیمه اول سال را با میانگین معاملات خرد ۱۶ هزار میلیارد تومانی کار خود را تمام به پایان رساند، که خود نسبت به سال‌ های قبل رکورد دار بود و صنعت کارگزاری با این حجم معاملات بعد از سال‌ ها جانی دوباره گرفت. اما از شهریور امسال حجم و ارزش معاملات افت خود را شروع کرد که در دو دوره قبل و بعد از اعمال دامنه نوسان نامتقارن قابل بررسی است. پیش از اعمال دامنه نوسان نامتقارن، ارزش معاملات خرد در بازار متوسط بالای ۱۰ هزار میلیارد تومان بود، ولی بعد از آن رکورد‌های پایینی را تجربه کرد که برای بازار اتفاقی دراماتیک است.

اگر یک تعریف خلاصه برای بازار داشته باشیم، نقد شوندگی است. بازار یعنی محلی برای نقد کردن دارایی و نوسان قیمت در جایگاه بعدی از اهمیت قرار می‌گیرد. کاهش نقد شوندگی بازار در مرحله اول، پویایی بازار را کاهش می‌ دهد و تخصیص بهینه نقدینگی را دچار اختلال می ‌کند. ریسک بازار را افزایش داده و منجر به خروج سرمایه گذار محتاط‌تر شده و برای ورود پول‌های جدید مانع ایجاد می ‌کند. اما مهم ترین اثر منفی کاهش نقد شوندگی بر ارزش ذاتی دارایی هاست؛ چرا که افزایش ریسک نقد شوندگی، بازده مورد نظر required rate of return یا نرخ تنزیل جریانات نقدی را افزایش داده و ارزش ذاتی سهام را پایین می‌آورد.

بازار پول و ابزار‌های وابسته به آن نقد شونده‌ترین بازار هستند. یعنی سپرده‌ها و صندوق‌های با درآمد ثابت طی یک روز قابلیت نقد شدن بدون کاهش ارزش را دارند. سایر بازار‌ها مانند طلا و ارز نیز نقد شوندگی بسیار بالایی دارند و بازار خودرو و ملک در مرحله بعدی قرار می‌گیرند. املاک و مستغلات کمترین نقد شوندگی را دارند البته به چرخه‌های اقتصادی هر بازار نیز باید توجه داشت.

تغییر در نقد شوندگی هر بازاری یکی از معیار‌های رونق یا رکود در آن بازار است و نقدینگی بین این بازار‌ها بر اساس رونق، رکود و چشم انداز‌ها جابجا می‌شود؛ لذا کاهش نقد شوندگی بورس، به معنی رکود تلقی شده و منجر به هدایت نقدینگی به بازار‌های موازی به ویژه ابزار‌های با درآمد ثابت شده است.