ارز فیات چیست | تفاوت ارز فیات و ارز دیجیتال
آیا می دانید ارز فیات چیست؟ ارز فیات به ارزهایی مانند دلار، یورو و پوند انگلیس گفته می شود که بدون استفاده از آن ها انجام مبادلات مالی و فعالیت هایی مانند صادرات، واردات و تجارت انواع کالا در مقیاس داخلی و بین المللی غیر ممکن است.
برای همین به طور حتم علاقه مند هستید در مورد دلیل نامگذاری این پول ها با نام ارز fiat بیشتر بدانید.
در ادامه نگاهی به تاریخچه، مزایا، معایب و کاربردهای پول فیات خواهد شد و در مورد دو ارز مهم دلار و ریال بیشتر صحبت خواهیم کرد.
ارز fiat چیست؟
ارز فیات به پول هایی گفته می شود که فاقد پشتوانه فیزیکی هستند. برای مثال از آن ها توسط طلا، نقره و یا سایر فلزات گرانبها و دارایی های فیزیکی پشتیبانی نمی شود. به بیان دیگر، ارزش پول فیات با توجه به میزان عرضه و تقاضا برای آن مشخص خواهد شد. علاوه بر این سیاست های پولی و مالی دولت ها نیز بر ارزش این ارزها تاثیر می گذارد.
انواع ارز فیات
ارزهای زیر در زمره ارزهای fiat قرار می گیرند:
دلار ایلات متحده آمریکا
یورو اتحادیه اروپا
همه موارد ذکر شده در بالا جزو ارزهایی می باشند که به دلیل تاثیر تورم و یا تاثیرگذاری میزان عرضه و تقاضا بر ارزش آن ها ممکن است به مرور زمان کاهش قیمت داشته باشند.
“کاهش قیمت خرید ارز فیات به معنی افزایش قیمت طلا ، نقره ، انواع فلزات گرانبها و در یک کلام کلیه دارایی های فیزیکی منقول و غیرمنقول است.”
معنی ارز فیات
fiat کلمه ای با ریشه لاتین است که در انگلیسی به معنی let it be done است و این ترجمه در واقع نشان از عدم ارزش ذاتی این پول ها یا فاقد پشتوانه بودن آن ها می دهد.
فاقد پشتوانه بودن ویژگی مهمی است که انتقادهای زیادی را به مدیریت این ارزها و لزوم تغییر یا بازنگری در نظام پولی و مالی دنیا وارد کرده است.
در واقع پول پول کاغذی چگونه رواج پیدا کرد؟ فیات در صورتی که دولت از آن حمایت نکند فاقد ارزش است و برای مثال با چاپ پول به طور مکرر (که در بسیاری از کشورها شاهد آن هستیم) به مرور شاهد کاهش ارزش آن ها خواهیم بود.
نکته مهم: ارز فیات کاملا هم فاقد پشتوانه نیست، بلکه تا حدودی با طلا و دارایی های دولت یا بانک های مرکزی پشتیبانی می شود. با این وجود پشتیبانی از ارز فیات صددرصدی نیست و علاوه بر این میزان پشتیبانی دولت یا بانک مرکزی از کشوری به کشور دیگر تفاوت می کند. برای مثال ممکن است که دلار آمریکا پشتوانه قوی تری از لیر ترکیه داشته باشد یا این که یورو که متعلق به اتحادیه اروپا است بسیار بهتر از روپیه هند عمل کند.
چرا از ارز فیات استفاده می شود؟
با توجه به این که در گذشته استفاده از سکه های طلا و نقره توسط مردم رواج داشته است و بسیاری از خرید و فروش ها توسط این سکه ها انجام می شد، سوال مهم این است که چرا در حال حاضر از ارز فیات استفاده می شود و یا این که چرا ارز فیات خلق شد؟
در گذشته از درهم و دینار به عنوان سکه های طلا و نقره یا مسکوکات دیگر در خاور میانه استفاده می شد، در کشورهای دیگر مانند چین و کره نیز سکه های خاصی رواج داشتند، اما حمل طلا و نقره ممکن بود با خطراتی مواجه باشد و برای همین در بعضی از موارد تجار تصمیم گرفتند تا به جای حمل این سکه ها از یک برگه استفاده کنند.
به خصوص تجار معتبر و سرشناس که در شهرهای مهم شناخته شده بودند از این شیوه برای دادن ضمانت هنگام خرید و فروش کالا استفاده می کردند.
به تدریج دولت ها نیز اسناد کاغذی را منتشر کردند که به عنوان پول می توانست مورد استفاده قرار گیرد. چین یکی از این کشورها بود. اما در اروپا نیز در عصر مدرن استفاده از پول فیات یا همان پول کاغذی رواج پیدا کرد.
در ادامه نگاهی به تاریخچه دو پول رایج مهم برای ایرانیها خواهیم داشت:
نگاهی به تاریخچه دلار
دلار یکی از مهم ترین ارزهای رایج بین المللی است که بسیاری از مبادلات تجاری در بازارهای جهانی با استفاده از آن صورت می پذیرد.
دلار نیز در زمره ارزهای فیات جای می گیرد.
تا چند دهه قبل از این، دلار پشتوانه قوی داشت و هر زمان که مردم و یا دولت های خارجی قصد مبادله دلار با طلا را داشتند، دولت ایالات متحده آمریکا در قبال دریافت دلار به مردم خود و یا دولت های خارجی طلا واگذار می کرد.
اما با تغییراتی که در این روند به وجود آمد، دولت آمریکا به تدریج معاوضه دلار با طلا را تا سال 1971 میلادی متوقف نمود.
به همین دلیل است که حالا دیگر دلار توسط طلا پشتیبانی نمی شود و پول کاغذی چگونه رواج پیدا کرد؟ ما هر روزه شاهد نوسان قیمت طلا به دلار هستیم و حتی از سال 2000 میلادی تا به حال و تنها در مدت دو دهه نرخ هر اونس طلا چند صد دلار افزایش داشته است.
این امر به دلیل تورم است که حتی در کشوری مانند آمریکا باعث افزایش مداوم نرخ پول کاغذی چگونه رواج پیدا کرد؟ اونس طلا شده است.
تاریخچه ریال
بگذارید به ایران و پول ملی کشورمان نیز اشاره داشته باشیم. استفاده از کلمه ریال آنگونه که در منابع معتبر آمده است به زمان اوج قدرت دو کشور اسپانیا و پرتغال بر می گردد. برای همین کلمه ریال دارای ریشه غیر فارسی است.
این واژه ممکن است از کلمه پرتغالی با معنی real باشد و یا این که از کلمه انگلیسی royal به معنی پادشاهی یا شاهنشاهی گرفته شده باشد.
اما معنی ریال هر چه که باشد، از زمان ارتباط ایرانیان با پرتغالی ها و اسپانیایی ها در جنوب ایران وارد فرهنگ لغات ما شده است.
“ریال در کشور برزیل با نام رئال شناخته می شود که زمانی مستعمره اسپانیا بود و یکای پول این کشور است”.
در ایران، اگر چه کلمه ریال از زمان استعمار اسپانیا و حضور پرتغال در جنوب ایران استفاده می شد، اما این سلسله پادشاهی پهلوی بود که ریال را به عنوان پول رایج کشور یا پول قانونی کشور در سال 1308 انتخاب کرد و تا قبل از آن زمان واحد پول ایران دینار بود.
استفاده از ارز فیات در دنیای مدرن
امروزه در دنیای مدرن و پیشرفته ای که ما در حال زندگی هستیم ارز فیات کاربردهای گسترده ای پیدا کرده است و به عنوان مثال دلار به تنهایی نقش مهمی در مبادلات بین المللی ایفا می کند.
اما این تنها دلار نیست و انواع ارز فیات و پول در مقیاس های منطقه ای و ملی ارزش فراوانی دارند. برای مثال یورو در منطقه اروپا اهمیت ویژه دارد و هر یک از ارزهای ملی پول کاغذی چگونه رواج پیدا کرد؟ کشورها مانند پوند انگلیس ، ین ژاپن ، یوان و روپیه هند یا لیر ترکیه و درهم امارات … در کشور خود نقش مهمی در تسهیل مبادلات مالی و تجارت دارند.
شما هم در ایران به طور مداوم از ریال یا تومان برای خرید و فروش انواع کالاها یا تراکنش های مالی استفاده می کنید و بدون استفاده از ریال امکان انجام بسیاری از کارهای روزمره را نخواهید داشت.
مزایای ارز fiat
نقش مهمی که پول فیات در تسهیل مبادلات مالی دارد و امکان مشارکت در بسیاری از فعالیت های اقتصادی را ممکن خواهد کرد، باعث شده است که این ویژگی به عنوان یک مزیت غیر قابل انکار برای ارزهای ملی کشورها بر شمرده شود.
به طور حتم بدون پول های کاغذی ،که اخیرا به صورت الکترونیکی در دسترس ما قرار گرفته اند، بسیاری از مبادلات مالی امکان ندارد و حتی امکان ارزش گذاری کالاها نیز برای شما وجود نداشت.
“استفاده از پول فیات به صورت الکترونیکی با استفاده از دبیت کارت ، کارت های بانکی ، کارت های اعتباری و … صورت می پذیرد.”
فرض کنید هیچ پولی در کار نبود و شما قصد داشتید اقدام به خرید گندم یا هر کالای دیگری بنمایید، در این صورت قیمت آن را چگونه محاسبه می کردید. به طور حتم تنها راه برای ارزش گذاری کالاها استفاده از ارزهای فیات (مانند دلار، ریال، یورو، و …) یا طلا و نقره است. حتی در پروژه های عمرانی نیز باید با استفاده از ارزش ریال یا سایر پول ها اقدام به ارزیابی هزینه ها نمود.
معایب ارز فیات
علی پول کاغذی چگونه رواج پیدا کرد؟ رغم همه مزایای ذکر شده برای پول های رایج، ارز fiat یکی از دلایل به وجود آمدن مشکلات اقتصادی برای بسیاری از مردم دنیا شده است که مهم ترین آن عدم دارا بودن پشتوانه کافی و به بیان ساده تر نرخ تورم در بعضی از ارزهای رایج می باشد که حتی در ایران نیز انتقادات گسترده ای را به دنبال داشته است. برای همین است که علی رغم مزایای بسیار زیادی که برای استفاده روزمره از آنها وجود دارد، مشکلات بزرگی نیز در استفاده از پول های رایج دیده می شود.
مهم ترین مشکل این ارزها نرخ تورم است که به دلیل عدم دارا بودن پشتوانه به وجود می آید:
نرخ تورم پول فیات
اگر دولتی به کنترل میزان عرضه پول ملی خود نپردازد، این امر باعث اختلال در نظام اقتصادی و کاهش ارزش پول ملی خواهد شد. این مشکلی است که در حال حاضر بسیاری از کشورهای دنیا به دلیل سوء مدیریت دولت های خود با آن روبرو هستند.
“اگر چه بسیاری از ارزهای فیات تا حدودی توسط ذخایر بانک مرکزی پشتیبانی می شوند، اما همواره بنا به دلایل مختلف این پشتیبانی توسط طلا صورت نمی پذیرد و این امر باعث افزایش نرخ تورم در بسیاری از کشورها و نگرانی های بسیاری برای مردم شده است.”
اسکناس یا پول کاغذی
چینی ها را باید پیش قراول استفاده از اسکناس دانست .اولین اسکناس واقعی در سال 1023 میلادی در چین رواج پیدا کرد. این پول کاغذی که چاو نام داشت به خوبی داد و ستدها را سامان می داد. و دیگر احتیاجی به استفاده از طلا ونقره و فلزات دیگر و حمل ونقل آنها نبود .
پول کاغذی در ایران واولین چاپخانه 
جالب است بدانید قبل از آنکه اروپاییان اطلاعی از پول کاغذی داشته باشند ایرانیان از آن استفاده می کردند. هرچند که استفاده ایرانیان از پول کاغذی عاقبت خوبی نداشت .ماجرا از این قراربود که : در سال 693 هجری قمری برابر با 1293 میلادی ، زمانی که پنجمین پادشاه سلسله ایلخانیان ، گیخاتوخان مغول ، بر ایران حکومت می‌کرد ، به خاطر آنکه همه طلا و نقره ها برای خوشگذرانی خان مغول و اطرافیانش خرج شده بود، خزانه کشور خالی شده بود . حتی برای غذای روز نیز پول کافی در دسترس مردم نبود. ، یکی از مشاوران وزیر ، که از وضعیت چین و سرزمین‌های زیر فرمان قاآن اطلاع داشت ، پیشنهاد کرد به جای زر و سیم ، پول کاغذی یا چاو را در سرزمین ایلخانان رواج دهد و بحران مالی را از این راه حل کند.
صاحب دیوان پیشنهاد مشاور خویش را کارساز تشخیص داد و درباره آن با سفیر چین نیز مشورت کرد. سپس پیشنهاد چاپ پول کاغذی را به پادشاه عرضه داشت . به فرمان ایلخان خرید و فروش با زر و سیم ممنوع شد .در هر شهری اداره‌ای به نام چاوخانه بنیان‌گذاری پول کاغذی چگونه رواج پیدا کرد؟ شد و پول کاغذی برای مدتی ، هر چند کوتاه چاپ ، منتشر و رواج پیدا کرد.
چاو مبارک
به این ترتیب , مقدمات چاپ پول کاغذی که آن را “چاو مبارک” نامیده بودند , فراهم کردند. برای این کارطرح چاو را به صورت برعکس بر روی یک قطعه چوبی ( به گونه‌ای که امروز کلیشه خوانده می شود ) حکاکی می کردند . کاغذ پول را از خمیر پوست درخت توت و رشته هایی که در برگ این درخت است درست می کردند و این خمیر را در میان دو لایه نمد می گذاشتند تا خشک شود و به صورت کاغذ در آید . سپس مهر را بر روی کاغذ می زدند و به این ترتیب پول کاغذی چاپ می شد .
جالب است بدانید در صورتی که خیلی از اروپاییان گوتنبرگ را مبتکر چاپ می دانند، اما 700 سال پیش از گوتنبرگ ، حداقل 10 مرکز چاپ در ایران وجود داشته است.
به هر حال اولین اسکناس ایران روز شنبه نوزدهم شوال سال 693 هجری قمری در شهر تبریز منتشرشد. اسکناس قطعه کاغذی مستطیلی شکل بود که دو طرف آن شهادتین و در زیر آن ، لقب مغولی کیخاتو چاپ شده بود . در وسط اسکناس دایره ای چاپ کرده بودند که در آن ارزش اسمی اسکناس قید شده بود .
اعتراض مردم
چاو در جامعه‌ی ایرانی چندان پذیرفته نشد و با شورش مردم تبریز وشیراز که از این وضع ناراضی بودند زمینه‌ی اعتراض سراسری فراهم شد . چاو که « چاو مبارک » خوانده می شد به زودی از بین رفت ودوباره داد وستد با طلا ونقره جایگزین آن شد . اما صدها سال بعد در دوران ناصرالدین شاه قاجار دوباره اسکناس در ایران رواج پیدا کرد . و دولت ایران با کمک بانک انگلیس اولین اسکناس ها را با تصاویری از ناصرالدین شاه قاجار رواج داد.
اولین نمونه اسکناس ایرانی که در دوران ناصر الدین شاه قاجار منتشر شده است .
اما کلمه چاو و چاوخانه شما را به یاد چه چیزی می اندازد ،بله درست است کلمه چاپ و چاپ خانه یادگار همین ماجرا است ومهرهایی که در دوران مغول ها بر روی کاغذ می زدند در حقیقت نوعی چاپ ابتدایی بود که بعدها همین شیوه گسترش یافت وبه صنعت پیشرفته چاپ در روزگار ما رسید.
تفاوت بیت کوین با ارز فیات
زمان مطالعه: 4 دقیقه بیت کوین با ارز فیات چه تفاوتی دارد؟ / ارز فیات چیست؟ / تاریخچه ی بیت کوین چیست؟ / نظر.
لینک کوتاه صفحه
بیت کوین با ارز فیات چه تفاوتی دارد؟ / ارز فیات چیست؟ / تاریخچه ی بیت کوین چیست؟ / نظر توسعه دهنده در رابطه با این موضوع
همگی ما با بیت کوین آشنایی داریم و می دانیم که امروزه چقدر این موضوع در بین افراد کره زمین جا افتاده و اکثر مردم در این راستا کسب در آمد می کنند و ساعاتی از زندگی خود را صرف در آمد زایی از طریق ارزهای دیجیتال می کنند.
در این مقاله می خواهیم تفاوت بیت کوین با ارز فیات را برای شما دوستان بیان کنیم.
در ابتدا باید با ارز فیات آشنا شویم و بدانیم که چگونه ارزی می باشد.
ارز فیات چیست ؟
ارز فیات همان پول کاغذی و سکه های فلزی است که همه ی ما روزانه برای خرید و فروش و انجام کار های روزمره از ان استفاده می کنیم و آن را به عنوان پول رایج هر کشور که واحد هر کدام از ان ها در کشور ها متفاوت می باشد، می شناسیم و با آن ها سر و کار داریم. چندین سال پیش پول ها فقط به شکل های سکه و اسکناس وجود داشتند و ماهیت فیزیکی داشتند. اما مدتی می شود که با پیدا شدن ارز دیجیتال شکل ارتباطات مالی تغییر کرده است.
ارز فیات یا همون پول بدون پشتوانه، واحد پولی کشور ها می باشد. ارز فیات بر خلاف باور عموم که تصور می کنند پشتوانه ی آن طلا و نقره ی موجود در خزانه ی دولت است؛ پشتوانه ای ندارد. فیات ( Fiat ) یک واژه با ریشه ی لاتین است که به معنای: باید شود و یا بگذار بشود، است.
اعتبار این پول بستگی به چه چیزی دارد؟
اعتبار این پول بستگی به ثبات اقتصادی هر کشور و میزان عرضه و تقاضای مردم دارد. این ارز ها اعتبار و ارزش خود را از دولت چاپ کننده می گیرند.
تنها مشکلی که این ارز ها دارند این است که …
داری امکان چاپ بدون محدودیت می باشند. که این کار باعث ایجاد تورم در کشور می شود.
تاریخچه و تفاوت بیت کوین با ارز فیات چیست؟
حال که با ارز فیات آشنا شدیم ابتدا در رابطه با تاریخچه ی بیت کوین آشنا می شویم.
بیت کوین یک ارز دیجیتال غیر متمرکز، بدون بانک مرکزی و بدون نیاز واسطه، از کاربر به کاربر دیگر از طریق شبکه بیت کوین تراکنش صورت می گیرد.
بیت کوین توسط گروهی ناشناس به نام ساتوشی ناکاموتو در تاریخ ۳ ژانویه ۲۰۰۹ اختراع شد.
در اینجا هم با ارز فیات و هم تاریخچه ی بیت کوین آشنا شدیم حال نوبت آن رسیده برخی از تفاوت های بیت کوین و ارز فیات را بیان کنیم …
- ارز فیات توسط دولت یا همان حکومت هر کشور و بانک مرکزی آن کشور کنترل می شود اما در ارز دیجیتال هیچ کس این ارز ها را کنترل نمی کند. این بدین معناست که هرکس می تواند ارز دیجیتال را معامله کند و به هر مدلی که می خواهد با آن تراکنش داشته باشد. و جالبی این قضیه اینجاست که افراد در هنگام خرید در رابطه ارزش پول خود تصمیم بگیرند.
- ارز فیات یا همان اسکناس و سکه را دولت یا همان حکومت از طریق بانک مرکزی تولید و چاپ می کند. اما در ارز دیجیتال یا همان بیت کوین افراد یا هویت های شخصی ان را استخراج می کنند. و تعداد ارزهایی که استخراج می کنند کوچک می باشد. البته که بانک های مرکزی برخی از کشور های خاص می توانند به هر مقدار که می خواهند ارز فیات را چاپ یا استخراج کنند.
- یک مزیتی که ارز های دیجیتال دارند این است که توانایی پنهان کردن ثروت فرد را دارا می باشند و به پنهان کردن آن کمک می کنند زیرا هیچ کس از مقدار و موقعیت کیف پول شما اطلاع ندارد. در صورتی که اکثرا ارز فیات در بانک نگه داشته می شود و همین امر باعث می شود که دولت و بانک به اطلاعات مورد نظر و موجودی و ثروت شما دسترسی داشته باشد و به همین واسطه یک سری مالیاتی از شما گرفته شود.
- در هنگامی که با ارز دیجیتال پرداختی انجام می دهید، تراکنش ها را کامل ثبت می کنید، و این تراکنش ها را به آسانی نمی توان برگرداند. اما در زمینه ی پول فیات دولت و بانک ها توانایی این را دارند که هر زمان صلاح بدانند تراکنش های شما را برگردانند.
- یکی دیگر از تفاوت ها این است که ارز دیجیتال تراکنش های ناشناس و دیجیتال را فراهم می کند. یعنی اینکه نام فرستنده و گیرنده ناشناس می ماند و کسی قادر به دیدن آن نیست. در صورتی که ارز فیات فرستنده و گیرنده مشخص می باشد و به راحتی می توان آن را ردیابی کرد. این یک فرق بزرگ و خاص بین ارز دیجیتال و ارز فیات می باشد.
- جالبی ارز دیجیتال این است که هیچ کس حتی حکومت ها نیز توانایی متوقف کردن تراکنش های شما با ارز دیجیتال را ندارند. در ارز فیات بانک ها قادر هستند هر زمان که می خواهند تراکنش های شما را متوقف کنند و شما نیز نمی توانید کار آن ها را زیر سوال ببرید مگر این که نفوذ عمیق و دلیل محکمی داشته باشید.
- یکی دیگر از تفاوت ها در زمینه ذخیره و نگهداری آن ها می باشد. ارز دیجیتال به دلیل مجازی بودن آن، به صورت آنلاین در دسترس کاربران می باشد. بدین ترتیب آن ها را در کیف پول دیجیتالی ذخیره می کنند که عموما با نام کیف پول رمز ارز شناخته می شوند. در صورتی که اکثر کیف پول های دیجیتال ادعا دارند ذخیره سازی امنی را ارائه می دهند، اما برخی از آن ها هک شده اند و باعث شده است افراد دارایی های بسیاری را از دست بدهند.
از سوی دیگر تنوع های زیاد ارز فیات باعث شده که به صورت های مختلف بشود آن را ذخیره کرد.
به طور مثال فراهم کردن محیط ذخیره ساز مثل پی پال، به افراد اجازه ی ذخیره کردن پول فیات به صورت ارز دیجیتال را هم داده است. بانک ها نیز مسئول مراقبت از ارز فیات فیزیکی هستند.
با توجه به اینکه ارز های دیجیتال در چند سال اخیر رشد چشمگیری داشته و در دنیا رواج پیدا کرده است اما هنوز که هنوز است ارز فیات در بین افراد جوامع مختلف رایج تر بوده و مورد استفاده ی بیشتری قرار می گیرد و این بدین معناست که برای ارز دیجیتال هنوز زمان هست که به صورت کامل در بین مردم جا افتاده شود.
زیرا الان مهم ترین رکن اقتصادی و فعالیتی هر کشور ارز فیات می باشد.
به طور مثال دلار و پوند و یورو یکی از ارز های فیات قدرتمند در جهان امروزی می باشند.
در این مقاله به یک سری تفاوت ها در بین ارز دیجیتال و ارز فیات پرداختیم امیدواریم که مفید و مختصر بوده باشد.
ریال و تومان چگونه واحد پول کشور شدند؟
واحد پول ایران بر مبنای «دینار» بنا شده است. دینار، واحد قدیمی پول روم و بعد از آن امپراتوری روم شرقی بود و «دیناریوس» خوانده می شد.
یک دیناریوس روم شرقی برابر با یک سکه نقره بود که وزنش در مواقع مختلف فرق می کرد. این واحد پول بعد از فتح اراضی روم شرقی به دست مسلمانان، از طرف آنها به عنوان نام واحد پول انتخاب شد و تبدیل شد به دیناری که امروزه هم در کشورهای عربی از آن استفاده می شود. به همین ترتیب، سلطنت ها و حکومت های ایرانی هم از دینار استفاده می کردند. اما به تدریج، در نتیجه تورم و بی ارزش شدن پول، احتیاج به واحدهای پولی بزرگتر پیش آمد.
اولین واحد پولی، سکه صد دینار (صنار) بود که توسط سلطان محمود غزنوی ضرب شد و به اسم «محمودی» نامیده می شد. در همان زمان، شاهان سامانی ماورالنهر، سکه های نقره پنجاه دیناری ضرب کردند که «شاهی» نامیده می شد. در حقیقت، یک شاهی، نصف یک محمودی یا به عبارت دیگر، یک محمودی، دو شاهی بود. واحدهای دیگری مثل «قران» (هزار دینار) و تومان (۱۰۰۰۰) دینار، فقط واحد محاسبه بودند و عملاً هیچ سکه ای به نام قِران یا تومان ضرب نمی شد (کلمه تومان از لفظ مغولی و به معنی ده هزار است. نمونه اش را در منصب «تومان باشی» می توان دید: فرمانده ده هزار نفر).
در دوره صفوی، شاه عباس شروع به ضرب یک سکه کرد به ارزش ۲۰۰ دینار یا دو محمودی. این سکه به «عباسی» معروف شد و بسیار مورد استفاده قرار گرفت. در همین زمان، به علت رابطه کشور پرتغال با ایران، سکه های پرتغالی در ایران رایج شد. این سکه ها «رئال» نام داشتند ( که هنوز هم واحد پول بعضی از مستعمرات سابق پرتغال، مثل برزیل است). این واحد پول، بر مبنای وزنش، مطابق ۱۱۷۵ دینار گرفته شد و در ایران به این اندازه خریده می شد.
سکه رئال پرتغال در ایران به عنوان ریال رواج پیدا کرد به این ترتیب دولت ایران دست به ضرب سکه های ریال زد که برای مبالغ بالا به کار می رفت. در اواخر قرن هجدهم میلادی، نادرشاه افشار هم یک نوع سکه به ارزش ۵۰۰ دینار ضرب کرد که به اسم خودش «نادری» خوانده می شد، اما خیلی زود در فرهنگ عام به جای لفظ نادری، استفاده از لفظ «ده شاهی» (شاهی= پنجاه دینار: ۵۰۰ دینار= ده شاهی) رواج پیدا کرد.
در طول سلطنت قاجار، سکه های مورد استفاده در ایران، شاهی، صنار، عباسی، و ده شاهی بودند، و در اواخر دوره قاجار، سکه های هزار دیناری و دو هزار دیناری هم ضرب شدند (یک قرانی و «دوزاری»). در ابتدای سلطنت پهلوی برای یکدست شدن واحد پول ایران، سکه های ریال به جای ۱۱۷۵ دینار به مبلغ ۱۰۰۰ دینار ( مطابق قِران) کاهش داده شدند و واحد پول «ریال» نام گرفت. در دوران پهلوی نیز بعد از تورم های اقتصادی مختلف و رواج پول کاغذی، اسکناسهای پنج ریالی و ده ریالی (یک تومانی) چاپ شدند.
قابل ذکر است که واژه تومان امروزه کاربردی بیشتر از ریال، واحد پول رسمی کشور دارد و از واژه ترکی به معنای ده هزار وارد زبان فارسی شده است. تومان تا پیش از ۱۳۱۰ واحد پولی معادل با ۱۰۰۰۰ دینار بوده است. پیش از آن، حد فاصل سال‌های ۱۷۹۸ تا ۱۸۲۵ میلادی تومان واحدی معادل ۸ ریال بوده است، که هر ریال خود معادل ۱۲۵۰ دینار بود. در این دوران یک قِران واحدی برابر ۱۰۰۰ دینار یا یک دهم تومان بود. اما پس از سال ۱۹۳۲ میلادی،۱۳۱۰ هجری شمسی هر تومان با ۱۰ ریال معادل شد و از آن پس تومان، عملاً واحد پول غیر رسمی در زندگی روزمره ایرانیان شد.
تاریخچه پول چگونه بوده است؟
پول واحد و مبنایی است که همه افراد همه روزه در سراسر دنیا با آن سروکار داشته و افراد بسیار زیادی هستند که به خوبی با این مفهوم آشنا نبوده پول کاغذی چگونه رواج پیدا کرد؟ و آن را نمی شناسند.
پول در دوران گذشته در اشکال مختلفی مورد استفاده قرار میگرفته و همیشه به عنوان یک واسط برای انجام مبادلات و خرید و فروش کالاها و خدمات مورد استفاده قرار می گرفته است.
پول مبنایی است که با توجه به نظرات و عقاید بسیاری از افراد و کارشناسان در سراسر دنیا گردش زمین بر مبنای آن صورت می گیرد که البته این موضوع فقط جمله عامیانه برای درک بهتر مفهوم پول می باشد.
تمامی افراد در سراسر دنیا هر روزه با پول سروکار داشته ولی دقیقا نمی‌دانند که این پارامتر چه معنا و مفهومی دارد و تنها افراد کمی هستند که با مفهوم این واژه به خوبی آشنا بوده و کارکرد آن را به صورت مفهومی می دانند.
اگر می خواهید در مورد پول و تاریخچه آن اطلاعات مناسبی کسب کنید با ما در ادامه این مقاله همراه باشید:
درک هرچه بهتر مفهوم پول
در حالت کلی پول به کاغذ و یا هر متریال دیگری گفته می‌شود که به توان سه عنوان واحد حساب، واحد تبادل و همچنین ذخیره ارزش را به آن نسبت دهیم. در مورد پارامتر واحد حساب باید بگوییم که پول به عنوان یک پایه مشترک است تا قیمت های مختلف ایجاد گردند.
همچنین در مورد ذخیره ارزش این پارامتر به این معناست که می‌توان آن را مورد ذخیره سازی قرار داده و هر زمان که بخواهیم از آن استفاده کرده و در فرآیند خرید و فروش در زمان های مختلف مورد استفاده قرار گیرد.
همچنین پول به عنوان واسطه تبادل نیز به حساب می آید که به کمک آن می‌توان به خرید و فروش اقلام و کالاهای مختلف میان دو شخص و یا دو گروه مختلف اقدام نمود.
شاید شما نیز بخواهید در مورد نقشی که ارز انجام می دهد اطلاعات بدست بیاورید، باید این موضوع را با ذکر مثالی برای شما عنوان کنیم به عنوان مثال در نظر بگیرید که پول اصلا وجود نداشت در این زمان چه اتفاقی می افتاد؟
در چنین شرایطی اگر ارز وجود نداشت اقتصاد به صورت کالا به کالا صورت می‌گرفت و سیر نزولی بسیار اساسی در اقتصاد به وجود می‌آمد. در نتیجه اگر شخصی می خواست چیزی بخرد باید کالایی داشته باشد تا آن کالا با شخص دیگری معاوضه کند.
به عنوان مثال اگر کسی در بحث تولید پوشاک تخصص داشت و در عین حال نیاز داشت تا مواد غذایی خریداری کند باید مواد کشاورزی و مواد غذایی مورد نیاز خود را خریداری کند و در عین حال باید نیاز پوشاک را برای کشاورز تامین می‌کرد .
ولی سوال اینجاست که اگر کشاورز پوشاک احتیاج نداشت چه حالتی پیش می آید در چنین شرایطی مطمئنا اقتصاد بسیار عجیب و غریب و سخت به وجود می‌آمد که در نتیجه تبادلات مردم به آسانی صورت نگرفته و بسیاری از افراد در تامین نیازهایشان دچار مشکل می شدند.
نگاهی به تاریخچه پول
در طول تاریخ و گذر زمان مفهوم این پارامتر تغییرات بسیار زیادی به خود دیده است. پول در شکل ها و با استفاده از روش های مختلف از فیزیکی تا دیجیتالی تغییرات چشمگیری داشته است.
انسان ها از چیزی در حدود ۹ هزار سال پیش از میلاد پول کاغذی چگونه رواج پیدا کرد؟ مسیح مبادلات خود را به صورت مبادله کالا به کالا انجام می‌دادند.
مبادله کالا به کالا برای اولین بار در کشور مصر صورت گرفت که بیشتر کالاهایی که مورد تبادل قرار می‌گرفتند به شکل گندم و جو بودند و در آن زمان هیچ گونه پولی به صورت فیزیکی و دیجیتال وجود نداشته که بخواهد از آن برای معامله استفاده شود و تمامی مبادلات به صورت محصول به محصول و کالا به کالا صورت گرفته می شده است.
سکه ها از چه زمانی و به چه صورتی به عنوان پول مورد استفاده قرار می گرفته اند؟
در گذر زمان و در طول تاریخ افراد سعی می‌کردند تا از اشکال دیگری از پول ها که دارای ارزش ذاتی هستند استفاده کنند.
به عنوان مثال در ۱۲۰۰ سال پیش از میلاد مسیح در مناطق ساحلی از پیش درآمد ها برای مبادله ها استفاده می شده و به عنوان مثال از پوسته صدف به عنوان نمادی فیزیکی برای مبادلات و داد و ستد استفاده می شده است.
اولین واحد پول رسمی توسط پادشاه الی تاس که در ناحیه ترکیه امروزی قرار گرفته تولید شده است که با گذر زمان سکه پیشرفت پیدا کرده و به شکل دایره ای و حالتی صیقلی مانند در آمد.
بعد از آن با استخراج نقره و استفاده از آن برای تولید سکه پول های سکه ای پیشرفت بسیار زیادی به خود دیده اند. بعد از آنکه در سال ۱۵۴۶ قبل از میلاد پادشاهی التاس سرنگون شده و مناطق تحت فرمانروایان توسط ایرانیان فتح شد کوین ها به ایران راه پیدا کردند.
سکه های طلا به عنوان یکی از واحد های پولی برای بار نخست توسط پادشاهان چینی رواج پیدا کرد و بعد از آن که این سلسله چینی و پادشاهی هان سقوط کردند علاوه بر سکه هایی از جنس چینی از جنس طلا و نقره و اسکناس هایی از جنس پوست آهو به عنوان نوعی دیگر از پول رواج پیدا کردند.
پول کاغذی چگونه رواج پیدا کرد؟
در کنار این که انواع مختلف پول های فلزی در بازارهای مختلف به عنوان واسط برای انجام مبادلات و معاملات مورد استفاده قرار می گرفت و باعث شد تا صرافی ها به صورت حرفه ای گسترش پیدا کند.
در حقیقت افرادی که صرافی ها را می چرخانند به عنوان یک واسطه بودند که عملیات های مالی و تجاری را میان تاجران داخل و خارج یک کشور در اختیار گرفته و انجام می‌دادند و این عملیات باعث شد تا ارز کاغذی و همچنین به وجود آمدن بانک های امروزی کلید بخورد.
پول کاغذی در دوران گذشته به شکل های مختلفی وجود داشته است که در زمان و مکان های مختلف وظایف متعددی را برعهده گرفته است.
مثلاً در کشور روم در دوران قبل از میلاد مسیح صراف ها یکسری اسناد کاغذی را در اختیار مشتریان خود قرار می دادند و در نتیجه افراد می‌توانستند فلزات گران قیمت و کالاهای قیمتی خود را در اختیار صراف به امانت بگذارند و یک سند را به عنوان قبض دریافت کنند.
این اسناد اعتبار صادر کننده در بازار را ایجاد کرده و دست به دست می‌گشتند و به نوعی به عنوان یک واحد پول ایفای نقش می کردند. این فرآیند پایه گذاری برای به وجود آمدن پول کاغذی و تبدیل شدن آن به اسکناس شد.
در نتیجه بعد از آن هر کشور در چارچوب قوانین خود واحد پولی را به عنوان اسکناس برای رواج هرچه بهتر اقتصاد و سرمایه گذاری افراد در دستور کار خود قرار داده است.
دیدگاه شما