نحوه تامین منابع مالی در ایران

راه های تامین منابع دولت

ماليات ها براساس يك طبقه بندي، به دو نوع مستقيم و غيرمستقيم تقسيم مي شوند:
الف- ماليات مستقيم : مالياتي است كه به طور مستقيم از اشخاص حقيقي يا حقوقي دريافت مي شود شامل ماليات بر حقوق، ماليات بر ثروت و ماليات بر ارث است.

ب- ماليات غيرمستقيم : مالياتي است كه به طور غيرمستقيم از اشخاص دريافت مي شود. به اين ترتيب كه پرداخت كننده آن ضمن پرداخت وجه براي خريد كالاي مورد نياز خود، مقداري ماليات هم مي پردازد.

دولت در ازاي برخي خدمات كه به مردم ارائه مي دهد؛ مانند خدمات پستي، آب، برق، گاز، تلفن و. مبالغي را دريافت مي كند. همچنين دولت، سود حاصل از سرمايه گذاري هاي مولد دولتي را دريافت مي دارد.
در سند بودجه ايران ساير درآمدها عبارتند از : درآمد حاصل از فروش خدمات دولتي، سود سهام شركت هاي دولتي، درآمد سازمان حمايت از مصرف كنندگان و توليدكنندگان، خدمات ثبتي سازمان ثبت اسناد و ساير درآمدهاي متفرقه .

۳- واگذاري دارايي هاي مالي :
اگر منابع درآمدي تكافوي هزينه هاي دولت را نكند، اين نهاد براي جبران كسري درآمد خود ممكن است وام بگيرد. استقراض دولت ممكن است از داخل كشور باشد يا از خارج. البته استقراض با ساير درآمدهاي دولت يك تفاوت عمده دارد و آن اين است كه استقراض، درآمد موقت است و در آينده دولت بايد آن را بپردازد.

در سند بودجه ايران واگذاري دارايي هاي مالي- كه به گونه اي استقراض است- عبارتند از : فروش اوراق مشاركت، استفاده از تسهيلات خارجي، دريافت وام طرح هاي عمراني انتفاعي، واگذاري سهام شركت هاي دولتي، برگشتي از پرداخت نحوه تامین منابع مالی در ایران هاي سال قبل و ساير واگذاري هاي دارايي هاي مالي .

۴ - واگذاري دارايي هاي سرمايه اي :
* عمده درآمد بودجه عمومي دولت در ايران از طريق واگذاري دارايي هاي سرمايه اي كه رقم اصلي آن را فروش نفت خام و فرآورده هاي نفتي تشكيل مي دهد، تأمين مي شود.

ديگر اقلام عبارتند از : استفاده از حساب ذخيره ارزي، فروش ساختمان ها و تأسيسات دولتي، فروش و واگذاري اراضي، فروش ماشين آلات و تجهيزات، فروش اموال منقول و غيرمنقول دولتي و ساير واگذاري هاي دارايي هاي سرمايه اي.
.
۵- نشر اسكناس :

در صورتي كه درآمد حاصل از ساير منابع و استقراض تكافوي هزينه هاي دولت را نكند، بنا به درخواست دولت، بانك مركزي مبادرت به انتشار اسكناس جديد مي كند كه تأمين كننده بخشي از هزينه هاي دولت است.

* بديهي است چنانچه اقتصاد در اشتغال كامل باشد و انتشار پول جديد با ارائه كالاي جديد همراه نباشد (چون قدرت خريدي به جامعه وارد شده است كه در مقابل آن كالايي وجود ندارد) تورم به همراه خواهد داشت اما اگر اقتصاد در حال ركود باشد و اشتغال كامل وجود نداشته باشد نشر اسكناس، مي تواند باعث رونق اقتصادي شود.

کمک 28 میلیون دلاری ایران به 13 کشور

اقتصادنیوز: نیم قرن با اقتصاد ایران روایتی است از تحولات، شخصیت‌ها و شاخص‌های اقتصاد ایران و موضوعاتی که به نوعی با اقتصاد ایران ارتباط پیدا می‌کنند.شرایط فعلی اقتصادی ارتباط مستقیمی با گذشته آن دارد.

ما در این بخش تلاش داریم اخبار و گزارش‌های اقتصادی را به گونه‌ای به تصویر بکشیم تا مخاطب با مطالعه آنها به شناخت نسبی از اوضاع اقتصادی ایران دست یابد.« اقتصادنیوز » از آبان 1399 هر روز اقدام به انتشار اخبار و گزارش‌های اقتصادی همان روز سال‌های 1350، 1360، 1370، 1380 و 1390 کرد.

پارسال نیز هر روز در بخش «نیم قرن با اقتصاد ایران» اخبار همان روز در سال‌های اول هر دهه در نیم قرن گذشته را منتشر کردیم.در ابتدای قرن پانزدهم با استفاده از اخبار و گزارش‌های روزنامه‌های «اطلاعات» و «دنیای اقتصاد» هر روز روایتی اختصاصی از اقتصاد ایران و جهان در سال‌های 1352، 1362، 1372، 1382 و 1392 تقدیم مخاطبان می‌شود.

28 مهر 1352؛ لیبی صدور نفت به آمریکا را قطع کرد

ملک فیصل، پادشاه عربستان سعودی دستور داد که از روز پنجشنبه گذشته تولیدات نفتی این کشور به میزان 10 درصد کاهش یابد.

رادیو دولتی عربستان سعودی که این مطلب را اعلام می‌کرد ضمناً تهدید کرد که اگر کوش‌های دولت سعودی برای وادار کردن آمریکا به تغییر سیاست جاری خود در خاورمیانه و حمایت این کشور از اسرائیل به نتیجه نرسد از صدور نفت عربستان سعودی به مقصد آمریکا به‌طور کامل جلوگیری خواهد کرد.

رادیو ریاض تاکید کرد که هدف دولت عربستان سعودی از مجاهداتی که نزد دولت آمریکا به‌عمل می‌آورد این است که ایالات‌متحده در سیاست ارسال کمک‌های جنگی برای اسرائیل تجدیدنظر کند.

از طرف دیگر روز چهارشنبه گذشته کشورهای عرب تولیدکننده نفت در کویت تصمیم گرفتند که تا وقتی اسرائیل اراضی اشغال‌شده اعراب را تخلیه نکرده و حقوق حقه ملت فلسطین اعاده نشده است هر ماه 5 درصد از تولیدات نفتی خود بکاهند.

رادیو ریاض خاطرنشان کرد که عربستان سعودی نیز به نوبه خود در آینده هر ماه 5 درصد از تولیدات نفتی خود خواهد کاست. این تصمیم قرار است اول دسامبر سال‌جاری عملی شود و به عبارت دیگر 10 درصد کاهش که در تولیدات نفتی عربستان سعودی از روز پنجشنبه گذشته آغاز شده است تا پایان نوامبر امسال به قوت خود باقی خواهد ماند.

عربستان سعودی با تولید روزانه 8.5 میلیون بشکه بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت در خاورمیانه است.

رادیو طرابلس اعلام کرد که لیبی از ساعت 21.30 روز پنجشنبه به وقت تهران صدور تمام فرآورده‌های نفتی را نحوه تامین منابع مالی در ایران به آمریکا قطع کرده است.

روز پنجشنبه اخیر، قبل از لیبی، امارت ابوظبی در خلیج فارس نیز اعلام کرده بود که صدور نفت را به آمریکا متوقف کرده است. ابوظبی و لیبی تاکنون تنها کشورهای عرب هستند که به‌طور کامل تصمیم به قطع عرضه فرآورده‌های نفتی به آمریکا گرفته‌اند.

خط لوله دوم گاز احداث می‌شود

در مذاکرات شرکت ملی گاز ایران و مقامات شوروی درباره اصول طرح احداث خط دوم لوله گاز و فروش و تحویل گاز به شوروی در آستارا و دریافت گاز شوروی در آلمان غربی به توافق رسیدند.

مهندس مصدقی که چندی قبل در راس هیاتی به شوروی رفته بود، پس از توافق به تهران بازگشت. در حال حاضر کارشناسان طرفین مشغول بررسی و مطالعه اقتصادی طرح هستند که جزئیات طرح روشن گردد هزینه طرح لوله دوم قریب یک میلیارد دلار پیش‌بینی می‌شود.

میزان گاز مورد معامله بستگی به قطر شوروی دارد، چون شوروی باید روشن کند که از خط اروپایی خود قدرت تحویل چه مقدار گاز را دارد.

لوله دوم ظرفیتی معادل 16 میلیارد مترمکعب در سال را خواهد داشت. از این مقدار گاز قسمتی به خود شوروی فروخته خواهد شد و قسمت دیگر گازی است که شوروی باید معادلش در آلمان تحویل ایران دهد.

بودجه سال آینده از 1000 میلیارد ریال گذشت

بر مبنای درآمد جدید نفتی ایران، بودجه سال 52 کل کشور اصلاح می‌شود و دولت همزمان با لایحه بودجه سال 53 بودجه تکمیلی سال‌جاری را تقدیم مجلس شورای ملی خواهد کرد.

با افزایش قیمت نفت در خلیج فارس طی 5 ماه باقی مانده سال‌جاری حدود یک میلیارد دلار معادل 70 میلیارد ریال به درآمد دولت اضافه می‌گردد و دولت این اضافه درآمد را در بودجه اصلاحی سال 52 کل کشور منظور می‌کند.

مطابق قانون بودجه و برنامه کشور 80 درصد از عواید نفتی ایران به تامین هزینه طرح‌های عمرانی و بقیه به هزینه‌های جاری دولت اختصاص دارد.

بنابر این حدود 5.6 میلیارد ریال از درآمد نفتی نحوه تامین منابع مالی در ایران جدید ایران در اختیار سازمان برنامه قرار خواهد گرفت و این اعتبارات، هزینه اجرای طرح‌های عمرانی وسیع‌تری را تامین خواهد ساخت.

28 مهر 1382؛ گفت‌و‌گو برای فروش گاز ایران به اروپا

در حال حاضر گروه‌های مشترک کاری ایران، رومانی و بلغارستان برای مذاکره درباره چگونگی عملی شدن صادرات گاز به کشورهای اروپایی و ترانزیت آن تشکیل شده است.

معاون وزیر نفت در امور بین‌الملل درباره مذاکرات بین ایران و کشورهای دیگر برای فروش و انتقال گاز گفت: گروه مشترک کاری متشکل از نمایندگان شرکت صادرات گاز ایران و شرکت گاز رومانی است که در مورد چگونگی فعال کردن صدور گاز به این کشور و بخشی از خطوط انتقال گاز به اروپا که از خاک این کشور می‌گذرد همچنین میزان برداشت این کشور از این خط لوله و تامین منابع مالی اجرای پروژه به گفت‌و‌گو و رایزنی می‌پردازند.

دکتر هادی‌ نژادحسینیان افزود: با طرف بلغاری نیز چنین گروه کاری تشکیل شده است و در اوکراین هم برای انتقال گاز ایران به اروپا از طریق 2 خط لوله شمال و جنوب خزر پیگیری‌های لازم انجام می‌شود.

کمک 28 میلیون دلاری ایران به 13 کشور

با تصویب هیات وزیران نحوه توزیع کمک 28 میلیون دلاری ایران به 13 کشور توسعه نیافته و در حال توسعه تعیین شد.

28 میلیون دلار کمک ایران با پیشنهاد وزارت امور خارجه و تصویب هیات‌وزیران، از محل اعتبار کمک‌های توسعه‌ای بین کشورهای نیجر، گینه کوناکری، بنین، زامبیا، لسوتو، سوازیلند، مالاوی، گرجستان، سریلانکا، سوریه، بوسنی و هرزگوین، ازبکستان و تاجیکستان توزیع خواهد شد.

براساس مصوبه هیات وزیران، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی موظف شده است مابه‌التفاوت یارانه ارز کمک 28 میلیون دلاری ایران به کشورهای یادشده را تامین و در اختیار وزارت امور خارجه قرار دهد.

هیات‌وزیران همچنین اعطای کمک توسعه‌ای را به خرید کالا یا خدمات فنی و مهندسی از ایران منوط کرده است.

جدول کمک‌های توسعه‌ای به کشورهای هدف در سال 82

میزان کمک (میلیون دلار)

طرح‌های تجاری و بهداشتی

طرح اعتبار خرید

طرح اعتبار خرید، طرح‌های زیربنایی

تامین مابه‌التفاوت نرخ بهره

نیروگاه، پالایشگاه، پتروشیمی

بوسنی و هرزگوین

فروشگاه «شهروند» با مشارکت شرکت‌های خارجی توسعه می‌یابد

معاون خدمات شهری شهرداری تهران گفت: با مشارکت شرکت‌های خارجی، فروشگاه‌های شهروند توسعه می‌یابند.

محمدجواد محمدی‌زاده افزود: در حال حاضر شرکت‌هایی از کانادا، استرالیا، آلمان، انگلیس، امارات، ترکیه و مالزی در حال بررسی سرمایه‌گذاری برای توسعه فروشگاه‌های شهروند هستند.

به گفته وی، هم‌اکنون یک هیات بازرگانی از مالزی به این منظور به تهران سفر کرده و در حال مذاکره است.

وی با بیان اینکه در حال حاضر شهروند بین‌المللی در حال شکل‌گیری است، تاکید کرد: به همین دلیل باید توسعه کمی با استفاده از منابع شهروند و یا منابع خارجی صورت گیرد.

وی تصریح کرد: در «شهروند بین‌المللی» رویکرد اصلی این است که فروشگاه‌های شهروند را جایگزین ورود اجناس قاچاق کنیم.

وام مسکن 12 میلیون تومان می‌شود

بانک مسکن در پیشنهادی به شورای پول و اعتبار، خواستار افزایش وام مسکن از 70 میلیون ریال به 120 میلیون ریال شد.

در تحقیق بانک مسکن که به شورای پول و اعتبار ارائه شده، آمده است، در سال‌های آغاز ایجاد حساب صندوق پس‌انداز مسکن 50 تا 80 درصد بهای واحد مورد خرید از اقشار هدف تامین می‌شد، اما اکنون این رقم به 15 تا 40 درصد کاهش پیدا کرده است.

براساس پیشنهاد بانک مسکن، شرایط پرداخت وام 120 میلیون ریال نیز با وام 70 میلیون ریالی متفاوت خواهد بود؛ به‌طوری‌که برای مثال بعد از گذشت 12 ماه سپرده‌گذاری، فرد می‌تواند از این وام استفاده کند.

تنها راه حداکثر کردن درآمد ایران خروج از اوپک است

مسعود درخشان در همایش حداکثرسازی درآمد نفت ایران گفت: تنها راه حداکثر کردن درآمد نفت ایران، خروج از اوپک است.

مسعود درخشان، مشاور مرکز پژوهش‌های مجلس که در میزگرد این همایش حضور داشت، افزود: سیاستی که اکنون ازسوی مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان عمده نفت در سطح جهان اتخاذ شده، عبارت است از حرکت به سمت عرضه مطمئن، بنابراین تحت این شرایط خروج ایران از اوپک ضروری است.

وی خاطرنشان کرد: سیاست اوپک در دهه‌های اخیر به نفع کشورهای غیراوپک تمام شده است؛ به‌صورتی‌که اکنون کشورهای عضو سازمان توسعه و همکاری‌های اقتصادی (OECD) با دارا بودن تنها 8 درصد ذخایر نفت جهان در حد اوپک که دارای 67 درصد ذخایر نفت است، ‌تولید می‌کند.

حذف یارانه ثروتمندان در انتظار توافق نهایی دولت و مجلس

درحالی‌که رئیس‌کل بانک مرکزی از توافق دولت و مجلس برای حذف یارانه ثروتمندان تا پایان سال خبر داده است، اما نمایندگان مجلس از این توافق اظهار بی‌اطلاعی کرده‌اند و می‌گویند در هیچ کدام از جلسات مشترک دولت و مجلس توافقی درخصوص حذف یارانه پردرآمدها حاصل نشده و نتیجه قطعی به جلسات آتی موکول شده است.

ولی‌ا. سیف در حاشیه بازدید از شهر نهاوند از توافق مجلس و دولت تا پایان سال‌جاری برای حذف یارانه بعضی از دهک‌های ثروتمند و مرفه جامعه خبر داد و گفت: مردم ایران نیز این امر را به‌خوبی پذیرفته‌اند و زمینه اجتماعی این اقدام فراهم شده است.

اعلام خبر توافق دولت و مجلس برای حذف یارانه دهک‌های بالایی در حالی است که احمد توکلی گفت: از این توافق هیچ اطلاعی ندارم و با توجه به تعطیلی مجلس در روزهای اخیر، بعید می‌دانم توافقی بین دولت و مجلس صورت گرفته باشد.

اسماعیلی جلیلی، عضو هیات‌رئیسه کمیسیون برنامه و بودجه مجلس هم گفت: مجلس و دولت به هیچ توافقی در این زمینه نرسیده‌اند. به گفته جلیلی، توافق مجلس مشروط بر نظر موافق و تصویب موضوع توسط نمایندگان است.

طرح مسکن تدریجی شروع شد؟/ روش خانه‌دار شدن با طرح جدید

معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: در ۱۲ شهر جدید زمین ویلایی برای ساخت مسکن به مردم واگذار می‌شود.

به گزارش تجارت‌نیوز، معاون وزیر راه و شهرسازی از اجرای برنامه مسکن تدریجی برای دهک‌های هدف جامعه خبر داد.

به نقل از تسنیم ،‌ علیرضا جعفری در حاشیه امضای تفاهمنامه با شرکت سرمایه‌گذاری مسکن با بیان این‌‌که یکی از مهم‌ترین ظرفیت‌ها برای توسعه شهرها و ایجاد جذابیت در شهرهای جدید کشور استفاده از ظرفیت‌های بخش خصوصی است، اظهار کرد: از سوی دیگر با هم‌افزایی توان دستگاه‌ها و نهادهای حاکمیتی می‌توانیم سرعت اجرای پروژه‌های محرک توسعه شهرها را تسریع کنیم.

وی ادامه داد: در این راستا مجموعه بانک مسکن به‌عنوان بازوی کمکی نقش بسیار مهمی در تامین منابع مالی اجرای پروژه‌ها داشته و در طرح نهضت ملی مسکن پیشران است. شرکت عمران شهرهای جدید و مجموعه بانک مسکن تعامل بسیار خوبی با هم برای تحقق وعده ساخت ۴ میلیون واحد مسکونی دارند.

وی با اشاره به این‌که شرکت سرمایه‌گذاری مسکن به‌عنوان یکی از زیرمجموعه بانک مسکن برای توسعه کشور وارد میدان شده است، افزود: یکی از اولویت‌های ما ارتقا سطح کیفی پروژه‌های مسکونی، خدماتی، رفاهی و… در کشور است که در این راستا شرکت سرمایه‌گذاری مسکن به‌عنوان بازوی وزارت راه و شهرسازی پروژه‌های خوبی را آغاز کرده است.

مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید ایران استفاده از فناوری‌های نوین ساخت و ساز مسکن را یکی از ویژگی‌های این مجموعه عنوان کرد و با بیان “سرعت اجرای پروژه‌ها قابل قبول است”، اضافه کرد: این وضعیت شرکت عمران شهرهای جدید را تشویق کرده تا در سایر پروژه‌‌های مشارکتی از توان شرکت سرمایه‌گذاری مسکن استفاده کنیم.

جعفری از معرفی پروژه‌های جدید سرمایه‌گذاری در شهرهای جدید کشور خبر داد و گفت: خیلی به مردم بدهکاریم و با ایجاد فرصت‌های سرمایه‌گذاری در خدمات زیربنایی و روبنایی، کم‌کاری دولت قبل را جبران خواهیم کرد.

تکلیف وزارت راه برای ساخت مسکن حمایتی

وی در ادامه با اشاره به تکلیف قانونی وزارت راه و شهرسازی برای ساخت مسکن حمایتی، تصریح کرد: ما صرفا به‌دنبال تولید مسکن نیستیم، باید همزمان شهرسازی را نیز پیش ببریم و در کنار ساخت و سازها به مسائل اجتماعی، فرهنگی،‌ آموزشی، بهداشتی و … توجه شود.

وی از معرفی بسته ۵۰ هزار میلیارد تومانی سرمایه‌گذاری در شهرهای جدید خبر داد و با اعلام این‌که حضور شرکت سرمایه‌گذاری مسکن در شهر حدید بهارستان قطعی شده است، اظهار کرد: شرکت سرمایه‌گذاری در زمان حاضر در شهرهای جدید اندیشه، پردیس و عالیشهر (در استان بوشهر) فعال است.

وی همچنین با یادآوری این‌که پروژه‌های نهضت ملی مسکن باید روی زمین‌هایی بارگذاری شود که قیمت ساخت در آنها یک سوم قیمت اراضی باشد،‌ بیان کرد: ساخت مسکن با تراکم پایین و به‌صورت ویلایی یک طبقه در شهرهایی که زمین داریم برنامه‌ اولویت دار وزارت راه و شهرسازی است. به‌عبارت دیگر با برنامه‌ریزی صورت گرفته “مسکن تدریجی” در این اراضی ساخته خواهد شد. در این راستا تاکنون برای ۱۲ شهر از جمله بینالود، ایوانکی، عالیشهر، رامین، شیرین‌شهر، علوی، تیس، رامشار، مجلسی و امیرکبیر زمین ویلایی در اختیار مردم قرار می‌گیرد.

معاون وزیر راه و شهرسازی توضیح داد: در گام اول این برنامه، متقاضی که توان اقتصادی نسبی دارد می‌تواند واحد ۶۰ متری بسازد و به مرور زمان آن را به مثلا به ۸۰ متر، ۱۰۰ و بیشتر توسعه دهد.

وی از مدیریت زنجیره تامین مصالح ساختمانی برای کاهش قیمت تمام شده خبر داد و افزود: در بحث فروش متری مسکن،‌پروژه‌های مشارکتی تعریف شده تا توان تدریجی برای خانه‌دار شدن مردم فراهم شود.