مزایای صندوق‌های قابل معامله


مزایای صندوق‌های قابل معامله در مقایسه با سایر نهادهای مالی

سنا- صندوق‌های قابل‌معامله در بورس (ETF) نوعی از نهاد مالی جدید هستند که کمک می‌کند تا مردم عادی وارد بازار سرمایه شوند. علی اسلامی بیدگلی رییس هیات مدیره شرکت مشاور سرمایه‌گذاری آرمان آتی با تشریح مزیت‌های صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بورس، گفت: در این صندوق‌ها ازطریق عاملان ثبت و فروش، واحدها صادر و ابطال می‌شد که مهم‌ترین مشکل برای سرمایه‌گذاران علاقه‌مند به خرید واحدها، حضور فیزیکی در شعبه‌های منتخب یک کارگزاری یا بانک برای خرید یا ابطال واحدها بود. به این ترتیب در شرایطی که یک فرد در چند صندوق سرمایه‌گذاری کرده باشد باید دائما به شرکت‌های کارگزاری یا بانک‌ها مراجعه کند.

سنا- صندوق‌های قابل‌معامله در بورس (ETF) نوعی از نهاد مالی جدید هستند که کمک می‌کند تا مردم عادی وارد بازار مزایای صندوق‌های قابل معامله سرمایه شوند. علی اسلامی بیدگلی رییس هیات مدیره شرکت مشاور سرمایه‌گذاری آرمان آتی با تشریح مزیت‌های صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بورس، گفت: در این صندوق‌ها ازطریق عاملان ثبت و فروش، واحدها صادر و ابطال می‌شد که مهم‌ترین مشکل برای سرمایه‌گذاران علاقه‌مند به خرید واحدها، حضور فیزیکی در شعبه‌های منتخب یک کارگزاری یا بانک برای خرید یا ابطال واحدها بود. به این ترتیب در شرایطی که یک فرد در چند صندوق سرمایه‌گذاری کرده باشد باید دائما به شرکت‌های کارگزاری یا بانک‌ها مراجعه کند. این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه از طریق صندوق‌های قابل معامله در بورس، سرمایه‌گذار می‌تواند از طریق شبکه کارگزاری مثل سهام، واحدهای صندوق را خرید و فروش کند، گفت: همچنین قرار است امکانی فراهم شود که معاملات برخط این صندوق‌ها نیز فراهم شود. وی دسترسی آسان مردم به واحدهای صندوق‌ها را مزیت رقابتی بسیارمهم و بزرگ این صندوق‌ها نسبت به سایر ابزارهای مالی دانست و گفت: محیط تبادل مالی صندوق‌ها با محیط تبادل مالی سهام متفاوت است و مردم مجبورند ازطریق عاملان ثبت واحدهای صندوق‌ها را خرید و فروش کنند و نمی‌توانند مستقیم در بورس سرمایه‌گذاری کنند. به گفته این کارشناس بازار سرمایه، صندوق‌های قابل معامله در بورس، مثل سهام هستند و جابه‌جا‌یی آنها با سهام یا برعکس به‌راحتی امکان پذیر است. رییس هیات مدیره شرکت آرمان آتی با اشاره به مزیت‌های این نهاد مالی جدید گفت: این مزایا در شرایطی مطرح می‌شود که ETF‌ها همان مزیت‌های صندوق‌ها را نیز دارند، یعنی قدرت نقدشوندگی قابل رقابت با بازار پول و حذف ریسک نقد شوندگی. وی درباره نقدشوندگی ETF‌ها گفت: صندوق‌ها ضامن نقدشوندگی دارند، ضامن نقدشوندگی در ETF‌ها نیز عامل بازارگردانی مزایای صندوق‌های قابل معامله است. به این ترتیب مردم نگرانی برای نقدشوندگی سرمایه خود را ندارند و هر زمانی که اراده کنند می‌توانند منابع را دریافت کنند. اسلامی بیدگلی در ادامه تشریح جزئیات این ابزار جدید به شفافیت معاملاتی آنها اشاره کرد و گفت: امکان معامله واحدهای صندوق‌ها به قیمتی پایین‌تر یا بالاتر از ارزش دارایی از دیگر ویژگی‌های ETF‌هاست این در حالی است که صندوق‌ها فقط با قیمت خالص ارزش دارایی با تفاوتی بین صدور و ابطال معامله می‌شوند. وی معتقد است ETF‌ها می‌توانند چابک‌تر از صندوق‌ها مدیریت شوند و این امکان را داشته باشند که بازدهی بالاتری داشته باشند. به گفته اسلامی بیدگلی تمام این مزیت‌ها می‌تواند باعث شود که به مرور زمان شاهد افزایش تعداد صندوق‌های قابل معامله در بورس و حجم منابع تحت مدیریت این صندوق‌ها در مقایسه با صندوق‌های سرمایه‌گذاری باشیم.

🔷مقالات آموزشي بورس >>همه چیز درباره مزایا و معایب صندوقهای سرمایه گذاری بورسی>درآمد ثابت، قابل معامله(ETF)، محدود، نامحدود ومشترک

وب سایت بورس نگار - صندوق‌های سرمایه‌گذاري نهادهاي مالي‌ای هستند که فعاليت اصلي آنها سرمايه‌گذاري در اوراق بهادار است و مالكان آن به نسبت سرمايه‌گذاري خود، در سود و زيان صندوق شريكند. این صندوق‌ها وجوه مردم را جمع‌آوری کرده و در سبدهای سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار متفاوت سرمایه‌گذاری می‌کنند. به این ترتیب این صندوق‌ها با گرد آوردن سرمایه‌گذاران کوچک از مزایای سرمایه‌گذاری در مقیاس بزرگ بهره می‌گیرند. در این گزارش انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری، مزایا و معایب این شکل از سرمایه‌گذاری را بررسی می‌شود.


صندوق‌های سرمایه‌گذاری که از سال 1386 در ایران رواج یافتند؛ نوعی نهاد سرمایه‌گذاری محسوب می‌شوند كه با فروش سهام، وجوهی را به‌دست آورده و بر اساس هدف صندوق، در تركیبی از اوراق بهادار شامل سهام، اوراق مشارکت، ابزارهای كوتاه‌مدت بازار پول و سایر دارایی‌ها سرمایه‌گذاری می‌كنند. با توجه به حضور مدیران و تحلیلگران حرفه‌ای در این صندوق‌ها این شکل از سرمایه‌گذاری برای معامله‌گران ریسک‌گریز یا بی‌تجربه جذابیت ویژه‌ای دارند.

انواع صندوق‌ها
در یک تقسیم‌بندی کلی صندوق‌های سرمایه‌گذاری به سه دسته صندوق‌های سرمایه‌گذاری با سبد ثابت، صندوق‌های سرمایه‌گذاری محدود و صندوق‌های سرمایه‌گذاری نامحدود تقسیم می‌شوند.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری با سبد ثابت در طول فعالیت خود دارای یک پرتفوی ثابت از دارایی‌های مالی و اوراق بهادار هستند. در حالی که دو دسته دیگر بنا‌به‌نظر مدیران صندوق‌ها دارایی‌های سبد خود را تغییر می‌دهند. صندوق‌های سرمایه‌گذاری محدود ، تعداد واحدهای مشخصی دارند و بدون امکان بازخرید عموما واحدی را باطل یا صادر نمی‌کنند و صرفا واحدهای آنها میان سرمایه‌گذاران خرید و فروش می‌شود.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری نامحدود اما به صدور و ابطال واحدها می‌پردازند و خریداران قادرند از خود صندوق واحدهای سرمایه‌گذاری خریداری کنند. صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک که عموم صندوق‌های سرمایه‌گذاری کشور از این نوع هستند، نوعی صندوق سرمایه‌گذاری نامحدود محسوب می‌شوند.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک
صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک به سه دسته صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام، صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت و صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلط تقسیم می‌شوند.

صندوق سرمایه‌گذاری در سهام
این نوع صندوق‌ها بر حسب اندازه به دو گروه کوچک مقیاس و بزرگ مقیاس تقسیم می‌شوند. در صندوق‌های کوچک مقیاس تعداد واحدهای سرمایه‌گذاری قابل انتشار حداقل 5 هزار واحد و حداکثر 50 هزار واحد و در نوع بزرگ مقیاس این ارقام بین 50 هزار و 500 هزار واحد قرار دارند.

واحدهای سرمایه‌گذاری این صندوق‌ها به دو نوع واحد سرمایه‌گذاری ممتاز (غیر‌قابل ابطال، قابل انتقال به غیر و دارای حق حضور و رای در مجمع) و واحد سرمایه‌گذاری عادی (قابل ابطال، غیر قابل انتقال و بدون حق حضور و رای در مجمع) تقسیم می‌شوند.

در بازار سرمایه ایران حداقل ٧٠ درصد از دارایی‌های صندوق باید در سهام پذیرفته‌شده در بورس یا بازار اول فرابورس سرمایه‌گذاری ‌شوند.

صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت
پرتفوی این صندوق‌ها از دارایی‌های مالی با درآمد ثابت تشکیل شده‌اند. این صندوق‌ها با فروش واحدهای سرمایه‌گذاری این وجوه را در اوراق مشارکت(دولتی، نهادهای عمومی غیر‌دولتی و شرکت‌های سهامی عام) سرمایه‌گذاری می‌کنند. این شرکت‌ها قادرند با سرمایه‌گذاری در انواع متفاوتی از اوراق مشارکت بازدهی بیش از بازده اوراق مشارکت دولتی برای سرمایه‌گذاران خود ایجاد کنند.
طبق قوانین بازار سرمایه در ایران صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت باید حداقل ٧٠ درصد از دارایی‌های خود را در اوراق مشارکت، سپرده بانکی، گواهی سپرده بانکی و اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری کنند.

صندوق سرمایه‌گذاری مختلط
این صندوق‌ها ترکیبی از اوراق با درآمد ثابت و سهام شرکت‌های بورسی و فرابورسی را در پرتفوی خود دارند. طبق قوانین باید حداقل ٤٠ درصد و حداکثر ٦٠ درصد از دارایی‌های صندوق در سهام پذیرفته‌شده در بورس یا بازار اول فرابورس سرمایه‌گذاری شوند.

صندوق قابل معامله (ETF)
صندوق‌های قابل معامله در بورس همچون سهام عادی در بورس قابلیت معامله دارند. صندوق‌های قابل معامله ویژگی صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک و صندوق‌های سرمایه‌گذاری محدود را توامان دارا هستند به این معنا که می‌توانند همانند صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک بر اساس خالص ارزش دارایی‌‌هایشان قیمت‌گذاری شده و بر اساس این قیمت در روز معامله شوند و از طرفی همچون صندوق‌های محدود، به قیمت‌هایی بالاتر یا پایین‌تر از خالص ارزش دارایی‌شان معامله شوند. همچنین می‌توان به‌عنوان یکی از مزیت‌های این صندوق‌ها به ارزان بودن نسبی آنها اشاره کرد.

مزایای صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک
مدیریت حرفه‌ای: حضور مشاوران حرفه‌ای در صندوق‌های سرمایه‌گذاری، انجام تحقیقات و در اختیار داشتن اطلاعات از مزایای مدیریت حرفه‌ای صندوق‌ها هستند. به این ترتیب وجود کارشناسان و تحلیلگران تمام‌وقت بورس، فقدان اطلاعات سرمایه‌گذاران بی‌تجربه را جبران می‌کند. به همین دلیل برخی از سرمایه‌گذاران کم‌تجربه، سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها را ترجیح می‌دهند.

تنوع سرمایه‌گذاری و کاهش ریسک: سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار گوناگون ریسک کلی سرمایه‌گذاری را کاهش می‌دهد. سرمایه‌گذار صندوق با پرداخت مبلغی قادر است چنین سبدی را خریداری کند و مخاطرات سرمایه‌گذاری مستقیم در بورس را کاهش دهد.

نقدشوندگی: بر اساس مقررات صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، این صندوق‌ها آماده صدور یا بازخرید واحدهای صندوق هستند. سرمایه‌گذاران در این وضعیت بر اساس خالص ارزش روز دارایی‌های صندوق، پس از کسر هزینه‌هایی قادر به تبدیل سریع اوراق خود به وجه نقد هستند، در نتیجه میزان نقد‌شوندگی این اوراق بیش از سرمایه‌گذاری مستقیم در بورس است. این در حالی است که در بورس احتمال توقف طولانی یک نماد و تشکیل صفوف طولانی فروش، امکان نقد‌شوندگی سریع را دشوار می‌کند، در نتیجه وجود تضمین همیشگی خرید سرعت نقد‌شوندگی را در این صندوق‌ها بسیار بالا می‌برد.
صرفه‌جویی در مقیاس، کاهش هزینه معاملات: بر این اساس که گردآمدن گروه بزرگی از سرمایه‌گذاران باعث کاهش هزینه تحلیل، تحقیق و همچنین هزینه انجام معاملات می‌شود (به‌عنوان نمونه کاهش هزینه خرید و فروش در بلوک‌های بزرگ)، صرفه‌جویی در مقیاس را می‌توان به‌عنوان نتیجه استفاده از صندوق‌های سرمایه‌گذاری ذکر کرد.

معایب صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک
یکی از معایب صندوق‌های سرمایه‌گذاری، هزینه‌هایی است که جهت اداره صندوق پرداخت می‌شوند و طبعا در صورتی که سرمایه‌گذار تصمیم می‌گرفت مستقیما معامله کند، از پرداخت آنها معاف می‌بود. در عین حال گرچه سهامداران حق انتخاب نوع صندوق سرمایه‌گذاری را در اختیار دارند، درباره انتخاب سهام اختیاری ندارند و این امر بر عهده مدیران صندوق است. از طرفی اگر سهامداران به شکل مستقیم سهم شرکتی را خریداری کنند، حق حضور در مجمع و تصمیم‌گیری پیرامون برخی امور شرکت‌های سهامی را دارند و این در حالی است که سهامدار صندوق از چنین حقی برخوردار نیست و صرفا در صورت داشتن واحد سرمایه‌گذاری ممتاز قادر به شرکت در مجمع صندوق سرمایه‌گذاری است.

نرخ بازدهی صندوق
نرخ بازدهی صندوق بر اساس چنین محاسبه‌ای به‌دست می‌آید:
افزایش یا کاهش خالص ارزش دارایی‌ها به‌علاوه سود سرمایه‌ای و سود سهام توزیع‌شده توسط صندوق تقسیم بر خالص ارزش دارایی‌های صندوق
(NAV1 - NAV0 + Income and capital gain distributions)/ NAV0

>>تکمیلی : سازوکار صندوقهای ETF و تفاوت آنها با شرکتهای سرمایه گذاری وهلدینگ

صندوقهای ETF یکی از ابزارهای سرمایه‌گذاری مشاع است که در کنار صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک (Open-end/ mutual fund)، صندوق‌های سرمایه‌گذاری بسته (Closed-end fund) و شرکت‌های سرمایه‌گذاری، به دارندگان واحدهای سرمایه‌گذاری (یا سهام در مورد شرکت سرمایه‌گذاری) امکان می‌دهد به‌صورت مشاع و متناسب با تعداد واحدهای سرمایه‌گذاری خود، مالک سبدی از دارایی‌های عمدتا مالی باشند. آنچه ETF را از صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک متمایز می‌کند این است که ورود یا خروج سرمایه گذاران، در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک صرفا از طریق صدور و ابطال واحدهای سرمایه‌گذاری است، درحالیکه در ETF (و همین‌طور شرکت‌های سرمایه‌گذاری و صندوق‌های بسته) ورود و خروج سرمایه‌گذاران صرفا از طریق مزایای صندوق‌های قابل معامله خرید و فروش واحدهای سرمایه‌گذاری در بازار امکان‌پذیر است. در مقابل، آنچه ETF را از شرکت‌های سرمایه‌گذاری و صندوق‌های بسته متمایز می‌کند این است که مشابه صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، از طریق یک سازوکار مشخص، ارزش هر واحد سرمایه‌گذاری عینا معادل ارزش دارایی‌های موجود در سبد صندوق است. توضیح اینکه در شرکت‌های سرمایه‌گذاری و صندوق‌های بسته، ممکن است فشار عرضه و تقاضا بگونه‌ای باشد که قیمت هر سهم یا واحد شرکت سرمایه‌گذاری یا صندوق بسته از ارزش دارایی‌های موجودر در سبد آن فاصله قابل‌توجهی بگیرد. بعنوان مثال، آنچه بصورت سنتی در بورس تهران مشاهده می‌شود این است که قیمت هر سهم شرکت سرمایه‌گذاری حدودا بین ۲۰ تا ۳۰ درصد کمتر از ارزش دارایی‌های موجود در سبد آن است (که از آن با عنوان NAV یاد می‌شود). این فاصله با هجوم سرمایه‌گذاران در ماه‌های اخیر به بورس، بسیار کاهش یافته و در مواردی، بسیار بیش از ارزش دارایی‌های سبد قیمت‌گذاری شده است. بنابراین، در شرکت‌های سرمایه‌گذاری و صندوق‌های بسته سازوکاری برای نزدیک نگه داشتن قیمت و NAV وجود ندارد. در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، از آنجا که امکان معامله واحدهای صندوق در بازار وجود ندارد، این موضوع کاملا منتفی است. اما در ETF‌ها، نهادهایی توسط عنوان بازارگردان یا AP (Authorized participant) وجود دارند که درصورتیکه قیمت بیش از NAV باشد، با خرید و افزایش دادن دارایی‌های موجود در صندوق، اقدام به صدور واحد صندوق و فروش آن در بازار می‌کنند تا به این ترتیب، عرضه واحد صندوق افزایش و قیمت آن کاهش پیدا کرده و به NAV نزدیک شود. برعکس، اگر قیمت کمتر از NAV باشد، بازارگردان با خرید واحدهای صندوق از بازار آنها را ابطال می‌کند و متناسب با آن نیز، بخشی از دارایی‌های صندوق را در بازار می‌فروشد. به این ترتیب، بازارگردان از طریق «قبض و بسط» مداوم صندوق، تلاش می‌کند قیمت و NAV آن را نزدیک به هم نگه دارد. ناگفته پیداست که این قبض و بسط مداوم، مستلزم وجود دارایی‌های بسیار نقدشونده در صندوق است که در بخش بعدی به چالش‌های ناشی از آن اشاره خواهد شد.


براساس اطلاعات موجود، در ساختار پیشنهادی دولت چنین ترتیباتی پیش‌بینی نشده است و نقش بازارگردان صرفا مشابه سایر سهام موجود در بازار، خرید و فروش و ایجاد نقدشوندگی به میزان تعهد خود (۵درصد) است و بنابراین، یکی از تفاوت‌های اساسی ساختار پیشنهادی با ETF عدم امکان قبض و بسط صندوق و خرید و فروش دارایی‌های تحت کنترل آن توسط بازارگردان است.


تفاوت مهم دیگری که ساختار پیشنهادی دولت با مفهوم ETF دارد، این است که اصولا ساختار ETF بر مبنای سرمایه‌گذاری و نه بنگاه‌داری طراحی شده است. به عبارت دیگر، در ETF‌های رایج معمولا درصد سهامی که از یک شرکت در سبد ETF وجود دارد بسیار ناچیز بوده و بنابراین، موضوع مداخله در مدیریت آن شرکت و سازوکارهای حکمرانی موضوعیت پیدا نمی‌کند. به همین دلیل، اصولا ETF با هدف بنگاه‌داری و اعمال حاکمیت شرکتی بر شرکت‌های سرمایه‌پذیر طراحی نشده است. لازم به ذکر است که حتی در بزرگ‌ترین نهادهای مدیریت دارایی جهان همچون BlackRock و VanGuard هم که هریک به تنهایی حدود هزار صندوق مختلف ETF و mutual fund را مدیریت می‌کنند، جمع درصد مالکیت همه این صندوق‌ها در شرکت‌های سرمایه‌پذیر تقریبا در همه موارد زیر ۱۰ درصد است. به‌علاوه، هریک از این شرکت‌ها، اعمال حکمرانی بر سهام کلیه صندوق‌های تحت مدیریت خود را تجمیع کرده و نظامات گسترده‌ای برای اعمال حکمرانی شرکتی بر شرکت‌های سرمایه‌پذیر تدوین کرده‌اند که با این حال، چالش‌های مربوط به آن یکی از مباحث داغ حکمرانی در پژوهش‌های مالی است. بنابراین، آنچه در ایران قرار است در قالب اعمال حکمرانی از طریق ETF بر مجموعه‌ای از بنگاه‌های بزرگ اعمال شود، در بازارهای بین‌المللی مرسوم نبوده و در ادامه به چالش‌های ناشی از آن پرداخته خواهد شد.


در یک جمع‌بندی می‌توان گفت، اولا ساختار پیشنهادی، برخلاف ETF سازوکاری برای قبض و بسط صندوق و نزدیک نگه داشتن قیمت و NAV آن ندارد و حتی در صورت وجود این سازوکار، ماهیت بلوکی، متمرکز و غیرنقدشونده دارایی‌های آن، امکان خرید و فروش پیوسته را از آن سلب کرده است. ثانیا، ساختار ETF برای بنگاه‌داری یا اعمال حاکمیت بر بنگاه‌های سرمایه‌پذیر طراحی نشده و برخلاف ساختار پیشنهادی دولت، انتظار نمی‌رود در مدیریت بنگاه‌ها و انتخاب اعضای هیات‌مدیره و سایر شئون حکمرانی مداخله جدی داشته باشد. این دو ویژگی، یعنی عدم امکان قبض و بسط سریع و بنگاه‌داری، ساختار پیشنهادی دولت را بسیار شبیه به هلدینگ‌ها (و تا حدی شرکت‌های سرمایه‌گذاری) می‌کند که صرفا از طریق افزایش و کاهش سرمایه که پروسه‌ای پیچیده مزایای صندوق‌های قابل معامله مزایای صندوق‌های قابل معامله و زمانبر است امکان قبض و بسط دارند و به‌علاوه، فلسفه وجودی هلدینگ‌ها همان بنگاه‌داری است. اما طبعا دولت ترجیح داده به جای ایجاد هلدینگ و شرکت سرمایه‌گذاری، ساختار پیشنهادی خود را تحت عنوان ETF معرفی کند، زیرا اولا پیچیدگی‌های حاکم بر ایجاد شرکت‌های دولتی و انتقال دارایی‌های دولت به آنها و . را نخواهد داشت و ثانیا، هلدینگ‌ها و شرکت‌های سرمایه‌گذاری همانند سایر شرکت‌های سهامی، نظام حکمرانی خود را باید متناسب با قانون تجارت و اصول منبعث از آن مانند برابر بودن حق‌رای سهامداران و . تنظیم کند. نامگذاری ساختار پیشنهادی با عنوان ETF عملا به دولت اجازه داده خارج از محدودیت‌های قانون تجارت و آن‌گونه که خود صلاح می‌داند، نظام حکمرانی آن را طراحی کند.

صندوق قابل معامله در بورس و مزایای آن

صندوق قابل معامله در بورس چیست؟ مزایای آن چیست؟ اطلاعات دقیق در مورد صندوق قابل معامله در بورس که به عنوان یک ابزار سرمایه گذاری سودمند در پرتفوی ها گنجانده شده است را می توانید در این مطالب بیابید.

وجوه قابل معامله در بورس، که شامل ابزارهای مختلف است، جایگزین های سودمندی هستند که با کمترین هزینه، راحتی معامله را برای سرمایه گذاران فراهم می کنند.

در مورد نرم افزار سهام بیشتر بدانید.

مشخص است که این صندوق ها که با ویژگی های فراوان خود توانسته اند توجه سرمایه گذاران را به خود جلب کنند، تنوع پرتفوی خوبی را ارائه می دهند. اگر مزایا، الگوهای استفاده و شرایط آن مشخص باشد، می توان از آن با خیال راحت استفاده کرد.

این صندوق که با جنبه های مختلف خود با سایر صندوق ها متفاوت است مورد تعجب بسیاری از سرمایه گذاران قرار گرفته است. در زیر می توانید اطلاعات دقیقی در مورد صندوق قابل معامله در بورس پیدا کنید.

صندوق قابل معامله در بورس چیست؟

صندوق قابل معامله در بورس چیست؟

صندوق های قابل معامله در بورس (ETF) همانطور که از نام آن پیداست، صندوق های سرمایه گذاری مشترکی هستند که سهام آنها در بازار سهام معامله می شود. اگرچه این صندوق ها بر اساس یک شاخص هستند، اما به سرمایه گذاران کمک می کنند که چگونه عملکرد شاخص را نشان دهند.

وجوه قابل معامله در بورس که می توان آنها را به عنوان دارایی مالی ترکیبی در نظر گرفت، شخصیت حقوقی ندارند. علاوه بر این، دارایی های ایجاد شده توسط صندوق قابل معامله با دارایی های موسس متفاوت است. موسس صندوق به گونه ای نمایندگی و مدیریت می کند که از حقوق مشارکت کنندگان صندوق حمایت کند.

صندوق قابل معامله در بورس ابزاری است که ویژگی های تراست های سرمایه گذاری و سهام را ترکیب می کند.

با استفاده از این ابزارها، می توان در سبد سهام متنوعی مانند صندوق سرمایه گذاری سرمایه گذاری کرد. اما این صندوق ها قطعا با سایر صندوق های سرمایه گذاری متفاوت هستند. آنها مشابه سهام معامله می باشند.

وجوه قابل معامله در بورس که تنوع پرتفوی خوبی را با مزایای فراوان فراهم می کند، امکان مدیریت سرمایه و سبد را توسط مدیران حرفه ای فراهم می کند.

آنها با ارائه توزیع ریسک، سرمایه گذاری با حداقل ریسک را آسان تر می کنند. علاوه بر این، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک نیز این فرصت را می‌دهند که بدون توجه به وضعیت بازار، با بازگشت به صندوق، به راحتی آنها را به پول نقد تبدیل کنند.

در مورد سامانه افزایس سرمایه بدانید.

اطلاع از توضیحات دقیق، انواع و مزایای این صندوق نیز امکان ارزیابی صحیح آن را فراهم می کند. بنابراین سرمایه گذاران باید ویژگی های صندوق را بشناسند و معاملات خود را بر اساس آن انجام دهند.

به لطف این صندوق ها می توان با ابزارهای معامله شده در بورس اوراق بهادار معاملات انجام داد.

اما سرمایه گذاری در این صندوق ها یا از بورس کشورمان و یا از طریق بورس های جهانی امکان پذیر است. تنها چیزی که نیاز دارید داشتن یک حساب صرافی است.

در مورد نرم افزار امور سهام بیشتر بدانید.

ویژگی های صندوق های قابل معامله در بورس چیست؟

ویژگی های صندوق های قابل معامله در بورس چیست؟

این صندوق ها فرصت خوبی برای سرمایه گذاران است تا پس انداز خود را با خیال راحت به سود تبدیل کنند.

سرمایه گذاران به لطف این صندوق ها می توانند پول خود را در ابزارهای مختلف از طریق یک معامله سرمایه گذاری کنند.

ویژگی های زیادی وجود دارد که وجوه قابل معامله در بورس را شایسته اولویت می کند. می‌توانیم آنها را به شرح زیر فهرست کنیم؛

آنها عملکرد یک شاخص یا بخش را دنبال می کنند.

این ابزارها از طریق موسسات واسطه خرید و فروش می شوند.

برای قابل معامله در بازار، گواهی مشارکت الزامی است.

این فرصت را به سرمایه گذاران می دهد تا با خرید یک ابزار واحد، شاخص را دنبال کنند.

در مورد نرم افزار مدیریت امور سهام و سهامداران بیشتر بدانید.

هدف وجوه قابل معامله در بورس، ارائه بازده شاخص بازار معین است. علاوه بر این، قیمت واحد سهام صندوق نیز طی فرآیند خرید و فروش در بازار سهام شکل می‌گیرد.

با توجه به نقدشوندگی بالای سهام شرکت مشمول این صندوق، مشکل خرید و فروش ایجاد نمی کند و از این رو می تواند ابزار مناسبی برای رفع نیازهای نقدی آنها باشد.

سرمایه گذاران می توانند به طور همزمان در بازارهای سهام مختلف بر اساس بخش ها و شاخص ها سرمایه گذاری کنند.

وجوه قابل معامله در بورس را می توان سهامی با نقدینگی بالا و معاملات آسان در نظر گرفت.

مانند سایر صندوق های سرمایه گذاری مشترک، ویژگی پراکندگی ریسک را دارد. بنابراین سرمایه گذاران در معرض ریسک کمتری قرار دارند.

این صندوق که سرمایه‌گذاران را قادر می‌سازد از بازده بازارهایی که در آن سرمایه‌گذاری می‌کند بهره‌مند شوند، ویژگی‌های مختلف ابزارها را نیز گرد هم می‌آورد.

در مورد شبکه اجتماعی بیشتر بدانید.

این ابزارها با هدف بالاترین سود با کمترین ریسک، افراد را قادر می‌سازد تا تنها با یک موقعیت خرید، سرمایه‌گذاری همزمان در ابزارهای مختلف انجام دهند.

آنها اطمینان می دهند که سرمایه گذاران از بازده ابزارها به بهترین نحو بهره مند می شوند، به ویژه در دوره هایی که بازار سهام رشد قابل توجهی را ثبت کرده است.

با وجود تمام مزایایی که ارائه می دهد، سرمایه گذاری در ETF و صندوق های مشترک جایگزین سرمایه گذاری مستقیم در ابزار سرمایه گذاری نشده است. سرمایه گذاران اغلب معاملات مستقیم را انتخاب می کنند.

صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله در بورس 2

در سال های گذشته صندوق های مشترک دربازار سرمایه راه اندازی شدند که قابل‌معامله در بورس نبودند، در این صندوق‌ها ازطریق عاملان ثبت و فروش، واحدها صادر و ابطال می‌شد که مهمترین مشکل برای سرمایه‌گذاران علاقه‌مند به خرید واحدها، حضور فیزیکی در شعبه‌های منتخب یک کارگزاری یا بانک برای خرید یا ابطال واحدها بود. به این ترتیب در شرایطی که یک فرد در چند صندوق سرمایه گذاری کرده باشد باید دائما به شرکت های کارگزاری یا بانکها مراجعه کند. اما با وجود صندوقهای قابل معامله سرمایه‌گذار می‌تواند از طریق شبکه کارگزاری وسامانه آنلاین معاملات مثل سهام، واحدهای صندوق را خرید و فروش کند.

تاکنون 3 صندوق قابل معامله در ایران وجود دارند که در جدول زیر مشخصات آن ذکر شده است: نام نوع اندازه متولی مدیر بازارگردان صندوق سرمایه گذاری آرمان سپهر آیندگان مختلط بزرگ شرکت مشاور سرمایه گذاری نیکی گستر شرکت مشاور سرمایه گذاری آرمان آتی شرکت تامین سرمایه سپهر صندوق سرمایه گذاری سپهر کاریزما سهام بزرگ شرکت مشاور سرمایه گذاری نیکی گستر شرکت سبدگردان کاریزما شرکت تامین سرمایه سپهر صندوق سرمایه گذاری آسمان آرمانی سهام سهام بزرگ شرکت مشاور سرمایه گذاری نیکی گستر شرکت سبدگردان آسمان شرکت تامین سرمایه لوتوس پارسیان این صندوقها گرچه مانند صندوق های سرمایه گذاری معمولی است ولی مانند یک سهم در بازار سرمایه معامله و قیمت آن در نتیجه ی عرضه و تقاضا مشخص می شود.

بعبارت دیگر تفاوت اصلی ساختار ETF ها با صندوق‌های سرمایه‌گذاری موجود، ایجاد نقدشوندگی با بهره‌گیری از پتانسیل بازار سهام است. در ETF ها رکن ضامن نقدشوندگی حذف شده‌ و رکن جدیدی به عنوان بازارگردان ، زمینه نقدشوندگی واحدهای سرمایه‌گذاری ETF را در بازار بورس یا فرابورس را فراهم می‌نماید. این صندوق‌ها تلفیقی از مزایای صندوقهای سرمایه گذاری وسهام را همزمان دارا می باشد.مزایایی همچون وجود مدیریت تخصصی، دسترسی آسان ، نقدشوندگی بالا و معاملات پرسرعت ازویژگیهای این ابزار نوین بازار سرمایه محسوب می‌شوند. شفافیت بالا نسبت به سایر صندوق های سرمایه گذاری مشترک و انتشارخالص ارزش روزدارایی های صندوق بصورت لحظه ای از دیگر مزایای این صندوقهاست. مقاطع زمانی محاسبه ارزش خالص دارایی ها، قیمت صدور، ابطال و خالص ارزش آماری هر واحد سرمایه گذاری به این صورت است که در روزهای معاملاتی از ساعت ابتدایی معاملات بورس حداکثر هر دو دقیقه یکبار تا پایان معاملات روزانه و همچنین در پایان آن روز، اعلام خواهد شد. همچنین کارمزد خرید و فروش در صندوق های سرمایه گذاری در سهام حدود ۱ درصد می باشد. حال آنکه کارمزد مزبور در خرید و فروش سهام حدودا معادل ۱٫۶ درصد است. کاربران سامانه های معاملاتی آنلاین نیز می توانند به سادگی از طریق این سامانه ها نسبت به خرید و فروش نماد این صندوق ها اقدام کنند.

بطور کلی مزایای صندوق ها به شرح زیر می باشند:

1-امکان معامله مانند یک سهام: یکی از مهمترین مزایای این نوع صندوقها امکان قابلیت معامله مانند یک سهام در طول روز می باشد که سرمایه گذاران می توانند در طول روز بارها خرید وفروش برروی آن انجام دهند واز همه تکنیکهای رایج در معاملات سهام برای این نوع صندوقها نیز استفاده نمایند. 2- امکان سرمایه گذاری در یک پرتفوی تنوع سازی شده: هدف از تشکیل صندوق ، جمع آوری سرمایه از سرمایه گذاران وتشکیل سبدی از دارایی ها و مدیریت این سبد می باشد. این صندوقها با بهره گیری از مدیران مجرب و متخصص در پی ایجاد یک پرتفوی بهینه از دارایی ها است تا با پذیرش کمترین ریسک به بیشترین بازدهی ممکن دست یابد. سرمایه گذاران می توانند حتی با سرمایه مزایای صندوق‌های قابل معامله اندک از ویژگیهای یک پرتفوی متنوع استفاده نمایند. 3-کارآیی مالیاتی: همچنین به استناد مفاد تبصره 1 ماده 7 "قانون توسعه ابزارها و نهاده­ای مالی جدید در راستای تسهیل اجرای سیاست­های کلی اصل44 قانون اساسی "بابت نقل و انتقال واحدهای سرمایه­گذاری انواع صندوق­های سرمایه گذاری قابل معامله و صدور و ابطال آنها هیچگونه مالیاتی اخذ نمی­ گردد. 4-کاهش هزینه سرانه هر سرمایه گذار: صندوق ازجانب سرمایه گذاران کلیه امور مربوط از قبیل هزینه بکارگیری نیروی متخصص وگردآوری وتحلیل اطلاعات وگزینش سبد بهینه و همچنین کلیه امور اجرایی از قبیل دریافت سود سهام و کوپن اوراق بهادار را انجام می دهد. لذا کلیه هزینه های مربوطه بین سرمایه گذاران تقسیم شده و سرانه هزینه هر سرمایه گذار کاهش می یابد. 5-شفافیت بیشتر : NAV هر سهم برای صندوقهای قابل معامله در طول ساعات معاملاتی حداکثر هر دودقیقه یکبار وهمچنین در پایان روز بروز می شود که در مقایسه با صندوقهای سرمایه گذاری مشترک که فقط یکبار رد پایان روز NAV آنها بروز میشوند ، دارای شفافیت بیشتری هستند. همچنین قیمت معاملاتی سهام بسیاری از شرکت‌های سرمایه‌گذاری بسیار کمتر یا بیشتر از خالص ارزش دارایی آنهاست، اما ETF ها این مشکل را برطرف می‌کنند و به شرکت‌های سرمایه گذاری کمک می‌کند مزایای صندوق‌های قابل معامله که خالص ارزش دارایی را به روش ETF ها محاسبه کند که شفافیت بیشتری دارد. 6- امکان نقد شوندگی بالا ومشارکت بازارگردانها: با توجه به امکان خرید وفروش مانند سهام ، سرمایه گذاران در طول ساعات معاملاتی میتوانند سهام خود را فروخته ونهایتا 3 روز کاری بعد وجه مورد نظر قابل دسترس خواهد بود. در حالی که درصندوقهای سرمایه گذاری مشترک با توجه به فرآیند ابطال که نیاز به مراجعه حضوری وتکمیل درخواست ابطال دارد ممکن است دسترسی به وجه نقد تا 7روز به طول بینجامد. همچنین می توان بیان نمود که با مشارکت بازار گردانها این نوع اوراق نسبت به سهام عادی از ریسک نقد شوندگی کمتری برخوردارند.بازار گردانها یکی از ارکانهای این نوع صندوقها می باشند که کمک بسزایی در رفع موانع گره های معاملاتی و صف های طویل خرید وفروش می نمایند که قابلیت نقدینگی را بشدت افزایش می دهند. 7- ارزان تر بودن آنها نسبت به صندوقهای سرمایه گذاری: با توجه به اینکه ارزش اسمی هر واحد10000ریال تعیین می گردد، لذا این امکان را فراهم می نماید تا با مبالغ کمتر نیز سهام این صندوقها را نیز خریداری نمود. 8- مناسب هم برای سرمایه گذاری کوتاه مدت و هم برای سرمایه گذاری بلند مدت : با توجه به اینکه مانند یک سهام قابلیت معامله ونقدینگی بالادر طول روز را دارا میباشد وهمچنین انعطاف پذیری قیمتها در طول روز وامکان استفاده از همه تکنیکهای رایج در معاملات سهام ، برای سرمایه گذاران با دید کوتاه مدت نیز مناسب می باشد. لازم به ذکر است که هدف از تشکیل چنین صندوقهایی سرمایه گذاری در ترکیبی بهینه از دارایی های متنوع جهت دستیابی به بالاترین بازدهی ممکن وبا پذیرش کمترین ریسک در میان مدت وبلند مدت می باشد. لذا خرید این نوع اوراق نیز به سرمایه گذاران با دید بلند مدت توصیه میشود. بطوریکه این نوع صندوقها درجهان مورد استقبال گسترده جهت طرحهای بازنشستگی وسرمایه گذاری بلندمدت قرارگرفته است. در جدول زیر مهمترین تفاوتهای بین صندوقهای قابل معامله وصندوقهای سرمایه گذاری مشترک ذکر گردیده است ETFs صندوقهای سرمایه گذاری مشترک شفافیت NAV هر دودقیقه یکبار بروز میشود. در پایان هرروز یکبار بروز میشود. قابلیت نقدشوندگی در طول روز مثل سهام عادی قابلیت فروش ونقدشوندگی بالا دارد که نهایتا تا 3 روز کاری مبلغ فروش قابل دسترس است. با توجه به فرآیند ابطال که نیاز به مراجعه وتکمیل درخواست ابطال دارد ممکن است تا 7روز به طول بینجامد. همچنین مهمترین تفاوتهای بین ETF و سهام عادی بشرح زیر می باشد: مقایسه ETF و سهام ETFs سهام عادی مالیات طبق قانون معاف می باشد. مالیات 0.5 درصد ارزش فروش ریسک نوسانات بدلیل تنوع سازی پرتفوی ومشارکت بازار گردان بسیار کمتر است دارای نوسانات بیشتری می باشد. نقد شوندگی قابلیت نقدینگی بالا با مشارکت بازار گردانها و عدم وجود صفهای طویل و گره های معاملاتی ممکن است دچار صفهای طویل فروش وخرید وگره معاملاتی گردد. ساز وکار اجرایی صندوق: سوالات متداول: 1- چگونگی تعیین قیمت و حرکت قیمتی در طول روز: 2- هزینه های صندوق 3- ترکیب دارایی ها 4- نحوه خرید وفروش 1-چگونگی تعیین قیمت و حرکت قیمتی در طول روز: قیمت بازار سهام صندوقهای قابل معامله از طریق مکانیزم عرضه وتقاضا تعیین می شود. لذا این امکان وجود دارد تا بین NAV وقیمت بازار اختلافی بوجود بیاید. چند دلیل برای سرمایه گذاری در ETFs: 1- تنوع سازی بهتر: 2- عملکرد مناسب: 3- بازیابی وتغییرو تجدید ترکیب آسانتر برای سرمایه گذار 4-کارآیی مالیاتی 5-هزینه سرانه کمتر 6-ریسک ونوسانات کمتر 7-مناسب برای پس انداز بلندمدت وطرحهای بازنشستگی

صندوق‌ سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس (ETF) چیست؟

صندوق قابل معامله در بورس ETF یا Exchange-traded fund یکی از روش‌های ایمن برای سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در بورس است.

آیا برای سرمایه‌گذاری در بورس دانش کافی دارید؟ آیا زمان کافی برای بررسی سهام شرکت‌های مختلف را دارید؟ آیا می‌توانید بازارهای مختلف را زیر نظر بگیرید و زمان‌های مناسب برای ورود به آن را پیدا کنید؟

اگر پاسختان به سوال‌های مطرح شده منفی است، خواندن این مقاله می‌تواند برای شما سودمند باشد. اگر در خاطرتان باشد، در مقالات گذشته، انواع نهادهای مالی را معرفی کردیم. همچنین گفتیم که این نهادها، سازمان یا موسساتی هستند که نقش واسطه‌های مالی را اجرا می‌کنند. این واسطه‌های مالی باعث می‌شوند که سرمایه‌ها با سرعت بیشتر و با هزینه‌ا‌ی کمتر در گردش باشند. این نهادها باعث ایجاد ارتباط بین افرادی که مازاد منابع دارند و افرادی که با کمبود منابع مواجه هستند، می‌شوند.

همچنین اشاره شد که یکی از نهادهای مالی نسبتا جدید، صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله (ETF) هستند. در این مقاله قصد داریم شما را بیشتر با این صندو‌ق‌ها و مزایای آن آشنا کنیم. قبل از رفتن به سراغ ETFها اشاره‌ی کوچکی به صندوق‌های سرمایه‌گذاری و نحوه فعالیتشان خواهیم داشت.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری چه فعالیتی انجام می‌دهند؟

در مقاله آشنایی با صندوق‌های سرمایه‌گذاری، انواع مختلف این صندوق‌ها را معرفی کردیم. همچنین گفتیم که این صندوق‌ها وجوه دریافتی از مشتریان خود را در حوزه‌های مختلف سرمایه‌گذاری می‌کنند. این حوزه‌ها ممکن است سهام و یا حق تقدم سهام، پروژه‌های ساختمانی، طلا، ارز، انواع اوراق بهادار و هر‌چیزی که مشخصات آن در امیدنامه صندوق آورده شده است، باشد. صندوق‌های با درآمد ثابت، صندوق‌های سهامی و صندوق‌های جسورانه نمونه‌ای از صندوق‌های سرمایه‌گذاری بودند.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله بورسی (Exchange Traded Funds)

به صندوق‌هایی که واحدهای آن‌ها قابلیت معامله در بورس یا فرابورس را نیز دارند، صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله یا به اختصار (ETF) گفته می‌شود. عملکرد این صندوق‌ها به‌طور مستقیم به عملکرد دارایی‌های صندوق و مدیریت آن بستگی دارد. در حال حاضر واحدهای 43 صندوق سرمایه‌گذاری مختلف در بازار وجود دارد که برخی از آن‌ها در بورس و برخی دیگر در فرابورس فعال هستند. بیشتر صندوق‌های قابل معامله در بازار ما از نوع صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت هستند.

منظور از واحدهای سرمایه‌گذاری چیست؟

در یک صندوق سرمایه‌گذاری با توجه به نوع صندوق، در دارایی‌های متفاوتی سرمایه‌گذاری می‌شود. شما یک صندوق فرضی را در نظر بگیرید که 70 درصد دارایی‌هایش را در اوراق با درآمد ثابت، 20 درصد آن را در سهام شرکت‌های مختلف و 10 درصد باقی‌مانده را در طلا سرمایه‌گذاری کرده است، می‌توان گفت این شرکت یک پرتفوی (سبد سرمایه‌گذاری) متنوع برای خود ساخته است و ارزش این پرتفوی متنوع را به‌صورت واحد بفروش می‌رساند. خرید واحدهای صندوق فرضی ایکس مثل این است که شما با خرید یک دارایی، 70 درصد پول خود را در اوراق با درآمد ثابت، 20 درصد آن را در سهام شرکت‌های مختلف و 10 درصد را در طلا سرمایه‌گذاری کرده باشید.

صندوق‌هاتنوع در واحدهای سرمایه‌گذاری

تنوع در واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری

نحوه انجام معاملات ETF چگونه است؟

همانند خرید و فروش سهام، برای معامله کردن واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله نیز به کد بورسی نیاز دارید. با داشتن کد بورسی از طریق سامانه معاملاتی کارگزاری خود، می‌توانید به‌صورت آنلاین واحدهای این صندوق‌ها را معامله کنید. یکی از مزایای استفاده از این صندوق‌ها این است که شما می‌توانید هر زمان که خواستید بخش یا کلی از سرمایه‌گذاریتان را به فروش برسانید.

مزایای استفاده از ETF

سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها بسیار ساده است. با انتخاب این صندوق‌ها برای سرمایه‌گذاری شما با صرف زمان کمتر برای انتخاب سهام مناسب، می‌توانید پرتفویی متنوع را در قالب یک سهم داشته باشید. از دیگر مزایای این صندوق‌ها پایین بودن هزینه آن است. دلیل پایین بودن هزینه این صندوق‌ها این است که برای معامله در آن‌ها نیاز به صرف هزینه بابت بازاریابی نیست و تنها کارمزد انجام معاملات کاسته می‌شود. علاوه‌بر موارد ذکر شده در این صندوق‌ها بابت نقل و انتقال واحدهای سرمایه‌گذاری صدور و ابطال هیچ‌گونه مالیاتی اخذ نمی‌شود. دوره فعالیت این صندوق‌ها نامحدود بوده و محدودیتی بابت خرید تعداد واحدها وجود ندارد. دوره پرداخت وجه بازخرید نیز بین 3 تا 4 روز کاری است.

انتخاب صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله با درآمد ثابت به‌عنوان بخشی از پرتفوی شما، می‌تواند ریسک مربوط به سرمایه‌گذاری‌هایتان را کم کند و منجر به بهینه‌سازی پرتفوی شما (سبد سرمایه‌گذاری) شود.

چگونه از اعتبار این صندوق‌ها مطمئن شویم؟

با توجه به این‌که معاملات مربوط به واحدهای این صندوق‌ها در بورس انجام می‌شود می‌توان اطمینان داشت که نظارت کافی بر این صندوق‌ها وجود دارد. علاوه‌بر آن تعداد زیادی از این صندوق‌ها دارای ضامن نقدشوندگی و یا بازارگردان هستند. در صورتی که مدیر صندوق نتواند وجوه سرمایه‌گذاران را پرداخت کند این دو رکن مسئولیت بازپرداخت را به‌عهده می‌گیرند.

ارکان اصلی صندوق‌های سرمایه‌گذاری عبارتند از:

مجمع صندوق، مدیر صندوق، متولی صندوق، ضامن نقدشوندگی، بازارگردان، حسابرس، مدیر ثبت، کارگزاران صندوق، مدیر سرمایه‌گذاری صندوق . در ادامه قصد داریم دو رکن اصلی صندوق‌ها را توضیح دهیم و با کار آن‌ها آشنا شویم.

ضامن نقدشوندگی

یکی از ارکان صندوق‌های سرمایه‌گذاری ضامن نقد‌شوندگی است. در صورتی که مدیر صندوق نتواند در زمانی مشخص اصل پول سرمایه‌گذار و سود آن را پرداخت کند، مسئولیت پرداخت این مبالغ بر‌عهده‌ ضامن نقدشوندگی است.

برخی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری فاقد این رکن هستند. البته عدم وجود ضامن نقدشوندگی مشکل زیادی برای سرمایه‌گذاری ایجاد نمی‌کند. چون واحدهای این صندوق‌ها از نقدشوندگی بالایی برخوردارند و به راحتی می‌توان آن‌ها را در بورس معامله کرد. با این‌که رکن ضامن نقد‌شوندگی برای ایجاد صندوق سرمایه‌گذاری حذف شده است، اما هنوز تعداد زیادی از صندوق‌ها دارای ضامن هستند.

بازارگردان

از بازارگردان می‌توان بجای رکن ضامن نقدشوندگی استفاده کرد. بازارگردان‌ها معمولا یک کارگزاری یا شرکت مالی هستند که باعث تسهیل معاملات در بازار می‌شوند و مسئولیت نقدشوندگی واحدهای سرمایه‌گذاری را بر‌عهده دارند. به‌طور کلی بازارگردان‌ها با حجم زیادی از اوراق بهاداری که در دست دارند موظف هستند تا عرضه و تقاضا واحدها را به تعادل برسانند. در دوران رکود اگر این واحدهای سرمایه‌گذاری خریداری نداشته باشند، بازارگردان باید این اوراق را خریداری کنند. به‌طور کلی بازارگردان‌ها از ایجاد صف‌های خرید و فروش جلوگیری می‌کنند.

تابلو معاملاتی این صندوق‌ها کمی متفاوت از تابلو معاملاتی شرکت‌های سهامی است. شکل زیر تابلو معاملاتی یکی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت را نشان می‌دهد. خوب به تابلو نگاه کنید، چه چیزهای متفاوتی در آن می‌بینید؟

تابلوی صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس با درآمد ثابت

تابلوی صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس با درآمد ثابت

تفاوت تابلو این صندوق‌ها با تابلو شرکت‌های سهامی در این است که، در تابلوی صندوق‌ها بجای EPS و P/E شما نماد NAV را می‌بینید. NAV یا ارزش خالص دارایی‌های این صندوق‌ها به‌طور لحظه‌ای بروز رسانی می‌شود.

NAV چیست؟

کلمه NAV یا ناو به معنای خالص ارزش دارایی‌ها است و از عبارت Net Asset Value گرفته شده. در واقع NAV هر صندوق بیانگر این است که اگر مدیر صندوق تمامی بدهی‌ها و هزینه‌های صندوق را پرداخت کند، به‌ازای هر واحد، چقدر دارایی باقی می‌ماند. قیمت بازاری این صندوق‌ها توسط فرایند عرضه و تقاضای بازار مشخص می‌شود.

برای سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها به چه مواردی باید توجه کنیم؟

مهم‌ترین موردی که در انتخاب صندوق باید به آن توجه کرد، نحوه‌ی عملکرد صندوق طی دوره‌های مختلف است. تنها با مشاهده خالص ارزش دارایی‌های یک صندوق طی چند روز نمی‌توانید نحوه عملکرد آن‌ها را مشخص کنید، اما بازدهی سالانه صندوق‌ها می‌تواند روشی مناسب برای ارزیابی عملکرد صندوق باشد.

بیشتر صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله، فاقد سود تقسیمی هستند. در صورتی که صندوق، از طریق سرمایه‌گذاری‌هایش سود کند، NAV آن یا ارزش خالص دارایی‌های آن افزایش می‌یابد در نتیجه قیمت هر واحد آن رشد می‌کند.

بعضی از مزایای صندوق‌های قابل معامله صندوق‌ها وجود دارند که بین سهامدارانشان مقداری سود نقدی تقسیم می‌کنند. تقسیم سود نقدی باعث خروج وجه نقد از صندوق می‌شود و می‌تواند NAV صندوق را کاهش دهد. اما این کاهش NAV به معنی ضرر سرمایه‌گذاران این صندوق‌ها نیست.

واحدهای این صندوق‌ها نسبت به سهام شرکت‌های معمولی که در بورس یا فرابورس معامله می‌شوند، آرام‌تر رشد می‌کنند اما ریسکشان نیز به مراتب پایین‌تر از سهام شرکت‌های بورسی است.

این صندوق‌ها مانند سهم‌های موجود در بازار، دارای یک نماد معاملاتی هستند. با جستجوی نام و یا نماد این صندوق‌ها در سایت tsetmc.com می‌توانید صفحه معاملاتی مربوط به این صندوق‌ها را ببینید. واحدهای این صندوق‌ها همانند سهم‌های موجود در زمان کاری بازار معامله می‌شوند. نحوه‌ی خرید و فروش واحدهای این صندوق‌ها نیز، همانند ساز‌و‌کار خرید و فروش سهام است.

هر صندوق سرمایه‌گذاری دارای یک سایت مجزا است که تمامی اطلاعات مربوط به آن صندوق را می‌توان در آن دید. برای مثال در تصویر زیر، می‌توانید اطلاعات مربوط به سرمایه‌گذاری در یکی از صندوق‌ها را ببینید.

اطلاعات مربوط به یک صندوق‌ سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت

اطلاعات مربوط به یک صندوق‌ سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت

در قسمت بالا راجع‌به NAV صحبت کردیم. هر صندوق سرمایه‌گذاری دارای سه قیمت صدور، ابطال و قیمت آماری است در ادامه به توضیح هر کدام از مزایای صندوق‌های قابل معامله این موارد می‌پردازیم.

قیمت صدور هر واحد یا NAV صدور

اگر افراد جدیدی تمایل به سرمایه‌گذاری در واحدهای صندوق را داشتند، واحدها با قیمت صدور به آن‌ها فروخته می‌شود که به آن NAV صدور نیز گفته می‌شود. با دقت به جدول بالا می‌بینید که قیمت صدور هر واحد کمی بیشتر از قیمت ابطال یا آماری آن است.

در واقع سرمایه‌گذار تازه وارد یک پولی را به صندوق می‌دهد و از او تقاضای خرید واحد‌های صندوق را می‌کند. صاحبان این صندوق‌ها برای انجام این کار مبلغی را به‌عنوان کارمزد دریافت می‌کنند. کارمزد دریافت شده از خریدار دلیل بالاتر بودن قیمت صدور هر واحد از قیمت یا ارزش ابطال آن است.

قیمت ابطال هر واحد یا NAV ابطال

وقتی شخصی قصد می‌کند که واحدهای صندوق را فروخته و وجوه نقد حاصل از آن را از صندوق خارج کند، به اصطلاح می‌گوییم که آن فرد قصد ابطال واحدهای خود را دارد. زمانی که شخص واحدهای صندوق را ابطال می‌کند، مدیر صندوق فرض می‌کند که قسمتی از دارایی‌های صندوق فروخته شده و پس از کسر کارمزد معاملات از آن، سرمایه‌گذار می‌تواند پول و سرمایه خود را برداشت کند.

قیمت آماری هر واحد یا NAV آماری

در برخی مواقع ممکن است مقداری از دارایی‌های صندوق مثل سهام قابلیت خرید یا فروش نداشته باشند، بنابراین نمی‌شود قیمت واقعی این سهم‌ها را مشخص کرد. در شرایطی این‌چنین که محاسبه تعیین قیمت خرید و فروش امکان ‌پذیر نیست، به مدیران صندوق این اختیار داده شده است که ارزش حدودی این سهم‌ها را تخمین بزنند و آن را تعدیل کنند. در چنین شرایطی NAV محاسبه شده، مبنای تعیین قیمت صدور و ابطال NAV در نظر گرفته می‌شوند. همچنین اگر مدیر هیچ‌ کدام از سهم‌های موجود در سبد سرمایه‌گذاری را تعدیل نکند در این صورت NAV آماری با NAV ابطال با هم برابر هستند.

جمع‌بندی

صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله که به اختصار به آن‌‌ها ETF نیز می‌گویند، از نهادهای مالی جدید هستند. این صندوق‌‌ها بعضی از ویژگی‌های صندوق‌ با درآمد ثابت و مقداری از ویژگی‌های صندوق با درآمد متغیر را با هم دارند. سهام این صندوق‌ها همانند سهام سایر شرکت‌های فعال در بورس در طول روز مورد معامله قرار می‌گیرد. سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها باعث می‌شود که شما با صرف زمان کمتر برای انتخاب سهام مناسب، پرتفویی متنوع را در قالب یک سهم داشته باشید.

نظرات ارزشمند شما

لطفا اگر این مقاله برایتان مفید بود و یا نظری درباره آن داشتید، در انتهای همین صفحه نظر خود را ثبت کنید.



اشتراک گذاری

دیدگاه شما

اولین دیدگاه را شما ارسال نمایید.