آغاز فاز خرسی بازار سرمایه


آغاز فاز خرسی بازار سرمایه

وجود دو دستگی میان فعالان بازار مسکن درباره ارزیابی وضعیت بازار طی هفته‌های اخیر، موجب بروز یک حس دوگانه میان طرف‌های درگیر بازار اعم از طرف عرضه و واسطه‌های ملکی شده است.

روزنامه دنیای اقتصاد: وجود دو دستگی میان فعالان بازار مسکن درباره ارزیابی وضعیت بازار طی هفته‌های اخیر، موجب بروز یک حس دوگانه میان طرف‌های درگیر بازار اعم از طرف عرضه و واسطه‌های ملکی شده است.

در حالی که گروهی اعتقاد دارند بازار معاملات ملک در چند هفته اخیر دوباره به رکود مبتلا شده است، عده دیگری از فعالان بازار به این باور نرسیده‌اند و مختصات پیش‌رونق را همچنان در بازار حاکم می‌دانند. قطعا این دو حس متناقض نمی‌تواند به‌صورت توامان صحیح باشد؛ اما کدام‌یک از این احساسات دوگانه به واقعیت نزدیک‌تر است و چرا این حس دوگانه در بازار شکل گرفته است؟

برابر تازه‌ترین آمار اعلام شده از سوی رئیس اتحادیه مشاوران املاک کشور، طی ۱۷ روز نخست آبان ماه امسال حجم معاملات مسکن با رشد هشت درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته روبه‌رو شده که موید استمرار پیش‌رونق است. با این حال بررسی «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد وجود دو عامل موجب شده که برخی از فعالان بازار مسکن به این باور نادرست برسند که بازار به فاز رکود بازگشته است؛ نخست انتظار وقوع رونق و افزایش حجم معاملات ماهانه به ۱۸ هزار فقره بوده است که چون بازار همچنان مسیر پیش‌رونق را به‌صورت آهسته و تدریجی به دور از هرگونه هیجان منفی طی می‌کند، محقق نشده و موجب تلقی نادرست بازگشت به رکود شده است. علت دوم نیز ریزش پاییزی حجم معاملات در مهرماه است که هر سال به شکل سنتی و به دلیل تغییر شرایط فصلی رخ می‌دهد.

علائم اولیه خروج بازار از فاز رکود و سیگنال‌های حاکم شدن پیش‌رونق در بازار مسکن از اواخر پاییز سال گذشته با آغاز رشد مثبت حجم معاملات نمایان شد و در اواسط فصل بهار به شکل محسوس‌تری خود را نشان داد. تداوم حدودا یکساله رشد مثبت حجم معاملات و اوج‌گیری آن در میانه تابستان با افزایش ۳۸ درصدی حجم معاملات در مردادماه نسبت به مدت مشابه سال گذشته موید استمرار پیش‌رونق بود، کمااینکه بررسی‌های میدانی «دنیای اقتصاد» در طول فصول گذشته نیز نشان‌دهنده ارزیابی مثبت مشاوران املاک از وضعیت عمومی بازار و تایید فاز پیش‌رونق از سوی این گروه بود. اما طی چند هفته اخیر میان فعالان بازار ملک دودستگی ایجاد شده به نحوی که عده‌ای معتقدند بازار همچنان روزهای پیش‌رونق را سپری می‌کند اما در مقابل گروه دیگری این گزاره را رد و ادعا می‌کنند بازار ملک بار دیگر به رکود دچار شده است. بروز این دوگانگی دو علت دارد. علت نخست را باید قبل از هر چیز در وضعیت عمومی بازار هنگام تغییر فاز جست‌وجو کرد.

اواخر پاییز سال گذشته پس از تداوم ۳۰ ماهه رکود در بازار معاملات مسکن، رشد حجم معاملات از سر گرفته شد به نحوی که شمار معاملات ماهانه از حدود ۱۰ هزار فقره با یک جهش ۱۱ درصدی به سطح ۱۲ هزار فقره رسید. طبعا در شرایطی که بازار بعد از یک رخوت بلندمدت، تحرکات تازه‌ای را تجربه می‌کند، نتایج آن بسیار ملموس‌ خواهد بود. به عبارت دیگر، بهبود وضعیت عمومی بازار مسکن هنگام تغییر فاز، محسوس‌تر از زمانی است که فرآیند رشد معاملات به‌صورت تدریجی در طول دوره زمانی بلندمدت طی می‌شود. از این‌رو عرضه‌کنندگان و واسطه‌های ملکی در نیمه دوم سال گذشته خروج بازار از رکود را کاملا حس کردند و تاثیر خوشایند آن در ذهن فعالان بازار مسکن ثبت شد، اما از آنجا که بازار اکنون آغاز فاز خرسی بازار سرمایه بیش از دو فصل است که در فاز پیش‌رونق مانده و چون انتظار فعالان بازار ملک مبنی بر اینکه در پایان تابستان، بازار وارد فاز رونق شود و شمار معاملات ماهانه به سطح ۱۸ هزار فقره برسد، عملا محقق نشده است، برای گروهی از واسطه‌های ملکی و سازندگان این تصور پیش آمده که بازار دوباره به رکود مبتلا شده است.

در واقع تلقی آنها این است که بازار سال گذشته همین موقع وضعیت بهتری داشته و به همین دلیل دچار نوعی نارضایتی شده‌اند؛ در حالی که این تلقی صرفا از تغییر فاز ناگهانی سال گذشته نشأت گرفته و اکنون بازار همچنان حرکت آهسته به سمت رونق را ادامه می‌دهد.دومین علت بروز این حس دوگانه در بین فعالان بازار مسکن، ریزش پاییزی حجم معاملات در مهرماه است. روند مثبت معاملات مسکن طی ماه‌های اخیر به‌صورت مداوم ادامه پیدا کرد و در فصل طلایی نقل‌وانتقالات ملکی به اوج خود رسید به نحوی که در ماه‌های تیر، مرداد و شهریور رشد حجم معاملات مسکن دو رقمی و به ترتیب ۳۱، ۳۸ و ۱۴ درصد بوده است.

رشد متوسط ۲۰ درصدی معاملات مسکن در نیمه اول امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته نیز موید بهبود حال عمومی بازار ملک است، اما با تغییر فصل و ورود به پاییز به‌طور سنتی به دلیل شرایط فصلی، حجم معاملات با کاهش ۱۱ درصدی نسبت به ماه مشابه پارسال روبه‌رو شد. این ریزش پاییزی اتفاق تازه‌ای در بازار ملک به شمار نمی‌رود؛ چراکه هر ساله همزمان با آغاز سال تحصیلی جدید و شروع فصل پاییز، معاملات مهرماه نسبت به شهریور ماه رشد منفی را تجربه می‌کند. بررسی «آغاز فاز خرسی بازار سرمایه دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد حجم معاملات مسکن در مهر ماه امسال نسبت به شهریور ۲۸ درصد کاهش داشته است کما اینکه معاملات مهر سال گذشته نسبت به شهریورماه نیز رشد منفی ۲۱ درصد را تجربه کرد.

رشد معاملات در نیمه اول آبان

از سوی دیگر اگر قرار بود این ریزش نشانه‌ای برای بازگشت رکود باشد، طبعا باید در آبان‌ماه نیز شاهد رشد منفی حجم معاملات باشیم، اما حسام عقبایی، رئیس اتحادیه مشاوران املاک کشور در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد»، از رشد ۸ درصدی حجم معاملات مسکن در تهران طی ۱۷ روز نخست آبان‌ماه نسبت به مدت مشابه سال گذشته خبر داد. عقبایی با تایید شکل‌گیری پیش‌رونق در بازار معاملات مسکن، اظهارات دولت درخصوص خروج از رکود را تایید کرد و گفت: از ابتدای امسال تاکنون بازار ملک رشد متوسط ۱۸ تا ۲۰ درصدی را تجربه کرد. وی با اعلام آمار انعقاد هشت هزار و ۱۳۵ فقره قرارداد خرید و فروش در ۱۷ روز نخست آبان‌ماه در تهران، از رشد هشت درصدی این رقم نسبت به معاملات صورت گرفته در دوره مشابه سال گذشته (هفت هزار و ۵۵۸ فقره) خبر داد که این سیر صعودی موید استمرار پیش‌رونق است.

عقبایی معتقد است تا زمانی که رشد حجمی معاملات به سطح ۵۰ درصد نرسد، عموم فعالان بازار مسکن تغییر مثبت وضعیت بازار را آن‌چنان که باید، حس نمی‌کنند. وی با بیان اینکه وضعیت بازار مسکن در کشور نیز اغلب متاثر از پایتخت است، گفت: قاعدتا پیش‌رونق و رونق ابتدا در تهران و سپس در شهرهای بزرگ حس می‌شود و در نهایت به دیگر شهرها تسری می‌یابد. با این حال هنوز رشد معاملات در کشور همپای تهران نیست. البته پیش‌بینی مسوولان حوزه مسکن این است که در ماه‌های آتی پیش‌رونق به سایر شهرها تسری خواهد یافت.

علت دوم ریزش پاییزی

اگرچه آمارها موید کاهش حجم معاملات در مهر ماه به شکل سنتی است اما بررسی فعل‌وانفعالات بازار نشان می‌دهد پای علت دومی هم در میان است. شمار معاملات مهرماه نسبت به مدت مشابه سال گذشته با تنزل ۱۱ درصدی روبه‌رو شده است که بخشی از این ریزش ناشی از کمبود فایل‌های مناسب از نظر طرف تقاضا است. واسطه‌های ملکی اذعان می‌کنند که در سه ماه تابستان اکثر قریب به اتفاق فایل‌های مناسب از نظر متقاضیان خرید معامله شده است. از این رو در مهرماه با وجود تمایل طرف تقاضا به ادامه حضور موثر در بازار، کاهش چشمگیر فایل مناسب موجب شد، متقاضیان خانه مطلوب خود را پیدا نکنند و اصطلاحا دست خالی از بازار برگردند. به بیان دیگر در مهرماه سال گذشته تمایل به معامله نسبت به تابستان کاهش یافته بود، در حالی که در مهر امسال این تمایل همچنان در بازار وجود دارد اما از آنجا که فایل‌های مناسب در اوج تابستانه پیش‌رونق خرید و فروش شده‌اند، تعداد فایل‌های ارزنده از نظر خریداران کمتر شده و در نتیجه سهم حضور موثر آنها در بازار نیز کاهش یافته است. در عین حال تکمیل واحدهای نوساز و ورود تدریجی آنها به بازار مانع از استمرار این وضعیت خواهد شد.

اثر مثبت حس دوگانه

وجود حس دوگانه رکود ـ‌ پیش‌رونق در بازار معاملات ملک نه تنها ضرری ندارد، بلکه می‌تواند مفید هم باشد. به‌طور کلی سیر تدریجی پیش‌رونق به نفع بازار و به ویژه به نفع طرف تقاضا است، چراکه از بروز هرگونه هیجان منفی و شکل‌گیری حباب قیمتی در بازار جلوگیری می‌کند. از طرفی زمانی که طرف عرضه متاثر از شرایط کنونی تشخیص دهد که ممکن است بازار دوباره در خواب زمستانی فرو برود و رکود موجب کاهش حجم معاملات شود، در قیمت‌گذاری بالاتر تجدیدنظر می‌کند و ترجیح می‌دهد با نرخ معقول‌تر ملک خود را در شرایط کنونی بازار عرضه کند. بر این اساس می‌توان این گزاره را تایید کرد که وجود حس دوگانه مذکور به نفع آینده بازار مسکن تمام می‌شود.

سهام، شانس اول رونق بازارها؟

بورس تهران در شرایطی هفته کم‌هیجانی را پشت‌سر می‌گذارد که بازارهای ارز و سکه و همچنین بازارهای جهانی نوسانات پردامنه‌ای را تجربه می‌کنند. تلاش برای کشف نشانه‌های قطعی‌تر از آثار تحریم از یکسو و انتظار برای عملگرایی بیشتر سیاست‌گذار ازسوی دیگر، فضای احتیاطی را بر معاملات بورس چیره ساخته است.

به گزارش فیدوس: بورس تهران در شرایطی هفته کم‌هیجانی را پشت‌سر می‌گذارد که بازارهای ارز و سکه و همچنین بازارهای جهانی نوسانات پردامنه‌ای را تجربه می‌کنند. تلاش برای کشف نشانه‌های قطعی‌تر از آثار تحریم از یکسو و انتظار برای عملگرایی بیشتر سیاست‌گذار ازسوی دیگر، فضای احتیاطی را بر معاملات بورس چیره ساخته است. با وجود این، مولفه‌های فوق می‌توانند سوخت صعود دوباره سهام را مهیا کنند؛ بهبود شرایط در رابطه با این متغیرها می‌تواند بار دیگر بورس را به مقصدی جذاب برای سرمایه‌گذاری تبدیل کند.

دادوستدهای دیروز بازار سهام جدا از حاشیه‌های مرتبط با اختلال در هسته معاملات روندی رخوتناک داشت. حجم و ارزش محدود معاملات در کنار تغییرات نامحسوس شاخص کل، نشانه‌هایی از روزهای کم‌هیجان اخیر بورس تهران است. خالص تغییرات نماگر کل بازار سهام طی ۴ جلسه معاملاتی اخیر تنها ۶۲۵ واحد در جهت منفی و متوسط ارزش معاملات خرد بورسی در این بازه زمانی، حدود ۳۸۰ میلیارد تومان بوده است که در این میان ارزش معاملات روز گذشته حد پایین را مشخص می‌سازد. اگرچه شاخص سهام از ابتدای هفته روند کم‌نوسانی را پشت سر گذاشته بود، اما فشار عرضه در پایان معاملات دیروز قیمت‌ها را تحت فشار قرار داد و دامنه تغییرات شاخص کل را کمی گسترده‌تر ساخت. در میان معاملات کم‌نوسان اکثر گروه‌های بازار، این فشار در صنایعی همچون فرآورده‌های نفتی ملموس‌تر بود؛ جایی که تغییرات قیمت نفت در بازارهای جهانی به‌صورت روزانه در روند قیمت سهام انعکاس پیدا کرد. در سایر گروه‌های پرنوسان روزهای اخیر، همچون خودروسازان و بانک‌ها، شاهد معاملات کم‌دامنه‌تری نسبت به روزهای گذشته بودیم. به علاوه آنکه پیشروی نمادهای هم‌گروه در مسیرهای متفاوت، خود از درنگ بیشتر معامله‌گران تا بروز نشانه‌های قطعی‌تر خبر می‌دهد. در رابطه با آغاز فاز خرسی بازار سرمایه دو گروه مذکور این قطعیت همچنان منوط به رویکرد سیاست‌گذار است.

کم‌هیجانی معاملات صنایع مختلف بازار را می‌توان در چند عامل مختلف ریشه‌یابی کرد. روند روزهای اخیر معاملات گویای آن است که در شرایط فعلی چهار بازیگر عمده در بازار سهام ایفای نقش می‌کنند؛ عواملی که روند آتی بورس را در اختیار دارند و رصد آنها برای فعالان این بازار ضروری است: بازارهای موازی نظیر ارز و سکه، بازارهای جهانی، تحریم‌ها و سیاست‌گذاری‌های داخلی. برخی از این متغیرها به‌صورت آنی و مستقیم بر معادلات بورسی تاثیر می‌گذارند؛ برخی تا حدودی در قیمت سهام پیشخور شده‌اند و رویکرد معامله‌گران به برخی دیگر کاملا محافظه‌کارانه است. روزهای کم‌نوسان و همراه با رخوت بورسی با نوسان‌های پردامنه بازارهای موازی و همین‌طور بازارهای متلاطم جهانی همزمان شده است. در مقابل، انتظار برای آشکار شدن اثر تحریم بر عملکرد شرکت‌ها و همین‌طور اقدامات عملی سیاست‌گذار فاز احتیاط را در معاملات پررنگ کرده است.

بازار های سکه و ارز به‌عنوان مهم‌ترین رقبای بورس در ماه‌های اخیر، روزهای پرنوسانی را تجربه می‌کنند و این نوسانات عموما در مسیر اصلاح قیمت‌ها جریان داشته است. طی روزهای اخیر نرخ دلار در معاملات غیررسمی از مرزهای فراتر از ۱۲ هزار به نزدیکی سطح حساس ۱۰ هزار تومان رسیده است. حضور پررنگ‌تر بازارساز، توانسته مسیر هیجان را در این بازار کاملا معکوس کند؛ به نحوی که اخبار از شیوع فشار فروش در این بازارها خبر می‌دهد. با این حال باید امید داشت که قدرت‌نمایی بازارساز، به خروج آن از مسیر منطقی منتهی نشود و اقدامات اصلاحی بعدی در دستور کار قرار گیرند. این اقدامات که در ادامه به برخی از آنها آغاز فاز خرسی بازار سرمایه اشاره خواهد شد در تثبیت و حفظ آرامش این بازار نقشی اساسی خواهند داشت. در تفسیر نحوه اثرگذاری بازارهای موازی بر روند عمومی سهام، اختلاف زاویه‌های دید مشهود است؛ به این ترتیب که برخی فعالان بازار سهام، کاهش نرخ ارز را از دلایل اصلی قرار گرفتن شاخص کل بورس در مسیر نزولی بر‌می‌شمارند و در مقابل عده کثیری از کارشناسان اتفاق نظر دارند که بازار سهام در مقیاس عمومی خود را با نرخ‌های ارز در بازار غیررسمی هماهنگ نکرده بود که قرار گرفتن دلار در مسیر اصلاح، ریزش سهام را توجیه کند.

در نگاهی جزئی‌تر باید در نظر داشت که درآمدهای عمده ارزی حاصل از صادرات شرکت‌های بورسی با نرخ ارز در سامانه نیما تسعیر شده و اصلاح نرخ دلار در بازارهای غیررسمی تغییر قابل‌ملاحظه‌ای در نرخ نیمایی به جا نگذاشته است. در این بین، صنایع و شرکت‌های معدودی از عرضه ارز خود با نرخ‌های محدودشده معاف بوده‌اند که در رابطه با این شرکت‌ها در نظر آغاز فاز خرسی بازار سرمایه گرفتن اصلاح نرخ ارز ضروری است؛ با وجود این تعداد و ارزش بازار این شرکت‌ها در قیاس با کل بازار، بسیار اندک است. در حدی که نمی‌توان تغییرات شاخص کل طی یک ماه اخیر را به افت نرخ ارز نسبت داد. در این بین، گاه فرضیه‌ای مطرح می‌شود که رشد قیمت سهام گروه‌های بزرگ و کالا‌محور را منتج از انتظار برای رشد همزمان نرخ نیمایی با رشد نرخ ارز در بازار آزاد عنوان می‌کند. با این حال نگاهی به فهرست اثرگذارترین صنایع بر تغییرات شاخص کل و برآورد سودآوری آنها در حالت محافظه‌کارانه صحت این فرضیه را به‌طور کامل رد می‌کند. مد نظر قرار دادن وضعیت بازارهای موازی در میان‌مدت سیگنالی از میزان جذابیت بازار سهام به دست می‌دهد. کاهش جذابیت سایر بازارهای رقیب می‌تواند به‌صورت فرصتی برای جذب نقدینگی سرگردان توسط بازار سرمایه خودنمایی کند. با از دست رفتن امکان کسب سود ملموس و بالا رفتن ریسک در مقاصد فعلی سرمایه‌گذاری، اکثر معامله‌گران به دنبال بازار مناسب دیگری برای ورود می‌گردند؛ سوالی که هم‌اکنون نیز مکرر در میان دارندگان وجوه نقد تکرار می‌شود.

علاوه بر بازار ارز و سکه، سایر بازارها نیز طی برهه‌های اخیر با تهدید‌های خاص خود مواجه بوده‌اند. بازار مسکن پس از رشد قابل‌توجه قیمت‌ها و عقب‌نشینی ملموس تقاضا با ریسک شدید نقدشوندگی مواجه است. دلالان بازار خودرو نیز اخیرا در سایه تهدید آزادسازی قیمت این محصولات قرار گرفته‌اند و در نهایت، نرخ سود سپرده‌های بانکی-که به نوعی معیار سنجش سود بدون ریسک در کشور است- با توجه به ساختار معیوب این نظام، امکان رشد بیش از پیش ندارد. اخیرا رئیس بانک مرکزی نیز از اقدام آغاز فاز خرسی بازار سرمایه جدی برای مقابله با دریافت سپرده با نرخ سودهای بالاتر از ۲۰ درصد توسط بانک‌ها سخن گفته است. در این شرایط در صورتی که سایر عوامل بتوانند به‌عنوان پشتوانه بازار سهام یا چاشنی حرکت صعودی آن عمل کنند می‌توان به هدایت خودکار نقدینگی به این بازار امیدوار بود.

روند قیمت‌ها در بازارهای جهانی متغیری است که طی هفته‌های اخیر واکنشی آنی و مستقیم بر قیمت‌ها در بازار سهام دارد. پس از به روز شدن بازار با نرخ‌های جدید ارز، مجددا تغییرات قیمتی کالاهای پایه مرتبط با بازار سرمایه کشور، به فهرست اولویت‌های عوامل اثرگذار بر سودآوری شرکت‌ها بازگشته است. در روزهای ابتدایی هفته گذشته خبر توافق اولیه آمریکا و چین برای پایان دادن به جنگ تجاری توانست روند بازارهای مرجع را معکوس کند و به مسیر صعود بازگرداند. با این حال، این روند دیرپا نبود و به سرعت تحت‌الشعاع اختلافات دو غول تجاری در شکل‌هایی دیگر قرار گرفت. دستگیری مدیر مالی شرکت هوآوی به درخواست آمریکا و آغاز فاز خرسی بازار سرمایه به بهانه نقض تحریم‌ها علیه ایران، واکنش طرف چینی را در پی داشته است. مناقشات اخیر دو طرف مجددا امیدها برای رسیدن به توافقی زودرس را کم‌رنگ می‌کند و این موضوع بر چشم‌انداز تقاضای کالاهای پایه اثری قابل‌توجه دارد. در عین حال نتایج جنگ تعرفه‌ای، در آمارهای اقتصادی این کشورها، به‌خصوص چین، در حال نمایان شدن است و البته این نتایج نیز عمدتا نشان از آن دارد که پایان‌ناپذیری این جنگ می‌تواند رکود اقتصادی دنیا را زودتر از انتظار در پی داشته باشد. چنان که گفته شد روند نزولی قیمت کالاهای پایه و مرتبط با بازار سهام کشور می‌تواند چشم‌انداز سودآوری صنایع وابسته را تحت تاثیر شدید قرار دهد. در قالب کلی و در تعیین جهت عمومی بازار سهام در آینده، فرجام جنگ تجاری به شدت تعیین‌کننده خواهد بود؛ به نحوی که رشد یا ریزش ملموس این بازارها می‌تواند در جذب یا گریز سرمایه از این بازار مشخصا تاثیرگذار باشد. با این حال در روندهای کوتاه‌مدت و در قالب جزئی باید در نظر داشت که روندهای اصلاحی و ریزشی فعلی بعضا با مقیاسی به شدت بزرگ‌تر در قیمت سهام دیده شده است و در ادامه مسیر تنها داشتن تحلیل‌های کمّی و دقیق می‌تواند نشان دهد که ارزندگی سهام آیا با تهدید جدی روبه‌رو است یا خیر. در واقع در رابطه با سهام شرکت‌های صادرات‌محور لازم است تا سهامداران نرخ‌های سربه‌سر ارزندگی و همین‌طور سودآوری را مدنظر قرار دهند. تعیین مرزهای حساس قیمتی می‌تواند در تعیین رویکرد سهامداری فعالان بازار راهنمای بسیار کارآیی باشد.

تحریم‌ها می‌توانند در سه مورد صادرکنندگان را تحت‌الشعاع قرار دهند: مقادیر فروش، میزان تخفیف و حمل‌ونقل محصولات. آبان، نخستین ماه از دور جدید تحریم‌های آمریکا علیه کشور بود؛ با این حال گزارش‌های ماهانه شرکت‌های بورسی نشانه نگران‌کننده‌ای از اثرگذاری تحریم‌ها در رابطه با مقادیر فروش به دست نمی‌دهد. تنها در رابطه با برخی محصولات خاص، مانند گازهای مایع، عدم فروش و کاهش محسوس مقادیر فروش تامل‌برانگیز بود که در این رابطه نیز به نظر می‌رسد دلایل اصلی آن به محدودیت ارسال محصول و نه کمبود تقاضا باز‌می‌گردد.

گزارش‌های روزانه گمرک کشور نیز نشان از آن دارد که حتی در رابطه با این محصولات، نقش محدودیت‌های مذکور کمرنگ شده و روند صادرات محصول از سر گرفته شده است. با این حال برای اطمینان از این روند رصد گزارش‌های ماه آذر از اهمیت شایانی برخوردار است. تخفیف در فروش محصولات نیز بسته به نوع محصول می‌تواند متفاوت و اثرگذار باشد. با این حال رصد نرخ‌های فروش در گزارش‌های ماه قبل نشان از آن دارد که تحریم‌ها، تخفیف خارج از عرفی را بر شرکت‌های صادراتی تحمیل نکرده است و بنگاه‌هایی که نرخ فروشی کمتر از نرخ‌های متوسط ماهانه را ثبت کرده‌اند، سابقه فروش با تخفیف در شرایط معمول را نیز دارند. اما مشهودترین اثری که تحریم‌ها بر شرکت‌های صادرات‌محور گذاشته به هزینه حمل و نقل باز‌می‌گردد. محدودیت‌های بیمه‌ای برای کشتی‌های حمل‌کننده محصولات کشور سبب می‌شود تا ارسال فرآورده‌ها به مشتریان با هزینه‌های بیشتر از معمول صورت پذیرد یا در رابطه با برخی محصولات، همان‌گونه که اشاره شد، عدم فروش را در پی داشته باشد. با این حال در این مورد نیز مقاصد صادراتی و مجراهای حمل محصول تعیین‌کننده است. به‌عنوان مثال فروش محصول به کشورهای همسایه با محدودیت حمل کمتری روبه‌رو است. با این وجود برای رصد هزینه‌هایی از این دست، باید در انتظار گزارش‌های فصلی بود. مجددا تاکید می‌شود گزارش‌ عملکرد شرکت‌ها در ماه آذر، از آن جهت که نخستین ماه کامل در دوره تحریمی است، در تشخیص چشم‌انداز آتی اهمیتی چندین‌باره خواهد داشت.

سیاست‌گذار در تعیین مسیر سهام می‌تواند از راه‌های مختلف اثرگذار باشد. برخی از راه‌های غیرمستقیم این موضوع در بالا مورد اشاره قرار گرفت. تثبیت شرایط در بازار ارز و نظارت بر عملکرد و نرخ سود سپرده‌ بانک‌ها از جمله این موارد بود. با این حال همچنان دست سیاست‌گذار برای تاثیرگذاری مستقیم بر بازار سهام باز است. در موارد جزئی‌تر آغاز فاز خرسی بازار سرمایه می‌توان به آزادسازی نرخ محصولات خودروسازان، در دستور کار قرار دادن اصلاح نظام بانکی، افزایش نرخ محصولات تولیدکنندگان غذایی و مسائلی از این دست اشاره کرد. در شمایی کلی‌تر می‌توان امید داشت که سیاست‌گذار در اقدامات بعدی به منظور تثبیت شرایط در بازار ارز به تشکیل بازاری متشکل اقدام کند. نزدیک شدن نرخ‌های غیررسمی و نرخ نیمایی ارز، این امکان را بیش از پیش فراهم آورده است تا بازارهای ارزی به یکدیگر متصل شوند و این موضوع نه تنها می‌تواند اصلاح بیشتر و پایدار نرخ‌ها را به دنبال داشته باشد، بلکه تقویت‌کننده انگیزه صادرکنندگان برای بازگردانی ارز حاصل از صادرات خواهد بود. این مساله نیز در نوع خود می‌تواند به رشد درآمد شرکت‌های صادرکننده بورسی بینجامد و محرک قوی دیگری برای صعود دوباره شاخص سهام باشد. با این حال رویه‌ای که بازار سهام در رابطه با این پتانسیل در پیش گرفته روندی محافظه‌کارانه است.

در روزی که متوسط قیمت در کل بورس تهران کاهش یافت و تمامی شاخص‌های بازار را وارد محدوده منفی کرد، برخی سهم‌ها و صنایع با برخورداری از تقاضای قوی با رشد شاخص مواجه شدند و معاملات چند سهم نیز با صف خرید به پایان رسید. در این روز شاخص کل سهام ۶۸۰ واحد-معادل ۴/ ۰ درصد- افت کرد اما شاخص هم‌وزن توانست در محدوده صفر به کار خود پایان دهد. فرونیفتادن شاخص هم‌وزن به دامنه منفی را باید مرهون رشد میانگین قیمت در ۱۷ صنعت بورسی دید که عمدتا به گروه‌های کوچک‌تر بازار شناخته می‌شوند. گروه‌هایی که با حجم مبنای پایین‌تر می‌توانند ضمن جذب میزان کمتری از نقدینگی با شتاب فزاینده‌ای در مسیر صعودی حرکت کنند. در این بین تداوم جریان افزایش قیمت محصول در برخی از این گروه‌ها نیز عامل حمایت بنیادی از قیمت‌ها شده است.

در بین صنایعی که دیروز با رشد شاخص مواجه شدند غذایی‌ها گوی سبقت را از سایرین ربودند و در صدر جدول صنایع با بیشترین رشد شاخص قرار گرفتند. در بین نمادهای این گروه نمادهایی نظیر «وبشهر» و «غبشهر» تا پایان معاملات صف‌های خرید را تجربه کردند. از دیگر نمادهای این گروه «غدشت» نیز پس از رفع گره معاملاتی با افزایش بیش از ۹ درصدی قیمت پایانی سهم به کار خود پایان داد. شاخص این گروه با رشد قیمت پایانی ۷۵ درصد نمادهای این گروه توانست بازده ۳/ ۳ درصدی را ثبت کند. گروه‌های کوچک تک‌سهمی نظیر سایر معادن، انتشار و چاپ و استخراج نفت نیز با رشد بیش از یک درصدی شاخص معاملات دیروز را پشت سر گذاشتند. در نقطه مقابل، متوسط قیمت در ۲۱ صنعت بورسی تنزل کرد و در این میان، گروه پالایشی با افت قیمت در تمامی نمادها حدود ۲ درصد از ارزش خود را از دست داد. حتی چند نماد این گروه در پایان معاملات با صف فروش به کار خود پایان دادند. چنان که گفته شد، افت شدید بهای نفت در شامگاه سه‌شنبه عامل اصلی نگرانی و فشار فروش در این صنعت ارزیابی می‌شود.

روز گذشته برای سومین روز متوالی، خالص تغییر مالکیت به نام معامله‌گران عمده بازار رقم خورد. به این ترتیب دیروز افزون بر ۱۳ میلیون سهم به ارزش ۱۵ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان در مسیر حقیقی به حقوقی جابه‌جا شد. بیشترین خالص خرید توسط سهامداران عمده نیز در نمادهای زیرمجموعه گروه فلزات اساسی و همچنین پتروشیمی‌ها رقم خورد. به این ترتیب خالص تغییر مالکیت حقوقی‌ها در میان نمادهای فلزی به ۸ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان رسید. پتروشیمی‌ها نیز در این روز شاهد تغییر مالکیت ۵ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومانی به نفع معامله‌گران حقوقی بودند. گروه تامین آب، برق و گاز دیگر صنعتی بود که با خالص خرید ۲ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومانی توسط معامله‌گران عمده بازار همراه شد. در صدر خرید معامله‌گران حقوقی، تمایل به جمع‌آوری سهام فولاد مبارکه قرار داشت. خالص خرید این معامله‌گران در نماد مزبور به حدود ۶ میلیون و ۷۰۰ هزار سهم به ارزش حدود ۳ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان بالغ شد. نماد معاملاتی شرکت ملی مس ایران نیز در این روز شاهد جابه‌جایی حدود ۶ میلیون و ۷۰۰ هزار سهم به ارزش ۲ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومانی در مسیر حقیقی به حقوقی بود. نماد معاملاتی شرکت پتروشیمی مبین از دیگر نمادهای دیروز بورس تهران بود که مورد اقبال معامله‌گران عمده بازار قرار گرفت. به این ترتیب دیروز حدود ۳ میلیون سهم «مبین» به ارزش ۲ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان به پرتفوی سهامداران حقوقی افزوده شد. در آن‌سوی بازار اما نمادهای زیرمجموعه گروه محصولات غذایی مورد توجه معامله‌گران خرد قرار گرفتند و خالص خرید ۵ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومانی را ثبت کردند. پس از آن نیز نمادهای زیرمجموعه خودرویی و همچنین دارویی‌ها به ترتیب با خالص خرید ۲/ ۳ و ۱/ ۳ میلیارد تومانی از سوی حقیقی‌ها همراه شدند. در میان شرکت‌های بورسی نیز نماد معاملاتی شرکت توسعه صنایع بهشهر بیشترین تقاضای حقیقی‌ها را به دنبال داشت. به‌طوری که خالص خرید این گروه از معامله‌گران در «وبشهر» بالغ بر ۴ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان بود. موتورسازان تراکتورسازی ایران از دیگر نمادهای مورد توجه حقیقی‌ها بود. روز گذشته بیش از ۹ میلیون و ۶۰۰ هزار سهم «خموتور» به ارزش ۴ میلیارد تومان در مسیر حقوقی به حقیقی جابه‌جا شد.

عملیاتی شدن فاز صنعتی‌سازی "نانوکاتالیست‌های صنایع پتروشیمی" محققان کشور

یکی از شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در حوزه تولید نانو کاتالیست‌های صنایع نفت و پتروشیمی با تحویل ۵ تن از این محصول به پتروشمی کارون، فاز کاربرد صنعتی محصولات نانویی خود را عملیاتی کرد.

اقتصادگردان - یکی از مواد پر مصرف در صنایع مختلف، کاتالیست‌ها هستند. این مواد با افزایش سرعت واکنش‌ها زمان رسیدن به محصول نهایی را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهند. از آنجایی که ماده کاتالیست فرآیند تسریع انجام واکنش را با سطح خود انجام می‌دهد، افزایش نسبت سطح به حجم می‌تواند فعالیت کاتالیست را به میزان قابل‌توجهی افزایش دهد؛ از این رو کوچک کردن ابعاد کاتالیست در مقیاس نانو و همچنین ایجاد حفرات نانویی موجب بهبود عملکرد کاتالیست‌ها می‌شود.

پایه کاتالیست، ۹۰ درصد ارزش کاتالیست است و زمانی که پایه کاتالیست در کشور موجود نبود، مواد پای این محصول با هر قیمتی و هر کیفیتی از خارج به کشور وارد می‌شد؛ بر این اساس یکی از شرکت‌های دانش بنیان داخلی توانست مقادیر زیادی از کاتالیست‌های ناهمگن بر پایه گاما آلومینا را تولید و به صنایع ارائه کند.

تولید داخلی این پایه کاتالیست موجب کاهش هزینه‌ها در صنایع مهم و کاربردی شده و همچنین کیفیت این پایه کاتالیست در حد نمونه خارجی است. به‌علاوه، تغییرات خاصی جهت ارتقای عملکرد آن در هنگام استفاده به عنوان پایه کاتالیست اعمال شده است. در حال حاضر این محصول به میزان ۲۰۰ تن در سال تولید می‌شود و با قطع واردات پایه کاتالیست گاما آلومینای نانوساختار تاکنون مبلغی بیش از ۱۳ میلیون ریال از سرمایه ملی صرفه‌جویی شده که این مبلغ در سال‌های آینده افزایش خواهد یافت.

تولید کاتالیست تبدیل NOX (اکسیدهای ازت) به ازت از دیگر محصولات این شرکت است. این شرکت موفق به فروش ۵ تن کاتالیست تبدیل Nox به ازت به پتروشیمی کارون شده است. تابستان سال گذشته تولید در مقیاس صنعتی این نانو کاتالیست آغاز شد و در تابستان سال گذشته قرارداد مربوط به فروش این کاتالیست با پتروشیمی کارون منعقد شد و در پایان سال ۹۷ نیز این محصول به پتروشیمی تحویل داده شد.

نانو کاتالیست‌های "دهیدروژناسیون"، "گوگردزدا"، "اکسی کلراسیون" و "پودر آلومینای نانوساختار" از دیگر محصولات تولیدی این شرکت است که به بازار ارائه شده است و کاتالیست تبدیل Nox به ازت، جدیدترین محصول این محققان به شمار می‌رود.

این شرکت دانش‌بنیان دانش فنی پایه کاتالیست زئولیت و آلومینا را دارا بوده و تمام زنجیره تولید از مواد اولیه تا دانش فنی را به صورت بومی در اختیار دارد و هیچ وابستگی به خارج ندارد. هرچند برخی شرکت‌های داخلی هنوز به جای استفاده از این محصولات، از محصولات چینی استفاده می‌کنند.

یکی از نانو ذرات پرکاربرد و با ارزش تولیدی این شرکت نانوذرات آلومینا است که به سبب دارا بودن مورفولوژی و ساختار مطلوب، برای ساخت کاتالیست‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

کاتالیست‌های هیدروژن‌زدا در صنایع نفت و پتروشیمی جهت تبدیل مواد با کاربرد کمتر به مواد باارزش‌تر مورد استفاده قرار می‌گیرند. این شرکت دانش‌بنیان با افزودن پروموترهای مختلف به پایه کاتالیست و نیز جایگزین کردن فلزات فعال‌تر موفق شده گرید جدیدی از کاتالیست‌های هیدروژن‌زدا را تولید کند که به همین سبب گواهی دانش‌بنیانی را از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری کسب کرده است.

از مهمترین آلاینده‌های هوا که از عوامل ایجاد باران‌های اسیدی نیز هستند، می‌توان اکسیدهای گوگرد و اکسیدهای نیتروژن را نام برد. وجود بیش از حد مجاز گوگرد در انواع سوخت و برش‌های نفتی همچون نفتا، علاوه بر ایجاد آلاینده‌های هوا باعث خوردگی مخازن، راکتورها، لوله‌ها و اتصالات فلزی می‌شود. در حال حاضر حذف گوگرد از ترکیبات آغاز فاز خرسی بازار سرمایه نفتی با استفاده از کاتالیست‌های گوگردزدایی و در مجاورت هیدروژن انجام می‌شود.

به این ترتیب که اتم گوگرد در دما، فشار و نسبت معینی از هیدروژن، به هیدروژن سولفید تبدیل می‌شود. کاتالیست‌های بر پایه گاما آلومینا از جمله کاتالیست‌هایی هستند که برای گوگردزدایی استفاده می‌شود. اکسید آلومینیوم (آلومینا) کاربردهای مختلفی از قبیل غشاهای سرامیکی، رنگ‌ها، کاتالیست‌های پالایشگاهی و شیمیایی، کنترل آلودگی و پایه کاتالیست را دارد. آلومینای گامای مزومتخلخل دارای قطر تخلخل بین ۲ تا ۵۰ نانومتر به‌علت سطح ویژه بالا، تخلخل بالا، پایداری حرارتی مناسب و توزیع مناسب اندازه تخلخل‌ها، به‌عنوان متداول‌ترین پایه کاتالیست در واکنش‌های گوگردزدایی مورد استفاده صنایع نفت و گاز قرار دارد.

انجام 31 کیلومتر فیبر نوری در بازه 12 روز در ایلام

در بازه دوازده روز 31 کیلومتر فیبر نوری در سطح شهر ایلام انجام شده است.

- بابک محمدی آوندی شهردار ایلام ظهر امروز در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در ایلام گفت: فیبر نوری یکی از پروژه های عمرانی سطح شهر ایلام که توسط شرکتهای وب صورت گرفته و این مجموعه در سایر مناطق کشور برای اینچین پروژه ای زمانی بین 16 تا 18 ماه قرارداد می بندد.

وی افزود: با پیگیری شهرداری و معاونت سیاسی استانداری با محوریت استاندار ایلام شرکت مکلف شد 7 دستگاه ماشین در سراسر کشور به استان ایلام جهت حفاری و کابل کشی انتقال دهد.

شهردار ایلام تصریح کرد: این پروژه 31 کیلومتری در زمان 12 روز انجام شد که در نوع خود بینظیر بوده تا به سمت شهر هوشمند و الکترونیک حرکت کنیم.

وی اضافه کرد: سرمایه اولیه و قرارداد فاز اول بیش از 50 میلیارد تومان است.

محمدی آوندی اظهار داشت: الان تمام مصالح حفاری شده جمع آوری شده و فقط بتن ریزی درزی های حفاری مانده و حدود 70 تا 80 درصد آن هم انجام گرفته است.

شهردار ایلام در پایان خاطرنشان کرد: این یک اقدام بزرگ بوده که باعث هوشمندی تابلوهای راهنمایی ، بیلبوردهای داخل شهر و .

نجات معجزه‌آسا بانوی کوهنورد از دست خرس/تصویـر

یک قلاده خرس در پناهگاه اصلی کوه سبلان بانوی کوهنورد گرگانی را مورد حمله قرار داد و وی به سختی از این حمله جان سالم بدر برد.

به گزارش ایرنا، این حادثه بامداد جمعه در پناهگاه اصلی کوه سبلان روی داد و خانم سی ساله ای از اهالی شهرستان گرگان که به اتفاق چهار کوهنورد دیگر قصد صعود به قله سبلان را داشت در غیاب همراهانش مورد هجوم یک قلاده خرس قرار گرفت .

نجات معجزه آسای بانوی کوهنورد از دست خرس در ارتفاعات سبلان (+عکس)

خرس گرسنه که توانسته بود با کشیدن این کوهنورد بر روی زمین وی را از محوطه پناهگاه دور سازد آسیب شدیدی به وی وارد کرد.

همنوردان این کوهنورد که پس از چند دقیقه متوجه این حادثه شده بودند با کمک یک راننده بومی وارد عمل شده وتوانستند با تلاش فراوان طعمه را از چنگال خرس رها سازند.

نجات معجزه آسای بانوی کوهنورد از دست خرس در ارتفاعات سبلان (+عکس)

با انتقال این کوهنورد به بیمارستان حضرت ولیعصر (عج) مشگین شهر بلافاصله مصدوم که از نقاط مختلف بدن بویژه آغاز فاز خرسی بازار سرمایه قسمت پائین تنه دچار آسیب جدی شده بود تحت عمل جراحی قرار گرفت که در حال حاضر حال وی رضایت بخش می باشد .

با تلاش پزشکان مشگین شهری کوهنورد که به سختی از چنگال خرس رهایی یافته بود سلامت نسبی خودرا باز یافته است .

فرماندار مشگین شهر به همراه رئیس اداره میراث فرهنگی ،صنایع دستی وگردشگری با حضور در بیمارستان ولیعصر(عج) ضمن عیادت از این کوهنورد گرگانی در جریان چگونگی مراحل درمان وی قرار گرفتند.

مشگین شهر در شمال غرب اردبیل و در دامنه سبلان قرار دارد. کوه سبلان هر سال میزبان بیش از 100 هزار کوهنورد از داخل و خارج کشور می باشد.



اشتراک گذاری

دیدگاه شما

اولین دیدگاه را شما ارسال نمایید.