فارکس چیست؟
چکیده :
فارکس چیست و برای موفقیت در بزرگترین بازار مالی دنیا یعنی بازار فارکس به چه چیزهایی نیاز داریم؟ در این مقاله به این موضوعات پرداخته ایم.
معامله ی ارز ها که معمولاً به اون تجارت فارکس یا FX میگن، یه بازار جهانی برای مبادله ی ارزهای خارجی هستش. فارکس بزرگترین بازار جهانیه و معاملاتی که توی اون انجام می شه تقریبا روی همه چیز تأثیر میزاره، از قیمت پوشاک و لوازم وارداتی گرفته تا هزینه ی اینترنت.
معامله های فارکس چجوریه؟
توی یه توضیح خیلی ساده، معامله های فارکس شبیه کار صرافی‌هایی هستش که برای سرمایه گذاری شخصی یا موقع سفر به خارج از کشور باهاشون سروکار دارین. یه معامله کننده یه ارز رو می‌خره و در عوضش یه ارز دیگه رو میفروشه (همون مبادله ی کالا به کالا یا ارز به ارز خودمون)، و ارزش ارز ها بر اساس عرضه و تقاضا دائماً دچار نوسان میشن.
ارزها توی بازار ارز مبادله می شن، یه بازار جهانی که از دوشنبه تا جمعه ها و به صورت ۲۴ ساعته باز هستش. تمام معامله های فارکس در خارج از بورس (OTC) انجام می شن، به این معنیه که هیچ صرافی فیزیکی ای وجود نداره ( برای خرید و فروش سهام ها صرافی های فیزیکی وجود دارن ) و یه شبکه جهانی از بانک ها و سایر موسسات مالی روی این بازار نظارت دارن (این یعنی به جای یه صرافی مرکزی تعداد زیادی از صرافی ها و به طور جهانی روی این بازار نظارت میکنن).
با تقریب خوبی تمام فعالیت های تجاری توی بازار فارکس بین معامله کننده های نهادی، مثل افرادی که برای بانک ها، مدیران صندوق ها و شرکت های چند ملیتی کار می کنن، رخ می ده. این معامله کننده ها لزوماً قصد ندارن که خودشون ارزها رو تصاحب کنن، اونها صرفاً در مورد نوسانات آتی نرخ ارز گمانه زنی میکنن و یا در برابر اونها اقدامات محافظتی رو انجام میدن.
به عنوان مثال، یه معامله کننده ی فارکس ممکنه دلار آمریکا رو بخره و یورو رو بفروشه. با این کار اگه خوش شانس باشه و ارزش دلار بیشتر بشه، می تونه در آینده یوروی بیشتری رو بخره و سرمایه اش رو افزایش بده. در همین حال، یه شرکت آمریکایی با فعالیت های اروپایی می تونه در صورت پایین اومدن ارزش یورو از بازار فارکس به عنوان پوشش استفاده کنه، به این معنی که ارزش درآمد کسب شده رو در بازار کم نشون بده.
نحوه معامله ارزها
به همه ی ارزها یه کد سه حرفی که بسیار شبیه به نماد های سهام هستن اختصاص داده می شه. در حالی که بیشتر از ۱۷۰ ارز توی سراسر جهان وجود داره، دلار آمریکا توی تمام معامله های فارکس دخیل هستش، بنابراین دونستن اسم مختصر اون (USD) بسیار مفیده. دومین ارز محبوب توی بازار فارکس، یورو هستش، ارزی که توی ۱۹ کشور اتحادیه اروپا پذیرفته شده و با اسم اختصاری(EUR) توی بازار شناخته میشه.
بقیه ارزهای اصلی به ترتیب محبوبیت عبارتند از: ین ژاپن (JPY)، پوند بریتانیا (GBP)، دلار استرالیا (AUD)، دلار کانادا (CAD)، فرانک سوئیس (CHF) و دلار نیوزیلند. (NZD).
همه ی معامله های فارکس به صورت ترکیبی از دو ارز (جفت ارز) با هم مبادله میشن. هفت جفت ارز زیر که به عنوان عمده شناخته می شن، حدود ۷۵٪ از معامله ها توی بازار فارکس رو تشکیل می دن:
نحوه قیمت گذاری روی معامله های فارکس
هر جفت ارز نشان دهنده نرخ فعلی مبادله اون دو ارز هستش. در اینجا با نحوه تفسیر کردن این اطلاعات با استفاده از EUR/USD یا نرخ مبادله یورو به دلار به عنوان مثال آشنا میشین.
واحد پول سمت چپ (یورو) یا همون ارز پایه هستش و واحد پول سمت راست (دلار آمریکا) یا همون ارز مظنه هست.
نرخ مبادله نشون دهنده اینه که چه مقدار از ارز مظنه برای خریدن ۱ واحد از ارز پایه مورد نیاه. در نتیجه، ارز مبنا همیشه به صورت ۱ واحدی بیان می شه در حالی که ارز مظنه بر اساس بازار فعلی و میزان مورد نیاز برای خرید ۱ واحد از ارز پایه متفاوته.
مثلا اگه نرخ مبادله EUR/USD 1.2 باشه، به این معنیه که ۱ یورو رو با ارزش ۱.۲۰ دلار می خرن (یا به عبارت دیگه، برای خریدن ۱ یورو باید ۱.۲۰ دلار پرداخت کنین).
وقتی نرخ مبادله افزایش پیدا میکنه، به این معنیه که ارزش ارز پایه نسبت به ارز مظنه افزایش پیدا کرده و برعکس، اگر نرخ مبادله کاهش پیدا کنه به این معنیه که ارزش ارز پایه کاهش پیدا کرده.
یک نکته حرفه ای: جفت ارز ها معمولاً اول با ارز پایه و در مرحله ی دوم با ارز مظنه ارائه میشن، با اینکه یه قرارداد تاریخی برای نحوه بیان بعضی از جفت‌های ارز وجود داره. به عنوان مثال، معامله ی USD به EUR به عنوان EUR/USD ثبت شده، اما USD/EUR در دسترس نیست.
سه راه برای تجارت در بروکر فارکس
خوب است که بدانید که برای فعالیت در بازارهای مالی نیاز به واسطه هایی دارید که معاملات شما را به بازار منتقل کنند. این واسطه در بازار فارکس بروکر فارکس نامیده میشود همانطور که در بازار ارزهای دیجیتال صرافی ارز دیجیتال نامیده میشود.
بیشتر معامله های بازار فارکس با هدف مبادله ارز (دقیقا همونطور که ممکنه از طریق یه الزامات تشکیل بازارآتی ارز صرافی در حین سفر انجام داده باشین) انجام نمی شه، بلکه بیشترین تمرکز معامله کننده ها برای حدس و گمان در مورد تغییرات قیمت توی آینده هستش، دقیقاً مثل معاملات سهام.
مثل معامله کننده های سهام، معامله کننده های فارکس هم تلاش می کنن تا ارزهایی رو خریداری کنن که پیشبینی می کنن ارزش اون ها نسبت به سایر ارزها افزایش پیدا میکنه و یا از شر ارزهایی که پیش بینی می کنن قدرت خرید اون هارو کاهش میده خلاص میشن.
سه روش مختلف برای تجارت توی بازار فارکس وجود داره که معامله کننده ها با هدف های متفاوتی که دارن اون هارو انتخاب میکنن:
بازار نقدی: این بازار اصلی فارکس هستش که توی اون جفت ارزها مبادله میشن و نرخ‌های مبادله توی زمان واقعی بر اساس عرضه و تقاضا تعیین میشه.
بازار فوروارد: معامله کننده های فارکس می تونن به جای انجام دادن یه معامله در حال حاضر، یه قرارداد الزام آور (خصوصی) با معامله کننده ی دیگه ای منعقد کنن و نرخ ارز رو توی یه معامله قفل کنن. توی این سبک از معامله ها مقدار ارز توافق میشه.
بازار آتی: به طور مشابه، معامله کننده ها می تونن یه قرارداد استاندارد رو برای خرید یا فروش مقدار از پیش تعیین شده ی یه ارز، اون هم با نرخ ارز مشخص رو ثبت کنن. این کار تقریبا ساز و کاری شبیه به بازار فوروارد داره.
بازارهای فوروارد و آتی عمدتاً توسط معامله کننده هایی استفاده می شه که می خوان در برابر تغییرات قیمت آتی روی یه ارز ضرر نکنن و یا حتی سود کنن. نرخ ارز ها توی این بازارها بر اساس چیزی که توی بازار نقدی اتفاق می افته متغیر هست، که بزرگترین اون ها بازار فارکس هستش و اکثر معامله ها اونجا ثبت و پردازش میشن.
آموزش اصطلاحات بروکر فارکس
شما برای موفقیت در فارکس نیاز دارید تا آموزش ببینید، همانطور که برای موفقیت در هر حرفه ای نیاز به یادگیری آن دارید برای موفقیت در فارکس نیز باید آموزش فارکس را بصورت کامل ببینید. باید با تمام وجود وقت بگذارید و یادبگیرید که چطور در فارکس و در هر بازار مالی باید موفق شد. یکی از گامهای موفقیت در فارکس آشنایی با اصطلاحات رایج در فارکس است. تصور کنید یک شاگرد تعمیرکار نیز نیاز دارد با اصطلاحات رایج مکانیکی مانند آچار و انواع آچار وووو آشنا باشد پس شما برای موفقیت در بازار فارکس باید با اصطلاحات آن نیز آشنا باشید.
هر بازاری زبان خاص خودش رو داره. این اصطلاح ها کلماتی هستن که قبل از انجام معامله توی بازار فارکس بهتره بلد باشین:
جفت ارز: تمام معامله های فارکس شامل یه جفت ارز هستش. جفت ارز ها در حقیقت ارز هایی هستن که قابلیت مبادله شدن به صورت مستقیم رو باهمدیگه دارن، مثل جفت ارز محبوب و مشهور USD/EUR.
پیپ: پیپ یا به اختصار درصد در واحد، به کوچکترین تغییر قیمت ممکن روی یه جفت ارز گفته میشه از اونجایی که قیمت های فارکس حداقل به چهار رقم اعشار بر میگردن ، یه پیپ تقریبا برابر با ۰.۰۰۰۱ هستش.
اسپرد: دقیقا مثل سایر دارایی ها (مانند سهام)، نرخ های مبادله بر اساس حداکثر مبلغی که خردار ها مایل به پرداخت برای یه ارز هستن (پیشنهاد) و حداقل مقداری که فروشنده ها برای فروش نیاز دارن تعیین می شن. به تفاوت بین این دوتا قیمت و ارزش معامله هایی که در نهایت ثبت و پردازش میشه، اسپرد قیمت پیشنهادی گفته میشه.
لات: فارکس توسط یه چیزی به عنوان الزامات تشکیل بازارآتی ارز lot یا واحد استاندارد شده ارز شناخته و معامله می شه. اندازه لات معمولی ۱۰۰۰۰۰ واحد از هر ارز هستش، البته لات های خرد (۱۰۰۰) و مینی (۱۰۰۰۰) هم برای معامله کننده ها در دسترس هست.
اندیکاتور فارکس: یکی از ابزارهای فوق العاده قوی که بصورت اتومات روی نمودار شما بسته به نیاز شما موراد خواسته شده شما را ترسیم میکنند.
اکسپرت فارکس: رباتهای معاملاتی فوق العاده ای که انواع مختلفی دارند ولی اکثرا رباتهای معامله گر اتوتریدینگ یا همان معامله گر خودکار هستند.
چیزی که باعث تفاوت بازار فارکس شده
مثل هر بازار دیگه ای، قیمت ارز بر اساس عرضه و تقاضای فروشنده ها و خریدار ها تعیین می شه. با این حال، نیروهای کلان دیگه ای هم در این بازار نقش دارن. تقاضا برای ارزهای خاص هم می تونه تحت تأثیر نرخ بهره، سیاست بانک مرکزی، سرعت رشد اقتصادی و محیط سیاسی توی کشورها هم مورد نظر قرار بگیره.
بازار فارکس ۲۴ ساعت شبانه روز و پنج روز هفته باز هست که به معامله کننده های این بازار این فرصت رو می ده تا نسبت به اخباری که ممکنه تا مدت ها بعد بر بازار سهام تأثیر بزارن واکنش نشون بدن. از اونجایی که بسیاری از معامله های ارز بر روی سفته بازی یا پوشش ریسک متمرکز شده، برای معامله کننده مهمه که از پویایی هایی که می تونه باعث افزایش شدید ارزها بشه، آگاه باشه.
خطرات معاملات فارکس
از اونجایی که معامله های فارکس نیاز به اهرم داره و معامله کننده ها از حاشیه ها استفاده می کنن، خطرات بیشتری برای معامله های فارکس نسبت به سایر انواع دارایی ها وجود داره. قیمت ارز ها دائما در نوسان هستن اما در مقادیر بسیار کم، به این معنی که معامله کننده ها باید معاملات بزرگ رو (با استفاده از اهرم) برای کسب درآمد انجام بدن.
این اهرم در صورتی که یه معامله کننده یه معامله ی خوب و برنده داشته باشه عالیه چون می تونه سود رو افزایش بده. با این حال، می تونه در صورت ضرر دادن یه معامله، ضرر ها رو هم چند برابر کنه و خسارت های مالی غیر قابل جبرانی رو به معامله کننده وارد کنه. علاوه بر این، اگه ارزش یه ارز بیشتر از حد کاهش پیدا کنه، معامله کننده ها اهرم ها رو در معرض تماس های مارجین قرار می دن که ممکنه اون هارو مجبور کنه معامله ی خودشون رو با ضرر کوچک ببندن تا از ضرر های بزرگ تر جلوگیری بشه. خارج از زیان‌های احتمالی، هزینه‌های کارمزد معامله ها هم میتونه افزایش پیدا کنه و مقدار قابل توجهی از سود شما رو کم کنه.
علاوه بر همه اینها، باید به خاطر داشته باشین که کسانی که ارزهای خارجی رو معامله می کنن ماهی های کوچکی هستن که در حوضچه ای از معامله کننده های ماهر و حرفه ای شنا می کنن.
مراقب باشید زیرا کمیسیون بورس و اوراق بهادار در مورد کلاهبرداری بالقوه یا اطلاعاتی که می تونه برای معامله کننده های جدید گیج کننده باشه هشدار می ده.
شاید خوب باشه بدونین که تجارت فارکس بین سرمایه گذاران فردی خیلی رایج نیست و در واقع، تجارت خرده فروشی (معروف به تجارت توسط افراد غیرحرفه ای) تنها ۵.۵ درصد از کل بازار جهانی رو به خودش اختصاص می ده، ارقام DailyForex نشون میده برخی از کارگزاران آنلاین بزرگ معاملات فارکس رو اصلا ارائه نمی دن.
همچنین بیشتر معامله کننده های خرده فروش و تازه کاری که توی معامله های فارکس شرکت میکنن و با هدف سود های چند هزار دلاری و پولدار شدن به صورت یک شبه وارد این بازار میشن به طور متوسط، ۷۱٪ از معامله کننده ها پول اولیه خودشون رو هم از دست داده ان. این آمار تجارت فارکس رو تبدیل به یه استراتژی می کنه که اغلب به بهترین وجه به متخصصان واگذار میشه.الزامات تشکیل بازارآتی ارز
با توجه به تمام موارد گفته شده دریافتید که بازار فارکس بزرگ ترین بازار جهانی برای معامله ی ارز ها هستش و این بازار میتونه مکان مناسبی برای سرمایه گذاری های شخصی و یا عمومی باشه، البته باید به این موضوع توجه کنین که فارکس یک بازار کاملا جدی و پر الزامات تشکیل بازارآتی ارز خطر هست و اگر بدون علم و تخصص کافی وارد این بازار بشین، شانس کمی برای سود و بازگشت سرمایه ی اولیه خودتون دارین. به شما پیشنهاد میکنیم برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص فارکس و ابزار مورد نیاز و حتی آموزش دیدن بصورت کامل در گوگل عبارت تجارت فارکس را سرچ کنید و از سایت فارسی تجارت فارکس که یک مرجع آموزش فارکس میباشد حتما استفاده کنید.
شرط پوشش ریسک‌های قیمت ارز چیست؟
ایران اکونومیست- در حالیکه بازار داخلی ارز همواره درگیر نوسانات و ریسک است و پیش بینی افق بازار را از فعالان اقتصادی به منظور معامله و سرمایه گذاری می‌گیرد، پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی ضرورت بازار آتی ارز را شرطی برای کاهش ریسک‌های نرخ ارز می‌داند و به بیان الزامات تشکیل این بازار پرداخته است.
این روزها بازار ارز دوباره در انتظار توافق نهایی بر سر برجام و رفع تحریم‌هاست تا با محقق شدن اخبار مثبت حاصله الزامات تشکیل بازارآتی ارز از مذاکرات وین، مسیر کاهش قیمت‌ها را طی کند، زیرا سرنوشت برجام یکی از متغیرهای کلیدی است که بر بازار ارز و چشم انداز معامله گران از آینده این بازار تاثیر روانی زیادی دارد و هر خبر مثبت و منفی از آن بر نرخ‌ها در بازار ارز تاثیر می‌گذارد.
در حالیکه پیش از این اخبار مثبتی مبنی بر روزهای پایانی مذاکرات و تحریم‌ها مطرح می‌شد اما این‌بار عدم تمدید توافق فنی ایران و آژانس بین المللی به عنوان تهدیدی برای برجام نامبرده میشود که تاثیر منفی خود را نیز بر قیمت‌ها در بازار ارز گذاشت و این بازار روند صعودی به خود گرفت.
به گونه‌ای که شواهد نشان می‌دهد که نرخ دلار در ساعات آخر معامله در روز گذشته به ۲۴ هزار و ۴۰۰ تومان رسیده است و فعالان بازار ارز دلیل این افزایش را در عدم تمدید توافق فنی می‌دانند.
در شرایطی که نوسانات و ریسک‌های قیمت در بازار ارز، چشم انداز و افق روشنی از این بازار برای فعالان اقتصادی به منظور معامله، سرمایه گذاری، صادرات و . قرار نمی‌دهد؛ بیش از پیش ضرورت وجود بازار آتی ارز در کشور نمایان میشود که پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی در گزارشی به بررسی تجربه بازار آتی ارز و الزامات تشکیل این بازار در کشور پرداخته الزامات تشکیل بازارآتی ارز است.
در این گزارش آمده است که قرارداد آتی ارز، تعهدی دو طرفه است که بر اساس آن مقدار مشخصی از یک پول پایه (پول خارجی) به نرخ معاوضه مشخص در تاریخ سررسید مشخص، با پول دیگر معمولا ً پول داخلی معاوضه و عمده معاملات مشتقات ارزی در سررسید کوتاه مدت الزامات تشکیل بازارآتی ارز انجام میشود که سررسید کمتر از یک ماه برای مشتقات ارزی و نیز سایر مشتقات در بورس‌های متشکل مرسوم نیست، ولی در بازار خارج از بورس سررسیدهای کمتر از یک ماه نیز وجود دارد.
بازار آتی ارز چیست؟
در ادامه این گزارش ذکر شده است: امروزه در کنار مشکلات موجود برای بازار نقدی ارز، نبود یک بازار متشکل برای مشتقات ارزی از جمله قرارداد آتی در داخل کشور هزینه‌های گوناگونی برای سیاستگذاران، تولیدکنندگان و سرمایه گذاران ایجاد کرده است که وجود بازار مشتقات ارزی می‌تواند دست کم بخشی از ریسک‌های قیمتی ارز را پوشش دهد و افقی ولو کوتاه مدت برای فعالان اقتصادی فراهم کند.
با وجود ابلاغ آیین نامه اجرایی معاملات آتی ارز-ریال در ۲۹ تیر ۱۳۸۹ به منظور پوشش نوسان نرخ ارز برای صادرکنندگان، به دلیل مسائلی از قبیل غیررقابتی بودن نرخ تعیین شده برای ارز توسط بانک، تحمیل کارمزدهای قابل توجه به طرفین، وجود سررسید حداقل یک ماه و حداکثر دوازده ماه، هزینه‌های جانبی تعهد پیمان‌های آتی، امکان عقد پیمان تنها برای بنگاه‌های بزرگ و عدم وجود بازار ثانوی برای خرید و فروش این پیمان و وجود ریسک اعتباری در اتاق پایاپای، زمینه تشکیل بازار آتی ارز به شکل منسجم فراهم نشده است.
طبق اعلام پژوهشکده پولی و بانکی، در سال‌های اخیر بازاری غیررسمی در اقتصاد کشور تشکیل شده است که به بازار معامالت فردایی ارز مشهور است و در این بازار ذینفعان بازار ارز در پایان روز معاملاتی، در رابطه باقیمت ارز در روز آینده وارد معامله شده و بر اساس پیش بینی‌هایی که از نرخ ارز در روزهای آینده دارند، تعهدات دوطرف را بر عهده می‌گیرند.
با توجه به مشکلات مختلفی که این بازار از جهاتی همچون عدم شفافیت، شبهه دار بودن معاملات و مانند آن دارد، تشکیل بازار آتی ارز به شکل منسجم و رسمی می‌تواند ضمن برطرف کردن این مشکلات، منافعی را نیز برای ذینفعان مختلف از جمله سیاستگذار پولی، تولیدکنندگان و . داشته باشد.
چرا باید بازار آتی ارز داشته باشیم؟
در گزارش پژوهشکده پولی و بانکی برخی از مهمترین الزامات تشکیل این بازار به شرح ذیل اعلام شده است:
۱) با توجه به لزوم تفکیک بازار آتی ارز در سطح خرد و کلان بهتر است در وهله اول این بازار به صورت محدود در بین کارگزاران عمده و با مبالغ کمتر شروع شود و در صورت موفقیت آمیز بودن، به تدریج دامنه آن گسترش یابد.
۲) الزم است محوریت تشکیل بازار معاملات آتی ارزی نیز بر عهده بانک مرکزی باشد. گرچه انتقال شبکه معاملات آفشور خارج از کشور به داخل می‌تواند نقش مهمی در تقویت بازار آتی ارز و فراهم شدن امکان مدیریت بهتر آن توسط بانک
مرکزی داشته باشد ولی لزومی ندارد که تشکیل این بازار را منوط به انتقال شبکه معاملات آفشور به داخل کرد و می‌توان در شرایط کنونی نیز این بازار را تشکیل داد.
۳) اگر بانک مرکزی بخواهد خود به عنوان عرضه کننده اصلی در این بازار ایفای نقش کند، نگرانی از عدم تحویل ارز در سررسید وجود دارد و ممکن است ریسک زیادی به بانک مرکزی تحمیل شود. لذا ضرورت دارد بانک مرکزی بیشتر زمینه فعالیت سایر مشارکت کنندگان در این بازار را فراهم سازد و خود در قامت بازارگردان در این بازار ایفای نقش کند.
۴) در کوتاه مدت می‌توان معاملات آتی ارز را بر اساس دو قالب حقوقی یعنی: تعهد بیع در آینده و عقد صلح و با در نظر گرفتن برخی ملاحظات، طراحی کرد. برای اجرای صحیح هر دو قالب حقوقی، الزم است تدابیر مشخصی در نظر
گرفته شود تا معاملات مذکور حقیقتاً بر روی کالا (ارز) اتفاق بیفتد و نه بر روی تغییرات نرخ ارز.
۵) با توجه به اینکه در سطح خرد، معاملات بیشتر به صورت توافقی انجام میشود، بهتر است در وهله اول معاملات آتی ارز به صورت پیمان آتی ارزی انجام شود تا انعطاف پذیری بیشتری از جهت سررسید و مبلغ قرارداد وجود داشته باشد.
۶) با توجه به لزوم به حداقل رساندن جهت دهی بازار آتی به بازار نقدی ارز، بهتر است نخست این بازار با سررسید کوتاه مدت حداکثر پنج روزه تشکیل شود و در عین حال امکان بستن موقعیت معاملاتی از طریق انجام معامله معکوس برای فعالان این بازار در صورت تأیید ناظر فراهم باشد.
۷) با توجه به نزدیک بودن نرخ سنا (میانگین موزون نرخ بازار ارز) به نرخ بازار، بهتر است تا پیش از تعیین نرخ واحد برای بازار نقدی، این نرخ به عنوان مرجع کشف قیمت در بازار آتی ارز مالک قرار گیرد.
۸) با توجه به احتمال جهت دهی بازار آتی به بازار نقدی ارز و بروز اختلال در نرخ‌های آنی، قرارداد آتی ارز باید به گونه‌ای طراحی شود که بنای اصلی در قرارداد بر تحویل فیزیکی ارز باشد، مگر اینکه با تأیید ناظر امکان تسویه نقدی نیز فراهم شود.
۹) بهتر است همزمان با تشکیل بازار آتی ارز در کوتاه مدت، سیاست‌های لازم برای مدیریت بازارهای موازی به ویژه طلا نیز مد نظر قرار گیرد.
۱۰) به منظور افزایش جذابیت بازار آتی ارز و کمک به تعمیق آن، می‌توان از ابزارهای مالی مکمل همانند گواهی سپرده ارزی، صکوک ارزی و . نیز استفاده کرد.
۱۱) تشکیل بازار رسمی معاملات آتی ارز در بورس کاالی ایران، راهکار میان مدت و بنیادین در این رابطه محسوب میشود و می‌توان از این بستر معاملاتی جهت تشکیل بازار معاملات مشتقه ارز در سطح خرد استفاده کرد.
بستر راه اندازی معاملات آتی ارز فراهم است
ایلنا: عضو هیأت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار در بازدید از غرفه بورس کالا در نهمین نمایشگاه بین المللی بورس، بانک و بیمه گفت: هیچ پیش شرطی برای راه اندازی بازار آتی ارز وجود ندارد و در حال حاضر نیز بستر معاملات آتی ارز فراهم است.
به گزارش ایلنا از روابط عمومی و امور بین الملل بورس کالای ایران، قاسم محسنی عضو هیأت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به عزم سازمان بورس برای راه اندازی بازار آتی ارز گفت: در حال حاضر همه چیز برای راه اندازی بازار آتی ارز فراهم است اما شرط تک نرخی شدن نرخ ارز موضوعی است که از سوی بانک مرکزی مطرح شده ،این در حالی است که به عقیده بنده این موضوع نباید راه اندازی این بازار مهم را به تاخیر اندازد.
وی تاکید کرد: ما در حال حاضر معاملات فیوچرز سکه را در بورس کالا داریم و مبنای تعیین قیمت سکه نیز نرخ طلای جهانی و قیمت دلار به ریال است ، در حالی که ارز تک نرخی نیست و قیمت سکه وابسته به بهای دلار است. ولی فیوچرز سکه معامله می شود، پس بنابراین می توانیم فیوچرز ارز را نیز داشته باشیم .
محسنی ادامه داد: بورس کالا در مسیر بلوغ خود قرار دارد و فعالان بازارهای کالایی را به این بورس جذب می کند. بازار مشتقه ارزی نیز به عنوان یکی دیگر از نوآوری ها، از نیازهای بی چون و چرای بازار ایران در جذب سرمایه گذاران خارجی است و وجود ابزاری برای پوشش نوسانات نرخ ارز پیش شرط ورود سرمایه گذاران خارجی به کشور محسوب می شود.
وی در مورد مزیت راه اندازی این بازار در بورس کالای ایران گفت: بورس کالای ایران می تواند نرخ فروش محصولات را در فضایی شفاف و بدون ابهام مشخص کند؛ به عبارت دیگر قیمت فروش محصولات در بازار شفاف بورس کالا مشخص می شود و عوامل پنهانی نیز وجود ندارد.
عضو هیات مدیره سازمان بورس در پایان گفت: بورس کالای ایران می تواند نقش پررنگی در شفافیت معاملات ارزی از نظر مشارکت کنندگان داخلی و خارجی داشته باشد و بدون وجود بازاری که نوسانات نرخ ارز را پوشش دهد، اقتصاد ایران و بازار سرمایه از مزایای ورود سرمایه گذاران خارجی محروم است؛ بنابراین نباید راه اندازی این بازار با بهانه های کوچک و بزرگ به تاخیر انداخت.
شرطی برای پوشش ریسک‌های قیمت ارز
در حالیکه بازار داخلی ارز همواره درگیر نوسانات و ریسک است و پیش بینی افق بازار را از فعالان اقتصادی به منظور معامله و سرمایه گذاری می‌گیرد، پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی ضرورت بازار آتی ارز را شرطی برای کاهش ریسک‌های نرخ ارز می‌داند و به بیان الزامات تشکیل این بازار پرداخته است.
به گزارش ایسنا، این روزها بازار ارز دوباره در انتظار توافق نهایی بر سر برجام و رفع تحریم‌هاست تا با محقق شدن اخبار مثبت حاصله از مذاکرات وین، مسیر کاهش قیمت‌ها را طی کند، زیرا سرنوشت برجام یکی از متغیرهای کلیدی است که بر بازار ارز و چشم انداز معامله گران از آینده این بازار تاثیر روانی زیادی دارد و هر خبر مثبت و منفی از آن بر نرخ‌ها در بازار ارز تاثیر می‌گذارد.
در حالیکه پیش از این اخبار مثبتی مبنی بر روزهای پایانی مذاکرات و تحریم‌ها مطرح می‌شد اما این‌بار عدم تمدید توافق فنی ایران و آژانس بین المللی به عنوان تهدیدی برای برجام نامبرده میشود که تاثیر منفی خود را نیز بر قیمت‌ها در بازار ارز گذاشت و این بازار روند صعودی به خود گرفت.
به گونه‌ای که شواهد نشان می‌دهد که نرخ دلار در ساعات آخر معامله در روز گذشته به ۲۴ هزار و ۴۰۰ تومان رسیده است و فعالان بازار ارز دلیل این افزایش را در عدم تمدید توافق فنی می‌دانند.
در شرایطی که نوسانات و ریسک‌های قیمت در بازار ارز، چشم انداز و افق روشنی از این بازار برای فعالان اقتصادی به منظور معامله، سرمایه گذاری، صادرات و … قرار نمی‌دهد؛ بیش از پیش ضرورت وجود بازار آتی ارز در کشور نمایان میشود که پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی در گزارشی به بررسی تجربه بازار آتی ارز و الزامات تشکیل این بازار در کشور پرداخته است.
در این گزارش آمده است که قرارداد آتی ارز، تعهدی دو طرفه است که بر اساس آن مقدار مشخصی از یک پول پایه (پول خارجی) به نرخ معاوضه مشخص در تاریخ سررسید مشخص، با پول دیگر معمولا ً پول داخلی معاوضه و عمده معاملات مشتقات ارزی در سررسید کوتاه مدت انجام میشود که سررسید کمتر از یک ماه برای مشتقات ارزی و نیز سایر مشتقات در بورس‌های متشکل مرسوم نیست، ولی در بازار خارج از بورس سررسیدهای کمتر از یک ماه نیز وجود دارد.
بازار آتی ارز چیست؟
در ادامه این گزارش ذکر شده است: امروزه در کنار مشکلات موجود برای بازار نقدی ارز، نبود یک بازار متشکل برای مشتقات ارزی از جمله قرارداد آتی در داخل کشور هزینه‌های گوناگونی برای سیاستگذاران، تولیدکنندگان و سرمایه گذاران ایجاد کرده است که وجود بازار مشتقات ارزی می‌تواند دست کم بخشی از ریسک‌های قیمتی ارز را پوشش دهد و افقی ولو کوتاه مدت برای فعالان اقتصادی فراهم کند.
با وجود ابلاغ آیین نامه اجرایی معاملات آتی ارز-ریال در ۲۹ تیر ۱۳۸۹ به منظور پوشش نوسان نرخ ارز برای صادرکنندگان، به دلیل مسائلی از قبیل غیررقابتی بودن نرخ تعیین شده برای ارز توسط بانک، تحمیل کارمزدهای قابل توجه به طرفین، وجود سررسید حداقل یک ماه و حداکثر دوازده ماه، هزینه‌های جانبی تعهد پیمان‌های آتی، امکان عقد پیمان تنها برای بنگاه‌های بزرگ و عدم وجود بازار ثانوی برای خرید و فروش این پیمان و وجود ریسک اعتباری در اتاق پایاپای، زمینه تشکیل بازار آتی ارز به شکل منسجم فراهم نشده است.
طبق اعلام پژوهشکده پولی و بانکی، در سال‌های اخیر بازاری غیررسمی در اقتصاد کشور تشکیل شده است که به بازار معامالت فردایی ارز مشهور است و در این بازار ذینفعان بازار ارز در پایان روز معاملاتی، در رابطه باقیمت ارز در روز آینده وارد معامله شده و بر اساس پیش بینی‌هایی که از نرخ ارز در روزهای آینده دارند، تعهدات دوطرف را بر عهده می‌گیرند.
با توجه به مشکلات مختلفی که این بازار از جهاتی همچون عدم شفافیت، شبهه دار بودن معاملات و مانند آن دارد، تشکیل بازار آتی ارز به شکل منسجم و رسمی می‌تواند ضمن برطرف کردن این مشکلات، منافعی را نیز برای ذینفعان مختلف از جمله سیاستگذار پولی، تولیدکنندگان و … داشته باشد.
چرا باید بازار آتی ارز داشته باشیم؟
در گزارش پژوهشکده پولی و بانکی برخی از مهمترین الزامات تشکیل این بازار به شرح ذیل اعلام شده است:
بازار آتی ارز در بورس کالا تشکیل میشود؟ / تاثیر این بازار در بورس چگونه است؟
به گزارش تجارت‌نیوز، رئیس سابق سازمان بورس و اوراق بهادار پیشنهاد شکل‌گیری بازار آتی ارز را داد. شاپور محمدی، رئیس سابق سازمان بورس که مدتی است در پژوهشکده پولی و بانکی فعالیت دارد حالا پیشنهاد تشکیل بازار آتی ارز را داده تا ریسک‌‌هایی که باعث نوسانات قیمت ارز هستند، کاهش پیدا کنند.به نظر می‌رسد تشکیل چنین بازاری پوششی برای نرخ ارز ایجاد کند. این بازار می‌تواند جایگزینی برای معاملات فردایی ارز باشد و به دلیل آنکه معاملات فردایی از شفافیت برخوردار نیست با ایجاد این بستر می‌توان علاوه بر تامین منافع ذی‌النفعان، منافع تولیدکنندگان و سیاستگذاران را تضمین کرد.در این پیشنهاد از بانک مرکزی به عنوان متولی اصلی یاد نشده است بلکه بانک مرکزی می‌تواند به عنوان محور اصلی این بازار در زمان تحویل ارز در سررسید معین بدقولی‌های را انجام دهد و بهتر است زمینه را برای حضور سایر مشارکت کنندکان در این بازار فراهم کند و خود به عنوان بازارگردان ایفای نقش کند.محور اصلی این بازار به نظر می‌رسد بورس کالا باشد. جایی که فعالان بازار سرمایه از آن به عنوان افزایش دهند شفافیت و تعادل بخش به قیمت‌ها یاد میکنند. چند روز گذشته با الزام شرکت‌های سیمانی برای عرضه سیمان تولیدی خود در بورس کالا قیمت سیمان به یک باره کاهشی شد و حالا قیمت این محصول بر مبنای عرضه و تقاضا و به صورت مستقیم کشف میشود. اما این موضوع در بازار آتی ارز هم صورت می‌گیرد؟تمرکز بر تولید نه بر روی نوسانات ارزامید موسوی کارشناس بازار سهام درباره ایجاد بازار آتی ارز و تاثیر آن در بازار سهام می‌گوید: بی‌ثباتی اقتصاد کلان و نوسانات قیمت، تورم بالا، نبود نقدینگی مناسب در شرکت‌ها، تحریم‌های خارجی و سختی مبادلات مالی و جذاب بودن بازارهای غیرمولد نظیر بازار دلار و طلا، به ترتیب ۵ مشکل اصلی تولیدکنندگان ایران است. اگر بازار آتی ارز شکل بگیرد، می‌توان مهمترین مشکل تولید کنندگان، یعنی نرخ ارز و ثباتش را تا حدی بهبود داد. طبیعتا یک تولیدکننده اگر بتواند با گرفتن پوزیشن‌های لازم، نرخ ارز را برای خود مشخص و تا حدی قابل پیشبینی کند، با آرامش و خیالی آسوده برای توسعه کسب و کار خود گام بر می‌دارد. قانون‌گذار و دولت باید تلاشش این باشد که توانایی صنعت‌گر و کارآفرین را بر روی تولید متمرکز شوند و نه نگرانی از نوسانات نرخ ارز و بهای تمام شده و فروش!وی در بخش دیگری افزود: وجود بازار مشتقات ارزی می‌تواند دست کم بخشی از ریسک‌های قیمتی ارز را پوشش دهد و افقی هر چند کوتاه مدت برای فعالان اقتصادی فراهم کند. جالب است بدانیم همین الان به صورت غیررسمی نزدیک به ۷۰ درصد معاملات ارز در کشور، معاملات فردایی یا به نوعی مشتقه است.موسوی همچنین درباره شکل‌گیری بازار آنی ارز گفت: حداقل ۱۰ سال است که زمزمه‌های راه‌اندازی بورس آتی ارز را می‌شنویم ولی متاسفانه تاکنون عملیاتی نشده است. امیدواریم دهقان دهنوی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار بتوانند در تعامل با بانک مرکزی، هر چه سریع‌تر این بازار را حتی برای شروع با دوره‌های سررسید کوتاه مدت حتی یک هفته‌ای شروع شود و به مرور به دوره‌های بالاتر ۶ ماهه و یکساله و حتی بیشتر برسد.قیمت ارز واقعی میشود!میثم درخشنده، کارشناس حوزه بانکی هم در این باره معتقد است، هر چه ابزار معاملات در بازار سهام بیشتر شود، اقبال نسبت به حضور در بازار سهام و معامله در بورس بیشتر میشود.وی همچنین در این باره می‌گوید: تنها ریسک این موضوع این است که با عرضه ارز در این بازار بستری برای قیمت‌گذاری دستوری و کنترل قیمت ارز صورت نگیرد. اما ابعاد دیگر این موضوع باعث ارتقا بازار سهام و تعادل در قیمت ارز میشود.این کارشناس بانکی در بخش دیگری گفت: هر اقدامی که به واقعی‌تر شدن قیمت‌ها و شفافیت در نرخ ارز منجر شود باعث تعادل بخشی به بازار ارز و سهام میشود. آخرین اخبار بازار سهام را در صفحه بورس تجارت‌نیوز بخوانید.
دیدگاه شما