پشتوانه بیت کوین چیست و چه چیزی باعث ارزشمندی آن می‌شود؟
با هر بار ریزش یا صعود بیت کوین، مهم ترین سوالی که افراد به دنبال پاسخ آن هستند این است که پشتوانه بیت کوین چیست؟ ارزش این دارایی نوظهور و محبوب بر چه اساسی مشخص می‌شود؟ با پاسخ به این سوال است که برخی ترغیب میشوند تا سرمایه خود را به بازار ارزهای دیجیتال وارد کنند و به خرید بیت کوین یا آلت کوین‌ها بپردازند و یا از سرمایه گذاری در این بازار خودداری کنند.
ارزش و پشتوانه بیت کوین با توجه به دیدگاه و باور افراد نسبت به ارزشمند بودن آن مشخص می‌شود. اما چه چیزی باعث شده تا سرمایه گذاران سازمانی و غیرسازمانی بیت کوین را به عنوان یک دارایی ارزشمند بشناسند؟
پشتوانه بیت کوین و پشتوانه ارزهای فیات
دلار، پوند، یورو و به صورت کلی ارز رسمی کشورها “ارز فیات” نامیده می‌شود. در هر کشور بانک مرکزی متولی ارز ملی در آن کشور است. از همین روی برخی افراد تصور می‌کنند که انتشار و عرضه پول در کشورها تنها در صورت وجود پشتوانه فیزیکی همچون طلا صورت می‌گیرد و ارزش ارز کشورهای مختلف بر اساس پشتوانه آنها تعیین می‌شود.
در دهه 19 میلادی، قراردادی میان کشورهای بزرگ دنیا با عنوان قرارداد “برتون وودز” امضا شد که بر اساس آن چاپ و انتشار پول در کشورها تنها در صورت وجود پشتوانه فیزیکی صورت گیرد.
در بحران جنگ جهانی دوم اما، آمریکا و سایر کشورهای بزرگ از این قرارداد خارج شدند و پس از آن چاپ و انتشار پول بیت کوین در مقابل ارز فیات براساس نیاز جامعه صورت گرفت.
این تصمیم به این معنا بود که ارزش ارز کشورهای مختلف دیگر به پشتوانه آنها وابسته نبود؛ بلکه با وقوع اتفاقات سیاسی و اقتصادی در سطح جهان، ارزش این ارزهای فیات نیز با توجه به تاثیری که از این اتفاقات می‌گیرند، متغیر خواهد بود.
برای مثال وجود تورم در سطح یک جامعه باعث تضعیف ارزش یک ارز شده و یا سلطه سیاسی و اقتصادی برخی کشورها موجب تقویت ارزش ارز ملی آنها می‌شود.
بنابراین ارزش یک ارز فیات می‌تواند بر اساس دیدگاه و اعتقادی که افراد به آن دارند، تضعیف یا تقویت شود. بیت کوین نیز از این قاعده مستثنی نیست و ارزش آن با توجه به دیدگاه افراد به آن در بازه‌های زمانی متفاوت تعیین می‌شود.
پشتوانه بیت کوین چیست؟
ارزش بیت کوین نیز همانند سایر ارزهای فیات به علت عقیده افراد به ارزشمند بودن آن ایجاد می‌شود. چنین استدلالی برای تمامی ارزهای فیات همچون دلار آمریکا، پوند انگلیس و ارز سایر کشورها نیز صادق است.
به بیان ساده‌تر می‌توان گفت که این اعتماد افراد به بیت کوین است که آن را ارزشمند می‌کند. ارزش بیت کوین نیز همانند ارزهای فیات در بازار و براساس قانون عرضه و تقاضا تعیین می‌شود و عوامل مختلفی می‌تواند بر ارزش آن تاثیرگذار باشد.
چه عواملی باعث ارزشمند شدن بیت کوین میشوند؟
همانطور که اتفاقات سیاسی و اقتصادی در سطح جهان بر ارزش پول‌های فیات تاثیرگذار است، عوامل متعددی نیز می‌تواند در تعیین ارزش بیت کوین تاثیرگذار باشد:
نحوه به دست آمدن بیت کوین؛ کمیابی
همان طور که می‌دانید، بیت کوین و برخی دیگر از ارزهای دیجیتال به روش استخراج یا ماینینگ به دست می‌آیند. استخراج بیت کوین یکی از روش های کسب درآمد از بازار ارزهای دیجیتال بوده که نیازمند هزینه و انرژی بالایی است.
نکته مهم دیگری که باید به آن توجه کرد، وجود کمیابی در بازار بیت کوین است. تعداد کل بیت‌کوین‌های موجود برابر با 21 میلیون واحد است که تمامی این مقادیر تا سال 2140 میلادی استخراج خواهند شد.
این محدودیت در تعداد برای بیت کوین، باعث ایجاد کمیابی در بازار آن شده و همین امر می‌تواند باعث افزایش ارزشمندی آن در طول زمان شود.
برای ارزهای فیات اما هیچ محدودیتی در چاپ و انتشار آنها وجود ندارد و بانکهای مرکزی در دولت‌ها با توجه به وضعیت اقتصادی کشور و اعمال سیاست‌های پولی، حجم پول در جامعه را کنترل می‌کنند.
همین عدم وجود محدودیت در عرضه ارزهای فیات، می‌تواند به راحتی باعث تورم و بی ارزش شدن این ارزها شود.
امنیت در بیت کوین
یکی دیگر از عواملی که بیت کوین را ارزشمند می‌کند، وجود امنیت در ساختار و شبکه آن است. همانطور که می‌دانید ارزهای دیجیتال بر بستر بلاک چین ایجاد شده‌اند و در بلاک چین اصل بر غیرمتمرکز بودن است.
غیرمتمرکز بودن ارزهای دیجیتال به این معناست که کنترل و نظارت آن تحت اختیار هیچ نهاد یا سازمانی نیست. بلکه خود اعضای شبکه که همان ماینرها هستند، امنیت آن را تامین می‌کنند.
به این ترتیب قیمت بیت کوین و ارزهای دیجیتال تحت کنترل دولت‌ها، بانکهای مرکزی و یا سایر سازمان‌های پولی و مالی در سطح جهان نخواهد بود و همین امر موجب تقویت امنیت شبکه آن می‌شود.
بنابراین یک امنیت غیرمتمرکز و تضمینی می‌تواند باعث تقویت باور و اعتقاد افراد به ارزشمند بودن ارزهای دیجیتال که به نوعی پشتوانه بیت کوین حسوب می‌شود را موجب شود.
بیت کوین؛ ابزاری برای ذخیره ارزش
بیت کوین نیز همانند سایر ارزهای فیات ابزاریست که برای انجام امور پرداختی در یک بستر غیرمتمرکز ایجاد شده است. بسیاری از افراد بیت کوین را گزینه‌ای مناسب برای سرمایه‌گذاری می‌شناسند. به این ترتیب در طی چندین سال اخیر، بیت کوین به ابزاری برای ذخیره ارزش تبدیل شده‌است.
بنابراین بیت کوین یک دارایی دیجیتالی است که ارزش آن بر اساس قانون عرضه و تقاضا در بازار و توسط معامله‌گران مشخص می‌شود. پشتوانه مالی بیت کوین نیز براساس ارزش بازار و میزان کاربرد آن در جامعه مشخص خواهد شد.
چه چیزی باعث ارزشمند شدن بیت کوین می‌شود؟
اگر مخاطب پروپاقرص دنیای تکنولوژی باشید، متوجه خواهید شد که توسعه و پیشرفت تکنولوژی در جهان در یک مسیر اصولی و با سرعتی بالا در حال انجام است! در یک کلام می‌توان گفت در آینده‌ای نه چندان دور، احتمالا با یک دنیای تماما دیجیتالی مواجه خواهیم بود.
در این جهان دیجیتالی نیز همچون جهان واقعی، انجام امور دریافت و پرداخت نیازمند الگوریتمی هستند که با ماهیت دیجیتالی بودن آن جهان مطابقت داشته باشد.
بیت کوین و ارزهای دیجیتال به دلیل ماهیت غیرمتمرکزی که دارند، می‌توانند مناسب‌ترین ابزار برای انجام امور مالی در جهان دیجیتالی پیش‌رو باشند.
بنابراین کاربرد ارزهای دیجیتال و تقاضا برای مالکیت و استفاده از آنها در آینده‌ای نه چندان دور با افزایش چشم‌گیری مواجه خواهد شد و همین موضوع می‌تواند اصلی‌ترین پشتوانه بیت کوین باشد!
مطابق با اصل عرضه و تقاضا در اقتصاد، افزایش تقاضا برای یک دارایی نیز موجب افزایش ارزش آن خواهد شد.
سرمایه گذاری در بیت کوین
بسیاری از افراد با این تصور که بیت بیت کوین در مقابل ارز فیات کوین هیچ پشتوانه فیزیکی نداشته و قابل استناد نیست، از سرمایه گذاری در بازار ارزهای دیجیتال خودداری می‌کنند.
با پیشرفت و توسعه تکنولوژی بهتر است تا ما هم تصمیمات سرمایه گذاری و همچنین دیدگاه خود را نسبت به پشتوانه بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال متناسب با رویدادهای تازه در جهان تنظیم و آپدیت کنیم.
سرمایه گذاری در بیت کوین و ارزهای دیجیتال می‌تواند تصمیمی باشد که آورده بسیار خوبی در جهان دیجیتالی پیش‌رو برای ما رقم بزند. بنابراین بهتر است تا دیدگاه‌های افراطی خود را نسبت به پشتوانه بیت کوین و دارایی‌های دیجیتال، تغییر دهیم و به جای تقابل با تکنولوژی و سرمایه‌گذاری‌های نوین، سعی در تعامل بیشتر با آنها داشته باشیم.
سخن پایانی
ارزش و اعتبار بیت کوین همانند سایر ارزهای فیات در جهان، از باور و اعتقاد افراد نسبت به ارزشمند بودن آن ناشی می‌شود و به هر میزان که کاربرد و ارزش ذاتی آن برای عموم مردم آشکار شود، این پشتوانه نیز قدرتمندتر خواهد شد.
در این باره بیشتر بخوانید:
خرید بیت کوین در ایران چگونه امکان پذیر است؟
با ثبت نام در یک صرافی معتبر ارز دیجیتال می‌توانید به خرید امن و سریع بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال بپردازید. او ام پی فینکس اولین صرافی ارز دیجیتال بیت کوین در مقابل ارز فیات با قابلیت حساب دمو و ربات تریدر در ایران است که بستری امن و سریع برای معامله رمزارزها فراهم کرده‌است.
کافیست در او ام پی فینکس ثبت نام کنید و با تکمیل احراز هویت در کمتر از 5 دقیقه به خرید و فروش ارزهای دیجیتال بر پایه تومان یا تتر بپردازید.
ارز فیات (Fiat Currency) چیست؟ تفاوت‌های ارز فیات با ارزهای دیجیتال
ارز فیات چیست؟
ارز فیات (Fiat Currency)، اسکناس‌ها و سکه‌هایی هستند که در خرید و فروش از آنها استفاده می‌کنیم. ارزهای فیات همان پول‌های رایج کشورهای مختلف هستند. این روزها به جز این ارزها ارزهایی با ماهیت دیجیتالی نیز به‌وجود آمده‌اند، که به آنها ارزهای دیجیتال یا رمزارز می‌گوییم. در این مقاله ما قصد داریم ارزهای سنتی و این ارزهای نوظهور را با یکدیگر مقایسه کنیم.
ارز فیات چیست؟
ارز فیات (پول بدون پشتوانه)، واحد پولی کشورهاست که برخلاف باور عمومی که تصور می‌کنند این ارزها پشتوانه طلا یا نقره دارند پشتوانه‌ای ندارند. اعتبار این پول‌ها با وضعیت اقتصادی کشورها رابطه‌ی مستقیم دارد و ارزش آنها بستگی به کشوری که ارز فیات را چاپ کرده دارد.
این ارزها در سراسر جهان وسیله‌ی مبادلات تجاری و خرید و فروش‌ها هستند و همچنین مهم‌ترین و مطرح‌ترین گزینه برای سرمایه‌گذاری به‌شمار می‌روند.
این ارز جایگزینی برای استاندارد طلا و پول کالایی (کالایی اقتصادی که به‌جای پول استفاده می‌شود) بوده است.
ارز فیات
چرا ارز فیات جایگزین استاندارد طلا شد؟
در گذشته طلا پشتیبان پول یا ارز فیات بوده است و اندوخته‌ی طلا، موجب ارزش‌گذاری پول هر کشور بود. هر میزان که اندوخته‌ی طلا وجود داشت دولت می‌توانست به نسبت آن، پول تولید کند. این روش اجازه‌ی ورود فاکتورهای اقتصادی دیگر به عرصه ارزش‌گذاری پول رایج کشور را نمی‌داد.
در این شرایط در بحرانهای اقتصادی دولت‌های کنترلی بر روی وضعیت نمی‌توانستند داشته باشند و توانایی ایجاد کوچک‌ترین تغییری در شرایط اقتصادی نداشتند.
پس از ورود ارزهای فیات به چرخه اقتصاد کشورها، دولت‌مردان این توانایی را داشتند که در شرایط مختلف کنترل وضعیت را به‌دست بگیرند و ارزش پول را پایین یا بالا ببرند.
آن دسته از کارشناسان که موافق استاندارد طلا هستند؛ مدعی‌اند که اگر اسکناس پشتوانه‌ی فیزیکی داشته باشد، ثبات بیشتری نیز خواهد داشت.
اما مخالفان استاندارد طلا معتقدند، خود فلز طلا نیز هیچ‌گاه ثبات قیمت ندارد و این عدم ثبات بر روی ارزش پول تاثیر منفی خواهد داشت.
مزایای استفاده از ارز فیات:
- کمیاب نمی‌شود
- کم هزینه است
- انعطاف‌پذیر است
- در مبادلات بین‌المللی کاربردی است
- ذخیره کردن آن آسان‌تر است
معایب استفاده از ارز فیات:
- ایجاد تورم
- پیشینه بد
مقایسه ارز دیجیتال و ارز فیات
- تنها وجه اشتراک ارزهای فیات و دیجیتال، نبود پشتوانه‌ی فیزیکی در هر دوی این سیستم‌های پولی است.
- بیشتر رمزارزها در مقدار محدودی تولید میشوند و برای تولید محدود آنها پروتکل‌های خاص مشخص شده است (هاوینگ بیت کوین). سایر آنها نیز برای کنترل این موضوع پروتکل‌‌هایی را تعیین کردهاند که مقابل ایجاد ابر تورم را بگیرند. این امر نقطه‌ی مقابل امکان تولید بی‌رویه ارزهای فیات (عامل اصلی تورم) است.
- برخلاف دلیل پیدایش ارزهای فیات که کنترل بیشتر دولت‌مردان و بانکهای مرکزی بوده است. کریپتوکارنسی یا رمزارز با هدف عدم تمرکز و کنترل‌زدایی به‌وجود آمده است.
- استفاده از پول فیات بستگی به مرزهای جغرافیایی و پذیرش آن در کشوری دارد که قصد استفاده از آن را کنید. اما پول دیجیتال محدودیت مرزی و جغرافیایی ندارد و در سراسر دنیا مورد پذیرش و استفاده است.
- ارزهای دیجیتال به‌دلیل استفاده از سیستم‌های رمزنگاری در ساختار آنها امنیت بسیار بالایی دارند و امکان جعل، هک و سرقت آنها بسیار پایین است. اما پول فیات به‌راحتی جعل می‌شود، حساب‌های بانکی قابل هک شدن هستند و این پول‌ها همیشه در معرض سرقت قرار دارند.
- اما مهم‌ترین نکته که تا امروز در رقابت این دو ارز بسیار قابل توجه بوده است؛ میزان بالای پذیرش عمومی ارز فیات در مقایسه با ارز دیجیتال است. افکار عمومی هنوز آن‌چنان که باید و شاید ارزهای دیجیتال را به رسمیت نمی‌شناسد و پول فیات مقبولیت بیشتری دارد.
- مزیت دیگر ارزهای فیات به نسبت نوع دیجیتال آنها نوسانات پایین است. رمزارزها دنیای پر نوسانی دارند؛ از این رو افراد کم‌تری به سرمایه‌گذاری در این بازار اطمینان می‌کنند.
صحبت پایانی
هرچند ارزهای دیجیتال در چند سال اخیر جایگاه مناسبی در اقتصاد جهانی پیدا کردهاند، اما هنوز هم ارز فیات رایج‌ترین سیستم مالی در دنیاست. دلار، پوند و یورو با توجه به کشورهای چاپ کننده‌ی آنها که همگی اقتصادهای قدرتمندی دارند؛ هنوز مهم‌ترین رکن فعالیت‌های اقتصادی در گوشه و کنار دنیا هستند. این ارزها هرچند تاریخچه سفیدی ندارند و مشکلات فراوانی تا به اینجا برای کشورهای مختلف و اقتصاد آنها ایجاد کرده اند، اما هنوز هم پذیرش عمومی بیشتری نسبت به ارزهای دیجیتالی دارند.
زمان زیادی می‌برد تا مردم جهان به جای پول‌هایی که قابل لمس هستند، پول‌هایی که فقط کدهای نوشتاری‌اند را بپذیرند. اما آینده‌ی هر دوی این نظام‌های مالی در هاله‌ای از ابهام است و مشخص نیست در سال‌های بعد کفه‌ی ترازوی کدام یک از آنها سنگین‌تر باشد و بتواند بازارهای مالی جهان را تسخیر کند.
پشتوانه بیت کوین چیست و چه چیزی باعث ارزشمندی آن می‌شود؟
با هر بار ریزش یا صعود بیت کوین، مهم ترین سوالی که افراد به دنبال پاسخ آن هستند این است که پشتوانه بیت کوین چیست؟ ارزش این دارایی نوظهور و محبوب بر چه اساسی مشخص می‌شود؟ با پاسخ به این سوال است که برخی ترغیب میشوند تا سرمایه خود را به بازار ارزهای دیجیتال وارد کنند و به خرید بیت کوین یا آلت کوین‌ها بپردازند و یا از سرمایه گذاری در این بازار خودداری کنند.
ارزش و پشتوانه بیت کوین با توجه به دیدگاه و باور افراد نسبت به ارزشمند بودن آن مشخص می‌شود. اما چه چیزی باعث شده تا سرمایه گذاران سازمانی و غیرسازمانی بیت کوین را به عنوان یک دارایی ارزشمند بشناسند؟
پشتوانه بیت کوین و پشتوانه ارزهای فیات
دلار، پوند، یورو و به صورت کلی ارز رسمی کشورها “ارز فیات” نامیده می‌شود. در هر کشور بانک مرکزی متولی ارز ملی در آن کشور است. از همین روی برخی افراد تصور می‌کنند که انتشار و عرضه پول در کشورها تنها در صورت وجود پشتوانه فیزیکی همچون طلا صورت می‌گیرد و ارزش ارز کشورهای مختلف بر اساس پشتوانه آنها تعیین می‌شود.
در دهه 19 میلادی، قراردادی میان کشورهای بزرگ دنیا با عنوان قرارداد “برتون وودز” امضا شد که بر اساس آن چاپ و انتشار پول در کشورها تنها در صورت وجود پشتوانه فیزیکی صورت گیرد.
در بحران جنگ جهانی دوم اما، آمریکا و سایر کشورهای بزرگ از این قرارداد خارج شدند و پس از آن چاپ و انتشار پول براساس نیاز جامعه صورت گرفت.
این تصمیم به این معنا بود که ارزش ارز کشورهای مختلف دیگر به پشتوانه آنها وابسته نبود؛ بلکه با وقوع اتفاقات سیاسی و اقتصادی در سطح جهان، ارزش این ارزهای فیات نیز با توجه به تاثیری که از این اتفاقات می‌گیرند، متغیر خواهد بود.
برای مثال وجود تورم در سطح یک جامعه باعث تضعیف ارزش یک ارز شده و یا سلطه سیاسی و اقتصادی برخی کشورها موجب تقویت ارزش ارز ملی آنها می‌شود.
بنابراین ارزش یک ارز فیات می‌تواند بر اساس دیدگاه و اعتقادی که افراد به آن دارند، تضعیف یا تقویت شود. بیت کوین نیز از این قاعده مستثنی نیست و ارزش آن با توجه به دیدگاه افراد به آن در بازه‌های زمانی متفاوت تعیین می‌شود.
پشتوانه بیت کوین چیست؟
ارزش بیت کوین نیز همانند سایر ارزهای فیات به علت عقیده افراد به ارزشمند بودن آن ایجاد می‌شود. چنین استدلالی برای تمامی ارزهای فیات همچون دلار آمریکا، پوند انگلیس و ارز سایر کشورها نیز صادق است.
به بیان ساده‌تر می‌توان گفت که این اعتماد افراد به بیت کوین است که آن را ارزشمند می‌کند. ارزش بیت کوین نیز همانند ارزهای فیات در بازار و براساس قانون عرضه و تقاضا تعیین می‌شود و عوامل مختلفی می‌تواند بر ارزش آن تاثیرگذار باشد.
چه عواملی باعث ارزشمند شدن بیت کوین میشوند؟
همانطور که اتفاقات سیاسی و اقتصادی در سطح جهان بر ارزش پول‌های فیات تاثیرگذار است، عوامل متعددی نیز می‌تواند در تعیین ارزش بیت کوین تاثیرگذار باشد:
نحوه به دست آمدن بیت کوین؛ کمیابی
همان طور که می‌دانید، بیت کوین و برخی دیگر از ارزهای دیجیتال به روش استخراج یا ماینینگ به دست می‌آیند. استخراج بیت کوین یکی از روش های کسب درآمد از بازار ارزهای دیجیتال بوده که نیازمند هزینه و انرژی بالایی است.
نکته مهم دیگری که باید به آن توجه کرد، وجود کمیابی در بازار بیت کوین است. تعداد کل بیت‌کوین‌های موجود برابر با 21 میلیون واحد است که تمامی این مقادیر تا سال 2140 میلادی استخراج خواهند شد.
این محدودیت در تعداد برای بیت کوین، باعث ایجاد کمیابی در بازار آن شده و همین امر می‌تواند باعث افزایش ارزشمندی آن در طول زمان شود.
برای ارزهای فیات اما هیچ محدودیتی در چاپ و انتشار آنها وجود ندارد و بانکهای مرکزی در دولت‌ها با توجه به وضعیت اقتصادی کشور و اعمال سیاست‌های پولی، حجم پول در جامعه را کنترل می‌کنند.
همین عدم وجود محدودیت در عرضه ارزهای فیات، می‌تواند به راحتی باعث تورم و بی ارزش شدن این ارزها شود.
امنیت در بیت کوین
یکی دیگر از عواملی که بیت کوین را ارزشمند می‌کند، وجود امنیت در ساختار و شبکه آن است. همانطور که می‌دانید ارزهای دیجیتال بر بستر بلاک چین ایجاد شده‌اند و در بلاک چین اصل بر غیرمتمرکز بودن است.
غیرمتمرکز بودن ارزهای دیجیتال به این معناست که کنترل و نظارت آن تحت اختیار هیچ نهاد یا سازمانی نیست. بلکه خود اعضای شبکه که همان ماینرها هستند، امنیت آن را تامین می‌کنند.
به این ترتیب قیمت بیت کوین و ارزهای دیجیتال تحت کنترل دولت‌ها، بانکهای مرکزی و یا سایر سازمان‌های پولی و مالی در سطح جهان نخواهد بود و همین امر موجب تقویت امنیت شبکه آن می‌شود.
بنابراین یک امنیت غیرمتمرکز و تضمینی می‌تواند باعث تقویت باور و اعتقاد افراد به ارزشمند بودن ارزهای دیجیتال که به نوعی پشتوانه بیت کوین حسوب می‌شود را موجب شود.
بیت کوین؛ ابزاری برای ذخیره ارزش
بیت کوین نیز همانند سایر ارزهای فیات ابزاریست که برای انجام امور پرداختی در یک بستر غیرمتمرکز ایجاد شده است. بسیاری از افراد بیت کوین را گزینه‌ای مناسب برای سرمایه‌گذاری می‌شناسند. به این ترتیب در طی چندین سال اخیر، بیت کوین به ابزاری برای ذخیره ارزش تبدیل شده‌است.
بنابراین بیت کوین یک دارایی دیجیتالی است که ارزش آن بر اساس قانون عرضه و تقاضا در بازار و توسط معامله‌گران مشخص می‌شود. پشتوانه مالی بیت کوین نیز براساس ارزش بازار و میزان کاربرد آن در جامعه مشخص خواهد شد.
چه چیزی باعث ارزشمند شدن بیت کوین می‌شود؟
اگر مخاطب پروپاقرص دنیای تکنولوژی باشید، متوجه خواهید شد که توسعه و پیشرفت تکنولوژی در جهان در یک مسیر اصولی و با سرعتی بالا در حال انجام است! در یک کلام می‌توان گفت در آینده‌ای نه چندان دور، احتمالا با یک دنیای تماما دیجیتالی مواجه خواهیم بود.
در این جهان دیجیتالی نیز همچون جهان واقعی، انجام امور دریافت و پرداخت نیازمند الگوریتمی هستند که با ماهیت دیجیتالی بودن آن جهان مطابقت داشته باشد.
بیت کوین و ارزهای دیجیتال به دلیل ماهیت غیرمتمرکزی که دارند، می‌توانند مناسب‌ترین ابزار برای انجام امور مالی در جهان دیجیتالی پیش‌رو باشند.
بنابراین کاربرد ارزهای دیجیتال و تقاضا برای مالکیت و استفاده از آنها در آینده‌ای نه چندان دور با افزایش چشم‌گیری مواجه خواهد شد و همین موضوع می‌تواند اصلی‌ترین پشتوانه بیت کوین باشد!
مطابق با اصل عرضه و تقاضا در اقتصاد، افزایش تقاضا برای یک دارایی نیز موجب افزایش ارزش آن خواهد شد.
سرمایه گذاری در بیت کوین
بسیاری از افراد با این تصور که بیت کوین هیچ پشتوانه فیزیکی نداشته و قابل استناد نیست، از سرمایه گذاری در بازار ارزهای دیجیتال خودداری می‌کنند.
با پیشرفت و توسعه تکنولوژی بهتر است تا ما هم تصمیمات سرمایه گذاری و همچنین دیدگاه خود را نسبت به پشتوانه بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال متناسب با رویدادهای تازه در جهان تنظیم و آپدیت کنیم.
سرمایه گذاری در بیت کوین و ارزهای دیجیتال می‌تواند تصمیمی باشد که آورده بسیار خوبی در جهان دیجیتالی پیش‌رو برای ما رقم بزند. بنابراین بهتر است تا دیدگاه‌های افراطی خود را نسبت به پشتوانه بیت کوین و دارایی‌های دیجیتال، تغییر دهیم و به جای تقابل با تکنولوژی و سرمایه‌گذاری‌های نوین، سعی در تعامل بیشتر با آنها داشته باشیم.
سخن پایانی
ارزش و اعتبار بیت کوین همانند سایر ارزهای فیات در جهان، از باور و اعتقاد افراد نسبت به ارزشمند بودن آن ناشی می‌شود و به هر میزان که کاربرد و ارزش ذاتی آن برای عموم مردم آشکار شود، این پشتوانه نیز قدرتمندتر خواهد شد.
در این باره بیشتر بخوانید:
خرید بیت کوین در ایران چگونه امکان پذیر است؟
با ثبت نام در یک صرافی معتبر ارز دیجیتال می‌توانید به خرید امن و سریع بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال بپردازید. او ام پی فینکس اولین صرافی ارز دیجیتال با قابلیت حساب دمو و ربات تریدر در ایران است که بستری امن و سریع برای معامله رمزارزها فراهم کرده‌است.
کافیست در او ام پی فینکس ثبت نام کنید و با تکمیل احراز هویت در کمتر از 5 دقیقه به خرید و فروش ارزهای دیجیتال بر پایه تومان یا تتر بپردازید.
ارز فیات چیست و چه تفاوتی با ارز دیجیتال دارد؟
تا حالا به این فکر کرده‌اید که پول‌های کاغذی امروز، از کجا آمدند؟ یا مثلا چرا پول به صورت کاغذ درآمد؟ ارز فیات چیست؟ اینکه گفته می‌شود ارزش پول یک کشور بالاست، این ارزش چگونه ایجاد می‌شود؟ امروز، مفهوم «ارز» یا همان پول در حال تغییر است و ما شاهد آن هستیم که روز به روز استفاده از ارزهای دیجیتال مثل بیت کوین، بیشتر می‌شود.
اگر به شناخت مفهوم پول و تاریخچه آن علاقه‌مند هستید، توصیه می‌کنیم حتما ارز فیات چیست را بخوانید.
ارز فیات چیست؟
معنای دقیق ارز فیات چیست؟ آیا ارز فیات همان پول‌های کاغذی است که امروز در جیب همه افراد وجود دارد؟ عجله نکنید، ابتدا بهتر است بدانید که به هر چیز انتقال‌دهنده ارزش بین دو نفر، ارز گفته می‌شود. گاهی این ارزش از طریق همان پول رایج منتقل می‌شود. ممکن است از ارزهای دیگری مثل ارزهای دیجیتال هم برای انتقال ارزش استفاده شود.بهتر است فعلا به بحث خودمان برگردیم.
پول یا ارز فیات، آن دسته از ارزهایی هستند که توسط دولت‌ها (بانکهای مرکزی) چاپ و توزیع میشوند. ممکن است برخی از این ارزهای فیات با طلا یا نقره‌ای که در خزانه بانک مرکزی قرار دارد، پشتیبانی شوند.
البته، گاهی هم یک ارز فیات با کالای فیزیکی مثل طلا پشتیبانی نمی‌شود و ارزشش را از دولتی که آن را چاپ کرده، می‌گیرد. یعنی زمانی که مردم یک کشور به دولتی اعتماد کرده و آن را انتخاب می‌کنند، ناخودآگاه به پول چاپ‌شده آن نیز اعتماد خواهند کرد.
ارزش پول یا ارز فیات به میزان عرضه آن و ثبات سیاسی و اقتصادی دولتی که آن را منتشر کرده، بستگی دارد. همین پول‌های رایج مثل دلار، یورو و ریال که به‌طور روزمره از آن استفاده می‌کنید، ارز فیات هستند.
پول یا ارز فیات چگونه کار می‌کند؟
ارزشی که در ارز فیات وجود دارد، فقط به این دلیل است که یک دولت از آن پشتیبانی می‌کند. این عامل موجب می‌شود مردم نیز به‌طور ناخواسته به ارزشمند بودن این ارزها اعتماد کنند. قبلا دولت‌ها برای اینکه پول‌های کاغذی چاپ و توزیع کنند، مقدار مشخصی از کالای فیزیکی ارزشمند مثل طلا یا دلار را در خزانه بانک مرکزی قرار می‌دادند. مردم هم می‌توانستند این پول‌های کاغذی را هر زمان که خواستند به بانک‌ها بازگردانند و به جای آن طلا بگیرند.
پشتوانه ارز فیات چیست؟
امروزه خبری از پشتوانه طلا یا نقره برای پول یا همان ارزهای فیات نیست! در واقع، مردم به اعتبار دولت‌ها به ارزشمند بودن ارز فیات اعتماد می‌کنند. دلار، یورو و دیگر ارزهای مطرح جهان، همگی ارز فیات هستند. جالب است بدانید کلمه فیات، ریشه لاتین داشته و به «توافق طرف‌ها روی یک چیز» اشاره دارد. پس ارز فیات، ارزی است که طرف‌ها روی ارزشمند بودن آن به توافق می‌رسند.
به دلیل اینکه ارزهای فیات از پشتوانه فیزیکی برخوردار نیستند، بنابراین این ارزها ممکن است در طول زمان، ارزش خودشان را در نتیجه تورم از دست بدهند. بخشی از این تورم هم می‌تواند در اثر چاپ و عرضه زیاد این ارزها توسط بانک مرکزی ایجاد شود.
حالا با توضیحاتی که دادیم، تصور کنید روزی، مردم اعتمادشان را به دولت از دست بدهند. در این صورت، ارزش ارز رایج آن کشور روز به روز کمتر می‌شود. در مقابل، ارزهایی که پشتوانه آنها طلاست، اینگونه نیستند. این ارزها به دلیل اینکه همیشه تقاضا برای طلا و جواهرات وجود دارد، ارزش خود را در هر حالتی حفظ می‌کنند.
بررسی تاریخچه ارز فیات
حالا که با مفهوم ارز فیات آشنا شدید، بهتر است بدانید که تاریخچه ارز فیات چیست. ارزهای فیات، اولین بار در قرن دهم میلادی و در چین متولد شدند. این ارزها از اواخر حکومت سلسله مینگ در چین به وجود آمدند. اما چگونه؟ چین در آن زمان هم جمعیت بالایی داشت و تقاضا برای سکه و پول‌های فلزی، بیشتر از کل موجودی فلزات گرانبها در این کشور بود.
حکومت تصمیم گرفت که روی تکه‌های کاغذ، ارزشی معادل پول‌های فلزی بگذارد تا مردم بتوانند به‌جای سکه، از سفته‌های اعتباری استفاده کنند. مردم چین نیز از قبل با مفهوم این سفته‌ها آشنا بودند، بنابراین، خیلی زود استفاده از این کاغذها را به جای سکه پذیرفتند.
با روی کار آمدن سلسله سونگ در چین، تجارت نیز در این کشور و به‌ویژه منطقه سیچوان رونق زیادی گرفت. کم‌کم تجار و کسب و کارهای خصوصی هم اقدام به صدور سفته‌های اعتباری کردند. کار به جایی رسید که صدور این کاغذهای اعتباری به وزارت دارایی چین سپرده شد.
غربی‌ها هم استفاده از پول کاغذی را از قرن هجدهم شروع کردند. کشورهایی مثل فرانسه و آمریکا اوراق اعتباری را صادر کردند که افراد می‌توانستند از آنها برای پرداخت‌های خودشان استفاده کنند.
در ابتدای قرن بیستم، دولت آمریکا به مردم وعده داد که هرکس بخواهد، می‌تواند در قبال اسکناس یا پول کاغذی خود، کالاهای ارزشمندی مثل طلا دریافت کند. البته، به دلیل جنگ داخلی آمریکا و نیاز به بازسازی بسیاری از زیرساخت‌ها در این کشور، این برنامه لغو شد.
در نهایتا این ریچارد نیکسون، رئیس‌جمهور وقت آمریکا بود که در سال 1971، اقدامات اقتصادی و پولی جدید را به اجرا درآورد. در نتیجه این اقدامات، آمریکا قابلیت تبدیل مستقیم دلار به طلا را لغو کرد، چون ذخیره طلا در آن زمان روبه کاهش بود. پس از آن، بیشتر کشورها هم تولید ارزهای فیات را آغاز کردند.
مزایای ارز فیات چیست؟
ارز فیات اگر بتواند اهداف مشخص‌شده برای اقتصاد کشورها را به‌درستی انجام دهد، مزایای مناسبی خواهد داشت. مهم‌ترین این اهداف، حفظ ارزش دارایی‌ها و ساده‌سازی مبادلات و داد و ستد بین افراد است. استفاده از ارزهای بیت کوین در مقابل ارز فیات فیات، حساب و کتاب در خرید و فروش کالا را هم ساده‌تر می‌کند.
از آنجا که موجودی ارزهای فیات مثل طلا یا نقره محدود نیست، بانک مرکزی کنترل بیشتری روی توزیع و موجودی این ارزها دارد. بانکهای مرکزی می‌توانند متغیرهای اقتصادی مثل سیستم اعتبار (وام‌دهی)، نقدینگی و نرخ بهره بانکی را مدیریت کنند. برای نمونه، فدرال رزرو آمریکا (بانک مرکزی) دو وظیفه دارد: پایین نگه‌داشتن نرخ بیکاری و تورم.
معایب ارز فیات چیست؟
بحران مسکن آمریکا در سال 2007 ، باعث زنجیره‌ای از بحران‌ها و رکود بزرگ اقتصادی در جهان شد. به‌دنبال همین اتفاقات بود که همه متوجه شدند بانکهای مرکزی همیشه قادر به جلوگیری از رکود و نابسمانی اقتصادی نیستند.
به‌علاوه، زمانی که از ارزهای فیات در اقتصاد یک کشور استفاده می‌شود، امکان بروز حباب قیمتی هم بالا می‌رود. دلیل، این است که موجودی و عرضه ارزهای فیات نامحدود است و بانک مرکزی هرچقدر که بخواهد می‌تواند پول چاپ کند.
بهتر است با ذکر یک مثال، درک بهتری از معایب ارز فیات داشته باشیم. بدترین شیوه استفاده از ارزهای فیات، در ابتدای دهه اول سال 2000 و در کشور زیمباوه اتفاق افتاد. بانک مرکزی این کشور در پاسخ به عمیق‌ترین مشکلات اقتصادی، چاپ پول با سرعت بالا را در دستور کار قرار داد. این سیاست به بروز ابرتورم منجر شد. این ابرتورم به رقم باورنکردنی 230 تا 500 میلیارد درصد در سال 2008 رسید! قیمت‌ها به سرعت سر به فلک کشیدند و مردم زیمباوه مجبور بودند برای خرید یک تخم مرغ، چند کیف پر از پول پرداخت کنند. در اوج این ابرتورم، هر 100 تریلیون دلار زیمباوه، ارزشی معادل 40 سنت آمریکا داشت.
سوالات متداول
چرا ارز فیات با ارزش است؟
بر خلاف ارزهای با پشتوانه فیزیکی مثل طلا، ارزهای فیات کاملا بر پایه اعتماد مردم به دولت‌ها شکل می‌گیرند. دولت‌ها از افراد می‌خواهند تا مالیات خودشان را از طریق پول فیات بپردازند. این موضوع هم باعث اعتماد بیشتر افراد به ارزهای فیات می‌شود.
برخی دیگر هم باور دارند که ایده اصلی پول، همان ایده اعتبار در برابر بدهی است. یعنی شما با پول، اعتباری را منتقل یا دریافت می‌کنید. پس مهم نیست که پول حتما از یک پشتوانه فیزیکی برخوردار باشد.
چرا اقتصادهای مدرن پول فیات را ترجیح می‌دهند؟
تا پیش از قرن بیستم، بیشتر کشورها پول‌شان را بر پایه یک پشتوانه مثل طلا یا دیگر کالاهای اولیه چاپ و توزیع می‌کردند. با رشد و توسعه تجارت بین‌الملل و جهانی شدن امور مالی، نیاز به پول هم افزایش فوق‌العاده‌ای داشت.
از طرف دیگر، مقدار طلایی که از معادن استخراج می‌شد، محدود بود و بانکهای مرکزی نمی‌توانستند پشتوانه طلا را برای پول‌های زیادی که چاپ می‌کنند، قرار دهند. این موضوع باعث اختلال در بازارها و بازرگانی جهانی شد. ارزهای فیات کنترل و انعطاف بیشتری را در اختیار دولت‌ها قرار می‌دهند تا سیاست‌های مالی و پولی خودشان را بهتر مدیریت کنند.
چند گزینه جایگزین ارز فیات چیست؟
امروزه بیشتر کشورها در مبادلات روزمره خودشان از ارزهای فیات استفاده می‌کنند؛ چرا که فراوانی، در دسترس بودن و قابلیت حمل آن نسبت به فلزات ارزشمندی مثل طلا بسیار بیشتر است. البته، در همه کشورها امکان خرید طلا یا سکه‌های طلا وجود دارد، اما کاربرد آن بیشتری برای ذخیره‌سازی و سرمایه گذاری بلندمدت است.
رمز ارزهایی مثل بیت کوین در یک دهه اخیر متولد شده‌اند. گفتیم که ارزهای فیات ممکن است به‌صورت فراوان توسط بانکهای مرکزی چاپ شوند. این موضوع می‌تواند باعث تورم یا ابر تورم شود. اما رمز ارزهایی مثل بیت کوین، شکل دیجیتالی از پول هستند که در یک دهه گذشته ساخته شده‌اند. موجودی بیت کوین محدود بوده و از این نظر شبیه به طلاست. یعنی در برابر تورم مقاوم است.
شاید از خودتان بپرسید که آیا ارز فیات و رمز ارزها مشابه هستند؟ هم بله هم خیر. ادامه مطلب را بخوانید تا متوجه اصل موضوع شوید!
تفاوت ارز دیجیتال و ارز فیات چیست؟
ارزها از هر شکل و جنسی که باشند، دو هدف اصلی را دنبال می‌کنند: ابزاری برای مبادله و حفظ ارزش دارایی. رشد ناگهانی استقبال از ارزهای دیجیتال، این سوال را برای بسیاری ایجاد کرده که آیا ارزهای فیات همچنان رایج‌ترین ارز برای مبادلات خواهند بود؟
با تولد بیت کوین در سال 2009، مفهوم رمز ارزها هم خلق شد. رمز ارزها، ارزهای مجازی هستند؛ یعنی وجود فیزیکی ندارند و با استفاده از فناوری بلاکچین ایجاد میشوند. بلاکچین یک بستر برای ذخیره و تایید تراکنش‌ها است. بلاکچین که بستری برای مبادلات با استفاده از رمز ارزهاست، توسط همه اعضای آن کنترل و مدیریت می‌شود. یعنی خبری از یک نهاد مرکزی مثل بانک نیست.
بسیاری از کارشناسان باور دارند که ارزهای دیجیتال به‌زودی جایگزین ارزهای فیات می شوند. به این دلیل که با استفاده از ارزهای دیجیتال می‌توانیم تراکنش‌های فوری را انجام دهیم. در واقع، اگر مردم قرار باشد برای استفاده از ارزهای فیات به دولت‌ها اعتماد کنند، با استفاده از رمز ارزها به فناوری بلاکچین اعتماد می‌کنند.
این روزها، بسیاری از فروشندگان آنلاین، رمز ارزها را به‌عنوان روش پرداخت می‌پذیرند. با این حال، مقیاس استفاده از بیت کوین، خیلی محدودتر از ارزهای فیات است. پس بیت کوین و سایر رمز ارزها، مسیر درازی را برای رسیدن به ارزهای فیات پیش رو دارند.
البته، رمز ارزها منتقدانی هم دارند. این عده می‌گویند که ارزهای دیجیتال مثل بیت کوین، نوسان بالایی دارند. نوسان بالا باعث شده تا این ارزها برای استفاده روزمره مناسب نباشند. تصور کنید که یک چک را از محل کارتان را به شکل بیت کوین می‌گیرید. ممکن است صبح که از خواب بلند می‌شوید، ارزش بیت کوین افزایش یا کاهش یافته باشد!
مقایسه بیت کوین و ارز فیات
در واقع، رایج‌ترین کاربرد بیت کوین، ذخیره ارزش دارایی افراد است. بیت کوین به دلیل موجودی محدودی که دارد، نقشی شبیه به طلا را پیدا کرده است. بیشتر افراد بیت کوین می‌خرند تا یک سرمایه‌گذاری بلندمدت را انجام دهند.
بیت کوین هم مثل فلزات گرانبها، استخراج می‌شود، اما نه توسط کارگران در دل کوه. در استخراج بیت کوین به‌جای کارگران معدن، از کامپیوترهای استخراج (ماینینگ) استفاده می‌شود. به‌علاوه، خبری از معدن‌های زیر زمینی هم نیست و بلاکچین، جایی است که بیت کوین از آن استخراج می‌شود. تعداد کل بیت کوین‌هایی که وجود دارد، 21 میلیون بوده و تاکنون حدود 5/18 میلیون بیت کوین استخراج شده است.
در مقابل، موجودی ارزهای فیات مثل دلار، نامحدود است و بانک مرکزی می‌تواند بی‌نهایت از آن را چاپ و توزیع کند.
سخن آخر
ارز فیات، همان اسکناسی است که در دست دارید. ارزهای فیات مثل دلار و یورو، توسط بانکهای مرکزی چاپ و توزیع میشوند. در قرن‌های گذشته، به ازای هر اسکناس، مقداری طلا یا نقره در بانک نگهداری می‌شد که پشتوانه آن بود.
اما حالا خبری از پشتوانه طلا یا نقره نیست و ارزهای فیات امروز، هیچ پشتوانه‌ای ندارند. در واقع، اعتبار ارزهای فیات، دولت‌هایی هستند که آنها را چاپ می‌کنند و مردم هم به همین دولت‌ها اعتماد می‌کنند.
ارز فیات چیست؟
به بیانی ساده، ارز فیات (به نام‌های پول فیات یا پول بی‌پشتوانه نیز شناخته می‌شود)، پولی قانونی است که ارزش آن وابسته به کشور چاپ کننده آن است تا یک کالای فیزیکی مانند طلا و نقره.
قدرت دولتی که ارزش ارز فیات را تعیین می‌کند ویژگی بسیار مهم این نوع پول است. اکثر کشورهای جهان از سیستم ارز فیات برای خرید کالا و استفاده از خدمات، سرمایه‌گذاری و پسانداز استفاده می‌کنند.
ارز فیات جایگزین استاندارد طلا و سایر سیستم‌های پول کالایی شده است. ارزش این نوع ارز وابسته به رابطه بین سطح تقاضا و عرضه و ثبات دولت صادرکننده آن است. اکثر پول‌های کاغذی مدرن مانند دلار و یورو جزو ارزهای فیات محسوب میشوند.
تاریخچه ارز فیات
ریشه ارز فیات به چندین قرن قبل در کشور چین بر می‌گردد. استان سیچوآن این کشور در طول قرن 11 میلادی تصمیم به چاپ پول کاغذی گرفت. در ابتدا، این پول قابل تبادل با ابریشم، طلا یا نقره بود. ولی در نهایت به دنبال به قدرت رسیدن «قوبلای خان» سیستم ارز فیات در طول قرن 13 راه افتاد.
تاریخ‌شناسان ادعا می‌کنند این پول در سقوط امپراتوری مغول نقش داشته است که علت اصلی آن را هزینه کردن بیش از حد و ابرتورم می‌دانند.
این ارز همچنین در طول قرن 17 در اروپا توسط کشورهایی مانند اسپانیا، سوئد و هلند استفاده شد. این سیستم در سوئد موفق نبود و دولت در نهایت آن را با استاندارد نقره جایگزین کرد.
در دو قرن بعد، فرانسه نو در کانادا، مستعمره‌های آمریکایی و سپس دولت فدرال آمریکا ارز فیات را امتحان کردند و نتایج متفاوتی گرفتند.
در قرن بیستم میلادی، دولت آمریکا به مقدار محدود به استفاده از سیستم پول کالایی مجددا رو آورد. در سال 1933، دولت جلوی مبادله پول کاغذی با طلا را گرفت.
ایالات متحده به طور رسمی در سال 1972 سیستم پولی خود را از استاندارد طلا به ارز فیات تغییر داد.
در سال 1972، ایالات متحده تحت ریاست جمهوری «نیکسون» کاملا استاندارد طلا را کنار گذاشت تا در سطح جهانی افول آن نهایی شود و این کشور تصمیم به استفاده از سیستم پول فیات بگیرد. نتیجه این تصمیم استفاده از پول بی‌پشتوانه در جهان بود.
ارز فیات در مقابل استاندارد طلا
سیستم استاندارد طلا امکان تبدیل پول کاغذی به طلا را ممکن می‌ساخت. در حقیقت، پشتوانه تمام پول‌های کاغذی مقدار محدودی طلا بود که در اختیار دولت قرار داشت.
دولت‌ها و بانک‌ها در یک سیستم پول کالایی، تنها زمانی می‌توانستند ارز جدیدی را وارد اقتصاد کنند که به همان میزان ذخایر طلا در اختیار داشتند. به عنوان مثال، دولت‌ها می‌بایست برای چاپ 1 میلیون واحد از ارز ملی خود مقداری طلا به ارزش 1 میلیون واحد از آن ارز در بانک مرکزی خود ذخیره می‌کردند. این سیستم توانایی دولت‌ها را برای خلق پول و افزایش ارزش ارز براساس عوامل اقتصادی را محدود می‌کرد.
از سوی دیگر، پول تحت سیستم فیات قابل تبدیل به دارایی یا کالای دیگری نیست. مقامات دولتی با پول بدون پشتوانه می‌توانند مستقیما روی ارزش ارز خود تاثیر بگذارند و آن را به شرایط اقتصادی گره بزنند.
کشورها و بانکهای مرکزی آنها، کنترل به مراتب بیشتری روی سیستم ارز دارند. آنها می‌توانند در مقابل رویدادها و بحرانهای مختلف مالی با ابزارهای گوناگون مانند ایجاد بانکداری ذخیره کسری و استفاده از تسهیلات کمی، واکنش نشان دهند.
در سیستم استاندارد طلا، پشتوانه تمام پول‌های کاغذی مقدار محدودی طلا بود که در اختیار دولت قرار داشت.
حامیان استاندارد طلا معتقدند که این سیستم ارزی باثبات‌تر است، چون پشتوانه آن کالایی باارزش و فیزیکی است. در مقابل طرفداران ارز فیات بر این باورند قیمت طلا اصلا ثبات ندارد. گرچه در قالب این مفهوم، ارزش ارز کالایی و همچنین ارز بی‌پشتوانه می‌تواند نوسان داشته باشد. اما دولتی که از یک سیستم پول فیات استفاده می‌کند برای مقابله با یک بحران اقتصادی، انعطاف‌پذیری بیشتری خواهد داشت.
معایب و مزایای استفاده از ارز فیات
اقتصاددانان و سایر کارشناسان مالی در حمایت از ارز فیات به یک توافق جمعی نرسیده‌اند. مدافعان و مخالفان معایب و مزایای این سیستم ارزی را این گونه بیان می‌کنند:
کمیابی: پول فیات تحت تاثیر کمیابی یک کالای فیزیکی مانند طلا قرار نمی‌گیرد یا به واسطه آن محدود نمی‌شود.
هزینه: خلق ارز بدون پشتوانه در مقایسه با پول کالایی به مراتب ارزان‌تر است.
واکنش‌پذیری: ارز فیات این انعطاف‌پذیری را به دولت‌ها و بانکهای مرکزی آنها می‌دهد تا با بحرانهای اقتصادی مقابله کنند.
مبادلات بین‌المللی: تمام کشورهای جهان از ارز بدون پشتوانه استفاده می‌کنند و برای مبادلات بین‌المللی فرم قابل قبولی است.
راحتی: این ارز برخلاف طلا وابسته به ذخایر فیزیکی که به نگهداری، حفاظت، نظارت و سایر امور هزینه‌بر نیاز دارند، نیست.
بدون ارزش ذاتی: پول فیات ارزش ذاتی ندارد. همین قضیه به دولت‌ها اجازه می‌دهد از هیچ پول خلق کنند که می‌تواند منجر به ابرتورم (تورم بدون کنترل) و فروپاشی سیستم اقتصادی آنها شود.
سابقه خطرناک: اگر به گذشته نگاه کنیم، استفاده از سیستم‌های ارز فیات معمولا منجر به فروپاشی‌های اقتصادی شده است که نشان می‌دهد این سیستم‌ها خطراتی دارند.
زیمبابوه نمونه بارز استفاده سو از سیستم ارز فیات
دولت آفریقایی زیمباوه در اوایل دهه 2000 بدترین حالت ممکن استفاده از سیستم ارز فیات را به تصویر کشید. بانک مرکزی این کشور در واکنش به مشکلات بغرنج اقتصادی شروع به چاپ پول با سرعت سرسام‌آور کرد.
نتیجه آن ابرتورم بود که در سال 2008 به 230 تا 500 میلیون درصد رسید. قیمت‌ها سریعا بالا رفت و مصرف‌کنندگان مجبور بود فقط برای خرید مایحتاج ابتدایی خود با کیسه‌های پر از پول به خرید بروند. در اوج این بحران، 100 تریلیون دلار زیمباوه تنها معادل 40 سنت دلار آمریکا بود!
ارز فیات در مقابل ارز دیجیتال
ارز بدون پشتوانه و ارز دیجیتال یک وجه مشترک دارند؛ پشتوانه هیچ کدام یک کالای فیزیکی نیست، ولی شباهت آنها همین جا تمام می‌شود.
با آن که پول بدون پشتوانه تحت کنترل بانکهای مرکزی و دولت‌ها قرار دارد، ولی ارزهای دیجیتال الزاما غیرمتمرکز هستند. این غیرمتمرکز بودن را تا حد زیادی می‌توان به دفتر کل دیجیتال توزیع شده‌ای که با نام بلاکچین شناخته می‌شود، نسبت داد.
یک تفاوت قابل توجه دیگر بین این دو سیستم نحوه تشکیل هر کدام از این دو پول است. بیت کوین مانند اکثر ارزهای دیجیتال یک سطح تامین کنترل‌شده و محدود دارد. در مقابل، بانک‌ها می‌توانند براساس قضاوت خود از نیازهای اقتصادی یک دولت از هیچ ارز فیات خلق کنند.
تنها شباهت ارز فیات و ارز دیجیتال بدون پشتوانه بودن آنها است.
به علت این که ارزهای دیجیتال یک شکل دیجیتال از پول به شمار می‌روند، رقیب فیزیکی ندارند و بدون مرز هستند. بنابراین محدود به کشور خاصی نیستند و مبادلات جهانی با آنها راحت‌تر انجام می‌شود.
علاوه بر این، تراکنش‌های ارزهای دیجیتال برگشت‌ناپذیر هستند و ویژگی‌های ذاتی این ارزها باعث می‌شود تا ردیابی آنها در مقایسه با سیستم فیات به مراتب سخت‌تر باشد.
لازم به ذکر است، بازار ارز دیجیتال به مراتب کوچک‌تر است و بنابراین نسبت به بازارهای سنتی نوسان بسیار بیشتری دارد. احتمالا همین قضیه یکی از دلایلی است که ارزهای دیجیتال هنوز مورد پذیرش گسترده قرار نگرفتند. اما هرچه اقتصاد دنیای کریپتو رشد پیدا کند و به بلوغ بیشتری برسد، این نوسانات احتمالا کاهش پیدا خواهد کرد.
سخن پایانی
آینده هر دو نوع ارزی که اشاره کردیم از قطعیت لازم برخوردار نیست. با آن که ارزهای دیجیتال همچنان مسیر طولانی در پیش دارند و یقینا با چالش‌های متعددی روبرو خواهند شد، ولی پیشینه ارز فیات نشان از آسیب‌پذیری این نوع پول دارد.
به همین علت، افراد مختلف برای انجام تراکنش‌های مالی خود حداقل تا حدی، در حال بررسی احتمال‌های گوناگون یک سیستم کریپتوکارنسی قابل اعتماد هستند.
یکی از تفکرات اصلی خلق بیت کوین و ارزهای دیجیتال بررسی شکل جدیدی از پول است که براساس یک شبکه توزیع شده همتا به همتا ساخته شده باشد.
به احتمال خیلی زیاد علت خلق بیت کوین جایگزین شدن کامل با سیستم ارز فیات نبوده، بلکه هدف ارئه یک شبکه اقتصادی جایگزین است. با این حال، بیت کوین یقینا این پتانسل را دارد که یک سیستم مالی بهتر برای یک جامعه بهتر به وجود آورد.
دیدگاه شما