انتظارات غیر واقعی از معامله گران

سلام ابراهیم رئیسی به دلار ۳۶ هزار تومانی

گروه اقتصادی: قرار گرفتن قیمت دلار در مرز ۳۶ هزار تومان در ۱۴ آبان ماه، نگرانی‌ها بابت قرار گرفتن روی موج تورمی را تقویت کرد. چنانکه هنوز آثار و تبعات گرانی قیمت دلار را بعد از لغو برجام در سال ۹۷ به یاد داریم. در پی گرانی‌ها از آن زمان تاکنون قیمت کالا‌ها چندین برابر شد و هنوز هم بار آن بر گرده دهک‌های درآمدی پایین جامعه سنگینی می‌کند.

با صعود قیمت دلار به کانال ۳۶ هزار تومان در این روز‌ها که در اوج ناآرامی‌ها هستیم و زیان‌های ناشی از قطعی اینترنت کسب‌وکار‌ها را با مشکل مواجه کرده، بار دیگر انتظارات تورمی را بالا رفته و این سیگنال خطرناکی است در شرایطی که تورم مهر ماه به رقم ۶/ ۴۸ درصد رسیده است. اما افزایش قیمت دلار چه دلایلی داشته است؟

بررسی‌ها نشان می‌دهد که در روز‌های اخیر نسبت خروج دارایی‌ها از بازار سرمایه افزایش یافته و به اعتقاد کارشناسان این دارایی‌ها به بازار سکه و ارز روانه شده است. ایلنا در اوایل مهر ماه از انتظارات غیر واقعی از معامله گران خروج ۲۵ هزار میلیارد تومان نقدینگی در سال ۱۴۰۱ از بازار بورس خبر داده بود.سرمایه‌های سرگردان البته راه به بازار‌های دیگر باز می‌کنند و در شرایط وجود ناآرامی‌ها در کشور و کمرنگ شدن امید‌ها برای احیای برجام بازار سکه و دلار هرچه بیشتر تقاضا پیدا می‌کند. چراکه در این ایام گرایش برای حفظ ارزش پول در مردم افزایش می‌یابد. برخی تحلیلگران همین مسأله را یکی از عوامل گران شدن دلار بر شمرده‌اند. برخی کارشناسان نیز به شکل‌گیری انتظارات تورمی به علت افزایش نرخ تورم نقطه به نقطه کشور در مهر ماه اشاره کرده‌اند.
.
دولت بازار ارز را کنترل می‌کند؟
ابراهیم رئیسی یکبار در انتخابات ۹۶ در جریان رقابت با حسن روحانی به طعنه گفته بود خدا رحم کرد ما رئیس جمهور نشدیم. در جریان مناظره‌های انتخابات ۱۴۰۰ هم گفته بود اقتصاددانان را به خط می‌کنم اما نتیجه تمام وعده‌ها این شد که بی‌تجربه‌ترین تیم اقتصادی به نهادهای مختلف پولی منصوب شدند که کوچکترین تجربه اجرایی نداشتند و قول کنترل بازارهای مالی این شد که قیمت دلار در سال ۱۴۰۱ عجیب‌ترین رکورد خود را زد و وارد کانال ۳۶ هزار تومان شد و یکی از بزرگترین ریزش‌های بورس نیز همزمان با آن رخ بدهد.

برنامه دولت برای کنترل بازار ارز تا این لحظه این بوده که رسانه‌ها از انتشار اخبار قیمت دلار منع شوند و فقط مجاز به انتشار قیمت «دلار نیمایی»، «دلار در بازار متشکل»، «دلار در صرافی ملی» اما کسی نتواند قیمت اصلی دلار در بازار آزاد را انتشار دهد! در حقیقت دولت در خیال و وهم خود گمان کرده با محدودیت رسانه‌ها، قیمت‌ها را کنترل می‌کند، در حالیکه در دنیای واقعی اتفاقات دیگری در جریان است.در حالیکه وضعیت معیشتی مردم به سخت‌ترین روزهای خود رسیده، ابراهیم رئیسی روز گذشته گفته پیشرفت‌های بسیاری به دست آمده که عموم مردم و حتی عده زیادی از نخبگان اطلاعات دقیق و کاملی از آن‌ها ندارند!

معنای این جمله مشخص نیست و معلوم نیست این چه پیشرفتی است که حتی نخبگان از آن اطلاع ندارند، اما آنچه معلوم است اینکه اراده‌ای برای کنترل بازارهای مالی و مدیریت آن وجود ندارد. این موضوع آنجا دردناک می‌شود که بدانیم شرایط اولیه برای کنترل بازار به ویژه از جهت ذخایر ارزی وجود دارد، اما کاری پیش برده نمی‌شود. چه اینکه علی صالح‌آبادی رئیس کل بانک مرکزی از وصول بیش از ۵۰۰ میلیون دلار وجوه جمهوری اسلامی ایران که بیش از ۵۰ سال پیش در کشور انگلیس غیرقابل وصول مانده بود، با همکاری بانک مرکزی عمان خبر داد؛ بنابراین بعید به نظر می‌رسد دولت حتی توان کنترل قیمت دلار را نداشته باشد. اگرچه جهش ۷۵۰ تومانی دلار در یک روز نیز یکی از اتفاقات نگران‌کننده بود.

در شرایطی که قیمت دلار رو به صعودی بود و این مسأله تا زیادی مربوط به افزایش حجم تقاضا در بازار بود، بانک مرکزی با صدور بخشنامه‌ای اعلام کرد «به منظور تسهیل فروش ارز به مردم و جلوگیری از اتلاف وقت متقاضیان خرید ارز و پیرو اطلاعیه‌های بازار متشکل معاملات ارزی، از روز شنبه مورخ ۱۴۰۱/۰۸/۱۴ صرافی‌های عضو بازار متشکل معاملات ارزی، باید متقاضیانی را که از طریق سامانه برخط بازار غیر متشکل معاملات ارزی به نشانی my. ice.ir معرفی شده‌اند، در اولویت فروش ارز قرار داده و متعهد به ارائه خدمت در زمان مقرر باشند.براین اساس، در صورت احراز صلاحیت برای خرید ارز براساس مقررات بانک مرکزی، سامانه فهرستی از نزدیک‌ترین شرکت‌های صرافی را نمایش داده و پس از انتخاب یک صرافی توسط متقاضی، اطلاعات درخواست برای صرافی منتخب ارسال می‌شود.

براساس اطلاعیه بازار متشکل ارزی «در حال حاضر فقط امکان درخواست ارز مسافرتی و سایر از طریق این سامانه فراهم شده است، اما در آینده نزدیک با همکاری بانک مرکزی و سایر نهاد‌های مربوط امکان درخواست ارز برای سایر مصارف مطابق مقررات بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران از طریق این سامانه فراهم خواهد شد.»
البته هنوز مشخص نیست این احراز صلاحیت بر چه مبنایی صورت می‌گیرد. باید دید که دولت تا چه حد توان کنترل قیمت ارز در بازار را دارد. هرچه هست افزایش قیمت دلار مصادف با گرانی کالا‌ها و به ویژه کالا‌های اساسی خواهد بود که از ابتدای دولت ابراهیم رئیسی رشد زیادی را تجربه کرده است.

تغییرات قیمت دلار در دولت ابراهیم رئیسی
یکی از شعار‌های انتخاباتی ابراهیم رئیسی کنترل قیمت دلار بود. این در حالی است که از ابتدای دولت سیزدهم که دلار را با قیمت ۲۵ هزار تومان تحویل گرفت تا الان که به مرز ۳۶ هزار تومان رسیده است، بیش از ۱۰ هزار تومان افزایش را نشان می‌دهد. در واقع از ابتدای دولت رئیسی دلار رشد ۴۰ درصدی را تجربه کرده است. این به معنای رشد چند برابری در کالا‌های اساسی و مورد نیاز جامعه نیز هست که برخلاف شعار ابراهیم رئیسی یعنی توجه به محرومان بوده است.

جالب اینجاست که با وجود اینکه دولت‌های احمدی‌نژاد و روحانی نیز به تورم ارزی دامن‌زده بودند، اما هیچ‌کدام در یک سال ابتدای دولت به چنین رکوردی نرسیده بودند. در واقع اصولگرایان که غالباً با بی‌توجهی به آزادی‌های سیاسی و اجتماعی به قدرت می‌رسند، از تنها شعار مهم خود که بهبود معیشت جامعه بود، نیز بازماندند.

تست روانشناسی؛ یک ماه انتخاب کنید تا افکار و خواسته های پنهان خودتان را کشف کنید

رکنا: ماه نه تنها دل بسیاری از مردم را به خودش جذب می‌کند بلکه زیبایی خودش را نیز دارد و تأثیر بسزایی بر روحیه ما می‌گذارد.

به گزارش رکنا، تست روانشناسی در این خبر افکار پنهانی را که خودمان هم از آن آگاه نیستیم آشکار می‌کند.

ماه شماره یک

شما با دیگران بسیار صمیمی هستید و اطرافیانتان را با مهربانی و از خودگذشتگی جذب می‌کنید. اما گاهی این ویژگی‌ها شما را ضعیف می‌کند و نمی‌توانید به دیگران نه بگویید اما باید بدانید که گاهی نه گفتن لازم است.

شما در پشت چهره مهربان تان اراده‌ای از جنس فولاد و شخصیتی بسیار قوی دارید که می‌توانید در برابر هر طوفان خشم و هرج و مرج و نفرت مقاومت کنید.

شخصیت واقعی شما می‌خواهد تمام جهان را مملوء از مهربانی کند. گرچه نمی توانید این کار را انجام دهید، اما ناامید نشوید به خودتان ایمان داشته باشید همان طور که فکر می‌کنید درست است رفتار کنید روزی می‌رسد که هیچ‌کس نمی‌تواند شما را نادیده بگیرد.

ماه شماره دو

به افرادی مراجعه کنید که همیشه می‌توانید روی کمک آنها حساب کنید. اطرافیان تان می‌دانند که وقتی به کمک نیاز دارند باید از شما کمک بخواهند، زیرا شما بدون هیچ توقعی به آنها کمک می کنید. وقتی عزیزان تان مشکلی دارند حاضر هستید که همه چیز را رها کنید تا به آنها کمک کنید. باید بدانید که شما ربات نیستید که بتوانید بدون خواب و استراحت کار کنید.

باید برای خودتان وقت بگذارید و به خودتان اهمیت بدهید. بخشی از روح شما می‌خواهد همه کار‌ها و وظایف خودش را رها کند و کاری را انجام دهد که همیشه آرزویش را داشته است. نگذارید آرزوهای تان از بین برود.

ماه شماره سه

شما می‌دانید که چه می‌خواهید و آماده انجام هر کاری برای رسیدن به آن هستند. شما به دیگران تکیه نمی‌کنید، اما اغلب آن‌ها از شما الگو می‌گیرند و شما را به نوعی رهبرخودشان می‌دانند که می‌تواند راه درست را به آن‌ها نشان انتظارات غیر واقعی از معامله گران دهد.

اطرافیان تان از شما انتظارات زیادی دارند و شما می‌ترسید درخواست آنها را رد کنید. ترس شما از اینکه از دست شما ناراحت بشوند گاهی آنقدر شدید است که شب‌ها شما را بیدار نگه می‌دارد.

این قدرت و استعداد‌های شماست که شما را شگفت‌انگیز و منحصربه‌فرد می‌کند. نباید به خاطر انتقادات دیگران اعتماد و عزت نفس خودتان را پایین بیاورید. تنها کسی که به او مدیون هستید خودتان هستید. پس خودتان باشید و فقط به این دلیل که دیگران از شما انتقاد می کنند تغییر نکنید.

ماه شماره چهار

شما می‌توانید تمام عشقتان را نثار کسانی کنید که واقعا برای شما مهم هستند. اما شما خیلی خجالتی‌تر از این حرف‌ها هستید که از آنها بخواهید به شما هم توجه کنند. شما می‌ترسید که آن‌ها آنقدر که شما دوست شان دارید، شما را دوست نداشته باشند و گاهی این ترس باعث می شود که برای رسیدن به اهداف تان تلاش نکنید. شما از طرد شدن می ترسید و گاهی کسانی را دوست دارید که لیاقت عشق شما را ندارند.

باید بدانید که انقدر به افرادی که ارزش ندارند محبت نکنید و کارهایشان را انجام ندهید که احساس کنند وظیفه شماست.

شما انسان ضعیفی نیستید. از ابرازاحساسات واقعی خودتان نترسید کسی که شما را دوست دارد به شما و احساسات تان هم احترام می گذارد.

ماه شماره پنج

شما همیشه آماده ریسک کردن هستید و گاهی آنقدرشجاع هستید که باعث تعجب دیگران می‌شوید. اما نمی‌توان گفت که هیچ چیز نمیتواند شما را ناراحت کند.

دیگران فکر میکنند که شما یک فرد شوخ و بیخیال هستید که نمی‌توانید آرام بگیرید. شما می‌ترسید کسانی که واقعاً دوستشان دارید دیر یا زود شما را ترک کنند. در روابط عاشقانه احساس ناتوانی می کنید و فکر می کنید که هرگز با کسی که دوست دارید آشنا نمی شوید. شما بسیار وفادار هستید.

شما فردی باهوش و شاد هستید که غیرممکن است کسی شما را دوست نداشته باشد حتی سرنوشت عاشق شماست؛ بنابراین نا امید نشوید و به تلاش تان ادامه دهید.

ماه شماره شش

شما به شلوغی عادت ندارید. شما آنقدر صادق هستید که گاهی از این صداقت خودتان آسیب می‌بینید. از تنها ماندن می‌ترسید. شما می‌ترسید که همه دوستان و آشنایان تان شما را ترک کنند.

اما نمی دانید که صداقت شما دقیقا همان چیزی است که اطرافیانتان را جذب می‌کند. گاهی دل تان می خواهد برای همیشه دروغ بگویید، اما نمی توانید زیرا دروغ به روح شما آسیب می زند. دوست دارید که افراد مهربانی مثل خودتان در کنارتان باشند که مجبور نباشید برای نگه داشتن آن‌ها دروغ بگویید.

نترس و سعی نکن به کسی تبدیل شوید که نیستید…

سرنوشت تان به شما کمک می‌کند که گم نشوید و نه تنها با دیگران بلکه با خودتان نیز صادق باشید.

ابرتورم در راه است؟/ آیا دلار شب عید به ۴۵ هزار تومان خواهد رسید؟

اقتصاد ایران ملتهب است، اما توهمات دولتمردان کماکان ادامه دارد. در حالی‌که مقامات اقتصادی وعده داده بودند قرار نیست شوک اقتصادی در راه باشد، حالا دلار ترمز بریده و کارشناسان اقتصادی از آن به‌عنوان تهدیدی جدید برای اقتصاد نام می‌برند. پیشتر اما زمزمه‌های فراوانی از احیای برجام به گوش می‌رسید، رفته رفته این امید رنگ باخت و حالا نااطمینانی جای آن را گرفته؛ شرایطی که برخی فعالان اقتصادی آن را به راه رفتن در مه تشبیه می‌کنند.

به گزارش تجارت نیوز، گزارش‌ها نشان می‌دهد در روزهای پایانی هفته دوم آبان ماه، نرخ شاخص ارزی در کانال تاریخی ۳۴ هزار تومان قرار گرفت و در ادامه به میانه‌های نیمه دوم این کانال رسید. حالا ترمز بریدن دلار این نگرانی را ایجاد کرده که در نخستین روز هفته جاری بهای آن رکورد جدیدی ثبت کند و به ۳۵ هزار تومان برسد. همزمان، برخی مشاهدات از فروش ارزهای خانگی به امید سود بیشتر حکایت دارد. دلایل گرانی دلار چیست؟ بررسی‌ها نشان می‌دهد افزایش ۲۰ درصدی ارزش دلار به نسبت سایر ارزها در سطح بین‌المللی، تورم ۵۰ درصدی، تدام اعتراضات اجتماعی، اخبار مربوط به تحریم‌ها و برجام و همچنین تهدیدات کشورهای همسایه از جمله این دلایل هستند.

تشدید انتظارات تورمی و سرایت دارایی‌های خارج شده از بورس به بازارهای دیگر از دیگر دلایلی هستند که در گزارش‌های اقتصادی به آنها اشاره شده است.افزایش نرخ ارز سقوط ارزش پول ملی ایران را به دنبال داشته است. موضوعی که اثرات آن را می‌توان روی گرانی بهای کالاها در بازارهای‌ مختلف و در نهایت فقر فراگیر مشاهده کرد. بررسی‌های اخیر فعالان کارگری از افزایش خط فقر به حدود ۱۸ تا ۲۰ میلیون تومان خبر می‌دهند. یک گزارش دیگر هم خط فقر مطلق یک خانوار چهار نفره تهرانی را ۱۲ میلیون تومان تخمین زده است.اخیرا نیز عباس شاکری- اقتصاددان- در نشست بررسی «سیکل معیوب تورم ایران از کجا نشات می‌گیرد؟»، به موضوع کاهش ارزش پول ملی اشاره داشته و در این باره گفته بود: «ارزش پولی ملی در طول این سال‌ها ۱۷ هزار برابر کاهش پیدا کرده است.»

پیامد افزایش نرخ ارز چیست؟

فعالان اقتصادی طی هفته‌های گذشته بارها نسبت به خطرات قطعی اینترنت و ضرروزیان حاصل از آن برای کسب و کارها هشدار داده بودند. موضوعی که از آن به‌عنوان شوک سوم پس از تحریم‌ها و کرونا برای اقتصاد بیمار ایران نام برده شد. در عین حال، کارشناسان از کاهش فروش، افزایش تعدیل نیرو در صنایع، احتمال ورشکستگی گسترده و فرار سرمایه ابراز نگرانی کرده بودند. آنها در حالی از آغاز زمستان سخت ایران خبر دادند که انتظارات غیر واقعی از معامله گران حالا عامل دیگری اقتصاد ایران را تهدید می‌کند؛ نوسانات نرخ دلار. موضوعی که بیش از هر عاملی، امکان پیش‌بینی تحولات اقتصادی را از فعالان اقتصادی طلب می‌کند.

اخیرا،پدرام سلطانی، کارشناس و فعال اقتصادی نیز در توییتر نسبت به افزایش ناگهانی و شدید قیمت دلار در بازار ارز واکنش نشان داد. وی این اتفاق را نشانه‌ای منفی قلمداد کرده و از این نوسانات به عنوان آسیب جدی اقتصاد ایران یاد کرد. سلطانی در توییتر نوشت: ‏«از آخرین جهش نرخ ارز در نیمه نخست ۱۳۹۹ تا پایان مهر امسال حدود ۱۰۰ درصد تورم به اقتصاد ایران تحمیل شده و نقدینگی ۸۶ درصد رشد کرده.‏ تقویت درآمدهای ارزی کشور نیز با تعلیق مذاکرات در دیدرس نیست. ‏نوسانی که در نرخ ارز افتاده برای «اهل فهم» اصلاً نشانه خوبی نیست.»

همچنین، فعالان اقتصادی چنین فضایی را به راه رفتن در مه تشبیه می‌کنند که نه مسیر برای آنها مشخص است و نه علامت‌ها. نتیجه آن چیزی جز سردرگمی صاحبان سرمایه نبوده است. همین حالت بلاتکلیفی سبب شده تا آنها ترجیح بدهند سرمایه خود را به جای انتظارات غیر واقعی از معامله گران امن‌تری منتقل کنند. افزایش نرخ مهاجرت فعالان اقتصادی هم معنی جزء توقف سرمایه‌گذاری ندارد. این درحالیست که ادعاهای دور از واقعیت و آمارسازی‌های مقامات اقتصادی کماکان ادامه دارد.

آیا دلار شب عید به ۴۵ هزار تومان خواهد رسید؟

آفتاب نیوز نوشت: خروج ۱۵۶ هزار میلیارد تومان پول حقیقی از بازار سهام و رکود بازار مسکن، پول‌های سرگردان را به سمت بازار دلار و سکه هدایت کرده است. تحلیلگران، شرایط سیاسی در کشور، کاهش اعتماد عمومی و سیاست خارجی پراسترس در کنار تحریم‌های فزاینده را دلیل رغبت مردم به اموال سرمایه‌ای قابل حمل و سریع البیعی مانند سکه و دلار به جای مسکن و سهام ارزیابی کرده‌اند.

کامران صداقت اقتصاددان و کارشناس بازار ارز در این‌بار گفت: انتظارات غیر واقعی از معامله گران از نظر علمی اصولاً قیمت دلار افزایش پیدا نکرده است، بلکه در حال نزدیک‌تر شدن به قیمت واقعی خود است. پیش از این بانک مرکزی از طٌروق نامتعارف قیمت دلار را پایین نگاه داشته بود، اما در حال حاضر نرخ ارز در حال نزدیک‌تر شدن به ارزش اصلی خود است.

وی افزود: در این موقع سال نه زمان مسافرت‌های انبوه جمعی است و نه در اقتصاد یک تقاضای بزرگی برای ارز ایجاد شده است، دلیل افزایش تقاضا برای خرید ارز را می‌توان در صعودی شدن روند خروج سرمایه از کشور دید. بسیاری از صاحبان سرمایه، پزشکان و دیگر اقشار در حال خروج از کشور هستند و همین مسئله نیز برای ارز تقاضا ایجاد می‌کند.

صداقت در خصوص پیش‌بینی نرخ ارز نیز اظهار کرد: روند افزایش نرخ ارز از بسیاری شاخص‌ها مانند نرخ سود بانکی فعلی نیز کمتر است. با توجه به مختصات فعلی بازار اگر برجام هم امضا شود، بعید به نظر می‌رسد که دلار به زیر ۳۰ هزار تومان سقوط کند. این مسیری که شاخص رشد نرخ ارز طی می‌کند، اگر متوقف انتظارات غیر واقعی از معامله گران نشود، طبیعتاً دلار تا قبل از عید به ۴۵ هزار تومان خواهد رسید.

سجاد بوربور مدیرعامل شرکت میداس سرمایه و کارشناس ارز نیز در این رابطه گفت: در مورد ارز و هر کالای باید به این نکته توجه داشت که یک ارزش ذاتی وجود دارد و یک قیمت بازار. مثلاً یک واحد مسکن به دلیل تقاضای کم یا سایر عوامل ممکن است در بازار ۵ میلیارد تومان معامله شود، اما بر اساس شاخص ارزش، قیمت واقعی آن ۷ میلیارد تومان باشد. دلار هم یک ارزش ذاتی دارد و یک قیمت بازار. برای احصاء ارزش واقعی دلار یکی از روش‌ها بازگشت به سال ۸۰ به عنوان سال پایه است. در این سال ارز تک نرخی شد و انتظارات غیر واقعی از معامله گران قیمت بازار دلار نیز ۸۰۰ تومان بود.

وی افزود: دلار که یک محصول تولیدی نیست، همچنین باید برای ارزشگذاری آن تورم را نیز لحاظ کرد. در آن سال با وجود آنکه رشد نقدینگی ۲۷ درصد بود و رشد اقتصادی به زحمت از ۴ درصد تجاوز می‌کرد و تورم واقعی نیز ۲۳ درصد بود، اما قیمت دلار قریب ۸۰۰ تومان باقی ماند. چون دولت نرخ را سرکوب می‌کرد. با توجه به فروش نفت، ابزار لازم را نیز برای سرکوب نرخ دلار در دست داشت. اما سوال این است که اکنون دولت قادر است با همان شدت نرخ دلار را سرکوب کند؟ اعتقاد بر این است که قیمت واقعی دلار ۳۷ هزار تومان است. در حال حاضر حجم نقدینگی از ۵۴۰۱ هزار میلیارد تومان عبور کرده است و با این روند تا پایان سال به ۶ هزار هزار میلیارد تومان خواهد رسید. بنابراین محتمل است که ارزش دلار تا پایان سال به بالای ۴۰ هزار تومان نیز برسد.

این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که آیا دولت مانند دهه ۸۰ توان سرکوب نرخ ارز برای پایین نگاه داشتن قیمت دلار را دارد یا خیر، اظهار کرد: به گفته مسئولین و کارشناسان فروش نفت کشور در حال حاضر قریب ۱ میلیون بشکه و به زعم برخی حتی کمتر از این ارقام است. اگر در خوشبینانه‌ترین حالت ما در ۶ ماهه دوم سال فروش را به ۲ میلیون بشکه برسانیم با احتساب هر بشکه ۸۰ دلار، کل صادرات نفت و میعانات ما ممکن است به ۴۰ میلیارد دلار برسد، البته اگر اوضاع بر وفق مراد باشد و تخفیف‌های گسترده‌ای برای فروش نفت به خریدار داده نشود.

بوربور افزود: با احتساب صادرات خدمات، کالای کشاورزی، فلزات و سایر اقلام صادراتی، در بهترین حالت و با وجود امضای برجام هم، صادرات کشور به اضافه نفت، میعانات و مواد پتروشیمی بعید است از ۹۵ میلیارد دلار فراتر برود. در مقابل علی‌رغم صرفه‌جویی‌های بسیار در واردات کالای سرمایه‌ای و واسطه‌ای که به هسته سخت خود نیز رسیده است، واردات ما قریب ۴۵ میلیارد دلار است. طبق اعلام ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز نیز ۱۵ میلیارد دلار بابت قاچاق از کشور خارج می‌شود، که البته بسیاری این عدد را بیش از ۲۰ میلیارد دلار برآورد می‌کنند. ۱۵ میلیارد دلار نیز حداقل مبلغی است که برای واردات خدمات پیش بینی شده است. در واقع به صورت کلی برای آن درآمد محقق نشده ۹۵ میلیارد دلاری، حداقل ۸۰ میلیارد دلار هزینه و واردات پیش بینی می‌شود.

این کارشناس در ادامه گفت: در سال قبل هم که شرایط سیاسی نسبتاً آرام‌تر بود، ما شاهد ۱۰ میلیارد دلار خروج سرمایه از کشور بودیم. با توجه به وضعیت فعلی و ناآرامی‌ها، بسیاری منتظر عدد به مراتب بزرگتری برای خروج سرمایه هستند. به همین دلیل دیگر پولی در دست دولت باقی نمی‌ماند که بخواهد نرخ ارز را با آن سرکوب کند. پارامتر‌های سیاسی را هم نمی‌توان نادیده گرفت، حتی اشاره اروپا به تحریم‌ها هم می‌تواند موثر باشد چه برسد به اعمال واقعی تحریم، فاکتور‌های مانند درگیر کردن ما در جنگ اوکراین، اظهارات اخیر رابرت مالی که از مواضع میانه رو همیشگی فاصله گرفته بود و به عقید برخی ناچار به موضع‌گیری تند شد نیز را باید مورد توجه قرار داد. جمیع این شاخص‌ها در کنار خروج سرمایه از کشور و فرار سرمایه از بازار‌های مانند مسکن و بورس به سمت بازار ارز، باعث خواهد شد که کفه تقاضا نسبت به عرضه سنگین‌تر شود و طبیعتاً قیمت دلار بالاتر برود.

فروشنده ارز در بازار کم شده، همه می خواهند بخرند!

پارسینه: بررسی‌های میدانی به‌عمل آمده از هسته مرکزی بازار ارز تهران در روز گذشته حاکی از آن است که تعداد قابل توجهی از متقاضیان خرید اسکناس‌های خارجی در صفوف طولانی مقابل صرافی‌های مجاز خرید و فروش ارز توافقی حضور دارند.

به گفته برخی از فعالان این بازار فروشنده ارز در بازار کم شده و عموم معامله‌گران با هدف کسب سود اقدام به جمع‌آوری ارز می‌کنند. البته شکاف قیمتی ایجاد شده میان ارقام توافقی و نرخ بازار آزاد نیز مزید بر علت شده و صف خریداران را شلوغ‌تر کرده است.

در حالی که نرخ شاخص ارزی در معاملات روز گذشته با حدود ۷ پله افزایش نسبت به نرخ روز یکشنبه در کانال قیمتی ۳۶ هزار تومانی معامله می‌شد هر برگ از این اسکناس در معاملات توافقی در بازه قیمتی ۳۳ هزار و ۹۰۰ تا ۳۴ هزار و ۳۰۰ تومان به فروش می‌رسید که این شکاف در هر هزار دلار سودی حدودا ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار تومانی برای سودجویان به همراه داشت. روز گذشته نرخ سکه طلا نیز دچار نوسانات افزایشی شد. هر قطعه از این فلز گران‌بها در معاملات روز گذشته با حدود ۱۲۰ هزار تومان افزایش نسبت به نرخ روز قبل در نیمه کانال ۱۶ میلیون تومانی قرار گرفت.

دیروز دوشنبه 16 آبان ماه روند نرخ شاخص ارزی در معاملات غیررسمی بازار تهران افزایشی بود. هر برگ از این اسکناس آمریکایی نخستین معاملات صبح روز گذشته خود را با حدود 180 تومان افزایش نسبت به نرخ روز یکشنبه در رقم 36 هزار و 100 تومان آغاز کرد. در ادامه معاملات روز گذشته نمودار نرخ شاخص ارزی شیب تندتری به خود گرفت به‌صورتی که هر برگ دلار غیررسمی در معاملات ظهر روز گذشته در بازه قیمتی 36 هزار و 250 تا 36 هزار و 400 تومان معامله شد. در نهایت نیز ارز مذکور با حدود 730 تومان افزایش نسبت به نرخ روز یکشنبه در رقم 36 هزار و 650 تومان به فعالیت خود پایان بخشید. گزارش‌های به عمل آمده از هسته مرکزی بازار تهران حاکی از آن است که تعداد متقاضیان خرید ارز به نسبت هفته‌های پیشین افزایش چشمگیری داشته است.

عده‌ای از کارشناسان انتظارات تورمی ناشی از ناآرامی‌های اخیر را دلیل مناسبی برای افزایش تمایل افراد به خرید ارز می‌دانند و فروشنده ارز در بازار کم شده است.. در سوی دیگر به عقیده برخی دیگر از این کارشناسان شکاف قیمتی ایجاد شده میان ارقام رسمی و غیررسمی بازار عامل اصلی حضور خریداران در صف دلار است. بر اساس محاسبات به‌عمل آمده هر شخص با خرید هزار دلار ارز در معاملات توافقی با قیمت تقریبی 34 هزار و 200 تومان و فروش آن در نرخ آزاد 36 هزار و 600 تومانی معادل 2 میلیون و 400 هزار تومان سود کسب می‌کند. که این امر توانسته مجددا پای برخی سودجویان را به معاملات ارزی باز کند. با افزایش 730 تومانی نرخ دلار غیررسمی در معاملات روز دوشنبه قیمت سکه طلا نیز دچار تحرکات افزایشی شد و با حدود 120 هزار تومان افزایش نسبت به نرخ روز یکشنبه به رقم 16 میلیون و 470 هزار تومان رسید.

آیا قیمت دلار دوباره افزایش می یابد؟
دلیل التهابات روزهای اخیر قیمت دلار چیست؟

بانک مرکزی در بخشنامه ای ترتیبات تأمین تقاضای ارز را به صورت اسکناس در سرفصل مصارف خدماتی سایر (سرفصل ۲۴) به بانک های ملی، تجارت‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏، ملت‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏ و صادرات ابلاغ کرد.

روابط عمومی بانک مرکزی اعلام کرد: این بانک در راستای تسهیل در تأمین تقاضای ارز به‌صورت اسکناس در سرفصل مصارف خدماتی سایر (سرفصل 24)، ترتیبات تأمین و پرداخت ارز به متقاضیان سرفصل مذکور را به شرح زیر جهت اجرا به بانک های ملی، تجارت‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏، ملت‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏ و صادرات ابلاغ کرد:

1- فروش ارز (اسکناس) به متقاضیان، حداکثر به مبلغ 2000 یورو یا معادل آن به دلار و به نرخ اعلامی توسط اداره صادرات این بانک خواهد بود.

2- فروش ارز به‌صورت اسکناس در سرفصل خدماتی سایر صرفاً به اشخاص حقیقی بالای 18 سال امکان‌پذیر است.

3- تأمین ارز از محل منابع داخلی آن بانک، بازار متشکل معاملات ارزی و اسکناس خریداری شده بابت ارز حاصل از صادرات مجاز است.

تبصره: درصورت نیاز، تأمین ارز مربوطه توسط این بانک نیز انجام خواهد شد. در این ارتباط مقتضی است هماهنگی لازم را با اداره صادرات این بانک به‌عمل آورند.

4- فروش ارز از تاریخ 15‏‏/08‏‏/1401 تا اطلاع ثانوی با ارائه کارت ملی متقاضی امکان‌پذیر می‌باشد. همچنین شناسایی مشتری باید حسب ضوابط ابلاغی این بانک صورت پذیرد و علاوه بر ضوابط مذکور، فروش ارز صرفاً از طریق پرداخت معادل ریالی با کارت بانکی به نام متقاضی و استعلام شماره تلفن همراه به نام متقاضی از سامانه شاهکار امکان‌پذیر است.

5- حسب فراهم ‌بودن دسترسی آن بانک به “سامانه نظارت ارز (سنا)” جهت ثبت تراکنش‌های مربوط به فروش ارز سرفصل سایر در شعب منتخب، در صورت بروز هرگونه سوال در ارتباط با نحوه اتصال به سامانه مذکور، مقتضی است هماهنگی‌های لازم را با اداره مهندسی نرم‌افزار این بانک به‌عمل آورند.

6- آن بانک مکلف است قبل از فروش ارز، نسبت به ثبت مشخصات متقاضی (شماره ملی) در “سامانه نظارت ارز (سنا)” تحت عنوان «سرفصل خدماتی‏- سایر» (کد سرفصل 24) اقدام نموده و پس از اخذ تأییدیه از سامانه سنا، نسبت به فروش ارز به متقاضی اقدام نماید.

بانک مرکزی،در پایان این بخشنامه ضمن تاکید بر ابلاغ مراتب به شعب منتخب و واحدهای ارزی بانک های ملی، سپه‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏، تجارت‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏، ملت‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏ و صادرات بر حسن اجرای آن تاکید کرده است.

توکلی درباره علت افزایش قیمت ارز طی ساعات اولیه معاملات روز گذشته در بازار ارز، گفت: امروز روز اول آغاز به کار سامانه برخط بازار متشکل ارزی بود، مشکلی در فرایند توزیع به‌وجود آمد که با ورود سریع بانک مرکزی و بازار متشکل ارزی، مشکل تا حدودی رفع شد.
وی با تأکید بر اینکه هدف از راه‌اندازی سامانه برخط بازار متشکل ارزی، کمک‌کردن به مردم و صرافی‌ها در فرایند خرید و فروش ارز است و بیشتر جنبه توصیه‌ای دارد، عنوان کرد: در بخشنامه بانک مرکزی هم تأکید شد که تمامی صرافی‌ها موظفند مشتریانی را که از طریق این سامانه اقدام به خرید ارز کرده‌اند در اولویت قرار دهند و به‌معنای عدم پاسخگویی به مراجعان حضوری نمی باشد.

این مقام مسئول در بازار انتظارات غیر واقعی از معامله گران متشکل ارزی تأکید کرد که هدف از راه‌اندازی سامانه برخط بازار متشکل ارزی به هیچ وجه ایجاد محدودیت در خرید و فروش ارز نبوده است.

همه چیز درباره سامانه آنلاین بازار متشکل ارزی

توکلی گفته است: متأسفانه روز شنبه تعدادی از صرافی‌ها به تقاضای مشتریان حضوری برای خرید ارز جواب نمی‌دادند و همین موجب ایجاد نوساناتی در بازار شد انتظارات غیر واقعی از معامله گران ولی با اطلاع‌رسانی تکمیلی به صراف‌ها، تأکید کردیم که هم به مراجعان حضوری و هم خریداران آنلاین پاسخگو باشند.

مدیر داخلی بازار متشکل ارزی با اشاره به سیاست‌های متفاوت بازارساز برای مدیریت نوسانات اخیر ارزی، بیان کرد: یکی از اقدامات مهم بانک مرکزی برای پدیده صف، راه‌اندازی سامانه برخط بود، البته کنار این سیاست، عرضه اوراق گواهی سکه نیز می‌تواند کمک خیلی خوبی به بازار کند. مردم می‌توانند برای مدیریت ریسک و نقدینگی خود از اوراق گواهی سکه استفاده کنند.

وی افزود: با توجه به فرایند توزیع ارز از طریق سامانه برخط بازار متشکل ارز ایران، امیدواریم تقاضای خرید ارز با آرامش و رعایت حال متقاضیان خرید بهتر مدیریت شود و تمام توان صرافان درگیر شود تا با کمک به عرضه بیشتر، بهتر و سهل‌تر، آرامش به بازار بازگردد.

توکلی گفت: با توجه به جذابیت نرخ بازار متشکل برای صادرکنندگان، عرضه در بازار توافقی بیشتر شده است که بر این اساس و همچنین حضور بازارساز، امیدواریم بازار به آرامش خوبی برسد.

وی ادامه داد: سقف تراکنش پوز صرافی‌ها به 100 میلیون تومان افزایش یافت و از روز شنبه سقف تراکنش دستگاه‌های کارتخوان صرافی‌ها از 50 به 100 میلیون تومان افزایش یافته است. هر مشتری با کارت بانکی به نام خود می‌تواند از صرافی‌ها تا 100 میلیون تومان خرید انجام دهد.

مسعود توکلی روز گذشته در خصوص آغاز به کار سامانه برخط بازار متشکل ارزی اظهار کرد: سامانه برخط بازار متشکل ارزی از انتظارات غیر واقعی از معامله گران ماه‌ها پیش راه افتاده بود، اما با توجه به اینکه در روزهای اخیر، صف‌های مقابل صرافی‌ها طولانی‌تر شد و مردم نمی‌دانستند به کدام‌ صرافی‌ مراجعه کنند که خلوت‌تر باشد. بانک مرکزی از امروز صراف‌ها را موظف کرد بخشی از ظرفیت ارزی خود را از طریق سامانه برخط بازار متشکل ارزی عرضه کنند.

وی اضافه کرد: سامانه برخط بازار متشکل ارزی اینگونه عمل می‌کند که متقاضی وارد سامانه می‌شود و اطلاعات شخصی خود را وارد می‌کند و سامانه، نزدیک‌ترین صرافی به محل سکونت آن فرد را نشان می‌دهد که صراف نیم ساعت زمان دارد تکلیف درخواست متقاضی را مشخص کند. پس از تعیین تکلیف درخواست، صرافی بازه‌ زمانی را برای مشتری از طریق پیامک برای دریافت ارز اعلام می‌کند.

سخنگوی بازار متشکل ارزی افزود: برخی از صرافی‌ها نزد مردم به نسبت معروف تر هستند که این موضوع باعث می‌شود افراد بیشتری به این صرافی‌ها مراجعه کنند و مقابل آن‌ها صف تشکیل شود. درحالیکه بقیه صرافی‌ها مشتری کم‌تری دارند؛ این موضوع باعث شد سامانه برخط بازار متشکل ارزی راه‌اندازی شود که براساس ظرفیت ارزی هر صرافی، مردم را راهنمایی کند.

وی همچنین عرضه ارز از طریق سامانه برخط بازار متشکل ارزی را در کاهش بار روانی بازار ارز تاثیرگذار دانست و خاطرنشان کرد: این اقدام مقداری در کاهش رفتارهای هیجانی بازار ارز تاثیر می گذارد.

بر اساس بخشنامه بانک مرکزی، تمامی صرافی‌های عضو بازار متشکل ارزی از روز شنبه موظف به عرضه ارز از طریق سامانه برخط بازار متشکل ارزی شدند.

بر اساس بخشنامه بانک مرکزی، صرافی‌های عضو بازار متشکل معاملات ارزی، می‌بایست متقاضیانی را که از طریق سامانه برخط بازار غیر متشکل معاملات ارزی به نشانی my.ice.ir معرفی شده‌اند، در اولویت فروش ارز قرار داده و متعهد به ارائه خدمت در زمان مقرر باشند.

و تمامی صرافی‌های عضو بازار متشکل ارزی را همچنین موظف شده اند سایر مراجعین حضوری را جهت خرید ارز، به سامانه مذکور راهنمایی کنند.

گفتنی است؛ سامانه برخط بازار متشکل ارز ایران به منظور تسهیل فرآیند خرید ارز اشخاص حقیقی و صرفه جویی در وقت متقاضیان، طراحی شده است و متقاضیان خرید ارز پس از ورود به سامانه، اطلاعات هویتی و درخواست خرید خود را ثبت می‌کند. براین اساس، در صورت احراز صلاحیت برای خرید ارز براساس مقررات بانک مرکزی، سامانه فهرستی از نزدیکترین شرکت‌های صرافی را نمایش داده و پس از انتخاب یک صرافی توسط متقاضی، اطلاعات درخواست برای صرافی متخب ارسال می‌شود و در صورت تایید صرافی، پیامکی حاوی اطلاعات صرافی و تاریخ و ساعت برای مراجعه متقاضی ارسال می‌شود.

در این صورت، متقاضی می‌تواند با به همراه داشتن کارت ملی در زمان تعیین شده به صرافی مراجعه و ارز مورد نیاز خود را خریداری کند.

براساس اطلاعیه بازار متشکل ارزی در حال حاضر فقط امکان درخواست ارز مسافرتی و سایر از طریق این سامانه فراهم شده است اما در آینده نزدیک با همکاری بانک مرکزی و سایر نهاد های مربوط امکان درخواست ارز برای سایر مصارف مطابق مقررات بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران از طریق این سامانه فراهم خواهد شد.

این سامانه روزهای شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۸:۰۰ تا ۱۶:۳۰ و روزهای پنجشنبه از ساعت ۸:۰۰۰ تا ۱۶:۰۰ پاسخگوی متقاضیان خواهد بود.

قیمت دلار در حالی که روزهای گذشته ۳۵ هزار تومان در بازار فردایی پیش‌بینی شده بود اما روز شنبه با سقف شکنی دوباره، وارد کانال ۳۶ هزار تومان شد.
با وجودی که علی صالح‌‌آبادی، رئیس‎‌‌کل بانک مرکزی اواخر هفته گذشته به تشریح برنامه‌های این نهاد سیاستگذار پولی برای به آرامش رساندن بازارهای دلار و سکه پرداخت و خبر از عرضه ذخایر برای ارزهای پرطرفدار، انتظارات غیر واقعی از معامله گران ورود بخش خصوصی در زمینه ضرب و عرضه سکه و عرضه گواهی سکه طی هفته جاری داد. اما گویا تاثیر خبر درمانی در بازار از میان رفته و مهار این اسکناس آمریکایی به سادگی گذشته نیست.
صبح روز ۱۴ آبان ۱۴۰۱ قیمت دلار با نرخ ۳۵ هزار و ۳۵۰ تومان در بازار معاملات آزاد معامله شد و در میانه روز با روند صعودی وارد کانال ۳۶ هزار تومان شد. در روز گذشته دلار در بازار نقدی ۳۶ هزار و ۲۵۰ تومان داد و ستد شد و دلار فردایی نیز با قیمت ۳۶ هزار و ۳۰۰ تا ۳۵۰ تومان پیش‌بینی شده است.

بازارهای موازی در مسیر رشد

اما بازارهای موازی نیز سیگنال افزایش قیمت دلار تهران را نشان می‌داد. دلار هرات که یک هفته قبل در محدوده ۳۲ هزار تومان معامله می‌شد روز شنبه به قیمت ۳۴ هزار و ۸۰۰ تومان رسید. درهم امارت هم وارد پله ۹ کانال ۹ هزار تومان شد و به قیمت ۹۹۱۰ تومان رسید و به کانال ۱۰ هزار تومان نزدیک‌تر شد.

در شرایطی که امید برای فرجام مذاکرات هسته‌ای برجام در اخبار و گفت‌وگوها به حداقل رسیده و اخبار نامساعد سیاسی بر نارآرامی‌های داخلی افزوده شده است حجم سرمایه‌هایی که با وجود تلاطمات بازار دلار، وارد این بازار می‌شود بسیار است. مردمی که با نگرانی از کاهش شدید ارزش پول ملی سرمایه‌های خود را از بورس، بانک و سایر بازارها به دلار و طلا تبدیل می‌کنند.

مهم‌ترین عاملی که در یک سال اخیر باعث ثبات بازار ارز شده بود، امیدواری به لغو تحریم‌ها در خلال مذاکرات بود. هرچند که روی کاغذ همچنان امیدواری به لغو تحریم‌ها وجود دارد، اما برخی کارشناسان معتقدند که فرصت‌سوزی برای توافق هسته‌ای، باعث شده کار بانک مرکزی نیز برای مهار انتظارات در بازارها سخت باشد. هر چند که سیاست‌های بانک مرکزی برای کنترل و مهار قیمت دلار، تنوع و کارآیی خوبی داشته باشد، اما میزان تقاضا برای تهیه دلار و سکه نیز در بازار بالاست.

صعود قیمت دلار عادی است

فردین آقابزرگی، کارشناس بازارهای مالی درباره قیمت دلار در هفته‌ای که گذشت به تجارت‌نیوز، گفته بود: در یک سال گذشته برای کنترل بازار، اخباری مثل مذاکره برای آزادسازی هفت میلیارد دلار بلوکه شده در کره جنوبی زیاد منتشر شده است. حتما این اخبار هر بازاری را تحت تاثیر قرار می‌دهد اما بی‌ثباتی و عدم تحقق برخی اخبار بیشترین ضرر را به بازار رسانده است در حالی که اگر قیمت افزایش یابد و در سقف منطقی متوقف شود بازار ضرر کمتری می‌بیند.

وی ضمن اشاره به تورم ۵۰ درصدی از ابتدای سال‌جاری تا کنون عنوان کرد: از ابتدای سال جاری تاکنون نرخ ارز با ارزش واقعی پول کشور مطابقت نداشت و قیمت دلار طی این مدت فقط ۲ درصد رشد داشته است. در شرایطی که دولت تنها بازیگر بازار ارز در کشور بود و قیمت دلار را در کنترل داشت، باید به آینده بازار با توجه به مولفه‌های تاثیرگذار در قیمت ارز هم فکر می‌کرد. با خبر درمانی بازار ارز کنترل نخواهد شد.

آقابزرگی همچنین با عنوان این‌که رشد حجم نقدینگی و رشد اقتصادی در کشور حدود یک درصد است اظهار داشته است: ما به اهداف برنامه که ۴ درصد رشد اقتصادی بود نرسیده‌ایم. معیار و مبنای محاسبه نرخ دلار بعد از عرضه و انتظارات غیر واقعی از معامله گران تقاضا باید تورم باشد و با وجود تورم ۵۰ درصدی صعود قیمت فعلی دلار طبیعی است.

بر اساس گزارشات منتشر شده این کارشناس بازارهای مالی پیش از این نیز قیمت دلار را با توجه به تورم داخلی افزایشی در رسانه ها پیش‌بینی کرده بود و معتقد بود بازارساز مانع رسیدن قیمت دلار به ارزش ذاتی خود می باشد.